CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS QVARTVS Literas R, S, T, V, X, Y, Z, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

TRIANGULUS castrum Galliae, in Tricassibus, Delta referens, vulgo Treynel: Marchiae titulo [orig: titulô] et Prioratu illustre, vide Hadr. Vales. Notit. Gall .

TRIARIA L. Vitellii Uxor, ultra feminam ferox, impulit Sabinum praefectum urbis, ad pervertendum Dolabellam. Tacit. l. 2. Hist. c. 63. Gladio accincta, inter luctum cladesque expugnatae Tatracinae, superbe saeveque egit l. 3. c. 77.

TRIARII genus militum apud Romanos. Polybius enim, l. 6. ubi de acie Roman. quatuor facit militum ordines et discrimina, Pilanos scil. seu Velites, Hastatos, Principes et Triarios. E quibus Velites seu Pilani eligebantur ex minimis aetate et fortunae tenuieris hominibus: his adultiores erant Hastati: Hastatos aetare ac robore praecellebant Principes; natu maximi et fortissimi erant Triarii, sic dicti, quod in acie tertio [orig: tertiô] ordine extremis subsidio deponebantur. Qui quod labantem aciem saepe restituissent, ultimumque essent victoriae asylum, hinc Proverb. Ad Triarios ventum est. Iidem et Postsignani sunt dici, quod ri Principes, qui Aquilam secum habebant, totius Legionis primarium signum, sequerentur. Situm eorum Machiavellus, Discurs. de Repub. ait fuisse talem, ut altero [orig: alterô] genu, dum Hastati ac Principes pugnabant, niterentur; qui si hostis impetum ferren non possent, tum Triariis surgentibus, novam velut aciem hostibus obiectam, illis non exiguum rerrorem inopinato [orig: inopinatô] hoc [orig: hôc] spectaculo [orig: spectaculô] incultere sicque perculsis Triarios acerrime instare consuevisse. De armis Auctores variant, Velitibus enim quidam gladium, pila, parmamque: Hastatis scutum, ensem Hispaniensem, veruta duo, galeam aeneam, et crurum tegmen ocream; corollam item plumeam et cordituum (unius spithamae aes, pectori adhibitum) vel etiam hamis consertum thoracem: eadem Principibus ac Triariis, nisi quod his, veruti loco [orig: locô], hastam tribuunt. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 10. c. 10. Alii Pilum proprium Triariis faciunt armorum genus. Namque et prima Triariorum centuria Primum, secunda Secundum pilum etc. et Principes, qui proxime Triarios antecedebant, Antepilani, dicti leguntur. Vide Alexandrum ab Alex. Genialium dier. l. 5. c. 15. Lipsium, de Militia Rom. l. 2. dial. 1. et 3. Godwyn. Antholog. Rom. l. 3. sect. 4. c. 17. et l. 4. c. 2. et supra Pilarii it. Primopilus. Posteriori aevo [orig: aevô] Vexillarii Legionum dicebantur et aliorum omnium munerum, isi propulsandi hostis, erant immunes, uti docet Salmas. ad Vopisc. in Probo, c. 5. extr. vide infra in hac voce.

TRIARIUS magnus orator, cuius meminere [orig: meminêre] Cicer. l. de Oratorib. c. 76. Livius, Epit. l. 123. item pater Theodorici, qui Thraciam vastavit, imperante Zenone, A. C. 480.

TRARIUS [1] praenomine Caius, a partibus Pompeii, Asiaticis navibus praepositus, Caesar, l. 3. de Bello Civil. c. 5. Vide et c. 92. Ubi eius consilium. Fuit aliquando legatus Luculli in bello Mithridatico, ubi et cladem passus est. Periit bello [orig: bellô] civili hoc [orig: hôc], teste Cicerone in Bruto.

TRARIUS [2] Maternus Lascivius, Senator nobilis, post Commodum interemptum, ducendus in castra a militibus, ut eum rebus Romanis imponerent, nudus fugit, atque ad Pertinacem in palatium venit, et post ex urbe discessit, Capitolin. in Pertinace, c. 6.

TRIAVERDINI Haeretici, quorum errores et dira gesta referuntur Batoni, A. c. 1179. num. 4. apud Dominic. Macrum Hierolex. Cum Brebantionibus et Ruptariis iunguntur, in Concil. Lateranensi III. An eodem [orig: eôdem]. can. 2. 27. De Brebantionibus, et Aragonensibus et Navarris, Basculis et Coterellis, Triaverdinis, qui tantam in Christianos immanitatem exercent etc. Ubi tamen Triamellinis, quod scil. sicis huiusmodi, de quibus supra, uterentur, legendum conicit Car. du Fresne Glossar.

Quo margarita cara Tribaca Indica?
An ut Matrona ornata phaleris pelagiis
Attolat pedes:

Significat Bartholino margaritam, quae tribus bacis unionibusque insertis constabat: quippe binos ternosque elenchos, aurea [orig: aureâ] bractea [orig: bracteâ] coniunctos, atque auribus suspensos, in monumentis antiquis, non raro cernere est. Graece tri/glhnon: Ita enim inter plurimas Inaurium notiones, ultimo [orig: ultimô] loco [orig: locô], addit Pollux, Onomastic. l. 5. c. 16. apud Homerum reperiti tri/glhna e(/rmata, w(s2 triw=n ei)/dwla korw=n e)/xonta, tamquam trium pupillarum formam habentia: Occurrit autem locus Il. c. v. 183.

Ubi Scholiorum brevium Auctor exponit: trikora/kosma, trio/fqalma, tri/kokka. Ita ut *tri/glhna sint omnino Inaures, triplicis pupillae figuram habentes Ita enim apud Dioscoridem, l. 1. c. 176. genus mespili quoddam tri/krkkon appellatur, quod tria intus habeart officula veluti grana. Unde similitudine quoque tracta [orig: tractâ], notante Henrico [orig: Henricô] Stephano [orig: Stephanô], apud Athenaeum, l. 8. Hecate dicitur tri/glhnos2, quae alias *tri/morfos2, Graecis Latinisque Triformis. *tri/pos2 idem Inaurium genus dici videtur apud praefatum Pollucem, annotante Cael. Rhodigmo [orig: Rhodigmô], Antiq. Lect. l. 8. c. 15. ubi tamen non diffitetur, alia etiam huius vocis significata esse. Iconem istiusmodi *triglh/nou e)/rmatos2 seu Tribacae exhibet ex Pignorio, Caspar. Bartholin. de Inauribus Veterum, c. 2.

TRIBALLI vulgo BULGARI, populi Mysiae inferioris testib. Nicephoro [orig: Nicephorô] et Laonico [orig: Laonicô], cum Lazio et aliis quorum regio Bulgaria.

In his feruntur fuisse qui visu fascinabant, et interimebant, quos irati diutius et fixis oculis aspexissent, teste Plinio [orig: Pliniô]. Hos Steph. in Illyrico perperam ponit. Horum Duces Crales et Ungleses, Amurathes Turcarum Imperator vicit. A. C. 1359. tandem in pugna cum Triballis sive Serviis a servo Lazeri Despotae, transfugo [orig: transfugô] simulato [orig: simulatô], interfectus: A. C. 1388. cuius fil. Baiazetes postea, Iacupe fratre strangulato [orig: strangulatô], Lazarum vicit, cepit, et in frustra discidit. A. C. 1390. Vide Laonic. l. 2. et 3. Leonclav. in Amurathe et Baiazete, etc.

TRIBAX apud Plautum,Mostellar. Tribaces viri, unde trebacissimus senex, apud Sidonium, l. 1. Ep. 11. exercitatus est, usu tritus et in negotiis multum versatus, ex Graeco tri/bac, aliter tri/bwn. Vide Savaronem et Sirmondum ad Sidomum, nec non Salmas. ad Lamprid. Commodo, c. 11. ut et supra, voce Retorridus.

TRIBLATTUS apud Leonem Ostiensem, l. 3. c. 20. Viginti pannos sericos, quos Triblattos vocant, coemit; an a trino colore, uti pallium triblathon interpretatur Petr. Damianus, l. 4. Ep. 4. 7. an a triplici in blatta seu cocco tinctu, nomen accepit. Vide Car. du Fresne Glossar. et supra, voce Blatta.

TRIBOCES qui TRIBOCCI Ptol Tribocchi Plin. l. 4. c. 17. populi Germaniae superioris, quorum regio Allatia, vulgo Elsas, cuius caput est Argentoratum. An a tribus pagis, quos habitabant Bach enim locorum et civitatum terminatio, apud German. Ut dicti sint, quasi Tribachi. Sane ibi tres Tabernae. Ptol. Triboccos recta locat sub Rauracis ad Rhenum. Plin. loc. cit. Tacit. de Morib. Germ. c. 28. Strab. Eutropius l. 6. Tribocchos appellat. Eos Argentinenses Althamerus ex Conradi Celtis sententia esse putat; sic a tribus quer cubus (alii forte rectius fagis) Dryadibus nymphis consecratis nuncupatos. Rhellicano autem ex tertia Europae tabula Ptolemaei, verosimilius apparer eos esse, quos nunc Alsatios vocamus. Siquidem Ptol. Tribonos (corrupte) propius Elecdum (quod alii Slestadium interpretantur) quam Argentoratum statuit. Glareano verisimile videtur, Brisacum designari. Nam et constans fama est, oppidum illud in Gallia olim situm fuisse, quod nunc in Germania est, mutato [orig: mutatô] Rheni alveo [orig: alveô]. Alsatae sunt et Ferrario et Baudrando. Praeter quos vide B. Rhenan. Rer. Germ. l. 1. tit. Tribocci in Mediomatricos: cum Notis Cl. Ottonis, ICti, p. 104. et 610.

TRIBONIANUS ICtus, quo [orig: quô] Iustinianus Imperator ad codicem componendum usus est. Eruditus admodum, et indefessus, sed habendi cupidior, Procop. de bello Pers. hinc et ob rapinas, ab Imperatore pulsus est, sed revocatus paulo post, a Principe, apud quem plurimum valuit. Paganum fuisse et *)/asqeon praeter Suidam testis est Hesych. Illustris in catal. illustr. virorum. Vide Coleri Parerg. c. 17. Fichard. in vit. Iurisc.

TRIBONIUM Graece *tri/bwn et *tribw/nion, Philosophorum pallium fuit, Lucianus Timone, *(o de\ *tri/bwn ou(=tos2 porfuri/dos2 a)mei/nwn, Pallium, quavis [orig: quâvis] purpura [orig: purpurâ] potius. Cum vero pallium totius gentis Graecorum communis habitus esset, ii, qui severiorem Philosophiam profitebantur, ut Pythagoraei, Cynici ac Stoici Pallio [orig: Palliô] usi sunt detrito [orig: detritô], obsoleto [orig: obsoletô], sordido [orig: sordidô] ac pullo [orig: pullô], quod proprie Tribonium dixere [orig: dixêre]. Cicero Palliolum appellat, Tuscul. 3. Saepe est etiam sub palliolo Sordido sapientia. Appuleius Palliastrum, etc. Hinc Festus, Adtritum, et tritum, vestis trita, *tribw/nion: Pallium scil. longo [orig: longô] usu detritum, quodque, ut loquitur Euripides apud Athenaeum, l. 10. villosam lanuginem amiserat. Cuiusmodi vestis, quia pilis floccisque amissis renuior fiebat ac levior: ideo Glossae veteres *tribw/nion velum interpretantur, vestem nempe attritu tenuem levemque factam, ac propterea arcendo frigori minus idoneam. In quo veteres Philosophi tolerantiam sive patientiae potius imaginem ostenderunt, cum in ea etiam hieme incederent: Cynici ea [orig: eâ] sola [orig: solâ] velarentur. Quod porro eadem detrita esset, et fere lacera, etiam simpliciter r(a/kos2 dicebatur: Unde Laertius de Aristippo, quod modo luxuria [orig: luxuriâ] difflueret, modo continentiam sectaretur, dictum prodit, ipsi soli datum esse xlamu/da forei=n, kai\ ra/kos2, Chlamydem ferre et Tribonium, sive pannum: Pannos autem etiam Latinis Scriptoribus pro vest imentis laceris accipi, notum. Homerus quoque ob eandem causam, ubi de Ulysse sub mendici specie in aedibus propriis versante, utrumque coniungit, *(ei/menos2 kako\n r(a/kos2 h)de\ xitw=na rwgale/on. Indutus pallim lacerum, tunicamque discissam. Ut vero res ab origine arceslatur, priscis temporibus Tribonium communis pauperiorum in Graecia habitus fuit. Unde apud Aristophanem Pluto, Carrio ab hera interrogatus, quomodo ea, quae in Aesculapii templo evenerant, vidisset, cum capite fuisset involuto [orig: involutô], respondit, dia tou= tribwni/ou, o)pa\s2 ga\r ei)=xen ou)k o)li/gas2. Ac ne quis tantum servilem vestem fuisse credat, paulo infra Iustus dives factus affert to\ tribw/nion ad Aesculapium, ut ei illud consecret, rogaturque a servo, num illa vestis sit, in qua initiatus fuerit, quod illae tamdiu gestarentur, donec attritae penitus laceraeque essent. Imo nec pauperes modo, sed vulgus omne Atheniensium in Tribonio, Idem Vespis; ubi scholiastes, Erat, ait, prisci moris, ut honorati senes cum Tribonio et scipione Populum convocarent. Quare successu temporum, postquam pexae vestae atque peregrinae in usum venerunt, boni illi Senes gravate admodum, ut Tribonium ponerent, animum inducebant, ut ead [orig: eâd]. fab. docet. Etiam alibi in Graecia honoratioribus Tribonium in usu: ut de Epaminonda et Agesilao legi mus, apud Aelian. Var. hist. l. 5. c. 5. et l. 7. c. 13. donec pexis recentioribusque palliis, et gaunacis, peregrinisque vestibus in usum adductis Tribonium penes solos pauperiores remansit. Unde Lucianus, Somnio [orig: Somniô] sive Gallo [orig: Gallô], cum Mycillus divitem salutasset [orig: salutâsset], ilico se subduxisse ait, ne forte pudori illi esset, quod tri/bwni ipsum esset assectatus. Postquam itaque pauperi orum proprium id gestamen esse coepit, severioris Sapientiae cultores hoc velut ipsius Sapientiae insigne arripuerunt colueruntque. Plut. de Iside et Osiride, ou)/te ga\r filoso/fous2 pwgwnotrofi/ai kai\ tribwnofori/ai poiou=si, Neque enim Philosophos densa barba et Tribonii gestatio

