CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS QVARTVS Literas R, S, T, V, X, Y, Z, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

TRIVIA Diana sic dicta, quod triviis praeesset, unde et 3. facies habere fingebatur. Lucret. l. 1. v. 84.

Aulide quo pacto Triviai virginis aram
Iphianassai turparunt sanguine foede
Ductores Danaum [orig: Danaûm] dilecti, prima virorum.

Protinus immitem Triviae ducuntur ad aram,
Evincti geminas ad sua terga manus.

Nic. Lloydius. Vel a triplici Lunae (quam Dianae nomine indigitatam fuisse notum) cursu sub Zodiaco, secundum longitudinem, latitudinem et altitudinem: vel ob triplicem eius in caelo, terris, et inferis potestatem. Referuint alii, ad tres mensis cuiusque decades, i(stame/nou, mesou=ntos2 et fqinome/nou etc. Ephesi vero inprimis culta Diana est haec multimammia, ab Ionibus omnis nequitiae inventoribus festumque eius summa cum pompa et mollitie, idque a Sacerdotibus evitatis, celebratum. Unde Martialis, l. de Spectac. Epigr. 1. v. 3.

Hodieque in ea urbe ostendi ex marmore caput, ad cuius unum latus serpens, alterum arcus, quo [orig: quô] Trivia consueverit repraesentari, adnotat Iac. Sponius, Itiner. Graeciae, Part. 1. p. 326. Nec non celebre Templum habuit, in nemore Dianae Triviae prope Ariciam, quod ex Albano monte, quem locum, tamquam arcem elegerat Dominitanus Imperator, ibique commorari gratissimum habebat, poterat prospici. Quare idem Poeta, l. 5. Epigr. 1. v. 1.

Hoc Tibi, Palladiae seu collibus uteris Albae,
Caesar et hinc Triviam prospicis, inde Thetin.

Specus est Egeriae Nymphae, Numae coniugis, in valle Dianae Aricinae. Alii tamen legunt, Trivia te misit ab Anna, intelliguntque Dianam ariciae cultam ab Anna Petanna: cuius Sacerdos Rex nominatus, ut colligitur ex eodem, l. 9. Epigr. 65. ubi Triviae nemorosa regna habet. Vide quae adnotavit ad Hippolytum Senecae, v. 412. Farnabius.

TRIVIAE Lacus Stagnum Dianae Ovidio, lacus Hippolyti Statio lacus Nemorensis Tranquillo, Speculum Dianae Servio, Lago die Nemo Erythraeo, lacus Latii apud Ariciam oppid. ab eo 4. mill. pass. distans: Circumstant Nemus et Cynthianum oppidula. Baudrando melius Dianaelacus, hodie Lago di Nemi, parvus in Latio, 18. mill. pass. Roma [orig: Româ] in Ortum. Dictus a castro Nemo ei adiacented; eius circuitus est circiter 6. milliar. Virg. l. 7. Aen. v. 516.

Audiit et longe Triviae lacus, audiit amnis
Sulfurea [orig: Sulfureâ] Nar albus aqua [orig: aquâ], fontesque Velini.

TRIVIAE Lucus Nemus Triviae Silio, Gallinaria Silva Ciceroni, l. 9. Fam. Ep. 23. locus Campaniae in sinu Cumano. Sed aliis Selva di Nemo in Latio apudlacum Triviae. Virg. l. 6. Aen. v. 13.

TRIVICUM Hirpinorum in Italia oppid. vulgo nunc Trevico dictum, Episcopali dignitate insignitum, sub Archiepiscopo Beneventano, inde 24. mill. pass. inter illud et Compsam, Nusco et Frequento finitimum ad 8. ab Atiano 10. Ferrar. Horat. in Hodoeporico, l. 1. Sat. 5. v. 79.

Baudrando urbecula est Principatus ulterioris intra apenninum, 13. milliar. a compsa in Boream, Bovinum versus 10. Magino [orig: Maginô] teste.

TRIVIUM a tribus viis dictum, quibus Triviam praefuisse, diximus suo [orig: suô] loco [orig: locô]; addo hic [orig: hîc] saltem, apud Graecos proin olim, divites sub novilunium vespere cenam Hecatae in trivia mittere consuevisse, quam pauperes devorabant; vi docet Aristophanes, Pluto, unde Hecates cena in proverbium abiit, de quo Erasmum vide. In Triviis autem cultam eam, quod ibi exposita fuerit, ab Aeolo et Phenea parentibus, sunt qui tradaut, teste Nat. Comite, Mytholog. l. 3. c. 14. Sed et Mercurius in triviis, trike/falos2 triceps cultus est, qui subscriptione monstrabat, qua cuique eundem, non solum per agros, sed et inipsa Atheniensium urbe. Quin extabant illius monita; stei=xe di/kaia fronw=n, mh\ fi/lon e)capa/ta, ambula iusta meditans, ne amicum decipe, et similia. Etymol. in voce *trike/falos2. Vide quoque ubi de Acervum lapidum congerendi in viis more, nec non in voce Mercurius et infra Ungendiritus. In iisdem, quadriviisque Aedes sacrae olim erigebantur, ad quas pagani ex locis vicinis sacra facturi convenirent, uti dix imus tetro, in voce Triopaea. Porro rupibus triviisque Frotho Magnus Danotum Rex, ad subditorum explorandam fidem, aureas suspendere armillas solitus legitur. Saxo, l. 5. Armillam unam in rupe, quam Frothonis petram nominant, alteram apud Wig provinciam, desixit edictae a se innocentiae experimentum daturas. Et paulo post, In Iutia, tamquam in capite Regni sui, magni ponderis auream armillam Triviis affigi curavit. cui mori similia de Aelfredo Anglorum Rege recenset Matthaeus Westmonasteriensis, ad A. C. 982. qui per publicos aggeres, ubi semitae findebantur in quadrum, armillas ex auto iubebat appendi, ut viantium aviditatem irritaret, cum non esset, qui eas acciperet. Et

a Saxone quidem venit in suspicionem Fortunius Licetus, l. de Annulis, c. 40. de cornu aureo A. C. 1639. die 20. Iulii in Ripensi Cimbriae dioecesi a puella Dana casu invento, ad explorandam Praesidum vigilantiam, in Triviis quoque olim ab Haraldo Rege fuisse expositum. Quod quamquam factum non inficietur Olaus Wormius, in sec. Aurei Cornu edit. epist. ad Licetum, tamen neutiquam eo [orig: eô] fine initio [orig: initiô] id conditum credit, quod rudi massa [orig: massâ] aurea [orig: aureâ], aut minori labore in aliam redacta [orig: redactâ] figuram idem commodius potuerit praestari= tam illustre enim adeo que insigne monimentum facile a quovis ad Regem pertinere agnosei poterat. Thom. Barrholin. de Armillis Veter. Sed et in biviis, triviisque, quguria olim captabantur: uti de Babyloniae Rege legimus Ezech. c. 21. v. 26. et videre est supra, ubi de variis divinationis speciebus item ubi de Sortibus; philosophorum a)/|smata canebantur, vide supra Carmina: ut et aliquid, ubi de Compitalitiis Ludis etc. Recentioribus Trivium, in Scholis, dicta Grammatica, Rhetorica et Dialectica, quasi triplex via ad Eloquentiam, Ugutio; sicut Quadrivium, reliquae liberales Artes. Unde vir in trivio et quadrivio excellentissimus, apud Marth. Paris A. C. 1252. Vide sura, voce Quadrivium.

TRIUM Liberorum ius celebre apud Romanos olim, indigitatur Iuvenali, Sat. 9. v. 87.

Iura Parentis habes, propter mescriberis haeres,
Legatum omne capis, nec non et dulce caducum.
Commoda praeterea iungentur mille caducis,
Si numerum, si treis implevero ---

Nempe cum apud Romanos Praeturae, Quaesturae, omnesque Maglstratus et Honores, ad numerum liberorum Parentibus distribuerentur, frumentum quoque pro illo daretur, iique in fascibus sumendis priores essent, et in spectaculis honoratiora loca occuparent, qui plures haberent liberos; unde nataeleges, Iulis, Papia Poppaea, aliae: inprimis fuere [orig: fuêre] Iura trium Liberorum, a Graecis derivata. Inter illos enim Spartani, multiplicandorum civium causa [orig: causâ], legem tulerunt, ut; qui tres liberos genuisset, a custodiae munere esset im munis, si credimus Aeliano, Var. Hist. l. 6. c. 6. Hinc ne infelices essent gravidae uxores, supplicationes et vota Veneri apud Romanos, *tritopa/torsi, apud Athenienses facta. Dicebantur autem *tritopa/tores2, i. e. tertio [orig: tertiô] loc1o parentes, post Solem puta et Lunam, tres illi venti cottus, Briareus et Gyges, de quibus multa vetus Scholiastes Hesiodi in Theogon. Vide quoque Gerh. Ioh. Voss. de Idoilol. l. 3. c. 2. Cum vero haud paucis ea felicitae non contigeret, donabantur hoc [orig: hôc] iure ab Imperatoribus nonnulli, quibus id Natura negaverat. Plinius Iun. l. 10. Ep. 23. Exprimere Domine verbis non possum, quantum mihi gaudium attulerit, quod me dignum putasti [orig: putâsti] iure trium liberorum. Clari videl. homines et bene meriti, ut hoc [orig: hôc] pacto [orig: pactô], praeter dicta, in Testamentis legata quoque capere, et ad caducarum hereditatum successionem admitti possent. Unde Martialis a)/pais2, ius hoc a Domitiano, magni beneficii loco [orig: locô], et in laboris sui praeminum ac solatium, petit, l. 2. Epigr. 91. v. 5.

Quod Fortuna vetat fieri, permitte videri,
Natorum genitor credat ut esse trium etc.

TRIUMPHALIS [1] cognomen Herculis, ab Euandro creati, in Foro Boario, quem per triumphum habitu triumphali amiciri solitum, scribit plinius, l. 34. c. 7. princip. idem Salmasio cum Victore est, quod eiusdem Idoli epitheton fuit, Exercitat. Plin. ad Solin. p. 10. ubi ad Portam quoque Tergeminam eius aedem fuisse, docet. Qui vero inter homines Triumphales dicti, vide infra.

TRIUMPHALIS [2] porta romae dicta est, quod per eam triumphantes victores in urbem deducerentur.

TRIUMPHALIS [3] Toga primum purpurea fuit, dein acu picta, teste Vertio [orig: Vertiô] Flacco [orig: Flaccô], apud Sextum Pompeium, ubi Picta, inquit, Toga, quae nunc dicitur, purpurae ante vocitataest, eaque erat sine pictura: eius rei argumento est pictura in adee Vertumni et Consi, quarum in aliera M. Fluvius Flaccus, in aliera L. Papyrius Cursor triumphantes ita picti sunt. Fuit autem picta Toga nil aliud, quam acu elaborata, figuisque Phrygio [orig: Phrygiô] opere distincta: quarum originem a pictis apud Homerum vestibus arcessit Plinius. Togae itaque Triumphali purpureae aurum im mixitum fuit, quo [orig: quô] Phrygiones eam vatiis figuris ad instar picturae distinguebant, unde a)lourgi\s2 xruso/pastos2 Dioni, l. 63. Eadem, a genere picturae, Palmata dicta est, quod palmas primitus intextas haberet, mansitque postea nomen, etiamsi aliae intexerentur figurae. Eius tamen meminere [orig: meminêre] pauci, ut observat Manutius; cum tunicae palmatae frequentior apud Auctores mentio sit. Martialis de ea [orig: eâ], l. 7. Epigr. 1. v. ult.