facit. Falluntur enim, qui Tribonium solius Cynicae sectae vestem fuisse tradiderunt: Cum et Socrates et Pythagoraei et Stoici reliquique severius philosophantes non delicatius incelserint. Coeteri vero Philosophi communi habitu videntur usi: neque ullus Platonem, Aristotelem, illorumque sectatores cultu a vulgo distinctos prodidit. Imo e)sqh=ta periergon Aelianus, l. 3. c. 19. e)pi/shmon Laertius, Aristoteli tribuunt. Vide eundem de Lycone et Heraclide. Primus sanctioris disciplinae parens Socrates Tribontum sapientiae aptavit, propterea ab Amipsia in Tribonio traductus: non tamen semper illed adhibuit, sed interdum tempori serviens lampra\ h)mpi/xeto, ut est apud Platonem, Sympos. Praeter eum Pythatagoraei (quorum tamen princeps veste alba [orig: albâ] puraque [orig: purâque] semper utebatur) in Tribonio similiter et fordibus erant. Antiphanes apud Athenaeum, l. 4.

Sordes paululum oportuit ferre, ieiunium,
Caeli rigorem, silentium, tristitiam, illuviem.

Vide de iisdem Aristophanem ibid. et Mnesimachum apud Laertium. Eorum princeps Diodorus fuit Aspendius, qui apud modo memoratum Athenaeum paulo post Cynicis moribus usus dicitur, komw=n kai\ rupw=n kai\ a)nupodhtw=n, Capillatus, sordidus et discalceatus: Unde et Pythagoraeorum, qui comam alebant, familia originem duxisse creditur. Stoicos a Cynicis sola [orig: solâ] tunica [orig: tunicâ] distinctos adeo que Tribonio [orig: Triboniô] quoque velatos fuisse, doce Iuvenalis. Imo Lucianus numquam Philosophiae mentionem facit, quin et Tribonium nominet. Vide eum Reviviscentibus, item Mercede conductis: unde colligas, Grammaticos etiam et Rhetores, aliosque liberalium disciplinarum Professores Romae Tribonium gestasse; quod indicat et Tertullian. de Pallio. Idem de Sophiitis refert Eunapius in Hedesio. Coetertim Philosophi Tribonio [orig: Triboniô] tamquam nota [orig: notâ] atque insigni Romae quidem a reliquis mortalibus distincti sunt: at in Graecia hoc [orig: hôc] ipso [orig: ipsô] non differebant a pauperioribus; sed accedebat inprimis opaca et profunda barba, pedum nuditas, longae et profusae comae; quodque peculiare Cynicis fuit, pera et baculus, et diversa Tribonium gestandi ratio, de qua postea. Sicut autem apud Ethnicos severius philosophantes Tribonium adamarunt [orig: adamârunt] ita et inter Christianos olim Ascetae, quos austeriori disciplinae setradentes, eandem vestis vilitatem ac squalorem assumpsisse legimus. Quod cum Tertullianus fecisset; popularium reprehensionem incurrit, unde edito [orig: editô] libro [orig: librô] sibi patrocinari est coactus. Interim non diu apud Christianos durasse [orig: durâsse] hauc Tribonophoriam inde apparet, quod cum aliqui, sicut quidam Philosophi Sapientiam in Tribonio positam credebant, solos veros Christianos existimarent, qui hoc [orig: hôc] pallio [orig: palliô] uterentur, ac praecipue Constantini aetate Eustathius Sebastenorum Episcopus contenderet Episcopos omnes atque Presbyteros ad vetus gestamen revocare, eosque, qui non gesta [orig: gestâ] bant, damnaret, Synodo [orig: Synodô] Gangrensi, Can. 12. sancitum est: Si quis virorum propter a)/okhsin nomicouni/hn pallio [orig: palliô] utitur, et despicit eos, qui cum reverentia byrris et aliis communibus vestimentis utuntur anathema sit. Nec omittendae mulieres Ascetriae, quas Tribonium et ipsas gestasse [orig: gestâsse], exemplo [orig: exemplô] Hipparchiae Cratetis, discimus ex Can. sequ. Si quae mulier propter askhsin habitum mutat, et pro solito muliebri amictu virilem sumit, anathema sit. Hic [orig: Hîc] enim per virilem habitum intelligi pallium, contra Balsamonem viri docti statuunt etc. Licet vero Tribonium commune severius Philosophantium tegmen esset, Cynicorum tamen, in quo illi delicias faciebant, in eo peculiare fuit, quod attritum magis ac lacerum esset. Quo [orig: Quô] habitu sese Herculem, Cynicae sectae Auctorem, ut ait Ausonius, Epigr. 26 et Lucianus, Cynico, imitari gloriabantur, quem reliqua nudum, sola [orig: solâ] leonina [orig: leoninâ] amictum Veteres introduxerunt [orig: introduxêrunt]. Etiam aliter a Cynicis, quam a reliquis Philosophis, Tribonium gestatum est. Nam cum hi illud sic gestarent, ut reliqui mortales pallium, extrema [orig: extremâ] scil. parte dextra [orig: dextrâ] in humerum laevum imposita [orig: impositâ], ut manus sola extaret: Cynici totam Tribonii partem dexteram ita in sinistrum coniciebant humerum, ut cum toto brachio dexter nudus exerceretur, parte etiam pectoris renudata [orig: renudatâ]. Quod illi idcirco agebant, quia, ut doctis pridem observatum est, sine tunica incedebant, prorsusque erant a)xi/twnes2. Unde Dio Chrysostomus, Orat. peri xh/matos2 accurate causam quaerit, cur, cum homines in sola tunica conspicerentur, nemo eos notaret aut irrideret: quod si aliquem a)xi/twna viderent, sine tunica solo [orig: solô] pallio amictum, coma [orig: comâ] barbaque [orig: barbâque] prolixa [orig: prolixâ], ilico deridiculo habitus omniumque ludibrio et contumeliis expositus esset. Utebantur itaque tri/bwsi mo/nois2 Cynici, ut ait Laertius in Menedemo, ob tolerantiam: quam laudem veterum fuisse Laconum, discimus ex Aeliano, ubi de Agesilao et Plutarcho in Lycurgo, ubi Spartam una [orig: unâ] scytale et Tribanio Graeciae volenti imperitasse [orig: imperitâsse], refert. Primus vero habitus huius auctor Antisthenes fertur, apud Laertium, ubi Diogenem, tunicam petentem, iussit ptu/cai sqoima/tion, complicare seu duplicare pallium. Ex aliorum tamen sententia Diogenes eius moris auctor fuit, apud eund. qui primus pallium e)di/plwse, duplicavit, tum ut tunicae vicem eo [orig: eô] se involveret; (quod duplicare hic [orig: hîc] est) tum in eo somnum caperet: Cum enim Cynici humi cubarent, sine culcita et stragulis, eodem [orig: eôdem] pallio [orig: palliô] involuti dormiebant, quod gerebant interdiu. Et ab hac pallii duplicatione diploei/matos2 veteri Poetae dicitur Diogenes, ut alia praeteream. Cynici istiusmodi duplici pallio involuti figuram in opus suum transtulit, qui de Tribonio accurate agit, Oct. Ferrarius, de Re Vestiaria, Parte 2. 1. 4. c. 14. et seqq. Vide quode supra passim.

TRIBORI Galliae Belgicae populus Ptol. Hodie Trierische possunt appellari ab eorum metropoli Trier.

TRIBULES a tribu dicti: qua [orig: quâ] voce, quia ultimus civium ordo non raro designatur, populus videl. Equestri et Senatorio contradistinctus, ut videre est in illo Papinii Statii, l. 4. Sylv. 4. v. 25.

veletiam plebs, a populo separata, uti apud Plin. Panegyr. c. 25. Nisi vero leviter attingi placet locupletatas tribus datumque congiarium populo: Martialem, l. 8. Epigr. 15. v. 3.

Dat populus, dat gratus eques, dat tura Senatus
Et libant Latiae tertia dona tribus.

et in veter. Inscr. apud Casaubonum. Inde est, quod tribulis, pro paupere et egeno ac capite censo sumitur, apud eundem, l. 9. Epigr. 50. v. 7.

Cuiusmodi homines turbam sine nomine eleganter Manilius vocat, sub finem l. 5. etc. Vide Casaub. ad Suetorui Aug. c. 101. et supra ubi de Plebe.

TRIBULIUM seu TRIBUNIA, Lib. concil., urbs Dalmatiae inter Epidamnum et Rhizanam. Baudrando melius Tribunium et Tribuna, urbecula Dalmatiae, sub Turcis, 16. milliar. a Ragusa in Ortum, 30. a Rhizino in circium. Antea sub Raguseis. Hic concilio [orig: conciliô] habito [orig: habitô], cum quaerertur, lignea ne an aurea vasa in S. Cena adhiberi debeant? respondit Bonifacius M. cum aurei essent sacerdotes, ligneos habuerunt calices, nunc lignei sacerdotes calices aureos habere volunt. Sub initium saeculi 3. P. Martyr in 1. Reg. c. 7. Vulgo Trebigna.

TRIBULUS Graece tri/bolos2, an a tri/bw verbo, an quasi tribe/lhs2, ex nominibus trei=s2 et be/los2, quod tres cuspides habeat, vel quod trifariam feriat, vel a triangulari forma? herbae spinosae genus, de quo Plin. l. 18. c. 17. Lolium et tribulos et carduos, lappasque, non magis quam rubos, inter frugum morbos potius, quam inter ipsius terrae pestes numeraverim. Et l. 21. c. 16. Tribulus non nisi in palustribus nascitur, dira res alibi: iuxta Nilum et Strymonem amnes excipitur in cibis, inclinatus in vadum, folio [orig: foliô] ad effigiem ulmi, pediculo [orig: pediculô] longo [orig: longô]. Inde stimulus ferreus formae tetragonae, qui quamcumque in partem incubuerit, aculeum semper infestum protendit. Cuiusmodi tribulos, qui alias murices, quod vide, in bello saepe sparsos, docet Salvianus, l. 6. Exercitus pugnaturi ea loca, per quae venturas hostium turmas sciunt, aut foveis intercidere, aut sudibus praefigere, aut tribulis infestare dicuntur: ad quem locum vide Rittershusrum, et plura hanc in rem apud Budaeum, Annotat. ad Pandect. Iust. Lipsium, Poliorcet. l. 2. c. 2. et l. 5. c. 3. Stewechium ad Vegetium, l. 3. c. 24. et Freinshemium ad Curtium, l. 4. c. 13. n. 36. Atque sic vocem tri/bolos2 quoque Leo in Tacticis usurpat, c. 11. §. 28. 46. c. 14. §. 45. et c. 19. §. 56. At tri/bolos2, apud Auctorem incertum post Theophanem, in Leone Armenio, p. 434. et tribulus, apud Iac. Vitriacensem, Hist. Orient. l. 3. Matth. Parisium, A. C. 1099. aliosque medii aevi Scriptores, machina bellica est, quae alias Trebuchetum, Car. du Fresne in Glossar. Vide supra in hac voce. De tribula vero seu tribulo, instrumento rusticano, quo [orig: quô] grana exteri nonsuevere [orig: nonsuevêre], vide itidem in vocibus Grana, item Traha.