I comes, et magnos illaesa merere triumphos,
Palmataeque Ducem, sed cito, redde Togae.

In quae verba Salmasius: Postquam et tunicae quoque Triumphales pingi coeptae sunt et a picturae argumento palmatae sunt appellatae; inde factum est, ut et pictis togis idem nominis daretur. Transiit utraque ad Romanos a Thuscis, a quibus Tarquinium accepisse omnem trium phantium cultum, discimus ex Floro, l. 1. c. 5. aliisque. Porro Capitolina quoque dicta est, an quia talis Iovis erat in Capitolio: an quia in Capitolio illa olim dabatur, atque in Capitolium triumphantes illa [orig: illâ] induti invehebantur? Vide Hier. Bossium, de Toga, c. 16. Deponebatur communiter statim post Triumphum. Caesari vero, inter teliquos honores et hune a Senatu tributum, testatur Dio, l. 44. Primum ei datum, ut semper etiam in Urbe Toga Triumphali indutus incederet. Quo [orig: Quô] tamen eum non semper usum esse credere par est, quod Dio eod [orig: eôd]. lib. tradit, eum ex Senatus-Consulto vestern Triumphalem omnibus ludis gestasse [orig: gestâsse]. Idem, l. 53. post devictos Astures, datam Augusto potestatem Kal. Ianuariis coronae

et vestis Triumphalis gestandae, tradit. Reliqui vero Imperatores in civili habitu vulgarique. quare hunc habitum, velut invidiosum, notarunt Auctores, in Principibus: Tacitus l. 13. c. 8. in Nerone, cui diebus supplicationum vestem Triumphalem decretam refert: in eodem Dio, l. 63. ubi, in adventu Teridatis eadem [orig: eâdem] usum, tradit Suetonius, c. 52. in Caligula, qui Triumphalem habitum etiam ante expeditionem assidue gestabat. Dio iterum, l. 67. in Domitiano, qui cum in Senatum veniret, eo [orig: eô] ornatu uti solebat: quod fecisse Marium Romanorum primum, legimus in Epit. Liv. l. 67. Capitolinus in M. Antonino et Vero: Herodianus in Heliogabalo etc. Vide Octav. Ferrarium, de Re Vestiar. l. 1. c. 26. Hinc praecipua dona, quibus amicos Reges Senatus Romanus excolebat, Togae pictae fuerunt, et Tunicae palmatae, ut toties apud Livium aliosque in venies. Interim, non Triumphantium modo ea Toga fuit, sed et Consulum, qui, cum libera [orig: liberâ] civitate in sola praetexta fuissent, postea Triumphali habitu usi sunt, quoties Magistratum inirent ipsis Kal. Ianuariis, item cum Iani Templum reserarent: cuius rei aliquod vestigium sub Commodo, apud Herodian. clarius indicium, sub Alexandro Sev. apud Lampridium. Vide quoque Capitolin. in Gordiano. Crebrior postea usus ac mentio, apud Scriptores. Etiam Praetorum, quoties Ludosederent, vel sacra peragerent peculiaria, ut discimus ex Appiano, l. 1. civil. ubi de Asellio Praetore, foeneratorum scelere medio in Foro obtruncato. Aulaeum eleganter appellat Iuvenalis, ad quem vide veterem Interpretem, in verba, Sat. 10 v. 38.

Ita apud Tacitum, l. 1. Annal. c. 15. Tribunis, celebraturis Ludos Augustales, Triumphalt veste uti fuisse legimus petmissum. quo trahendus Martialis iocus in Proculeiam, l. 10. Epigr. 41. quae marito, futuro Praetori, repudium dixerat, ne cogeretur suppeditare impensas, ad purpuram emendam, qua [orig: quâ] Megalesia spectacula ederet. Sumpsere [orig: Sumpsêre] autem et Consules et Praetores hanc Togam itidem de Capitolio seu Iovis Templo, ut de Alexandro Severo scribit Lamprid. c. 40. Primus Gordianus privatus suam propriam habuit, ut ea [orig: eâ] Magistratum annumque inchoaturus uteretur, apud Capitolin. in Gordianis tribus, c. 4. Sed et, praeter praefatos, hominibus quoque privatis, Triumphalis Togae ius quandoque factum fuisse, accepimus: uti Paulo Aemilio, qui de Perseo triumphavit; Pompeio M. Catoni, ob regiam Cypri gazam sancte Romam transvectam, Caesari, aliis. Inferiori vero aevo [orig: aevô] vestis purpurea, i. e. Toga ac paludamentum, Imperatorum fuit propria, more a Galieno orto [orig: ortô], apud Trebellium: a quo tempore purpura pro Principatus symbolo a Scriptoribus passim accipitur. Vide Ferrarium supra laudatum, l. 2. c. 9. Neque vero Triumphantes solum, sed et triumphati, in claris ac speciosis vestibus erant. Hinc Tetrico, cum in triumphum duceretur ab Aureliano, coccina chlamys et tunica galbina, adeo que cultus habitusque fuit, quo [orig: quô] solebat esse tum, cum maxime Imperatorem ageret. Incedegat etiam Zenobia, ornata gemmis, catenis aureis, quas alii sustentabant, apud Vospiscum in Aureliano, c. 34. Cuius moris vestigium, antiquissimo [orig: antiquissimô] tempore, in Thyo Paphlagoniae Rege a Datame triumphato, habes apud Corn. Nepotem, in Vita huius, c. 3. Neque vero vestes Triumphales insignes, sed et tubae erant, quae triplici in pompa loco [orig: locô] prodibant, uti Videre est apud Panvinium de triumpho. Ad cuiusmodi Tuhae triumphalis differentiam, Civilis tuba dicitur P. Chrysologo, Serm. 9. Domus quoque Triumphalis aliquid peculiare habuit, quod non communi, sed Graeco [orig: Graecô] more, de via scil. fores eius aperirentur, qua de re vide Alex. ab Alexandro, Genialium Dier. l. 5. c. 24. uti de Triumphalibus Coronis multa, apud Car. Paschalium, Coronar. l. 8. c. 4. et seqq. nec non supra aliquid, ubi de Insigni Corona etc.

TRIUMPHUS [1] Graece *qri/ambos2, epitheton Liberi patris, Plutar. in Marcello. Unde pompae triumphali, cuius ipse in Graecia primus Inventor fuisse fertur, nomen. Vide Plin. l. 7. c. 56. et Diod. Sicul. l. 5. ac triumphalis acclamatio Io, a Bacchi cognomento sumpra est. Horat. l. 4. Ode 2. v. 49.

Tumque dum procedis, Io triumphe,
Non semel dicemus, Io triumphe,
Civitas omnis: dabimusque Divis
Tura benignis.

Io triumphe, tu moraris aureos
Currus, et intactas boves,
Io triumphe, nec Iugurthino parem
Bello reportasti [orig: reportâsti] Ducem, etc.

Sic Livius quoque, l. 45. Militum, inquit, propria est causa, qui et ipsi laureati et quisque donis, quibus donati fuerant insignes, Triumphum nomine cient.

TRIUMPHUS [2] sive, ut in nummis, Triumpus, summus erat honor, et pene divinitati conferendus, quo Imperatores, ob res fin bello praeclare feliciterque gestas, apud Romanos olim, solebant affici. Huius primus auctor romae Romulus fuit, Liberum Patrem, apud Graecos triumphi in ventorem, imitatus. Postquam enim, caeso sua [orig: suâ] manu Acrone, Caeninensium Rege, Iovi arma eius ex voto esset dedicaturus; quercum, quam in castris viderat, recidit [orig: recîdit], et instar tropaei adoruavit, Acronisque armis apte ex eo suspensis, ac veste ipse incincta [orig: incinctâ] et fluente coma [orig: comâ] laurea [orig: laureâ] coronatus, stipitem illum dextro [orig: dextrô] humero [orig: humerô] baiulans, Urbem est ingressus: carmen victoriale exercitui in armis sequenti praecinens, et civibus cum gratulatione et laudibus eum excipientibus, sese ostentans. Addidit dein Tarquinius Priscus Rex currum, et alia, quae ad speciem magnificentiamque maiorem pertinebant: quibus quantum splendoris

postmodum accesserit, videre est in speciosissimis triumphis, quos egere [orig: egêre] L. Caecilius Metellus An. Urb. Cond. 503. Marcellus, An. 531. P. Scipio Africanus, An. 549. L. Aemilius Paulus, An. 586. Scipio Africanus poster. An. 607. L. Mummius, An. 608. Marius, An. 672. Sulla paulo post, et Pompeius tertium triumphans. Quibus adde C. Iulium Caesarem, Augustum et Aurelianum. Numerant autem Eruditi, ab Urb. Cond. usque ad Vespasiani et Titi Augg. de superatis Iudaeis victoriam triumphos 320. Fuere [orig: Fuêre] tamen, qui oblatum trium phi honorem magno [orig: magnô] animo [orig: animô] reiecere [orig: reiecêre], Cn. Fulvius Flacus, apud Val. Max. l. 2. c. 8. tit. 3. M. Fabius, amisso [orig: amissô] in bello fratre, apud Orosium, l. 2. c. 7. et Dionys. Halicarn. l. 9. c. Marius apud Plutarch. in Mario, Tiberius, maesta [orig: maestâ] civitate clade Variana [orig: Varianâ], apud Sueton. c. 17. etc. Ius triumphandi Romani tantum, aut ut minimum Itali habuerunt, unde mireris, M. Perpennam hominem Graecum de Aristonico triumphum duxisse, apud Paulum Orosium, l. 5. c. 10. Iustin. l. 36. c. ult. Val. Maxim. l. 3. c. 4. ex. 5. Illud pene supra fidem, quod Venitidius Bassus, ex mulione Caesaris Parthorum triumphator evasit, Plut. in Antomo. Ratio autem Triumphi haec: Convocato [orig: Convocatô] in aedem aliquam, puta Martis Ultoris, Senatu, literae ab Imperatore et victore exercitu missae legebantur, Sueton, in Aug. c. 29. In quo ritu semper observatum, ut extra Urbem haberetur Senatus, ne milites armati Urbem ingrederentur, L. Seneca de Benefic. l. 5. c. 15. in fin. Erant autem hae literae rerum felieiter gestarum indices; Nam quinque hominum milia Val. Max. l. 2. c. 8. aut sex oportebat cecidisse, A. Gellius, l. 5. c. 6. et lauru proin obvolvebantur, C. Plin. l. 15 c. ult. Sic, postquam iureiurando [orig: iureiurandô] obstricti Centuriones, vera esse quae per literas Senatui nuntiarentur, confirmavere [orig: confirmavêre], decretus a Senatu triumphus est: tum dicta dies, qua [orig: quâ] cum exercitu adesse debebat Imperator, Hadr. Turnebus, Adversar. l. 30. c. 25, Quae cum illuxit, Senatus obviam progressus, porta [orig: portâ] triumphali in Urbem admissum exercitum usque in Capitolium comitabatur, ut victoriam bello [orig: bellô] partam, legibus et statutis vicilibus retinendam docerent. Ornamenta triumphalia erant: Corona, currus, equi, toga, sceptrum. Corona antiquissimis temporibus ex laure constaus, postea aurea fuit, quae in sinu iovis deponebatur, aut templis ceu anathema votivum suspendebatur, idem, l. 22. c. 11. Currum, cuius fastigium bracteis auries decorabatur, ducebant quaturor equi albi, Propert. l. 4. Eleg. 1. Tibullus, l. 1. eleg. 7. v. 8.

Obtinuitque hic usus, quamdiu stetit Res publica, at erepta [orig: ereptâ] libertate mutati mores, et pro equis leones iuncti sunt, Plin. l. 8. c. 16. Pompeius M. elehantis primus usus est, Idem l. 8. c. 2. ad morem Liberi patris, quum de Indis triumphum egit. A tergo pone triumphantem carnifex coronam sustinebat, ante eundem in curru liberi vehebantur, Iul. Capitolin. in Antonino Philosopho, vel equis triumphalibus conscensis currum comitabantur: idem ibidem. Fascinus quoque sub curru erat, de quo vide Turnebum; Adversar. l. 9. c. 28. Toga [orig: Togâ] indutus fuit Triumphator auro [orig: aurô] picta, ex probatissimo cocco, reliqui candida [orig: candidâ]; Hinc Tit. Calphurnius siculus, Ecloga [orig: Eclogâ] 1.

Ipse aurigandi officio [orig: officiô] functus: Sceptrum tandem ex eore manibus versabat, vide Appian. in Libycis. Pompa talis fuit: Ad pascendos voluptate oculos animosque, urbium, montium, fluviorum, regionumque nomina praeferebantur, spolia item et exuviae hostibus detractae, postremo ipsi Duces superati. Vide Tacit. Allal. l. 2. M. Tullium Cicer. Orat. in Pisonem. Liv. Dec. 4. l. 7. etc. Hinc Marcellus triumphans tulit Syracusas, Plutarch. in eius vita T. Quintius Praeneste victum praetulit, Liv. Dec. 1. l. 6. et Cicero refert Officior. l. 2. Portatam in triumpho Massiliam. Habebant Urbes istae titulos scriptos et apposita nomina, quae legi possent. Addebantur tures, plerumque ex ebore, aut e cera, Ovid. de Ponto, l. 2. eleg. 1. Sidonius Apollin. Carum. 5. etc. Fluvii locroum subactorum, catenis iniectis praeferebantur: Und Sext. Prop. l. 2. eleg. 1. v. 31.

Aut canerem Aegyptum, et Nilum, cum tractus in urbem
Septem captivis debilis ibit aquis.

Observatumque est, ut in hac pompae traductione fluvii iisdem ostiis, quot fluerent, describerentur. Sed inprimis Duces captivi catenis in collo, brachiis, manibus et cruribus onerati, ac tonsi amissum decus traducti loquebantur. Sic Radagaisus Gothorum Rex, victus et vinctus sub iugo catenisque fuit, apud Paul. Orofium, l. 7. c. 37. Iugurtha victus ac vinctus vidit Urbem, apud Flor. l. 3. c. 1. Aurelianus Zenobiam in vinculis tenuit, apud Fl. Vopiscum in eius vita. Cum vero capti non fuere [orig: fuêre] Duces, sed vel in acie occubuerant vel fugerant, imagines eorum aut vultus praeferri solebant, et sub Triumphantis pedibus effigiari, Artemidor. l. 1. c. 50. Claudian. de Honorii Consul.

Una cum Ducibus catenatis tibicines et citharoedi, incedebant: quos sequebantur Scutiferi, Sceriptoes, aliique exercitus Ministri: tum Obsides, tormenta bellica, et catapultae, caelatem item argentum hostibus ereptum, una cum reliquis spoliis, armisque captivis, et si quid aliud miri in devictis regionibus esset aut oculis civium placituri. Hinc Curius Dentatus Elephantos, Aurelianus ignotanimalia, Cn. Pompeius tabulam lusoriam, Vespasianus devicta [orig: devictâ] Iudae balsama, Pompeius victo [orig: victô] Mithridate hebenum, Cn. Manlius triclinia aerata, abacos, monopodia et stragula, praeferri iussere [orig: iussêre]. Denique totum agmen claudebatut a quodam, qui inepta [orig: ineptâ] gesticulatione

risum omnibus moveret, hostibus illuderet, cosque virtutis Romanae et suae temeritatis admoneret, Liv. Decad. 1. l. 4. Altera persona Manduci erat effigies: Tertia Petreia dicebatur, in eosdem usus excogitata. Et haec quidem pompa praecedebat currum, sequebantur Senatores, cives redempti atque hostilibus vinculis liberati, et milites ipsi coronati, quibus liberum erat, vitia virtutesque Ducum suorum decantare. Sic Camillus Parens Patriae ac alter Romulus, et Marius tertius conditor, militari plausu dicti sunt: contra M. Manlio ambitio et Caesari avaritia exprobrata est. Frequentius tamen receptiusque Io. Triumphe inclamabatur, ritu ab Apollinis victoria [orig: victoriâ] desumpto [orig: desumptô]. His successere [orig: successêre] Legati, et Centuriones; denique popae, sacrificuli ac victimarii in turmas divisi, bovemque candidum prae se agentes, cultros sacros, tus, molam, far, vinum aliaque sacro apparatui necessaria gestabant, atquie ita per urbem totam a porta Triumphali, per viam sacram, et clivum Capitolinum conscendebat Triumphator, hostibus in carcere coniectis. Petr. Apollonius, Collat. l. 1. de Excidio Hierol.

Dum hic [orig: hîc] triumphantes operabantur, captivos Reges in carcere strangulari mos erat, quorum morte nuntiata [orig: nuntiatâ] sacrificium incipiebat. Victima albus erat taurus, e Menania petitus, ubi Clitumnus aqua [orig: aquâ] sua [orig: suâ] candidos eos reddere credebatur. Iuvenal. Sat. 12. v. 13.

Finem toti pompae imposuit epulum Trium phale, Dio, l. 44. ad quod Consulem sollemnibus verbis invitare moris erat, Val. Max. l. 2 c. 8. mox tamen, ne adesset, rogabatzrm ne videlicet triumphanti quisquam primum locum eriperet, Plut. Problemant. Rom. c. 88. Omnia hic [orig: hîc] exposita et immodicam redolentia supetbiam, l. Senec. ad Helviam, c. 9. Vini Chii et Falerni amphoras centum populo dedit Iulius. Idem Caesar mur aenarum 6000. proposuit, apud Plin. l. 9. c. 55. unde colligitur, totam civitatem, omnesque ordines huic convivio fuisse adhibitos: Et certe Lucullus urbem totam et suburbanos vicos excepit, Plutarch. in eod. Fiebat autem id vel in Capitolina cella, vel in Capitolina porticu, vel templo Herculis, vel quolibet alio Urbis celebri loco. Ipsi victi fercula inferebant, Sidonisu Apollin. Carmin. 22.

Denique cum in privatis conviviis, nardo, rosis, unguentisque delicatissimis se inungerent Romani, triumphali epulo etiam minium additum est: C. Plin. l. 33. c. 7. Omnia enim Iovi et trium phanti paria: proin, ut huius statua, diebus festis, minio [orig: miniô] obliniebatur, ita triumphales coronae ipsiusque victoris Imperatoris vultus eo decorari solebat. Addam formulas duas precationum, quibus defungi moris erat Imperatorem, cum currum, post dona militibus populoque divisa, conscenderet; cumque dein Capitolium subiret. Prior erat, DII, NUTU ET IMPERIO QUORUM NATA ET AUCTA EST RES ROMANA, EANDEM PLACATI PROPITIATIQUE SERVATE. Posterior, GRATIAS TIBI IUPITER OPTUME MAXUME, TIBIQUE IUNONI REGINAE ET CETERIS HUIUS CUSTODIB. HABITAT ORIBUSQUE ARCIS DII, LUBENS LAETUSQUE AGO, RE ROMANA IN HANC DIEM ET HORAM PER MANUS QUOD VOLUISTIS MEAS, SERVATA, BENE GESTAQUE EANDEM ET SERVATE, UT SACITIS FOVETE, PROTEGITE PROPITIATI, SUPPLEX ORO. Plura de Triumpho Romanor. vide apud Thom. Dempster. Antiq. Rom. Paralip. ad l. 10. c. 29. Rosini Antiq. Lipsium, Alios. Sed et ante Romanos triumpharunt [orig: triumphârunt] Cyrus, referente Cedreno [orig: Cedrenô], qui multa a Persis Romam translata docet: Ptolemaeus Philadephus apud Athen. l. 3. Xerxes apud Herodot. l. 7. Carthaginenses apud Polyb. l. 3. ut de Baccho, cuius iam supra mentio facta est, nihil adiciam. Dividebantur Triumphi in terrestres, qui terra [orig: terrâ], et navales, qui mari rebus feliciter gestis agebantur: qualem primus egit C. Duilius, An. Urb. Cond. 493. Val. Max. l. 3. c. 6. ex 4. Liv. Epitom. 17. Florus, l. 2. c. 2. Cicero, in Catone mai. c. 13. Minoris triumphi species Ovatio fuit, de qua vide A. Gellium, l. 5. c. 6. Primus autem urbem ovans ingressus est Publ. Posthumius Tubertus Consul secundum, An. Urb. Cond. 250. de quo Plin. l. 15. c. 29. Bellicis se quoque rebus myrtus inseruit, triumphansque de Sabinis Posthumius Tubertus in Consulatu, (qui primus omnium ovans urbem ingressus est: quoniam rem leviter, sine cruore, gesserat) myrto Veneris Victricis coronatus incessit optabilemque arborem etiam hostibus fecit.