TRIBUNA apud Eccles. Roman. Scriptores, ambo seu pulpitum est Aedis sacrae, quod et Tribunal dixere [orig: dixêre] nonnulli, Galli quoque Tribune vocant. Alii opus rotundum interpretantur et testudinatum: ita sub tribuna iacere corpus Vuifredi Comitis, dicitur apud Anton. Yepezium, Tom. IV. Chron. Benedict. laudatum Car. du Fresne, Glossar. A. C. 914. Car. Macro sic dicitur hemicyclus muralis, qui in fine presbyterii in Eccl. solet terminari -- quasi tribunal, quia ibi tribunal, sive Pontificalis Cathedra collocabatur, ut in templo S. Caeciliae Transtiberinae regionis ex lapide adhuc exstat, ac in aliis antiquis Romae Ecclesiis adhuc videtur, et Alexander Papa VII. in tribuna Basilicae Vaticanae Cathedram Principis Apostolorum magnifice collocavit in Hierolex.

TRIBUNAL suggestus erat editior, unde conspici Magistratus ab omnibus poterat, in quo sella Curulis iurisdictionis insigne locata erat, ubi sedens Praetor cognoscebat. Vitruvius Tribunal specie amplissimum, in aede Augusti his verbis describit l. 5. c. 1. Tribunal est in ea aede hemicycli schematis minoris curvatura [orig: curvaturâ] formatum: Eius autem hemicycli in fronte est intervallum pedes quadraginta sex, introrosum curvatura pedes quindecim, uti, qui apud Magistratus starent, negotiantes in Basilica non impedirent: quod ipsa [orig: ipsâ] assignatione augustissimum videtur et in arcus formam, quae semicriculo minor est, cum ad diametrum non pertingat, redactum. Praeter illud subsellia erant, in quibus ii Iudices, qui Magistratum Curulem non gerebant, ut Tribuni Pleb. Quaestores, Trium viri, Aediles Pleb. et qui cum Magistratibus Curulibus iudicabant. Centumviri, considentes cognoscebant causam. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 9. c. 8. et Polletum, de Foro Rom. l. 1. c. 6. In hodierno Imperio summum Tribunal Camera Imperialis est, in qua apud Imperii Iudices sive Assessores legitima rei controversae inter litigantes tractatio instituitur: Ha betque illa ordinariam et plenissimam iurisdictionem a Caesare attributam, sic ut nec controversias semel ad eam delatas avocare possit; cum ipsum repraesentet Caesarem, sub cuius nomine et sigillo omnia mandata, sententiae et decreta emanant. Institutum est hoc Tribunal a Maximiliano I. Imperatore Wormatiae, consentientibus Imperii statibus, A. C. 1495. ut maiori temporis sumptuumque compendio lites dirimerentur, cum Aula et Curia Imperatorum, ad quam olim Ordcinum devolvebantur appellationes et immediatorum Statuum causae, litibus nimis obruta esset, et nimiis impensis eam sequi Actores ac Rei cogerentur. Personae

Camerales sunt Iudex, qui a solo constituitur Imperatore: Praesides, qui plures sunt iique Comites vel Barones, quos idem solus constituit, quorumque unus absentis Iudicis agit vices, et Assessores, qui olim erant XXIV. aliis VIII. Maximiliani II. tempore aucti et ab Imperatore, Electoribus aliisque Statibus repraesentantur. Locus Tribunalis huius Spira est, urbs Imperialis libera: unde iniussu Caesaris et Ordinum transferri non potest, nisi belli pestisque temporibus, etc. Praeter illud, Iudicium quoque est Rotwilense, das Keyserliche Hoffgericht zu Rottweil; sed istud non universalem, ut Camera praefata; verum in certo tantum et limitato districtu (per Suevicum, Austriacum et Rheni Circulos) iurisdictionem habet. Institutum a Cunrado Suevo Imperatore, A. C. 1147. quando de Imperio cum Lothario Saxone decertavit: Tum enim egregiam Rotweilensium in se fidem expertus, Imperialis huius Iudicii axiomate eam compensavit. Assessores sunt XII. interim ab eo ad Cameram appellatur. Vide Limnaeum, de Iure Publ. l. 9. c. 4. De Tribunalibus Atheniensium quaere supra in vocibus Dicasterium, Forun, Iudicium: de Hebraeorum, in voce Synedrium: de cespitiis Tribunalibus, quos milites Imperatoribus erigere solebant, Salmasium, ad Pallium Tertull. c. 5. Sed et Tribunalia Diis excitata memoratur, in veter. Inscr. Apollini et Veriugodumno sacra [orig: sacrâ], quam infra dabimus: ubi Tribunalia stylobatas, in quibus horum statuae, exponit Car. du Fresne: qui et hanc Inscr. Numini. Augustor. Deo. Voliano. M. Gemel. Secundus. et. c. Sedatus. Florus. Actor. Vicanor. Portens. Tribunal. cum. locis. ex. stipe. conlata. posuerunt. Ut et Istam, P. Aelius. Valerianus. hoc vas. disomum. sibi. et Felicitati. posuit. et Tribunal. ex. permissu. Pontif. perfecit. ex Boislardo, part. 6. fig. 78. exhibet, Dissert. e inferior. aevi Numism. §. 54. Vide etiam supra voce Sedes. Ut et hoc addam, Tribunal supremi Iudicis indeclinabile esse, etiam Gentilium Sapientioribus fuisse non ignotum, discimus ex Cliniae verbis, apud Platonem, de LL. l. 10. et verfibus Philemonis, uti Auctorem eorum vocat Iustinus Martyr, l. de Monarch. seu Diphili Comici, uti Clemens Alex. l. 10. Strom. apud quos locum satis prolixum, sed memorabilem omnino, vide: adde Senecam, Hercule Fur. Act. 3. Sistit autem illud Socrates in trivio, ex quo geminae tendant viae, altera quidem ad Tartarum, altera ad insulas Beatorum, apud eundem Platonem, in Gorgia; quam in rem vide plura apud Tob. Pfannerum, Theol. Gent. purtor. c. 20. §. 12. et 18. Apud Scriptores Eccles. Tribunal gradus vocatur, super quem ascendit Diaconus ad legendum; aliquando idem est, quod *bh=ma Graecis, etiam inter ministeria sacra nonnullibi reponi videtur Carolo du Fresne, in Glossar. quem de Tribunali novendecim accubituum multis agentem adi in Constantinopoli Christiana. Origo voci an a Tribunis; an a Tribubus quibus ibi ius dictum: vide etiam infra Suggestum: ubi de Tribunalium cancellis, in hac voce.

TRIBUNITIA POTESTAS inter Imperatorum olim titulos, vide hic [orig: hîc] supra.

TRIBUNUS nomen non unius apud Romanos dignitatis. Tribunus seu Praefectus Celerum dictus est, qui Equitibus praeerat, et veluti secundum a Regibus locum obtinebat, quo in numero Iunius Brutus, auctor eiectorum Regum, exstitit. Magistratum hunc Romulus instituit, eidem Numa Pompilius tertiam sacrorum administrandorum partem concessit. Postea illius in locum Magisterium Equitum successit. Unde Pomponius scribit, Magistors Equitum ita Dictatoribus esse iunctos, ut Regibus Tribuni Celerum. Militum Tribuni, auctore Varrone, dicti sunt, quod ab initio terni essent, tum cum legio ex 3000. conficiebatur, ex ternis, quae tum erant, tribubus. Hi peditibus Legionis praeerant, Postea, ut numerus horum auctus est, a tribus ad quatuor atque ab his ad sex Tribuni numero [orig: numerô] creverunt. Legebantur primo ab Imperatoribus, in singulas quaternas legiones terni, postea an. Urb. Cond. 391. institutum est, ut pars eorum populi suffragiis, pars Imperatorum arbitrio [orig: arbitriô] crearentur: cumque Rutilius Rufus legem de iure Trilunorum, qui a Consulibus essent facti, tulisset, accidit, ut Tribuni ab Imperatoribus in exercitu lecti Rusuli: a populo in Comitiis creati Comitiati dicerentur. Usi sunt hi iisdem, quibus Consules, insignibus, et nonnumquam Patritii erant, aliquando vero a plebe creabantur. Tribuni plebis, post seceslum plebis feneratorum crudelitate supra modum pressae an. Urb. Cond. 259. factum, instituti quinque sunt anno [orig: annô] sequente, Cassio [orig: Cassiô] Viscellino [orig: Viscellinô] II. Et Aul. Posthumio [orig: Posthumiô] Aurunco [orig: Auruncô] II. Consulib. dictique sic fuerunt, quod primum ex Tribunis militum creati sunt, Varro, de LL. l. 4. Eorum nomina, uti recenset Dionys. l. 6. fuerunt haec: L. Iunius Brutus, C. Sicinius Bellutus, C. et P. Lucinii, et Sp. Sicilius Ruga, quos Comitiis curiatis, a plebe creatos d. 4. Id. Decembr. potestatem Tribunitiam accepisse refert. Duplicatus dein numerus est, insigni Optimatum dispendio [orig: dispendiô], an. Urb. Cond. 297. Consulib. M. Valerio [orig: Valeriô], Sp. Virginio [orig: Virginiô]. Officium fuit, Consulum et Patritiorum potentiam moderari, et securitati plebis cavere. Unde hic Magistratus sacrosanctus fuit, quem vel vi vel verbis violare capitale esset atque scelus inexpiabile. Gestarunt [orig: Gestârunt] hi pupuram, Cicer. pro Cluentio, habueruntque domos suas, noctu et interdiu apertas, tamquam portum perfugiumque iis, quibus opitulandum erat: nec integrum illis ab Urbe diem abesse licuit, nisi in Latinis feriis, Halicarnass. l. 8. Agellius, l. 3. c. 2. et Macrob. l. 1. Satkrnal. c. 3. Interim, cum quem vis potuerint tueri, contra vim a superiore intentatam, licueritque illis quibusvis decretis, quae improbabant, intercedere, imo quemcumque vellent arteptum in contionem producere; tanta [orig: tantâ] potentia [orig: potentiâ] et immunitate, tamquam telo [orig: telô] armati, si qui natura [orig: naturâ] inquieti, aut etiam Patribus iniqui erant, valde abusi sunt, et paulatim largius progrediendo, multum labefactarunt [orig: labefactârunt] auctoritatem Consulum et Senatus, auctoresque crebro fuerunt maximorum in Republ. tumultuum; At moenibus terminata potestas fuit, nec quicuam extra