TRIUMPHUS [3] et Myrinus, nomina Gladiatorum aulicorum Domitiani Imperatoris, quos viribus, arte, ornatu eximios, proprios et peculiares sibi alebat, teste Suetonio [orig: Suetoniô], c. 4. vide quoque Ludov. Caelium, l. 6. c. 32.. Hos cum e familia sua, munere Quaestorio [orig: Quaestoriô], petenti indulsisset Populo, laudavit popularitatem eius Martialis, de Spectac. Epigr. 20. cuius initium,

TRIUMPHUS [4] Secretus apud Martialem, l. 8. epigr,. 15. v. 5. ubi de Domitiani laureae de Sarmatis Iovi Capitolino relatione,

species erat Triumphi seu imago quaedam, concedi solita, si ex cive parta victoria; aut ex bello, non acie, sed pace et pactione; aut non ex bello, sed actis urbanis; aut ex rebus gestis, sed non dignis iusto [orig: iustô] triumpho [orig: triumphô]: quales erant laureae C. Antonii, ex bello Catilinrario, Domitiani de gente praefata, Neronis, apud Suetonium, c. 13. verbo [orig: verbô], ex omni victoria, ob quam salutatus alquis Imperator, eiusmodi

secretus triumphus. Non ergo idem triumphare, et Iovi Capitolino lauream referre, maiusque longe ac dignius triumphi, quam laureae, ius: qua de re vide Manilium, et Casaubonum, ad Sueton. Domit. c. 6. Sed et Triumphos minutos saepe et facile ab Augusto solitos concedi, variis locis scribit Dio, l. 54. imo iam ante ipsum in Iulio Caeare risum est, cum Hispaniensis trium phi honorem ambitiose cum Legatis suis, qui propriis auspiciis nihil fecerant, communicavit, uti adnotatum eidem Casaubono, ad eiusdem Auctoris Augustum, c. 38. Porro An. Urb. Cond. 740. cum desiissent Triumphi, coepere [orig: coepêre] Triumphalia ornamenta decerni, videl. corona aurea, patera, aurea sella curulis, scipio eburneus cum insidente aquila, togo picta, tumca palmata, statuae laureatae, nomina triumphaliae etc. quae Insignata triumphi vocat Tacitus, Annal. l. 3. c. 48. et Insignia triumphalia, Annal. 1. c. 72. Sic ex eodem bello vel triumphos, vel triumphalia certe ornamenta comites expeditionum sequiori aevo [orig: aevô] consequebantur; notatque Dio, triumphalia ornamenta adeptos esse per Claudium, non solum Consulares viros, ex Senatoribus, sed alios quoque dignitate longe in feriores: unde Suetonius, Secuti et triumphalia ornamenta eodem [orig: eôdem] bello [orig: bellô] adepti in eo, c. 17. Sed et Germanicum, ex bello Dalmatico, ante Consulatum suum primum, e(kethri/ous2 kai\ strathgika\s2 tima\s2 nactum esse, Dio idem refert, l. 56. Atque hi Triumphales quoque dicebantur, non ii solum; qui triumphassent [orig: triumphâssent] etc. Vide iterum Casaubon- ad Caligulam Suetonii c. 3. alibique passim. Ut de Triumpho Iusto, hoc unum addam, triumphasse [orig: triumphâsse] Veteres non de superatis solum gentibus, sed et de Diis victis, discimus ex Sacris quoque, in quibus Philistaei arcam abducunt, sed malo suo, 1. Sam. c. 5. v. 2. et seqq. Teglath Phalassar Rex Assyriae aufert e Dane vitulum aureum, 2. Paralipom, c. 28. v. 20. 21. Salmanassar alterum e Bethele, Oseae c. 10. v. 5. 6. Porro, Moabitide a Chaldaeis excisa [orig: excisâ], Ieremias vaticinatur fore, ut Chamos, Moabitarum idolum, in transmigrationem eat, Ierem. c. 48. c. 7. et de Ammonitarum Deo Malcham idem praedici videas, Ierem. c. 49. v. 3. etiam capta [orig: captâ] Babylone, Bel et Nebo in captivitatem abeunt, Esai. c. 46. v. 1. 2. Quo [orig: Quô] eodem [orig: eôdem] exemplo [orig: exemplô], Ptolemaeus Euergetes, victo [orig: victô] Seleuco [orig: Seleucô] Callinico [orig: Callinicô] et Syris, Deos eorum captivos ducit in Aegyptum, Dan. c. 11. v. 8. Romanis id ipsum saepe usurpantibus: inter quos tertium Pompeii triumphum *qew=n barbarikw=n ei)ko/nas2, Deorum Barbaricorum imagines, decorasse [orig: decorâsse], legimus in Appiani Mithridatico. Vide quoque Plut. in Marcello, quem proterea accusatum scribit, quod Deos, tamquam captivos cum pompa, in triumpho duxisset, in Paulo Aemylio etc. Unde egregie Octavius apud Minucium Fel. Quidquid, ait, Romani tenent, colunt, possident, audaciae praeda est: templa omnia de manubiis, i. e. de ruinis urbium, de spoliis Deorum, de caedibus Sacerdotum. Hoc insultare, et illudere est, victis religionsibus servire, captivas eas post victorias adorare. Nam adoreare quae manu ceperis, sacrilegium est consecrare non Numina. Toties ergo Romanis impiatum est, quoties triumphatum, tot de Diis spolia, quot de gentibus et tropaea. Igitur Romani non ideo tanti, quod religiosi, sed quod impune sacrilegi. Neque enim potuerunt in ipsis bellis Deos ad iutores habere, adversus quos arma ratuerunt, et quos post cladem detrium phatos colere coeperunt. Quid autem isti Dir pro Romanis possunt, qui nihil pro suis adversus eorum arma voluerunt? Nempe et solebant Romani Deos gentium, quas subiugaverant, colendos propitare et eorum sacra suscipere. Angustin. de consensu Euangelistarum, l. 1. c. 12. Vide quoque Tertullian. Apologet. c. 25. Hieronym. in Ep. Pauli ad Romanos, c. 1. supra ubi de Evocandi Deos ratione, et hanc in rem plura, apud Sam. Bochartum, Hierozoici Parte prior. l. 2. c. 34. ut et supra aliquid voce ostendere.

TRIUMPILINI Plin. sedem habent iuxta lacum Benacum. Suntque Euganeorum reliquiae, et vocantur hodie Triplever, in territorio Brixiensi et vallem Trupiam, vulgo Val Triompa, a Brixia 20. mill. pass. incolunt, teste Simlero [orig: Simlerô]. Sunt in hac valle, quae inter Benacum, et vallem Sarcae flum. ac praeterea vallem Camunicam, Clisius et Castar fluvioli, et Ludro oppid. unde Comites Lodronii nomen habent, qui existimantur Plin. Alutraenses dicti, l. 3. c. 20. Ioh. Bapt. Plantinus, Helv. Antiq. et Nov.

TRIUMVIRALE Synedrium in Rep. Hebraeorum, erat unum ex minoribus illorum Synedriis seu Conventibus Iuridicis. Duplicis enim generis iis Synedria erant, [gap: Hebrew word(s)] Sanhedrin gedola, i. e. Synedrium Magnum, de quo supra, et [gap: Hebrew word(s)] Sanhedrin Ketanna, seu Synedrium minus, quod iterum duplex erat, Vigintiunius virale et Triumvirale, a numero Iudicum sic dictum: quemadmodum Synedrium M. quod Hierosolymae fixum erat, Septuaginta unius virale non raro dicitur. In quibus omnibus impar numerus adhibitus, ut, si dissensio foret, pars altera minimum unico [orig: unicô] praevaleret: Unde toties apud Magistros reperimus, Synedrium non debet esse aequa [orig: aequâ] lance libratum ideoque adiciendus unus. Cum vero Synedrii M. sedes, ut dictum, perpetua esset Hierosolymis, et quidem in parte Templi, quae Graece liqo/strwton, Ioh. c 19. v. 13. Vigintiunius viralia Hierosolymis bina erant et per reliquas Urbes, in quibus erant incolae 120. seu 60. Patres familia [orig: familiâ], constituebantur: ubi vero minor erat numerus, Triumviralia, alia ex auctoritate publica, in Iocis vicorum idoneis urbibusque, quibus Vigintitrium viralia non conveniebant, habebantur; alia, prore nata, eligebantur, partim compromisso [orig: compromissô] seu communi litigantium pactione, ad similitudinem Arbitrorum, ut loquuntur Arcadius et Honorius Augg. de recen tiori Iudaeorum, ex more Maiorum, in Iurisdictione contentiosa, usu continuato [orig: continuatô], l. 8. C. tit. de Iudaeis: Partim ex unici alicuius arbitrio, ubi actus aliquot Iurisdictionis tantum voluntariae exercendi; cuius electionis exempla sunt in renuntiatione, excommunicationis absolutione, Presbyterorum creatione etc. De his omnibus autem monet, ex disciplina Talmudica, Maimonides, Halach Sanhedrin, c. 2. §. 13. ea quidem ligitima fuisse Fora, etiamsi Tres tantum interessent, sed laudatius habitum esse, si plures velut causae ventilandae et iudicii futuri testes ac inspectores adhiberentur, quorum item per suffragia sententia alterutra, pro re nata, praeponderaret. Atque ita per Urbes, praeter Hierosolyma, alias, vicosque et oppida, Synedria minora collocata sunt, ex praecepto illo

Deuteron. c. 16. v. 18. ne quilibet, litis causa [orig: causâ], Synedrium M. adire statim cogeretur. Ut autem in Synedrio Vigintitrium virali de capite quidem iudicabatur, ita tamen potestate limitata [orig: limitatâ], ut neque de inregra aliqua Tribu, neque de Pontifice Max. aliisque gravioris momenti causis cognosceret; ita Triumvir ale, causas capitis plane non tractabat, sed lites paulo leviores decidebat, et mulctam solum pecuniariam, aliquando et flagellationem, irrogabat: Utrinque vero ad Synedrium Magnum erat provocatio. Vide Ioh. Selden. de Syndriis veter. Hebraeorum, l. 2. c. 5. et Thom. Godwyn. tract. Anglic. cui Titulus, de Ritibus Hebraeorum Eccles. et Civilib. l. 5. c. 4.

TRIUMVIRI [1] Aedibus sacris incendio [orig: incendiô] consumptis restituendis et sacris conquirendis donisque praesignandis, memorantur Livio, l. 25. c. 7. Comitia deinde a Praetore Urbano de Senatus sententia plebisque scito sunt habita, quibus creati sunt Quinqueviri, miris turribusque reficiendis et Triumviri bini, uni sacris conquirendis donisque praesignandis; alteri, reficiendis aedibus Fortunae et Matris Matutae intra protam Carmentalem, quae proiore anno [orig: annô] incendio [orig: incendiô] consumptae fuerant. Hos, ut et Duumviros aedis locandae, faciundae, dedicandae, Sacerdotes quidem proprie non fuisse, e Sacerdotibus tamen potissimum creari consuevisse, docet Ioh. Rosin. Antiqq. Roman. l. 3. c. 29.

TRIUMVIRI [2] Agro dividendo memorantur in Lege agraria Sempronia, a Tib. sempronio Graccho Trib. Pleb. an. Urb. Cond. 620. lata [orig: latâ] Ut si quis latius (500. iugeris) agrum patefaceret, Triumviri quotannis dota [orig: dotâ] opera [orig: operâ] creati iudicarent, qui qublicus ager, qui privatus esset. Appian. Bell. Civil. l. 1. Plut. in Gracchis, Velleius, l. 2. Alii. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 8. c. 10. et Sigonium, de Iure Ital. l. 2. c. 2.

TRIUMVIRI [3] Capitales, qui et Tresviri et Treviri Capitales, Sallustio, in Catil. c. 55. Iudices vel, ut alii legunt, Vindices rerum capitalium, creati sunt primum M. Curio [orig: Curiô] Dentato [orig: Dentatô] et P. Ruffino [orig: Ruffinô] Consulib. ut ex Liv. l. 9. apparet, an. Urb. Cond. 495. ut habet Rosinus, l. 7. c. 27. Conquirebant ii maleficii suspectos comprehendebantque, carceris erant custodes, damnatosque a Praetore in carcere carnifici necandos tradebant: Ipsi quoque de scelere eorum, qui cives Romani non erant, in Urbe tamen habitabant, ac de vilibus et abiectae conditionis hominibus, puta furibus et servis nequam, iudicabant facinorisque convictos puniebant, ad Maeniam columnam, in Foro Romano iudicia ea exercentes. Unde Q. Horatius Flaccus in Maenam Pompeianum, Epodon Ode 4. v. 11.

Val. Max. item, l. 8. c. 4. ex. 2. Fannii servus Alexander, cum in suspicionem C. Fl. Equitis Rom. occisi venisset, sexies tortus pernegavit ei se culpae affinem fuisse: sed perinde atque confessus et a Iudicibus damnatus, et a L. Calpurnio Triumviro in crucem actus est. Imo non servorum et humilium tantum, sed et liberorum nobiliumque maleficia illos conquisivisse, carcerisque custodes et animad versionibus interfuisse, docent Varro de L. L. l. 4. et Pomponius, de orig. Iuris, l. 2. clarius autem Livius ac Gellius, quorum is l. 39. c. 17. fugientes Bacchanalium conscios a Triumvivis in carcerem coniectos esse scribit: Hic. l. 3. c. 3. Naevium, ob assiduam maledicentiam et probra in Civitatis Principes de Graecorum Poetarum more, dicta, in vincula Romae a Triumviris coniectum esse, narrat. Quod tamen primis temporibus, cum nondum constitutae essent quaestiones publicae, factum esse, contendit Rosinus, loc. cit. Cum vero, eorum interventu, in delinquentes animadversum esse, ex Pomponio diximus, non sic intelligendum est, quasi ipsi Triumviri quemquam supplicio [orig: suppliciô] affecerint: sed quod per lictores suos, quorum octo sub se habebant, ut colligere est ex Plauto Amphitruon Act. 1. sc. 1. v. 3. ubi Sosia,

Quid faciam nunc, si Tres viri me in carcerem compegerint?
Inde cras e promptuaria cella depromar ad flagrum.
Nec causam liceat dicere mihi, neque in hero quidquam auxilii
siet?
Nec quidquam sit, quin me omnes esse dignum deputent;
Ita quasi incudem me miserum octo validi homines caedent.

Porro idem Triumviri multam sive sacramentum (ita vocabatur aes, quod poenae nomine pendendum erat) exigebant, sicut Festus nos docet, in verbo Sacramentum: ubi Plebiscitum mutilum sic restituit Scaliger. Quercumque. Praetor. posthac. factus. erit. quei. inter. ceiveis. ios. dicet. Tresviros. Capitaleis. populum. rogato. iique. Tresvirei. Capitaleis. queicumque. posthac. factei. erunt. sacramenta. exigunto. iudicantoque. eodemque. iure. sunto. utei. ex legih. plebeique. sciteis. exigere. iudicare. esseque. oportet. Atque hanc pecuniam in divinos usus, et ad tuenda sacra civitati conferebant, ut constat ex Lege Lucii Papirii Tribuni Pleb. apud eundem. Creabantur autem illi Comitiis Tributis, etc. Vide Iac. Raevardum, Variorum l. 2. c. 18. Fabrum, Semestr. l. 2. c. 6. Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 7. c. 27. Alios. Iis apud Athenienses non absimiles fuisse tou\s2 *(/endeka, seu Undecimviros, ut C. Nepos vocat in Phocione, c. 4. docet Guil. Budaeus, Annotat. poster. ad ff. Vide infra Undecimviri.

TRIUMVIRI [4] Coloniae deducendae tres dicebantur Curatores' qui, cum aut Lege aliqua [orig: aliquâ] a plebe scitum, aut Senatusconsulto [orig: Senatusconsultô] decretum esset, Coloniam aliquam deduci, numerusque colonorum iam esset scriptus, creabantur Comitiis Tributis, modo per Consulem, modo per Praetorem Urbanum, ut Colonos in agros Lege definitos, sub vexillo, quasi exercitum aliquem, deducerent, quod quo [orig: quô] modo [orig: modô] factum sit, diximus supra. Aliquando vero Quinqueviri, Septremviri ac Decem viri quoque negotio huic praeficiebantur, ut ex Appiano, Civil. l. 1. allisque patet. Vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 7. c. 47.

TRIUMVIRI [5] conquirendi iuvenes idoneos ad arma ferenda, creati sunt bello [orig: bellô] secundo [orig: secundô] Punico [orig: Punicô], An. Urb. Cond. 541. Q. Fulvio [orig: Fulviô]

Flacco [orig: Flaccô] III. et Appio [orig: Appiô] Claudio [orig: Claudiô] Pulchro [orig: Pulchrô] Consulib. Causam suppeditai Livius, l. 25. c. 5. ubi, Consules, inquit, cum aegre delectum conficerent, quod inopia iuniorum non facile in utrumque ut et novaeurbanae Legiones et supplementum veteribus scriberetur, sufficiebat: Senatus absistere eos incepto [orig: inceptô] vetuit et Trium viros hinos creari iussit: alteros qui citra, alteros qui ultra quinquagesimum lapidem in plateis forisque et in conciliabulis omnem copiam ingenuorum inspicerent, et si qui roboris satis ad ferenda arma habere vider entur, etiamsi nondum militari aetate essent, milites facerent. Tribuni Pleb. si iis videretur, ad Populum ferrent, ut qui minores essent septem et decem annis, iis perinde stipendia procederent, ac si 17. annorum aut maiores milites facti essent. Ex hos Senatusconsulto creati Trium viri primi conquisitionem ingenuorum per agros habuerunt. Vide iterum praefatum Rosin. Antiqq. Roman. l. 7. c. 40.

TRIUMVIRI [6] Epulones, creati sunt primum Ann. Urb. Cond. 557. L. Furio [orig: Furiô] Purpureone, M. Claudio [orig: Claudiô] Marcello [orig: Marcellô] Consulbi. fuereque [orig: fuêreque] C. Ticinius Lucullus, T. Romuleius et P. Porticus Lerca: e quibus Romuleius Legem tulit, Ut propter sacrificiorum multitudinem Tresiviri Epulones crearentur, cum essent ipsi a Numa, ut etiam Ludorum illud epulare sacrificium facerent, institutt. Ius praeterea Togae praetextae habendae, sicut Pontifici, iis permisit. Cicer. l. 3. de Orat. Livius, l. 33. c. 42. etc. Alii Pl Manlio eam legem tribuunt: sed in locis cit. T. Romuleius legitur; unde etiam a nonnullis lex Romuleia dicitur, quod Car. Sigonius ex coniectura emendavit. Postea Septem viri, tandem Decemviri, facti sunt: de qoorum munere vide supra, ubi egimus de Epuionibus. Item, in voce Parasiti. Rosin. loc. cit. l. 8. c. 1.

TRIUMVIRI [7] legendi Senatus, extraordinarius erant Magistratus ab Augusto instituti, Sueton. c. 37. Quoque plures partem administrandae Reip. caperent, nova officia excogitavit, curam operum publicorum. viarum et aquarum, alvei Tiberis, frumenti Populo dividundi, Praefectiram Urbis, Triumviratum legendi Senatus et alterum recognoscendi turmas Equitum, quotiescumque opus esset. Vide Ion. Rosin. Antiqq. Rom. l. 7. c. 41.

TRIUMVIRI [8] Mensarii, Romae propter penuriam argenti, rogatione M. Minutii Tribuni Plebis, creati sunt, An. Urb. Cond. 537. tempore secundi Belli Punici. Fuere [orig: Fuêre] autem illi L, Aemilius, qui Consul Censorque fuerat, M. Attilius Regulus et L. Scribonius Libo tum Tribun. Pleb. Liv. l. 23. c. 21. Cum iam An. Urb. Cond. 301. Quinqueviri Mensarii, dispensatione pecuniae dicti, facti essent: de quibus vide supra. Creabantur autem hi Comitiis Tributis. Idem, l. 7. Vide Rosin. l. 7. c. 39.

TRIUMVIRI [9] Monetales memorantur Pomponio ICto, ff. tit. 2. de orig. Iuris: Constituti sunt eodem [orig: eôdem] tempore et Quatuorviri, qui curam viarum agerent, et Triumviri Monetales, aeris, argenti, auri flatores etc. Praefuerunt cudendae monetae, hinc nomine mutuato [orig: mutuatô]. Iidem et Triumviri A. A. A. F. F. quod est, Auro, argento, aere, flando, feriundo. Vide iterum Rosin. l. 7. c. 28.

TRIUMVIRI [10] Nocturni antiquus Romae Magistratus, Livius, l. 9. c. extr. de C. Flavio Scriba, quomodo Aedilis Curulis factus sit, agens, inter alia, eum prius Tribunatum gessisse dicit, et duos Triumviratus, Nocturnum alterum, alterum Coloniae deducendae. Quando creati sint primum, non constat. Munus eorum e taciti colligitur Annal. l. 5. Triumviri Nocturni, quod ad incendium in sacra via ortum tarde venerant, a Tribuno Pleb. die dicta [orig: dictâ] damnati sunt. Nempe incendiis arcendis praeerant, uti quoque docet Paulus ICtus, l. 1. tit. 44. Vide Rosin. ubi supra, l. 7. c. 28.

TRIUMVIRI [11] recognoscendi Turmas Equitum Roman. Vide supra, Triumviri leg. Senatus.

TRIUMVIRI [13] Rei publ constituendae, magistratus erat Romanus, ut contra leges institutus, sic minime diuturnus. Initium eorum incidit in An. Urb. Cond. 710. Cum enim Caesar in Senatu 23. vulneribus confossus esset, Octavius tum Consul, ab ipso adoptatus, omnem dedit operam, ut Patris inter fectores ulcisceetur, quem in finem cum M. Antonio et Marco Lepido pace facta [orig: factâ], utrumque ex Gallia in Italiam accersivit. Congressi itaque hi in agro Bononiensi ut Dio, l. 46. vel Mutinensi, ut Appianus habet, bell. Civ. l. 4. sic inter se patri sunt, ut publice quidem ipsi tres constituendis administrandisque rebus praeficerentur, in quinquennium: privatim autem, Caesari Africa, utraque Sardinia et Sicilia: Lepido Hispanio omnis ac Gallia Narbonensis: Antonio reliqua omnis Gallia tribuerentur. Ibidem et proscriptio decreta et Lepido Consulatus ac Italiae cura commissa est. Proin mox Romam cum Triumviri venissent, exsequutioni quae decreverant data sunt; quinquennioque [orig: quinquenniôque] exacto [orig: exactô] in alterum quinquennium Magistratum sibi ipsis prorogarunt [orig: prorogârunt], An. Urb. Cond. 716. Verum non multo post dissidio [orig: dissidiô] orto [orig: ortô] inter Octavium et Lepidum, huic victo ille Trium viratus honorem abrogavit; mox Antonio [orig: Antoniô] quoque superato [orig: superatô], cum ipse solus rerum potitus esset, Triumviratu abiit. Sed et iam ante Caesare dignitatem comparare, Crasso [orig: Crassô] augere, Pompeio [orig: Pompeiô] retinere cupientibus, omnibusque praiter potentiae cupidis, inter hos de invadenda Rep. facilie convenit: Florus, l. 4. c. 2. Sicque. quum mutuis viribus in suum quisque decus niteretur, Galliam Caesar invasit, Crassus Asiam, Pompeius Hispaniam: tres maximos exercitus et iam sic orbis impertum societate trium Principum occupatum est, traxitque decem annos ista dominatio, Idem ibidem.