urbem valuit, Halicarn. et Livius l. 3. Abolevit illam Sulla Dictator, restituit Pompeius, Plut. in Pompeio et Cicer. l. 3. de legg. donec sub Constantino M. Tribunatus hic in universum cessavit, vide Thom. Dempster. l. 7. Antiq. Rom. c. 23. quia autem Tribuni Pleb. per plebem et pro plebe creati erant, mansit id, ut tantum ex plebe, nisi quod semel Patricios duos cooptatos legimus, apud Livium, l. 3. c. 65. imo fere ex infima plebe, usque dum lata lex est, ut crearentur tantum ex Senatu, id est, ut nemo fieret Tribunus Pleb. nisi qui antea Senator fuisset; Senator tamen plebeius. Quod an a Sulla, an ab alio factum sit, constare negat Appianus, Bell. civ. l. 1. Non habuere [orig: habuêre] vero illi ius vocandi, teste Lael. Felice, l. 1. ad Q. Mutium, Tribuni neque advocant Patritios, neque ad eos referre possunt. Prensionis tamen ius habuere [orig: habuêre]. Unde Labeo per viatorem a Tribunis Plebis vocatus, Quum a muliere quadam Tribuni Plebis adversum eum aditi, Gellianum ad eum misissent, ut veniret mulieri, et responderet, iussit eum, qui missus erat, redire et Tribunis dicere, ius eos non habere, neque se neque alium quemquam vocandi: Quoniam moribus Maiorum priensionem haberent. Posse igitur eos venire et prendi se iubere: sed vocandi absentem ius non habere, apud A. Gellium, l. 13. c. 12. Quod adeo verum, ut et Consules a Tribunis in vincula duci potuerint. Sic Dio, l. 37. testatur, Metellum Consulem a L. Flavio Tribuno in carcerem ductum esse. Et apud Livium, l. 9. c. 34. Censorem Appium a Publ. Sempronio Tribuno prehendi et in vincula duci fuisse iussum, legimus. Quaerenti quam ob causam Tribuni, qui haberent summum ius coercendi, ius vocandi non habuerint, respondet idem Gellius: Quod Tribuni antiquitus creati videntur non iuri dicundo, nec causis querelisque de absentibus noscendis sed intercessionibus faciendis, quibus praesentes fuissent: ut iniuria, quae coram fieret, arceretur. Peragebantur autem hae intercessiones unico [orig: unicô] et sollemni verbo [orig: verbô], Veto. Liv. l. 4. Faxo, ne iuvet vox ista, Veto: qua [orig: quâ] nunc concinente Collegas nostros tam laeti auditis. Tantaque earum vis fuit, ut privati Magistratus omnes parerent; quod qui non fecisset, vel per viatorem Tribunitium in carcerem rapiebatur, vel die dicta [orig: dictâ] apud Populum accusabatur, ut supremae potestatis violator. Qua de re LL. veteres exstant, apud Dionys. Halicarn. l. 6. in fin. et l. 7. circa med. Cicero, Orat. pro Sextio, hoc amplius notat, eam fuisse Tribunatus sanctitatem, ut non modo contra vim et ferrum, sed et contra verba et interfationem legibus sacratis essent armati. Etiam inter ipsos Tribunos intercessio eousque valebat, ut, uno [orig: unô] e Collegis vetante, ceterorum actiones essent irritae. Unde apud Dionysium praefatum legimus, sperasse [orig: sperâsse] hinc Claudium, fore, ut a se ipsa vis Tribunitia destruatur, si scil. aucto [orig: auctô] Tribunorum numero [orig: numerô] inter ipsos dissensiones incidissent. Iidem convocandi Senatus ius cum non haberent, M. Valerio [orig: Valeriô] et Sp. Virginio [orig: Virginiô] Consulib. illud sibi usurpare coeperunt, teste eodem [orig: eôdem], l. 10. auctore Icilio [orig: Iciliô], qui eius Collegii tum princeps erat: sicque Consulari potestate haud parum detraxerunt. Cum namque antea contionum duntaxat ius penes illos esset, Senatum convocare aut sententiam eis dicere non licebat, sed Consulum is honos fuit: ab eo vero tempore non absentibus modo, sed etiam praesentibus Consulibus Senatum sua [orig: suâ] auctoritate convocavere [orig: convocavêre], uti discimus ex Cicer. de Oratore, l. 3. u i scribit vocatu Drusi Tribuni Pleb. non solum Senatum, sed et Consulem Philippum in Curiam venisse. Vide Iac. Oiselium ICtum, Notis in Gellium loc. cit. et l. 14. c. 7. Quo [orig: Quô] pacto [orig: pactô] vero olim Tribuni Patrum decreta probarint [orig: probârint], indicat Val. Max. l. 2. c. 2. ex. 7. ubi notat, Vetustis temporibus ius non fuisse Tribunis Pleb. Curiam intrare: ante valvas autem, posius subselliis, decreta Patrum exammasse [orig: exammâsse], ut si qua ex iis improbassent [orig: improbâssent], rata esse non sinerent. Itaque veteribus Senatusconsultis T. literam subscribi solitam; qua [orig: quâ] nota [orig: notâ] significabatur, illa Tribunos Pleb. quoque censuisse. Creagantur Comitiis Tributis, post legem a Volerone Tribun. Pleb. latam, ut Plebeii Magistratus Tributis Comitits fierent, cum primum Curiatis crearentur: ut videre estapud Livium, l. 2. et Dionys. l. 9. Semel tamen a Pontifice Maximo creatos esse, habes apud Rosin. Antiqq. Rom. l. 6. c. 17. Ipsimet, cum Tribunorum Comitia habere vellent, inter se sortiebantur, cui illa habenda essent, vel communi consensu alicui id munus iniungebant: Cuius exemplum Livius suppeditat, l. 3. Leges eorum causa [orig: causâ] latae fuere [orig: fuêre] plurimae, Iunia sacrata, Icilia, Duilia, Horatia, Tribonia, Atinia, Papiria, Cornelia, Pompeia, et Publia Laetoria, de quibus omnibus vide supra, suis locis. Mansit nomen etiam citeriori aevo [orig: aevô], in Francia inprimis, sub primis Regibus, sed quaenam dignitas fuerit, non adeo liquet: tametsi militibus praefuisse satis innuat Walafr. Strabo, de Rebus Eccl. c. 31. Comitibus postponuntur, in L. Wisigot. lib. II. tit. 1. §. 2. gradum fuisse ad Comitis dignitatem, indicat Fortunatus, l. 7. Poemat [orig: Poëmat]. 7. e quo insuper, penes Tribunos fuisse castrorum et carcerum custodiam, colligitur, in Vita S. Germani Episcopi Parisini, uti tributa exegisse, ex Graecismo Erardi, c. 9. Sed et Magistratum, quo [orig: quô] Belgradensis in Croatia civitas olim regebatur, Tribuni appellationem habuisse, vulgo Trun vel Trum contracte, scribit Ioan. Lucius, Histor. Dalmat. l. 2. c. 16. Vide de Tribunis Francicis modo dictis, plura apud Car. du Fresne, Glossar. etc. Hinc Tribunatus Pleb. munus seu officium Tribuni Pleb. a quo multum diversa Tribunitia Potestas: Namque Tribunatus Pleb. duplex, unus Rei publ. veteris, qui iunctus cum Tribunitia potestate; alter Rei publ. novae, qui sine illa. Sub Imperatorib. enim Tribuni aliqui, sed tenui aut nulla [orig: nullâ] potestate; unde de Thrasea Tribuno Pleb. Tacitus l. 16. Annal. c. 26. vana, inquit, et non profutura intercessio. At Tribunitia potestas, pars maxima Regalis Imperii fuit, sub Imperatorib. ut Vopiscus habet in Tacito, c. 1. quam illi, sine nomine tamen et insignibus, puta toga [orig: togâ] pura [orig: purâ] et limine noctu ac interdiu patente, his pitissimum de causis recepere [orig: recepêre], tum ut per hanc potestatem summa eis facultas esset intercedendi omnibus decretis, quae contra ipsorum voluntatem ac nutum a Magistratibus fierent, sive omnia vetandi, quae facta nollent; tum ut per illam sacrosancti essent, ac religione et lege inviolabiles, ac proin, si a cive

vel verbulo [orig: verbulô] laesi essent, illum tamquam hominem sacrum occidero confestim possent; tum ut appellantibus ipsos et intra pomoerium (quod ius cum praedictis Tribuni habuerant olim) et intra proximum miliare (quod nulli unquam Tribuno licuit) opem possent ferre, uti Dio refert, l. 51. Et quidem accepit hanc potestatem primus Iul. Caesar teste eodem [orig: eôdem], l. 42. in titulis primus usurpavit Augustus, qui, cum Tribuni priores ius cogendi Senatus haberent, sed non quoties vellent, a Senatu etiam hoc impetravit, ut quoties vellt, id iure facere posset, pereunte sensim hoc [orig: hôc] iure iis, qui veteris Tribunatus speciem retinebant. Unde non immerito de ipso Tacitus, l. 3. Annal. c. 56. Id summi fastigii vocabulum Augustus reperit, ne Regis aut Dictatoris nomen adsumeret, ac tamen appellatione aliqua [orig: aliquâ] coetera imperia praemineret. A quo tempore nemo Imperatorum hunc Tribunitiae potestatis titulum omisit: quare tam in historiis quam nummis ac veteribus saxis frequentissima huius dignitatis mentio. Tanta igitur cum potestas hae esset, Princeps quem ad Imperii spem vocaret, hunc illius potestatis consortem facere solitus est. Tacitus d. l. Augustus M. Agrippam socium Tribuniciae potestatis, quo [orig: quô] defuncto [orig: defunctô], Tiberium Neronem elegit, ne successor in incerto foret etc. Sic proin et Tiberius ibi Druso eam petit, tamquam successori; et Seiano iniecta spes illius apud Dionem, l. 58. et titus apud Sueton. c. 6. Patri collega factus in Tribunitia potestate, tamquam proximo [orig: proximô] ad successionem gradu, quales dicti postea Caesares, ut vidimus suo [orig: suô] loco [orig: locô]. Pertinet eo Tribunitium subsellium, cuius in Claudio Sueton. meminit, c. 23. De maiore negotio acturus, in Curia medius, inter Consulum Sellas, tribunitio subsellio sedebat etc. Vide de hac dignitate plura apud Marcilium ad Suetonium, Tito [orig: Titô] d. l. Casaubon. ad eundem, Augusto [orig: Augustô], c. 27. Salmas. ad Capitolin. in Vita Pii, et Vopisc. in Tacito Imp. dicto loco ubi etiam de Tribunis Militaribus Consulari potestate praeditis, Alios.

a. Aerarii, qui a Quaestoribus Aerarii distinguendi, vide de illis Sigonium, de Iure Rom. l. 1. c. 8. b. Celerum, praefectus erat Equitum, quos Ceeres vocabant, a Romulo institutus primum: postea Comitiis Curiatis creatus. g. Comitiati, dicti sunt Tribuni militares, qui Romae Comitiis designabantur, oppositi Rufulis, qui ab Imperatoribus in exercitu lecti. d. Fabricarum, qui fabricis armorum praeerant, memorantur Ammiano, l. 14. et 15. e. Maritimorum, curam habebant in oris maritimis, fluviisque navigiorum: iidem salinas quoque curabant; de quibus formulam habes, apud Senatorem, l. 12. Vide Car. du Fresne, Glossar. in voce Tribunus. c. Militum, alii angusticlavii, qui ex Equite; alii laticlavii, qui ex Senatu: alii Comitiati, alii Rufuli fuerunt. Creabantur Comitiis Centuriatis, habebantque Comitia Magistratuum creandorum causa [orig: causâ], ut et Comitia Consularia: iisdem, quibus Consules, insignibus usi; nonnumquam Patricii, nonnumquam ex Plebe et Patribus creati: numero [orig: numerô] primum tres, dein quatuor, tandem sex, de quibus iam dictum aliquid. At plura de Tribunis militum, eorumque aetate, beneficiariis, emolumentis, quae a militibus accipiebant, stipendio 240. aur. Rom. salarioque, ut et aliis huc pertinentibus, vide apud Alex. ab Alexandro, Budaeum ad Iur. Orig. Lipsium, Alios: inprimis Salmas. ad Hadrian. Spartiani, c. 10. et Vopisc. in Probo, c. 4. ubi de divisione erorum in Tribunos Legionum, quos mnaiores, et Cohortium, quos minores Vegetius vocat, l. 2. c. 7. quoque nonnulla: de fibulis vero Tribunitiis supra. h. Notariorum, apud Marcellinum Comit. et Zozimum l. 5. fuere [orig: fuêre] proprie Notarii Principum, quorum summa erat dignitas, vide Senatorem, l. 1. Ep. 4. l. 6. Ep. 2. Sic memorantur Tribuni et Notarii simul, qui bus utebantur Principes ad mandata perferenda: de quibus multa habet Iac. Gothofredus ad l. un. Cod. Theodos. de Mandatis Princip. q. Plebis, creati an. Urb. Cond. 317. commoda Plebis adversus Patricios tueri et iniuriam omnem intercessione sua [orig: suâ] prohibere solebant. Hinc ius abnoctandi iis ademptum, A. Gellius, l. 3. c. 2. Imo, ut ait Dio, l. 37. nec ullam horam abesse ab Urbe legitime plterant. Vel, ut magis arcte Appianus, Civil. l. 2. moenia iis egredi non licuit; ut semper parati essent ad desideria et querelas miserorum excipiendas, ut refert Plut. in Problem. Unde Liv. l. 9. Imperium penes Consules, penes Tribunos auxilium. Sed de his supra: uti de Tribunis Pleb. seu Capitaneis Italiae civitatum medii aevi, voce Potestas. i. Rufuli seu Rutuli, dicti sunt Tribuni milit. ab Imperatorib. in Exercitu lecti, k. Suffecti dicebantur Tribuni itidem milit. quos necessitate urgente milites sibi ipsis legebant etc. Voluptatum Tribunus, occurrit l. 13. Cod. Theodos. de Scenic. alibique, et sic dicebatur, qui voluptatis urbicae, seu ludorum curam gerebat. Utalias dignitates hoc [orig: hôc] nomine insignes, in utroque Codice, apud Ammian. in Notit. Imper. in veteribus Inscriptionibus, apud Gruterum in Indice, c. 5. Alios, omittam.

TRIBURIUM oppid. fuit Germaniae superioris ad Rhenum, apud Moguntiam, inter illam, et Oppenhemium. Locus nunc desertus adhuc Tribur: Ortel. Olim aliquot conciliis celebris.