TRIUMVIRI [15] Valetudinis ab Onuphrio Panvinio, in Magistratuum Rom. numero referuntur, cum alias nihil de iis quidquam in Veter. scriptis reperiatur, neque satis certum sit Magistratus eos fuisse. Ita autem de illis Onuphrius, Commentar. Reip. Rom. l. 2. Huius Magistratus nulla apud Veteres quod sciam, mentio est. In antiquo vero argenteo nummo sic scriputm est: M. Acilius III. VIR. VALETU. Hi nostra [orig: nostrâ] aetate pestis causa [orig: causâ] creari solent, atque Domini sanitatis vocantur, quibus temporibus de morbo suspectis, magna potestas concedi solet. Nummi

autem verba sic ego interpretor. M. Acilius III. Vir. valetudinis constituendae. Vide Rosin. ubi supra.

TRMS. in nummis Iovini, Treveris moneta signata: TRO: in nummis Theodorae, Constantini M. et Constantii, Treveris moneta obsignata notat, Car. du Fresne, Voc. TR.

TROARNUS vicus Galliae, ad Divam fluv. Tourne vulgo, in Normannia, Hadr. Vales. Notit. Galliae, in voce Ulterior portus.

TROAS [1] regio Asiae minoris quam Ptol. minorem Phrygiam vocat, Hellesponto adiacens, cum urbe cognomine vide infra. Hanc regonem Homer. ab Asopo fluv. usque ad Caici flum. ostia produxit. Plin. l. 5. c. 30. autem, ceterique recentiores Lecto [orig: Lectô] promuntorio [orig: promuntoriô] eam ab Aeolide dividunt. Virg. l. 5. Aen. v. 163.

Ita quidem Ferrarius: sed ibi legendeum Troades, i. e. Troianae mulieres, quae Troiades quoque Persio dicuntur. Baudrando tractus fuit Phrygiae, cuius caput Troia. Et quandoque pro regno Troiacorum sumitur, quod sub Priamo IX. dynastias complectebatur. Locus urbis nunc iuxta Leunclavium Cerasia Turcis, nostris S. Maria dicitur. ubi tanta olim murium copia, ut incolae patrio [orig: patriô] solo [orig: solô] abire coacti sint, sicut in Gyaro Insul. Plin. l. 8. c. 57. Et Argellus Thraciae mons Thracum lingua [orig: linguâ], propterea sic dictus. Herodot. 9. Mus.

TROAS [2] Alexiandri Turcis Es Ki Stamboul, urbs Phrygiae, ab Alexandro M. condita, in ora fuit littorali maris Aegaei, paucis milliar. a Troiae ruderibus. Nunc in ruinis. Episcopalis fuit sub Archiepiscopo Cyziceno.

TROCA vulgo Troki, urbe Lithuaniae, iuxta lacum pravum cum arce valida. Caput Palatinatus cognominis, 4. leuc. Polon. a Vilna in Occasum. Dicitur aliter Trocum, estque iuxta Bresalam amnem, inter pauludes inaccessibiles. Condita a Gedimino, magno Lithuaniae Duce A. C. 1321. qui ibi sedem suam constituit: sed A. C. 1655. a Moscis expugnata, vastata et incensa est.

TROCHILUS [1] primus in honorem Iunonis, ut Romulus in Martis, iunxisse quadrigam dicitur, Euseb. in Chron. et Freculphus tom. 1. Chron. l. 2. c. 6. Quod tamen Ado Viennensis Procido, sub principium Atheniensium, nisi forte mendum sit: Fr. Laziardus Triptolemo: Virgilius Erichthonio: non pauci Oenomao tribuunt. Certabatur quadrigis in ludis Circensibus olim apud Roman. ad imitationem Olympicorum apud Graecos, uti enim Lunae biga, ita Soli, cui Circus erat sacer, quadriga consecrata fuit. Quadrigas tigribus iunctas discimus ex Aelio Lampridio, in Heliogabalo, c. 28. quas ravas a colore optimo sensu dictas quis inficietut? Communiter autem equi adhibiti, qui petebantur vel e Sicilia vel e Cappadocia: colores quatuor notabiles, prasinus, venetus, roseus, albus, de quibus vide Tertullian. l. de Spectac. c. 9. Unde etiam totidem factiones ortae, nisi quod pannum purpureum Domitianus addidit, Sueton. in eo, c. 7. His sui Medici, sui Procuratores erant. Vide Thom. Dempster. Antiq. Rom. l. 5. paral. c. 5.

TROCHILUS [2] Solino avis parvula: ea reduvias escarum dum affectas, os beluae huiusce (Crocodili) paulatim scalpit et -- aditum sibi in usque fauces facit. Quod ichneumon conspitatus penetrat belluam etc. c. 32. ad quod Salmas. vide, ubi non quemvis trochilium id facere, sed qui dicitur kladaro/rugxos2; nec avem e)/nudron, fluvialem, sed pa/rudron, aquae amantem, esse, inter alia docet.

TROCHLEA Graece troxali/a, ad hauriendam e puteis aquam adhibita, occurit apud Pollucem, *ei) de\ kai\ e)k frea/twn h)\ la/kkwn to\ u(/dwr a)pantlei=n de/oit' a)\n, oi)=mai okeuw=n a)ntlhth=res2, a)ntli/as2 i(moni/as2, ka/lou, xoini/ou, ka/dou, troxali/as2: poliam vulgo G alli vocant, de qua vide Salmas. ad Solin. p. 589. ut et supra aliquid, ubi de Haustoriis Machinis. Sed et Trochleas in suppliciis apud Veteres fuisse in usu, docet ex Gallonio, de Martyr. cruciatu, Gothofr. Iungermannus, Notis in Magii tractat. de Equuleo. Sic autem is: Sciri amplius convenit, hoc in more Antiquorum exstitisse, ut reorum corpora plurimis modis ad ea vi quodammodo discerpenda distenderentur, equleo [orig: equleô] niirum, Trochleis suspendioque [orig: suspendiôque], gravibus appensorum pedibus additis ponderibus etc. Cuius rei iconem ibidem habes. Quid vero in hortis *troxa/lai sint, quidque h( troxa/lisis2 tw=n kamarw=n, ratatio camerarum, ut vocat Cassiodorus, explicat multis Cl. Salmasius, Notis ad Spartian. in Hadriano, c. 10. ubi de Trichilis Veter. quam vocem etiam supra vide. Quod porro tonsurae genus peritro/xala apud Graecos diximus passim, ubi de Tondendi modis variis inprimis.

TROCHUS puerile ludicrum seu exercitamentum, Dempstero, in Rosin. l. 5. c. 1. cui a tre/xw nomen. Eius meminit Helenius Acron ad Horat. in Arte, v. 380.

Cum Turbine eundem facit, idem Dempsterus. Sed distinguit Salmas. as Martialem, l. 14. Epigr. 168. cuius lemma, Trochus.

Inducenda rota est: das nobis utile munus.
Iste Trochus pueris, at mihi canthus erit.

Ubi prius cantus legebatur, quasi intelligeretur tinnitus Trochi missi: cum per synecdochen Poeta dicere velit, rota [orig: rotâ] vel ferro [orig: ferrô] hoc [orig: hôc] muniri rotam plaustri, quo [orig: quô] pueri ludere solent. Fuit itaque Trochus, teste Salmasio [orig: Salmasiô], alius emnino a turbine; rotula nempe (seu circulus unde ei nomen) ex are seu ferro, cuius axiculis appensi annuli, inter mittendum et currendum, alte tinniebant. Quam ob causam garrulum eum vocat Poeta, Epigr. seq.

Garrulus in laxo cur annulus orbe vagatur,
Cedat ut argutis obvia turba Trochis?

Mercurialis similiter, in Trocho, primo fuisse circulum, in circulo annulum, qui sono [orig: sonô] spectatoribus voluptatem afferebat, tradit; additque adfuisse impulsorem, cum ansa, quam Propertius clavem vocat, l. 3. El. 13. v. 6.

Unde concludit, Trochum idem ludi genus fuisse cum Cricilasia Antylli, descripta [orig: descriptâ] apud Oribasium, Collect. l. 6. c. 26. nisi quod Antyllus circulo [orig: circulô] suo [orig: suô] tenues annulos, non annulum, circumpositos tradit et virorum exercitationem Circilasiam facit. Memint vero et Xenophon Trochi, cum in Conviv. de mulere Psaltria narrat, quod in saltando missos plures Trochos exciperet, simulque saltans eos proiceret in altum, rursumque acciperet concinne. Et certe a Graecis ad Romanos transiisse, Horatius indicat, l. 3. Carm. Ode. 24. v. 57.

Sicut autem Trochus a Turbine diversus fuit, ita ab exercitatione illa quae hodie super ligneas tabulas pannis contecta una cum ligneis pilis efficitur et Trochus nuncupatur, multum differebat. Peragebatur enim is in publicis Gymnasiis, aliisque locis. Habebatque annulum seu annulos strepitum edentes, postremo ex aere conflabatur atque clavem habebat aduncam, ut dictum: quae omnino nec in Turbine, nec in hodierno Trocho reperire est. Inter exercitationes vero Gymnasticas non Propertius solum, sed et Horatius, de Arte Poet. reponit: ad quam vero Gymnastices speciem pertinuerit, incertum. De eius in Medicina Gymnastica usu varia habet Mercurialis, l. 6. c. 7. Etiam ad militarem aliquo [orig: aliquô] pacto [orig: pactô] spectasse [orig: spectâsse], videtur poses colligi ex eo, quod refert Amm. Marcellin. l. 21. Iulianum Caesarem, apud Parisios variis sese exercuisse motibus in campo et inter alios quodam [orig: quôdam], quem dum faceret, axiculis, quibus [orig: queis] orbis erat compaginatus, in vanum excussis, ansam remansisse illam, quam retines valida [orig: validâ] manu stringebat: E quo loco Turnebus censuit eiusmodi exercitationem Trochum fuisse. Figuram Trochi a Ligorio, qui eam ex forma, in vetustissimo atque amplissimo cuiusdam Comici vel Satyrici Poetae monumento, expressa, in via Tiburtina prope Romam acceperat, (ubi tamen praeter annulos dentes quidam circulo infixi et mobiles sunt, quos ad strepitum maiorem edendum appositos fuisse, est vero simile) ad se missam, exhibet praefatus Hieron. Mercurialis, de Arte Gymn. l. 3. c. 8. Sed et Trochus Veneficarum, alio [orig: aliô] nomine r(o/mbos2, in Laelii Erotopaegnio, apud Apuleium, Apolog.