TRIBUS aut a numero, quia tres primitus apud Romanos erant, aut tributo quod pendebant, (teste Fazello [orig: Fazellô] ) dictae sunt partes in quas populus vel civitas dividitur, ab aliquibus ortum ducentes. Veluti tribus Israel a filiis Iacob originem traheutes; quibus terra promissionis, hoc est, Palaestinae, divisa fuit. Has hic [orig: hîc] non abs re fuerit recensere.

1. Iuda, amplissima, quae utrumque mare, Mortuum et Syrium, Idumeam, et torrentem Aegypti attingebat, urbes supra 50. (in quibus Hebron, Gaza, Ascalon, Azotus, et Accaron) possidens. Hinc Iudaea regio nominata est. Habet ad Ortum montes Seir, et Deom regionem ulterius Petram deserti, et Hor montem.

2. Ruben, ultra Iordanem, inter eum, Arnon torrentem, et mare Mortuum, seu, ut veteres vocant, lacum Asphaltitem, in regione Sehon et Amorrhaeorum, ubi urbes Areopolis, Medaba, et Hesebon, inter alias. 3. Gad, a superiore in Boreram recedens, iuxta Iordanis ripam ulteriorem, et fines Ammon, et Sehon in terra Galaad, inter Hesebon et Ramoth. Cuius urbes primariae Galaad, Socoth, et Ramoth. 4. Aser, in ora maris apud montem Carmelum Sidonem usque, et interius usque Canam Galileae, ubi fines tribus Zabulon. Ibi regio Cabul, et Ptolemais inter alias urbes. Ceterarum Tribuum Borealissima est, uti Simeon Australissima. 5. Dan, inter Hierosolymam et oram maris occiduam, ubi Ioppe urbs. Habuit urbes 20. in quibus Thanna, Emmaus, Modin, Arimathia, et aliae. 6. Nephthali partem Galileae et Coelesyriae, inter Aser tribum et Iordanem, occupabat, habens Zabulon ad Austrum. In ea urbes 18. erant, inter quas Nephthali, et Cedes: cui regnum Basan ultra Iordanem et Ortum incumbit, cum regione Trachonitide. 7. Manasse, cis et trans Iordanem. Pars trans Iordanem ultra Gad, inde in Boream recedens, erat, inter Socoth et Corozain ex adverso Capharnaum, ac inter Ramoth ad austrum et Rabbath in Caeciam, apud fines Ammonitatum: inter urbes Iabes erat, et Zeb, iuxta fines Amorthaeorum. Pars cis Iordanem inter Caesaream et Maggeddo campum Samariae incolebat. 8. Simeon, ad Austrum, inter fines Aegypti et tribus Iuda, in Idumaea, urbes habuit 17. in quibus Sceleg versus Ortum, Bersabee versus Austrum, et Cades orientahor, cum Ramath ad occidentem. 9. Levi nullas partes habuit in divisione terrae, inter alias tribus habitans. 10. Islaschar ab ora littorali, ubi mons Carmelus est, usque ad Iordanem extendebatur, Samariam habens ad Meridiem, et terram Zabulon ad Septentrionem, inter montes Gelboe ad Austrum et Thabor ad Boream seu ad Caeciam. Urbes habuit 18. in quibus Iezrael et Dor. 11. Zabulon, inter mare Galilaeae et mare Syrium, apud montem Carmelum extenditur, montem Thabor et magnam Galilaeae partem occupans. Urbes 12. habebat, in quibus Nazareth, Bethsaida, Cana, et altera Bethleem. 12. Ioseph, seu Manasse primogeniti illius, et Ephraim, inter mare Syrium et Iordanem, Manasse totam fere Samariam occupante ad Septentrionem, ubi Caesarea Palaestinae, et Maggeddo apud montem Gelboe, et Hermon usque Dor; Ephraim versus Austrum, ubi Gazer, et Bethoron versus montem Ephraim, et Ioppen, Ferrar. Baudrando dicitur melius, Tribus Ephr aim, extenditurque inter mare Syrium ad Occasum et Iordanem fluvium ad Ortum; terminaturque a Septentrione dimidia [orig: dimidiâ] Tribu Manasse cis Iordanem, et a Meridie Tribu Beniamin; ibique pars est Samariae tractus. Eius urbes fuere [orig: fuêre] Samaria, Gazer, Lidda, et Naioth. 13. Beniamin, inter tribum Iuda ad Meridiem, et Ioseph ad Septentrionem, urbes habens 25. in quibus reperiuntur Hierico, Bethleem, atque Ierusalem. Ex his Iuda, Dan, Ephraim, Manasse, Issachar, et Aser mare Syrium attingunt; Ruben, Gad, et Manasse ultra Iordanem sunt Orientem versus; Simeon australissi ma iuxta fines Aegypti et Idumeae: interiores sunt Beniamin in Iudaea, Ioseph (seu Ephraim) in Samaria, Zabulon in Galilaea, et Nephthali inter Galilaeam et Coelesyriam. Tribus in magnis urbibus, veluti familiae antiquae et praeclarae esse solent: praesertim Athenis et in urbe Roma, in quibus plures fue [orig: fuê] re, de quibus hic [orig: hîc] paulo accuratius. Sub Cecrope quatuor erant Athenis Tribus, quarum nomina tum: Cecropis, Autochthon, Actaea, Paralia. Hae postea sub Cranao dictae sunt, Cranais, Atthis, Mesogaea, Diacris. Ab Erichthonio ipsis alia iterum nomina, petita a Diis, imposita sunt: Dias, Athenais, Posidonias, Hephaestias. Ion. dein, a filiis suis appellari voluit, ut vocarentur Geleontes, Aegicoreis, Argades, Hopletes. Numerum auxit Clisthenes, et decem effecit veteribusque nominibus inductis, a Semideis seu Heroibus quibusdam, nomina iis indidit: videl. ab Hippothoonte, Antiocho, Aiace Telamonio, Leonte Erechtheo, Aegeo, Oneo, Acamante, Cecrope et Pandione. Quibus postea accesere [orig: accesêre] duas, quarum una ab Antigono, altera a Demetrio primum: dein ab Atralo et Ptolemaeo, in memoriam acceptorum a Regibus his beneficiorum, nominatae sunt. Primam tribuum harum institutionem, ad imitationem anni factam vult Eustathius Il. b. Quatuor enim tribus 4. anni partes significabant; quarum quaelibet divisa in tres *fratrias2 seu fraternitates, numerum 12. mensium: et quaelibet *fratria\ in 30. ge/nh seu familias distributa, triginta cuiuslibat mensis dies referebant. His praeerant *fulobasilei=s2, quasi dicas Tribuum Regges, qui, inter tribules lites obortas, diiudicabant, vide Franc. Rollaeum, Archaeol. Atticae l. 1. c. 5.

Hippothoontis. Antiochis. Aiantis. Leontis. Erechtheis. Aegeis. Oeneis. Acamanthis. Cecropis. Pandionis. Antigonis, quae postea Attalis. Demetrias, postea Ptolemais. Tribuum apud Romanos primus auctor Romulus fuit, qui, teste Dionysio [orig: Dionysiô], l. 2. in tres partes universam civiium multitudinem divisit, singulis praeclaro [orig: praeclarô] aliquo [orig: aliquô] Viro [orig: Virô] praeposito [orig: praepositô]: dein unamquamque rursus in decem partes, totidemque fortissimos viros eis praefecit; has curias, illas Tribus vocans. Nomina Tribuum fuere [orig: fuêre], Ramnensis, a Romulo. Titiensis a Tito Tatio Sabinorum Rege et Luceres,

vel a Lucumone, vel a Lucretino, vel a luco Asyii, in quem multi fuga [orig: fugâ] delati civitateque donati fuerunt, dictae. Postea, cum sub Tullo Hostilio Albani victi in Ramnensium tribum adscripti, coeterique omnes populi, qui sub Regibus Romam ad habitandum venerant, praeter Sabinos, Lucerum Tribui inserti fuissent, Urbeque multum aucta [orig: auctâ], tres primae tribus non sufficerent, L. Tarquinius Priscus nominibus earum duplicatis, senas fecit, primosque et secundos Ramnenses, Tatienses ac Lucerenses constituit. Aliam dein divisionem instituit Servins Tullius, qui, postquam septem colles uno [orig: unô] muro [orig: murô] complexus est, totam urbanam multirudinem in quatuor Tribus urbanas distribuit Suburanam, Palatinam, Esquilinam et Collinam, a locis habitationum sic dictas: Idemque universam rusticam multitudinem in quindecim tribus divisit, Romuliam, Laemoniam, Pupiniam, Galeriam, Polliam, Voltiniam, Aemiliam, Corneliam, Fabiam, Horariam, Meneniam, Papyriam, Sergiam, Veturiam et illam quae postea Claudia dicta est. Mansit hic numerus usque ad an. Urb. Cond. 258. quo [orig: quô] additis duabus Crustumina [orig: Crustuminâ] nempe et Veientina [orig: Veientinâ] viginti et una factae sunt. Anno [orig: Annô] postmodum 366. ex novis civibus quatuor accessere [orig: accessêre], Stellatina, Tromentina, Sabbatina et Arniensis, Liv. l. 6. Rursus an. 395. duae Tribus additae, Pomptina et Publilia, Idem l. 7. Quibus an. 421. duae aliae propter novos cives censos iunctae sunt Maetia et Scaptia: Duaeitem an. 435. Ufentina ac Falerina, et an. 454. duae rursus aliae Artensis et Tarentina. Tandem an. 512. Velina et Quirina prioribus adiectae XXXV. Tribuum numerum expleverunt: qui numerus integer usque ad extrema Reip. tempora perduravit, Florus, Epitom. l. 19. Inter Tribus urbanas, et rusticas olim hoc discrimen erat, quod urbanis ii qui urbem, rusticis ii qui ius colerent, comprehenderentur. Postea vero rusticae urbanis longe praelatae sunt, optimusque et praestantissimus quisque in rusticis Tribubus, relictis, urbanis, censeri voluit: sic ut Tribus tum non urbis, sed civitatis partes haberentur, Cuius facti duas refert causas Sigonius, tum vitae rusticae commendationem, tum Censoriam potestatem ac notationem, l. 3. de Antiq. iur. civ. Rom. c. 3. Vide Liv. l. 8. Plin. l. 18. c. 3. Thom. Dempster. Antiq. Rom. l. 6. c. 15. etc. Ab his Tributa Comitia dicta fuere [orig: fuêre], cum nempe ex regionibus et locis, i. e. per Tribus suffragium ferebatur, A. Gell. l. 15. c. 17. sicut Centuriata, per centurias; Curiata, quae per curias suffragium inibant, appellata fuerunt.

Tribus Romanae antiquae 35. quarum 4. primae Urbanae, sequentes Rusticae dicebantur.

1. Palatina, a Palatino monte dicta, quae apud Varronem in ordine quarta est. 2. Suburbana, seu Suburana, a Subura, prima apud Varronem. 3. Collina, a collibus Quirinalibus, apud Varronem etiam tertia. 4. Esquilina, ab Esquilio monte, apud Varronem secunda. 5. Romilia, sic appellata quod sub Roma esset, in agro a Romulo Veientibus adempto. 6. Aemilia, ab Aemilia gente nobilissima, ab aliis 14. loco [orig: locô] posita. 7. Crustumina, a Crustumma urbe Tuscorum. 8. Cornelia, a gente Cornelia clarissima, 15. loco [orig: locô] numerata. 9. Fabia, a Fabia gente, et 10. loco [orig: locô]. cuius meminit Horatius, l. 1. ep. 6. v. 52.

10. Galeria, a loco, cuius tamen memoria non exstat. 11. Lemonia, a Lemonio pago apud portam Capenam in via Latina; ab aliis 7. loco [orig: locô] memorata. 12. Mentina seu Menenia, a gente Menenia, locum 16. apud alios abtinet. 13. Ocriculana, ab Ocriculo oppido Sabinorum. Sed hoc [orig: hôc] loco [orig: locô] Claudia ab aliis reponitur. 14. Papiria, a quo nomen genti: loco [orig: locô] 19. aliis. 15. Pollia. 16. Popillia. 17. Pupinia. 18. Sergia. 19. Veientina, ab agro Veienti nominata: ab aliis 9. loco [orig: locô] reposita. 20. Voltinia. 21. Claudia. 22. Stellatina. 23. Tromentina. 24. Arnensis. 25. Sabatina. 26. Pomptina. 27. Poblilia. 28. Maecia. 29. Scaptia. 30. Oufentina. 31. Fallerina. 32. Aniensis. 33. Terentina. 34. Velina. 35. Quirina.