Vide supra voce Rhombus. It. troxo/s2 Graecis massa seu panis aeris, unde troxi/as2 kalko\s2, aes in huiusmodi massas formatum, apud Polluc. Sic interpres Aristophanis troxoeide\s2 kataskeu/asma vocat rotundam massam, de vitro: kro/kos2 troxi/sq ei\s2 dicebatur, qui tritus in parvos troxou\s2 seu troxi/skous2 redigebatur; cui oppositus o( tri/xinos2, qui integer et capillaris etc. Salmas. ad Solin p. 1077. De Trochis Niloticis alibis, in mucronem desinentibus, qui in Musaeo Kircheriano romae asservantur, vide Georg. de Sepibus, in Descriptione eius, p. 28. et plura supra voce Rota.

TROCMI Ptol. Trocmeni, Stephan. Trogmi Plin. l. 5. c. 32. populi Galatiae in Asia. Quorum urbes Tavium, Androsia, Claudiopolis et Carissa. Gens una ex tribus praecipuis Galatarum fuit, quae Maeoniae et Phphlagoniae regionem insedit, Tavia vel Ancyra praecipua [orig: praecipuâ] urbe constituta [orig: constitutâ]. Eadem gens, sicut et reliquae duae Tolistobogi et Tectosages, in quatuor tetrarchias divisa fuit, uti docet Salmas. ad Solin. p. 877. Vide quoque supra, ubi de Galatis.

TROCTES vir quidam, e Phoenicia [orig: Phoeniciâ], de quo Homer. Od. 11.

TROESEN seu TROENEN, a Troezene, Pelopis filio, oppid. Peloponnesi ad sinum Argolicum, Episcopale sub Christianis olim, sub Archiepiscopo Corinthio, fide in Athenienses inclita [orig: inclitâ]. Pitthei olim regia, et Thesei patria. Unde Stat. l. 4. Theb. v. 81.

Troezena dicitur Ptol. Posidonia Strab. Anthia et Hyperia Pausaniae, Apollonia et Aphrodisias Stephano, inter Corinthum et Scyllaeum promuntor. ad 44. mill. pass. a litore 15. stad. Hodie Pleda, Castaldo in ora sinus Saronici, 18. mill. pass. a Scyllaeo promontor. in Boream. 70. a Corintho in Ortum. Baudrand. Ovid. l. 2. Fast. v. 276.

Est prope Pittheam [orig: Pitthêam] tumulus Troezena, sine ullis
Arduus arboribus. --------

Item oppid. Messeniae mediterraneum ab Ithome 15. mill. pass. in Ortum, Troezina in tabulis recentiorib. Huius aquae pedibus noxiae sunt, quibus aquae Cydni in Cilicia medentur. Plin. l. 31. c. 2. Et portus prope Barba dictus, Eustath. Unde Troezenem navigat Proverb.

in eos, qui cum imberbes sint, pilis ascitiis barbam mentiuntur. Populi Troezenii, quos fide societatis Atticae illustres vocat Mela, l. 2. c. 3. Vide Plut. in Themistocle. Nic. Lloydius.

TROEZEN locus Galliae, inter Massiliam et Aquas Sextias medius: Vulgo Trez. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. in voce Massilia.

TROGILIA quae TROGILIAS, Plin. l. 5. c. 29. Gatonisi Sophiano, insul. parva Ioniae apud Trogilium promuntor.

TROGILIUM quod TROGYLLIUM, Ptol. Mycale Herodoto, promuntor. Ioniae, in ora inter Ephesum et ostia Maeandri contra Samum insul. inde 5. mill. pass. in Occasum a Sunio promuntorio Atticae 1600. stad. teste Strab. Capo Tigrua Moletio. Gatonisi Sophiano ab Insul. Trogilia vicina.

TROGILORUM portus Stinctino Fazello, portus Siciliae in ora inter Syracusas et Tapsum peninsul. ad Boream. 2. mill. pass. Ibi Trogilus oppid. olim, nunc pagus, Targia teste Aretio [orig: Aretiô]: aliis Stinctino. Apud Steph. vero non oppid. sed regio appellatur. Populi Trogilii.

TROGLODYTAE populi Aethiop. sub Aegypto in ora occidentali sinus Arabici et Barbarici, quorum regio Sirfia nominatur, teste Castaldo [orig: Castaldô]. Hi in specubus habitantes (7nde nomen) paupertatem colebant, serpentibus vescentes, teste Mela [orig: Melâ], l. 1. c. 4. Hic [orig: Hîc] esse lacum, cuius aqua ter in die fiat amara et dulcis: similiter de noctes, refert Plimnius, loc mox citand. Apud eosdem populos, praeter alia, myrrha multa est, margaritae item et serpentes 20. cubitorum. Iidem populi venationbus dediti, velocissimi sunt et ab uxoribus ac colloquio alieni, vide Plin. l. 4. c. 12. l. 5. c. 5. 9. l. 31. c. 2. Dicuntur et Trogodytae. Erat regio illorum, a Ptolemaide Ferarum, ad Aromata promontor. extensa. Urbes fuere [orig: fuêre] Ptolemanis Ferarum, hodie Suaquem, Adulis, Ercoco seu Arquico, et Avalites, Zeila. Nunc regio dicitur Ora Abexia, seu Absyssina, la Coste d'Abex ou d'Abexim, estque pars Orientalis Imperii Abyssini ubi etiam regna Barnagassi, Agameae, Daucal, et Doari. Hier. Lupus. Pars eius Australis reges nunc proprios habet, quorum praecipuus Rex adeli, ubi Auca Gurele, urbs eius primaria. Inde sinus Troglodyticus, qui et Barbaricus: ad mare Barbaricum et Asperum, quod Aethiopiam, sub Aegypto alluit: Nunc Golfo di Melinde, ex tabulis recentiorib. Nomen a trw/gh seu trw/glh, unde et Troglodytae, ut diximus, vocantur, in plerisque libris apud Auctores Lations; et *trwgli=tai quoque Graecis nonnumquam, unde *trwgli=tis2 mytrha, pro optima, Latio. quoque Troglytis, in veteri Hymno Regum,

pro *trwglodutikh\. Nempe Troglodytae, hi populi appellati, quod cavos et specus, i. e. trw/glas2, subirent. A qua eadem causa et trwgli/ths2, seu trwglodu/ths2 minimum genus passeris, quod cavis et rimis turrium ac murorum sese illatebet et in his nidum congereat, de quo vide Salmas. ad Solin. p. 445. ubi de regaliolo et Casaubonum ad Iulium suetonii, c. 8. ubi Gallis Roitelet hodie vocati nonnullos velle adnotat: de populis autem Troglodytis plura, apud eundem Salmas. ibid. p. 1083. et seqq. ubi eos, inter alia, nonnullis Arabes, nonnullis Aethiopes, quod inter utrosque positi, dictos, a Recentiotibus vero Aethiopiae deputari, et Troglodyten ipsam dictam Batbariam, ob vicinitatem, docet.

TROGUS [1] Pompeius Historicus Latin. Narbonensis Gallus, floruit sub Augusto: ut ipse l. 43. c. 5. testatur. Scripsit historiam libris 44. cuius epitomator Iustinus, neque numerum librorum, neque titulum historiae Philippicae mutavit: quae inde forte nomen nacta est, quod a libr. 7. usque ad 41. de Macedonico Imperio, cui Philippus originem dederat, disseruit. Sed haec epitome, in causa est, cur ipsum opus fuerit amissum. Vide Voss. de Hist. Lat. l. 1. c. 19.

TROJA [1] regio minoris Asiae, in Phrygia teste Servio [orig: Serviô]; cuius caput fuit Ilium, Homeri, Virgiliique catminibus notissiium, sic excisum, ut iam tempore Strabonis nullum eius extaret vestigium. Fuerat 3. mill. pass. ab ora littorali. Ita dicta est a Troe Rege, Erichthonii fil. cum antea a Teucro Teucria, et a Datdano Dardania diceretur. Non raro tamen Troia a poetis pro ipso Ilio accipitur. Historia paucis sic habet: Dardanus ex Creta, an ex Italia huc profectus, urbem condidit A. M. 2574. Ei successere [orig: successêre] Erichthonius, Tros, Ilus, Laomedon, Priamus: sub quo Troia a Graecis capta est, A. M. 2870. Alexander M. novam Troiam, aliquot stadiis a veteri exstruxit: postmodum Augustus eandem restauravit, colonis eo deductis, unde Colonia avusta Troas appellata est, utiex pluribus nummis Imperialibus liquet, docente Sponio [orig: Sponiô], qui haud pridem illustres eius reliquias diligenter lustravit, et accurate descripsit, Itinerar. Graeciae, pat. 1. p. 198. olim Episcopalis sub Archiepiscopo Cyziceno, Turcis Esky Stamboul. Vide supra in voce Troas Alexandri. De ruderibus Troianis, sic Bellonius: Navigantibus e mari iam consopicua, distant Abydo [orig: Abydô] dimidiae diei itinere, atque in acclivi collis parte sita, incolis adhuc Troade appellantur. Admiranda aedificiorum rudera testantur veterem Urbis magnificentiam, amplitudinem murorum ambitus, quem quatuor horis se emensum esse auctor scribit: cinstant illi ex saxis nigris ac duris, spongiosis tamen, et forma quadrangulari excisis. Supersunt et turium in muris reliquiae: extra horum ambitum, iuxta vias regias magna videntur e marmore sepulchra antiqui operis, ex unico lapide instar cistae excavata, quorum opercula adhuc integra conspiciuntur. Arcium quoque duarum lipsana ex marmore apparent, sed urbis intriora nil nisi confusam ruderum exhibent congeriem, inter quae turris quaedam quadrilatera [orig: quadrilaterâ] basi. Solum primo in circuitu milliari sterile, arenosum et arborum rantum non vaccum, Observ. l. 2 c. 6. Vide quoque de Valle, itin. tom. 1. Ovid. Ep. 1. Heroid. v. 3.

Populi Troes et Troiani, quos luxuriosos in conviviis fuisse, arguit Proverb. Porcellus Troianus, apud Macrob. Saturnal. l. 3. c. 13. quod de opiparis conviviis, ut de homine variis deliciarum generibus delectari solito usurpatur. Aliud proverb. Troia non producit Thracem, significat, ex degenere prosapia generosum non gigni, nec ferocem aquilam imbelles serere columbas. Porro apud Ciceronem Troianus equus, veluti adagium, de insidiis occultis et tacita impostura, usurpatur, Cir. pro Muraena c. 37. Intus, inquit, est equus Troianus. Hinc Troius. Virg. l. 1. Aen. v. 123.