1. Suburana, a submuro terreo. 2. Esquilina, ab Esquilio monte, ex Varrone. l. 4. de Ling. Lat. 3. Collina, a collibus. 4. Palatina Ciceroni, a Palatio. 5. Romilia, a Romulo, ex Varrone, l. 4. 6. Crustumina, ab oppido in Sabinis, Sexto Pompeio. 7. Lemonia, a Lemonio pago via [orig: viâ] Latina [orig: Latinâ] apud portam Capenam, Sexto Pompeio. 8. Pupinia, ab agro Pupino, Sexto Pompeio. 9. Veientina, ab agro Veienti, Ciceroni, pro Planc. c. 16. 10. Galeria, ex loco, Livio, l. 27. 11. Pollia, ex loco, Livio, l. 8. c. 37. 12. Voltinia, ex loco, Ciceroni, pro Planco, c. 16. 13. Claudia, ex gente, Livio, l. 2. c. 16. 14. Aemilia, ex gente, Livio, l. 38. c. 36. 15. Cornelia, ex gente, Livio, l. 38. c. 46. 16. Fabia, ex gente, Suetonio in Aug. c. 40. Horatio loc. cit.

17. Horatia, ex veteri inscriptione. 18. Menenia, aliis Mentina, Iosepho, l. 13. de Bell. Iud. 19. Papiria, a Papirio, Sexto Pompeio. 20. Sergia, ex gente, Frontino, l. 2. 21. Vetrovia, ex Livio l. 36. 22. Stellatina. 23. Tromentina, a campo Tromento in Tuscia, Sexio Pompeio. 24. Sabatina, a lacu Sabato, Sexto Pompeio. 25. Arniensis, seu Arnensis, ab Arno fluvio Tusciae, Livio, l. 6. c. 5. hae quatuor a censoribus additae fuerunt, teste Livio [orig: Liviô], l. 6. c. 5. 26. Pomptina, ab agro Pomptino, Livio, l. 7. c. 15. 27. Pompilia, a Popila, Sexto Pompeio. 28. Maecia, a castro sic dicto, Sexto Pompeio. 29. Scaptia, ab oppido sic dicto, Sexto Pompeio. 30. Oufentina, a fluvio Oufente, Sexto Pompeio. 31. Falerina, ab agro Falerno, Iosepho, l: 13. 32. Aniensis, ab Aniene fluvio, Ciceroni, l. 8. Famil. Ep. 8. 33. Terentina, a Terento loco, Ciceroni pro Planco, c. 8. 34. Velina, a lacu Velino, Livio, l. 19. Epit. 35. Quirina, a Curensibus Sabinis, Sexto Pompeio.

1. Ocriculana, ab oppido. 2. Pinaria, ex Sexto Pompeio. 3. Sappinia, ex Livio, l. 33. c. 23. 4. Camilla seu Camillia, a Camillo. 5. Cestia, ex antiquo lapide; Cluentia, a Cluetia nobili familia. 6. Cluvia, sic ab urbe Samnitum. 7. Dumia, ex antiquo lapide. 8. Minucia, a gente nobilissima. 9. Papia, a Papio Mutilo. 10. Tauria, ex lapide. 11. Veturia, ex lapide. 12. Aelia, ex Aelia nobilissima familia, sicuti sequens. 13. Iula, ex Dione 44. 14. Flavia, a gente Flavia, ex qua Vespasianus. 15. Ulpia, a Traiano Imperatore nomen accepit. Coeterum Tribus Israelis, quo attinet, intelligebantur Tribus nomine, aut cuncti unico e sanguine invicem Tribules, velut Simeonitae, vel Rubenitae, a Simeone et Rubene, singularum Tribuum auctoribus, genus trahentes, id est, tota Rubenitarum vel Simeonitarum stemmata, qua tum a coeteris, tum ipsa a se invicem discriminata: aut Tribules unico ex territorio quod incelerent, seu ex agris primum tributim assignatis denominati. Nempe, tametsi ex Lege sacra, sub initium distributionis Terrae Sanctae, non nigrabat possessio filiorum Israel a Tribu ad Tribum, quoniam quisque de filiis Israel haerebit in hereditate Tribus Partum suorum, Numer. c. 36. v. 7. postmodum tiamen per coniugia, venditiones aliasque cessiones, a Tribulibus ex sanguine aliis factis, ad alios saepe translati sunt agri, sub ipsum introitum assignati, et migrabat possessio a Tribu in Tribum. Hinc igitur variatim passimque Tribulibus ex sanguine demum ita commistis, ut nullius forsan in Tribus territorio primo assignato non essent, qui ex alia Tribus aut illuc migrassent [orig: migrâssent], aut illuc orri essent complures; restabat nihilominus Territoriorum a primis Tribuum Auctoribus primaque assignatione denominatorum distinctio eiiusmodi, ut, tametsi Tribules, ex tabulis Genealogicis accuratius designati, invicem dignoscerentur atque inde, e. g. Tribus Iudae et Rubeniticae nomina, qua Maiorum sanguinem spectabant, satis discernerentur, attamen ea Tribus notio, quae sic ex sanguine seu stemmate pendebat gentilitio, plurimum discreparet ab ista, quae, ratione Terriotorii assignati pariter indita, a Tribulibus diversi simul generis, pro rerum ac saeculorum verietate, agrarias sive Iudae sive Rubenis portiones, simul cum Proselytis Iustitiae occpantibus, retinebatur. Adeo ut Rubenitae Gaditae, Asleritae aliique Tribules in Iudae e. g. territorio sedes habentes, ratione Territorii, licet non ex sanguine, pars essent Tribus Iudae, atque hac [orig: hâc] notione itidem Levitae, quibus urbes assignatae sunt in uniuscuiusque Tribus Territoriis, Numer, c. 35. cum eadem, in qua collocarentur, Tribu essent, domicilii seu teritorii ratione, diversimode censendi, cum interea ex sanguine unicam conficerent universi Tribum. Ioh. Seldienus, de Synedriis Veter. Ebraeor. Part. 3. c. 4. §. 1. ubi proin Tribus alias Personales nuncupat, alias Territoriales. Habebant autem Tribus hae suos Phylarchas, Patres, Principes familiarum, adeo que et suos conventus, in quibus praefati illi personas omnium Tribulium, quemadmodum in Comitiis fieri solet, pro more patrio sustinebant. Plurium item Tribuum, veluti sex, quinque, septem, conventum seu domum Iuridicam habemus apud Talmudicos; in quibus tamen quicquid decretum erat, [gap: Hebrew word(s)] pro tempore et re nata, in publicam tutelam, neutiquam ex iure ordinario, fieri censebatur. Idem, Parte seu l. 2. c. 14. §. 4. Omnium vero Tribuum singularis fuit in Synodo Septuaginta uniusvirali, seu Magno, unio, quam apud Amosum c. 9. v. 6. [gap: Hebrew word(s)] Fasciculi seu Manipuli sui nomine indigitatam vult Abarbinel. Itaque Synedrii illius numerus non fuit 72. sic ut e singulis Tribubus seni in illud adsciscerentur, tunc enim parium eiusmodi quodlibet e Tribubus singulis selectum, velut tribus suae universitatem seu personam seorsim sustinere visum, unionem illam nimis impediisset, quae auctori tou= Siphri habetur in [gap: Hebrew word(s)] fascicu lo uno, seu numero, qui in partes aliquotas, quibus Tribus seor sim singulae quomodocumque distributae respondere quirent, divisibilis non erat, sed numerus erat primus, quem unitas solum metitur. Id est, Septuaginta unus; in quo ipso toto, qua talis

erat, ut Tribuum unio; ita nulla eiusmodi divisio esse potuit, ut e partibus eius sic unitis, Tribus ulla per se suam sibi posset vindicare. Nam quomodocumque respectu Tribuum, aliterve primo cooptati fuerint Septuaginta, ex ipsa cooptatione statim factum est, ut eorum universi pariter et singuli, singulis et universis Tribubus in Concilio hoc praeessent, earumque universitatem et personas haud habita [orig: habitâ] Tribuum singularum, unde cooptabantur, ratione ulla [orig: ullâ], ibi simul cum Principe sustinerent. Quod ita corpus politicum erat, velut Spiritu unico [orig: unicô], qua cunctas Tribus respexit, contentum, h(nwme/non seu e(/n ti sw=ma sunesthko\s2 e)n diafo/rwn kefalw=n sunhnwme/nwn, unicum quoddam corpus ex diversis capitibus seu unitatibus coadunatis consistens: ut iuxta Peripateticos, corpus mixtum ex elementis, quae illic, qua elementa, non actu, sed potentia [orig: potentiâ] manent, et inter se medium quoddam, seu unione mixtum faciunt, constare dicitur. Idem, l. eod [orig: eôd]. c. 4. §. 11. Ethuic neque minori Synedrio, Tribus quaelibet, quoties de rebus tribuariis, qua talibus, disceptandum decernendumque esset, suberat. Quod enim habent aliqui, de Synedriis ordinariis seu Viginti triumviralibus, quae Tribubus singulis iisque integris praeficerentur (qualia in Platonis Rep. Magnetica, ta\ meta fula\s2 dikasth/ria, de Legg. l. 1.) doctis reicitur. Neque sane, quamquam eiusmodi fuissent Synedria, controversiae inter Tribus invicem exortae, ab eorum aliquo rite definiri potuissent: cum alterius Tribus res ab alterius Iudicibus extra Hierosolymam non possent decidi, ut e Magistris Seldenus palam facit. Atque, ut plurimi veteris Graeciae populi, unico Amphictyonum Synedrio in litibus inter eos subortis tantum suberant, ita Tribus singulae, quatenus provinciae erant singulares parisque invicem iuris, Synedrio Magno unico, utpote reliquorum omnium supremo, iure parebant. Idque tum qua Personales, tum qua Territoriales, fuere [orig: fuêre]. Qua personales, veluti si tota Tribus maiorve eius pars, ubicumque sedes habens, a vero cultu ad Idololatriam defecerat, seu quid aliud patrarat [orig: patrârat] vindice dignum: Item si instaurata [orig: instauratâ] post calamitates Rep. intermissus Tribus Leviticae decimarum proventus ex eiusdem actione erat instaurandus etc. Qua territoriales, veluti, quoties agros huic vel illi Tribui primum assignatos occupantes, sive sanguine inter se puri, sive commisti, aut a vero cultu defecissent aut de Territorii sui limitibus seu confiniis, aut de Levitarum in eo urbium numero, aut de ipsarum suburbiorumve amplitudine, et si quae sunt id genus aliis, controversiam movissent. Vide iterum Seldenum, l. 3. c. toto [orig: totô] 4. ut et supra aliquid de Tribuum capitibus, voce Aechmalotarchae. De Atheniensium Civitatis Tribubus hoc saltam addo: Divisae illae fuerunt in *naukari/as2 quaelibet duodenas, quarum singulae navem unam instruere tenebantur, Pollux, l. 8. Uniuscuiusque autem classis seu *naukari/as2 aliquando sedeni erant, uti docent Grammatici ex Hyperide; tot enim Legislator iusserat trihrarxei=n. Postea vero numerus auctus est. Qua de re vide plura, apud Sam. Petitum, Comm. in LL. Attic. l. 3. tit. 4 et supra in voce Naucrati: ut et paulo hic [orig: hîc] infra in voce Trierarchus. Sed nec hoc omittendum, quod de decima tertia Tribu Adrianide videl. addita [orig: additâ], cui ab Adriano Imperatore nomen, monet Cl. Sponius, ex insigni marmore, quod Georg. Whelerus Nobilis Anglus, Athenis emptum, in patriam secum transtulit. In eo expressa sunt Tribuum omnium nomina cum quibusdam ex praecipuis demis ad quamque earum pertinentibus. Mentio ibi Tribuum hoc [orig: hôc] ordine, Erechtheidis, Aegeidis, Pandionidis, Leonitidis, Ptolemaidis, Acamanthidis, Hadrianidis (cui adsignata Bisa, Aphidna et pars illa urbis, quae Oa dicebatur) Oeneidis, Cecropidis, Hippothoonthidis, Aeanitidis, Antiochidis et Attalidis. Vide eum Itinerar. Gr. part. 2. p. 245. et part. 3. quae agit de Atticae populis, p. 45. et seqq. ub totam Inscriptionem exhibet, erudito [orig: eruditô] commentario [orig: commentariô] illustratam. Qui vero Tribubus praeerant, Graece fulobasilei=s2, Tribuum Reges dicebantur, de quibus vide aliquid supra, voce Inanima, it. Phratrica. Ut autem et de nomine Tribus aliquid addam, illud nonnumquam pro centuria, aliquando pro cuiusvis multitudinis parte, quoque occurrere, docet Gronov. Observation. l. 4. c. 1. ubi de Tribaum, Curiarum, Centuriarum origine, aliisque huc pertinentibus, et c. 10. ubi locum explicat Iustini, l. 13. c. 3. tribum peditum dicentis. Vide quoque supra, in voce Tribules.

TRIBUTA Comitia apud Romanos vocabantur, cum regionibus et locis, h. e. per Tribus suffragia Populus ferebat. A. Gell. l. 15. c. 27. Quumex generibus hominum suffragium ferebatur, Curiata: quum ex censu et aetate, Centuriata; quum ex regionibus et locis, Tributa dicebantur. Differebant a Curiatis, quae antiquissima fuere [orig: fuêre], quod in illis simul vocarentur, qui eiusdem regionis erant, ut quisque suam diceret sententiam, in his vero singuli vocarentur, qui eiusdem Curiae erant. Itaque, si contigisset quosdam, qui nomina professi erant in aliqua Curia, domicilium mutare et in alterius Curiae locum commigrare, hi non cum iis, inter quos primum nomen suum professi erant, ad Comitia Curiata, sed cum vicinis suis eiusdem regionis seu Tribus, ad Tributa vocabantur. Aliud discrimen suppeditat Dionys. Halicarn. l. 10. ubi docet Curiata Comitia tum demum rata fuisse habita, ubi et Senatusconsultum praecessisset, num ad Populum id promulgari oporteret, suffragiis curiatim collectis, nulloque [orig: nullôque] vitio [orig: vitiô] ex auguriis vel ostentis obnuntiato [orig: obnuntiatô]: cum Tributa sine Senatus-Consulto vel Sacerdotum Regumque approbatu fierent, atque intra diem unum conficerentur. Vide Iac. Oiselium ICtum, in Notis in Gellium, l. 15. c. 27. Causae habendorum Comitiorum Tributorum fuere [orig: fuêre] quatuor generales: Prima, ad creandos minores Magistratus: Altera, ad Sacerdotes Collegiorum cooptandos: Tertia, ad Leges ferendas: Quarta, ad iudicium exercendum. Creabantur vero Comitiis his tribuni Pl. Aediles Curules, Triumviri capitales, Triumviri nocturni, Triumviri auro, argento, aere flando feriundo, Tribuni militum, et Quaestores. Item Praefecti Annonae, Quaesitores parricidii, Duumviri aedium sacrarum. Proconsules tandem,

Propraetores et Proquaestores. Verbo [orig: Verbô], omnes minores Magistratus, qui singulis annis ad suum munus creabantur, Sacerdotes quod attinet, ante Legem Domitiam, solus Pontifex Max. Tributis Comitiis creabatur: postea vero Sacerdotum subrogandorum iure a Collegiis ad Populum translato [orig: translatô], etiam Pontifices, Augures, Feciales, Septemviri Epulonum et Quindecimviri sacris faciundis hisce Comitiis creari coepti, vide Nic. Grucchium, de Comitiis Rom. l. 2. Habuere [orig: Habuêre] istiusmodi Comitia Tribuni Pleb. cum illa Tribunitia et Aedilitia, Consules, cum Quaestoria essent. Iidem Consules Sacerdotum quoque Comitia celebrabant, nempe postquam Lex Domitia observata est; Ante eam vero, Comitia Tributa, quae Pontifici Max. creando habebantur, ab uno quodam Pontifice haberi solita fuisse, discimus ex Livio, l. 25. Dicebant in illis sententias omnes cives Romani, quibus data erat Civitas cum iure suffragii: simul enim cum pleno iure Civitatis accipiebant Tribum, in qua suffragium ferrent, Liv. l. 38. et A. Gellius, l. 15. c. 27. Adeo ut non solum ii Cives Romani qui in Urbe ipsa habitarent [orig: habitârent], sed et illi, qui extra urbem in Italia degerent, sive municipes ii, sive coloni essent, postquam civitate cum suffragii iure essent donati, ius hoc exercendi haberent potestatem. Praeterea, oportebat Comitiis his adesse Magistratuum Candidatos; Item Diribitores, Custodes, Rogatores et Praecones, de quibus diximus passim. Locus iis non unus, sicuti Curiatis ac Centuriatis, destinatus erat; quia religio non erat, extrane an intra pomeria haberentur. Hinc reperimus, interdum in Campo Martio, interdum in Comitio, nonnumquam in Capitolio aliquando in pratis Flaminiis seu Circo Flaminio, illa coiisse: idque non nisi diebus Comitialibus; nisi quis nominatim, ut aliis etiam diebus cum pPopulo sibi agere liceret, legem tulisset, quemadmodum de Clodio Tribuno Pleb. docet Cicero, Orat. pro. Sestio. Et quidem Ordinarii Magistratus fere ad finem mensis Iulii ac principium Augusti crcabantur; et Tribunorum quidem Aediliumque Pleb. Comitia prima erant, tum Consularia et Praetoria; mox Aedilium Curulium, post Quaestorum et tandem Tribunorum militum, ut patet ex Ciceronis Ep. 1. l. 1. ad Atticum, Orat. 2. in Verr. et Dione, l. 39. qui simul docet, sicut alia Comitia, ita et haec. ante primam diei horam haberi non potuisse. Modus illa indicendi hic erat: Magistratus, qui ea habiturus erat, utplurimum trinundio [orig: trinundiô] ante indicebat, teste Livio [orig: Liviô] passim: quemadmodum de Centuriatis alibi dictum. Habebantur autem non auspicato [orig: auspicatô], ut idem docet, et Dionys. l. 9. quod tamen non de omnibus auspiciis antelligendum. Cum enim tria auspiciorum essent genera, Avium inspectio, de Caelo observatio et Tripudii animadversio: primumque ad Comitia Curiata et Centuriata, ultimum vero ad res gerendas pertineret; medium ad omnia Comitia, adeo que et Tributa, adhibebatur. Unde factum, ut, quo [orig: quô] die de Caelo observatum esset, Comitia haec non haberentur, Cicer. in Vatin. nisi ad legem aliquam ferendam, quam omnino Senatus pro temporis necessitate volebat perferri, ut nulla [orig: nullâ] ratione impediretur, Lator illius his legibus solveretur: sicuti de M. Aufidio Lurcone Tribuno Pleb. legimus, ut et P. Clodio. Itaque non captabantur auspicia, neque Augures Pullariive, ut in Magistratibus maioribus fieri solebat, adhibebantur. Ad ipsa vero Comitia quando Populus convenerat, concio habebatur a Magistratu eo, qui Comitia habebat; qua [orig: quâ] de rebus tractandis verba ad Populum faciebat. Ea [orig: Eâ] peracta [orig: peractâ] Populus in suas quisque Tribus discedebat, tum sortitiones fiebant a Magistratu variae: Una erat ac prima omnium, in qua Tribu Latini suffragium ferrent; quod factum ante legem Iuliam latam; cum in nullam adhuc Tribum ascripti essent. Altera fiebat, inter Tribus, quo [orig: quô] scil. ordine quaeque illarum ferret suffragium: ad quam sortem peragendam omnium Tribuum nomina in cistellam quandam coniciebantur, primaque quae exibat Praerogativa dicebatur, et princeps dabat suffragium. Vide supra in hac voce. In Sacerdotum vero creatione, quia 17. tantum Tribus suffragium ferre poterant, idcirco 35. Tribuum nominibus in urnam coniectis, quae primae 17. prodibant, solum suffragabantur, reliquis exclusis. Prout itaque quaeque primum exierat, a Praecone ad suffragium ferendum vocabatur; quod quomodo factum sit, diximus in Suffragium. Vide plura hanc in rem praeter Auctores praefatos, apud Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 6. c. 15. 16. 17. 18. 19. 20. et Ioh. Frid. Gronov. Observat. l. 4. c. 1.

TRIBUTUM [1] an a Tribu, quod tributim solveretur, ut vult Festus an quia ex privato in publicum tribueretur, ut alii? Graece fo/ros2, a vectigali accurate Ioquentibus (multi enim promiscue sumunt) distinguitur. Capitolin. in Macro, c. XXIII. Vectigalia vel tributa, ubi necessitas erat, remisit: ubi vel pro et positum docet Salmasius. Pt Antonino Pio, c. VII. rationes omnium provinciarum apprime scivit et vectigalium: ubi per rationes provinciarum, intelligenda tributa idem ostendit. Nempe Tributa erant, quae conferebantur a provincialibus, i. e. a praediorum possessoribus, pro modo agrorum, quos possidebant colebantque ac fuere [orig: fuêre] duplicia capitis, et soli, ut infra dicemus. Vectigal vero dictum est portorium, et id quod pro mercibus vel improtandis vel exportandis, adeo que etiam a transeuntibus solvitur, proprie te/los2, vide Salmas. modo laudatum, Not. ad Lamprid. Alex. Sever. c. 39. Utrumque a summis potestatibus exigitur, ut habeant, unde sumptus faciant ad tuendos bonos, et coercendos malos, Rom. c. 13. v. 3. 4. 6. Proin merito. Hinc cum Nero constituisset, omittere cuncta vectigalia idque pulcherrimum donum generi mortalium dare (quale quid etiam in animo habuisse Carolum VIII. Galliae Regem scribit Gaillardus, Meth. Hist. c. 13.) impetum eius, multum prius laudata [orig: laudatâ] animi magnitudine attinuere [orig: attinuêre] seniores, dissolutionem Imperii docendo, si fructus, quibus Resp sustineretur, diminuerentur, apud Tacitum, Annal. l. 13. c. 50. n. 1. Nam, ut habet idem Histor. l. 4. c. 74. n. 2. in oratione Cerealis: Neque quies Gentium sine armis, neque arma sine stipendiis, neque stipendia sine Tributis haberi queunt. adeo ut non sine ratione pe cunias istiusmodi nervos Rerump. appellet Ulpianus, ex Cicer. pro L. Manil. Sed ne hic [orig: hîc] modus excedatur, Triburum iubeatur modicum pro angustia rerum, quibus verbis iterum Tacitus, Annal. l. 4. c. 72. n. 2. Drusum commendat; nec, ex adagio Plautino, in Prologo Trucul.

v. 19. res auferantur cum pulvisculo. Quo facit appositissima illa Fisci cum liene com paratio, quam Sext. Aurelius, in Ep. c. 43. Traiano Imperatori tribuit. Et quidem, uti id genus tributorum quod ex rebus capitur, quibus homines carere possunt, quibusque tantum ad voluptatem et luxum utuntur, immortalt Deo gratissimum, civitatibus pulcherrimum, Principibus honestissimum, plebi utilissimum est, Bodinus, de Rep. l. 6. c. 2. sic minime probantur, qui pro eduliis certum quid exigunt, ut Caligula apud Sueton. c. 40. vel ex aere quaestum captant, ut facere voluit Pescennius Niger Imperator apud Spartian. c. 7. fecit Michael Paphlago Imperator Orientis, apud Cedren. vel ex umbra Tributum pendi volunt, ut Plinius habet, l. 12. c. 1. vel ex lotio ditescere cupiunt, ut Vespasianus Imperator apud Sueton. c. 23. vel ex pauperrimis stipem corradunt; sicut iterum Caligula e gerulorum diurnis operis partem octavam sibi vendicavit, iterum apud Suetonium, c. l. et Vespasianus a mendicis Alexandrinis sex obolos viritim exegit, vel ex lenociniis et meretricio quaestu aerarium locupletant, quod itidem fecit Caligula, Sueton. c. 40. et hodierni Pontifices: vel pro quolibet hominum singulorum membro censum capiunt, ut Frotho IV. Danorum Rex a Saxonibus devictis, apud Saxonem Gramm. l. 6. vel pro qualibet cauda iumentorum, ut Margaretha Sueciae et Daniae Regina, a Suecis et Gothis, apud Iohannem Magnum, Hist. Suec. l. 21. c. 19. aut ex aliis denique quibuscumque titulis ac modis iniustis, quos exactionum Magistri Principibus suggerunt, uti graviter conqueritur Plin. Panegyr. c. 41. Describatur autem illa in omnes, non tam aequaliter, quam aequabiliter, censusque observetur, res saluberrima magno futuro Imperio, ex quo belli pacisque munia non viritim, sed pro habitu pecuniarum fiant, Liv. l. 1. c. 42. Unde Tributum capitationis, genus semper fuit habitum exactionis gravissimae, ut ex Amm. Marcellino aliisque constat. Ut vero Tributi pro sua virili cuique praestandi ratio constaret, Romani Censum instituere [orig: instituêre] olim, i. e. descriptionem agrorum et reliquarum fortunarum; quomodo dixit Cicero, Verr. 4. Siculos ex censu quotannis Tributa conferre: Quod cum muneris Censorii primum esset, postea missi sunt per provincias, quos vocabant Censitores, qui modum agrorum, quem quisque possidebat, metiebantur, et in tabulas Censuales referebant. Peraequatores eos vocat Imperator, in Cod. Theodos. quod libros Censuales emendarent, et onus Tributi census ratione habita [orig: habitâ] ex aequo inter cives dividerent. Atque hinc in Euangeliis *kh=nsos2, quae vox Latina est. Census, ipsum denotat Tributum, qua dere vide Casaubon. Exercit. 16. ad Annal. Baronii §. 7. n. 12. Pendant autem Tributum omnes, Iustum enim aequumque est, neminem subditorum neque privatorum hominum, neque Populum a vectigalibus immunem esse; cum ex aequo ad omnes utilitas eorum, in quae insumuntur, redeat, Maecenas, Or at. ad Aug. apud Dionem, l. 52. Ipsique Clerici; Quos licet a personalibus, ut aiunt, muneribus obeundis occupationes sacrae officiique dignitas, liberat a patrimonialibus tamen oneribus non eximi posse, Paulus docet, loc. cit. et CHRISTI exemplum, qui drachm am solvit, Matth. c. 17. v. ult. Vide quoque de Romanorum Sacerdotibus, Liv. l. 33. c. 28. num. 3. Unde non immerito Bodinus, l. 6. c. 2. de absurda Galliae consuetudine queritur, in qua trium hominum genera, Sacerdotes, Nobiles et Magistratus, fere omnes, in miseros opifices et aratores Tributa reiciant. Anvero satius sit, ut more priscorum Germanorum apud Tacitum, de Germ. mor. c. 15. §. 3. ultro suaque sponte, an vero legum iussu Tributa quisque conferat, quaeritur? Respondet Berneggerus, pro conditione horum temporum tutius videri, ut aliqua legum adstrictione Tributa constent, modo acerbitas ac violentia absit, in Tac. Agr. c. 19. num. 6. Q. 194. Quare, cum Frisii in iis exigendis durius haberentur, ab Olenio: rentedium ex bello quaerentes, pacem exuerunt, dominorum magis avaritia [orig: avaritiâ], quam Imperii impatientes, apud eundem Annal. l. 4. c. 72. etc. Vide plura apud Matthiam Berneggerum, in Tac. Germaniam, Quaest. 81. et 194. Apud Romanos Tributum fulsse duplex legimus, unum pecuniae ordinarium, quod in caput (hinc recentioribus Capitale, quod vide) atque in solum impositum, quotannis exigebatur: Alterum extraordinarium, quod aut ex lege, aut Senatus Consulto [orig: Consultô] pro usu provinciae aliquando imperabatur, veluti cum naves, nautas; milites ac sumptum in eos dare Provinciae iubebantur. Utrumque qui solvebant Tributarii; item Stipendiarii dicti sunt, de quibus vide supra; et plura apud Rosin. Antiqq. Rom. l. 10. c. 22. Sam. Bochartum, qui antiquitus tributum ex solo pecore in usu fuisse, docet ex historia Mesae Regis Moabitarum 2. Reg. c. 3. v. 4. s. et Plin. l. 18. c. 3. Hierozoici Parte prior. l. 2. c. 44. Hug. Grotium, de Iure Belli et Pac. passim, Car. du Fresne Glossar. ubi Romanum, i. e. veterem Galliae incolam tributarium in L. Sal. tit. 43. §. 8. dici, respectu Francorum, qui ab omni tributo immunes, vide suo [orig: suô] loco [orig: locô], notat etc. Vide quoque supra Pensio, it. Pensitationes.

TRIBUTUM [2] Caesaris oppidul. Pomeraniae citerioris in dominio Bardensi, in limite Ducatus Megapolitani, 4. milliar. Germanic. a Bardo in Meridiem Deminum versus 3. Sub Suecis, pace Monasteriensi. Vulgo Tribesez.

TRIBUTUM [3] Sacrum in Hebraeorum Rep. dictum est, quod in sacros usus, divino [orig: divinô] iussu, erogabatur. Cum enim publicorum Sacrificiorum, quae [gap: Hebrew word(s)] Oblationes seu Sacrificia Universitatis, seu Populi, nuncupata, bina essent genera; Alterum eorum, quae sive iugiter sive Sabbatis sive Neomeniis sive quotannis, ex Legis praescripto, Numer. c. 28. v. 2. etc. in templo velut nomine totius Universitatis offerenda: Alterum eorum, quae totius Populi, Levit. c. 4. v. 13. 14. quoties ipse qua Universitas deliquerat, tantum nomine erant facienda a Synedrio M. quod personam universitatis tum induebat. Prioris sumptus subministrabantur, ex Lege illa de dimidio siclo Sanctuarii, id est, integro ex vulgaribus. didrachmae Atticae aequiparari solito, a quolibet 20. annorum praestando, in cultum Tabernaculi Testimonii, ut esset filiis Israel in memoriale coram Domino, ut propitius esset super animabus ipsorum, Exodi c. 30. v. 12. Unde etiam Pecunia expiationum, [gap: Hebrew] ibidem v. 16. dicitur. Eratque hoc Tributum annuum et perpetuum, stante Hebraeorum Rep. ac Templo [orig: Templô]

postmodum, ut Tabernaculo [orig: Tabernaculô] primo, solutum, idque inprimis ad coemenda Sacrificia illa publica, diurna, Sabbatica, menstrua, annua, quae Populo expiatoria erant. Tertia pars sicli sub initio Templi secundi, ob graviores tunc sacrorum operumque impensas, edicto [orig: edictô] temporario [orig: temporariô] adiecta est, Nehem. c. 10. v. 32. et ibi Rabbi Aben Esra. Dimidii autem Sicli Tributum ipsum idem erat, quod a Tito in oratione ad Iudaeos habita innuitur, apud Ioseph. Halos. l. 6. c. 34. ubi de Romanorum indulgentia verba faciens. Quodque maximum est, inquit, Tributum capere Dei nomine ac donaria colligere vobis permisimus. Post Templi vero excidium, desinente sacrificiorum usu, id ex Vespasiani sancito in Capitolium Romae deferre Iudaei iussi sunt, Ioseph. Halos. l. 7. c. 27. et Philo Legat. ad Caium. Vide quoque Tacitum, Hist. l. 5. et Cicer. pro Flacco. Solvebatur autem Tributum hoc, ante anni cuiuslibet initium, i. e. ante initium Nisan mensis, qui fere Martio Iuliano respondet; ideque quotannis primo [orig: primô] die Adar mensis, qui proxime antevertit, edicto [orig: edictô] publico [orig: publicô] per Tribus universas in urbibus tractibusque monitum est, ut quisque siclum in aunum futurum appararet, solveretque post dies 14. Decimo [orig: Decimô] quinto [orig: quintô] eiusdem die, Trapezitae passun, per Urbes et Provincias commorabantur, ac canistro [orig: canistrô] aliquo [orig: aliquô] siclos poscebant. Qui dederat, accipiebant; Qui non eum (tunc) dare non cogebant. Die enim 25. Adar, Trapezitae commorabantur in Templo ad exigendum Tributum illud, atque ab illo tempore, quicumque non daret, eum id facere cogebant, pignus ab eo capiendo, etiam amictum, Maimonid. Halach Siklim. c. 1. §. 9. Nemo enim praeter feminas, servos et minores excusandus erat, nec paupertate summa [orig: summâ]. Vide Villalpand: Expl. in Ez. T. 2. l. 5. disp. 3. c. 56. It. in Apparatu urbis et templi, l. 21. seu de Pond. et Mensur. l. 2. Disp. 4. c. 31. Neque vero Sacrificia inde emebantur solum, sed ex eodem Aerario sacro suppeditabantur vestes Sacerdotales atque Pontificiae, aliaque ad cultum spectantia: Censorum item seu Curatorum Urbis, eorum qui Sacerdotes ritus immolandi atque id genus alios docerent, libros Hierosolymis descriptos corrigerent, iudicia exercerent, aliorum etiam eiusmodi Reip. ministrorum operarumque stipendia ac mercedes in muros, arces, aquaeductus, id genus coetera reficienda aliosque non dissimiles sumptus; solvebantur; idque iuxta Synedrii semper Magni taxationem, Maimonid. l. cit. c. 4 Quod supererat, sub anni exitum, holocaustis adiectitiis, quae [gap: Hebrew word(s)] Sacrificia altaris secunda, nuncupabantur, solebant insumi. Quod si Aerarium non sufficeret, ex aliis sponte oblatis, supplebatur defectus, Io. Seldenus, de Synedriis Veter. Hebr. l. 3. c. 10. Ubi addit, quamprimum advenerat dies Nisan. mensis primus, i. e. ipsum anni initium, Sacrificia publica tantummodo fuisse emenda, Siclis novum annum solutis, non vero iis, qui in anni praeteriti Aerario superflui manebant, ni forte nondum in annum novum, quae sufficerent, praestarentur: adeo etiam, ut ametsi in sacrificia quottidiana tunc animalia pristini anni siclis coempta haberent, sive ad pristinos dominos redhibitione illa [orig: illâ] transirent, sive venderentur, atque prorsus haberentur inter res profanas seu resecratas, pretio [orig: pretiô] in veteris oblationis Aerarium coniecto [orig: coniectô], quod similiter dicendum, quoties victimarum in sacra quottidiana coemptarum aliquot usus non esset etc. De posteriore idem alibi. Vide et supra Thesaurarius.

TRICA aut potius Tricca, urbs Thessaliae, a Tricca Penei filia dicta. Steph. Plin. l. 3. c. 11. Tricam et Apinam oppida quondam fuisse Apuliae scribit, a Diomede condita, quae eversa in proverbium abiit. Nam Tricae pro nugis; rebusque futilibus accipiuntur, ac etiam pro impedimentis, ut frequenter apud Cicer. Unde tricari, verbum, et tricones, qui nugis alios detinent, et Tricinus quaestus, qui tarde fit, et Tricae Atellanae apud Varron. loc. mox citando [orig: citandô], pro nugis impeditissimis.

TRICAE ex Graeco tri/xes2, capilli, flatu omisso [orig: omislô]. Proprie enim sic dicuntur capilli, qui pullos gallinaceos involvunt ac impediunt, pedibus implicati. Inde impedimenta quaevis et implicationes: crines im primis intexti implicatique, quos trecias recentiores, Galli Treces, Itali Trecie etiamnum appellant; crinem nude ddixit Ambros. Ep. 24. cuiusmodi senis tantum ornari Vestalibus licuisse, tradit Festus; septenis insignem fuisse Samsonem, ex Sacris novimus. Vide supra in voce Crinis. Hinc Tricae Atellanae, Varroni apud Nonium. Putas eos non citius tricas Atellanas, quam id extricaturos; strophae ut videtur, Mimorum, quibus tergiversari ac effugere consueverunt. Ubi tamen quidam legunt, tricas Tellenas: quemadmodum et apud Arnobium, Tricas-conduplicare Tellenas. Quod proverbium forte ex Graecorum fontibus haustum, apud quos ta\ tou= *te/llhnos2 a)ei\dein dicuntur, qui ineptam cantiunculam identidem inculcant, Desid. Herald. ad Arnob. l. 5. Vide et Tellen. A tricis, verbum tricare, cuius composita intricare et extricare in usu sunt, unde extricatae margaritae apud Iureconsultos, de quibus retro. Derivativum item trico, onis, apud Capitolin. Vero, c. 4. In tantum vitiorum Vitellianorum fuit aemulus, ut commissaretur cum triconibus. Ubi tricones Salmasius interpretatur nebulones, nulli rei bonae homines, cessatores, qui nihil habent quod agant, homines desides et male feriatos, quos Graeci a)xrei/ous2, enlu/tous2, laggonas2. dixere [orig: dixêre]. Vide supra, voce Langi. Apud Recentiores, tricator, seu trichator, i. e. deceptor fraudum architectus, qui res impedit et implicat, uti Nonius ait. Quod Theobaldo Comiti Carnotensi cognomen datum, apud Hug. Flaviniac. p. 185. Galli etiamnum tricheurs tales dicunt. Inde Tricharia, Gallis tricherie, deceptio: in specie, quae in aleae ludo committitur; unde domus Trichariae, quam tenere vetant Statuta MSS. Massiliensis urbis, apud C. du Fresne. Alia notio vocis, apud Florentinos, tubi Tricatores appellatos Inquisitores, a Iudicibus delegatos, auctor est Petrus de Vineis l. 5. Ep. 89. Sed et a tricare, frequentativum est tricinare, unde tricinus, de quo aliisque huc facientibus, iam dictum aliquid in voce Trica; sic ab intrico, intricinare, apud eundem Nonium; utrumque pro impedire et morari, uti infra dicemus pluribus, uti de Tricinariis Equis.