TROJA [2] urbs Epiri mediterranea in Chaonia, alia vulgo quoque Troia, olim Aege Antonin. et Aecana, in Apulia Daunia, Episcopalis sub Archiepiscopo benevento 36. mill. pass. in Boream Sipontum versus totidem; a Luceria 17. in Ortum. Ferrar. Hodie Capitanatae proviniciae ad Chilarum fluv. ad radices Apennini, 25. mill. pass. a Benevento in Caeciam, 6. a Bovino in Boream cum ttitulo principatus Baudrand. Item vicus in Attica, qui et nypete Stephano. Item pagus in Aegypto ad Troicum monetem. Strabo l. 17.

TROJA [3] nomen ludicri, quod i(ppodromi/as2 genus fuit et in equis exercebatur, per lascivas vertigines ac gyros im plicantium se et explicantium puerorum, vide infra. Ast apud Recentiores Troia, Gallis truie et troye, machina bellica est, ad suffodiendos muros inventa, unde nomen, quod humum suis instar subvertat, quam ob causam quandoque etiam Sus vocatur. Troiam autem veteribus etiam Latinis, pro seu accipi, docet Pomponius Sabinus ad Aen. l. 1. v. 123.

TROJANI vel troici Ludi, sive Troiae ludus, ab Ascanio Aeneae filio originem traxere [orig: traxêre], Virg. l. 5. Aen. inde ad Romnos consuetudine delata [orig: delatâ]. Celebrabantur in Circo a pueris maioribus et minoribus, turmatim congredientibus: quibus qui praesidebat, Iuventutis dicebatur Princeps atque ex numero filiorum primi nominis Senatorum Augustorumque eligebatur. Sueton. in Caes. c. 39. Troiam lusit, turma duplex, maiorum minorumque puerorum. Idem in Aug. c. 43. Sed et Troiaeludum edidit frequentissime etc. In quo ludicro C. Nonium Asprenatem lapsu debilitatum, aureo [orig: aureô] torque donatit, passusque est ipsum posterosque Torquati ferre cognomen. Idem in Tib. c. 6. Praesedit et Actiacis ludis et Troianis Circensibus, ductor turmae puerorum maiorum. Dio quoque, l. 43. de ludis Caesaris agens: Etiam Troia, inquit, antiquo [orig: antiquô] more Patritiorum filii luserunt: iuvenesque, qui dignitate aequales erant, curribus certaverunt. Plura de his vide apud Wolphg. Lazium, Comm. Reip. Rom. l. 10. c. 2. Thom. Dempster. Antiq. Rom. l. 5. c. 25. Alios. Addo, quod in eo Equites tantum, sine bigis, et absque quadrigis concertasse [orig: concertâsse] certum. Namque apud Virgilium, l. 5. Aen. v. 545. et seqq. ubi certamen hoc prolixe describitur, dicuntur pueri in equis frenatis lusisse, portari equis, invecti equis, videri in equis: Et bigarum quadrigarumque ludus Romae, multo post Ascanii tempus, incepit haberi. Quod notat Licetus, propter Virum doctum, qui ludum, Troiae nomine donatum, ait quadrigis olim celebrari consuevisse. Nec favent ei Dionis de Caesare verba, l. 43. Etiam Troiam, antiquo [orig: antiquô] more Patriciorum filii luserunt: Iuvenesque qui dignitate aequales erant, curribus certaverunt. Et l. 48. ubi de agrippa: Praeturam tum gerens, ac praecipuus amicus Caesaris splendide omnia agebat, ludosque inter cetera equestres biduo [orig: biduô] praebebat et Troiam vocatum ludum per nobiles pueros magnifice exercebat. Iterum, l. 51. Porro in sacrarii consecratione ludi omnis generis sacti sunt Patriciique pueri Troiam luserunt: Virique simili ratione, equis celreribus, bigisque et quadrigis certaverunt. etc. Haec enim omnia qui recte perpenderit, com periet Troiam fuisse Ludum a pueris Equitibus actum; at ex curribus bigarum quadrigarum ve diverso [orig: diversô] ludi genere, certasse [orig: certâsse] Iuvenes et viros maturiores. Quos ludos prion ut distinctos etiam retulit in Caesare Sueton. c. 39. Quadrigas bigasque et equos desultorios agitaverunt nobilissimi Iuvenes: Troiam lusit turma duplex maiorum minorumque puerorum. Vide Fortun. Licetum, Schem. Annular. Gemm. 41. c. 130.

TROICUS Mons et Troites fluv. in Aegypto sunt. Steph. Nimirum iuxta Troiam Aegypti urbem.

TROILUS Priami et Hecubae fil. qui iuvenili audacia [orig: audaciâ] ferox cum Achille congredi non dubitavit, a quo nullo [orig: nullô] negotio [orig: negotiô] interemptus, temeritatis suae poenas dedit. Virg. l. 5. Aen. v. 478.

Parte alia [orig: aliâ] fugiens amissis Troilus armis
Infelix puer, atque impar congressus Achilli
Fertur equis, curruque haeret resupinus inani.

-------- Nec impubem parentes
Troilon, aut Phrygiae sorores
Flevere semper. ----

At Lycophron et Theocritus ab Achille adamatum tradunt, cui cum se indulgere nollet, in templo Apollinis ab illo sit occisus. Hoc tamen refutat Tzetzes in Lycophr. quia nequaquam pulcher Troilus, aut iuvenis fuerit, verum iam senior ac barba [orig: barbâ] hispidus, prorsusque Achillis amoribus ineptus. Vide Canter. Nov. Lect. l. 2. c. 9. Nic. Lloydius.

TROLHETTA vulgo TROLHETTE, fluv. Sueciae. Oritur in Westrogothia et [reading uncertain: page damaged] dein Bahusium rigans, et Gotemburgum, paulo infra in Sinum Codanum se exonerat.

TROLLIUS Gustavus, Archiepiscopus in Suecia, a Suecis, obsessus A. C. 1518. sed missa [orig: missâ] classe a Christiano II. Daniae Rege liberatus, in Dania perfugium habuit. Quo [orig: Quô] facto [orig: factô] Sueci Archiepiscopo reditum publico [orig: publicô] decreto [orig: decretô] cum negassent [orig: negâssent], re ad Iulium II. Pontificem, delata [orig: delatâ], illi schismatici declarati, et exsecutio Christiano demandata est. Itaque Gustavi instinctu bellum decretum, et A. C. 1519. Rex per certos iudices, sed sine auctoritate Senatus, curavit contra Suecos sententiam ferri. Quare anno [orig: annô] 1520. per Ottonem Crumpen expeditio suscepta, sed sine successu. Anno [orig: Annô] seq. missis a Galliae Rege ex foedere auxiliis, iterum Otto Sueciam adortus est, et Steno ex vulnere obiit. Quo [orig: Quô] duce Sueci destituti, inducias pepigere [orig: pepigêre], quas Stenonis vidua Christiana cum primoribus accipere recusans, Stockholmium tutata est. Sed Lamberto [orig: Lambertô] eius partis Duce profligato [orig: profligatô], Rex ipse in Sueciam venit, Holmiaque [orig: Holmiâque] in deditionem accepta [orig: acceptâ], post biduanum convivium, quo [orig: quô] Suecos excepit, tertia [orig: tertiâ] die, de illis, quae Archiepiscopum admissa, quaestionem instituit. Proin, cum Stenonis vidua impru denter literas, quibus eorum, qui cum matito coniuraverant, nomina continebantur, tradidisset, 70. primores regni capti, et coronationis die omnes decollati corporaque combusta sunt, venia [orig: veniâ] soli Episcopo Lincopiensi, qui invitus se subscripsisse causabatur, data [orig: datâ]. Quo [orig: Quô] facinore a Pontifice approobato [orig: approobatô], Sueci ad desperationem adacti, paulo post, auspiciis Gustavi Erici decollati filii, Danicum iugum excessere [orig: excessêre]. Auctores rerum Suecicarum.

TROMENTINA tribus Roman. a campo Tromento dicta: Fuit autem is in Tuscia, ex quo cum aliqot Romam perfugissent, et civitate donati, inque quatuor tribus coniecti, agri populi Romani partem obtinuissent, prima earum Tromentinae nomen imposuerunt. Eius meminit Liv. l. 6. c. 5.

TROMPIUS Martinus Harperti, Archithalassus Foederati Belgii, rerum gestarum magnitudine inclitus. Classem navium 20. Dunkerkanam, cum ipsi non plures decem essent, fortissime vicit, A. C. 1639. Eodemque [orig: Eôdemque] anno [orig: annô] mense Sept. vix 12. navibus instructus, classem Hispanorum stupendam, sub imperio Antonii de Ocquendo, excidium Reip. minantem, in Oceano Britannico aggressus, superavit, earum 20 captis, aliis mersis incesisque, e quibus ingens et magnifice exstructa Architalassi Neapolitani Lopesii quae S. Teresae nomine superba, duobus constiterat millionibus, simul cum hominibus periit. Tandem post pluriam alia egregie gesta, post 50. imprimis praelia, quorum dux fuit, aut pars magna, contra Anglos victor occubuit A. C. 1655. sumptuosissimo [orig: sumptuosissimô] Epitaphio [orig: Epitaphiô] Delphis in Ecclesia [orig: Ecclesiâ] Cathedrali honoratus. pater Cornelii, similiter rebus hactenus plurimis praeclare gestis, victoria [orig: victoriâ] inprimis insigni de Suecis, Daniae Regis, cuius classi hoc [orig: hôc] tempore praeest, auspiciis, nuper admodum reportata [orig: reportatâ], celeberrimi. Vide Caspar. Batlaeum, in Oration. Galeazum Gualdum, Histor. Ital. Laetum Comp. Hist. Univ. etc. In medio inter Angelos monumenti hoc distichon exstat:

Urbs Phoebi cineres iactat, sed currus honores,
Ingreditur quoties egrediturque mari.

TRONIA in Vita Florentii Scoti, qui VII. Argentoratensium Episcopus fuit: Eo [orig: Eô] quoque tempore Rex Dagobertus apud municipium, tunc Troniam, quasi Troiam Novam, nunc Kircheim dictum, sibi domicilium fixerat. Vide supra Kirchemium.

TRONODORUM oppid. Galliae Celticae in Burgundiae Ducatu. Tonnene Belforestio. Vide Tronodurum.

TROPAEA [1] urbs Brutiorum maritima apud Vaticanum promumtor. ubi sinus Hipooniates disinit. Steph. Baudrando etiam Tropaea et Trophia, nunc Tropea, Urbs Episcopalis Calabriae ulterioris, sub Archiepiscopo Rheginensi in ora maris Tyrrheni, 45. mill. pass. a Rhegio in Boream, 12. ab Hipponio in Occasum. Dicta a tropaeis Sexti Pompeii, cum Octavianum Caesar. praelio [orig: praeliô] naviali ibi superasset [orig: superâsset], Ian. Parrhasius.

TROPAEA [2] Augusti Liguriae oppid. maritimum. Ptol. Hodie Torbia Leandro, vicus Comitatus Nicaeae, in colle, 7. mill. pass. a Nicaea, in Ortum, et 2. a Monaeco. Sed L. Holstenio Segusione exstat, in atcu triumphali, verum literarum vestigia aegre agnoscuntur, unde literae conflatae fuerant, ductus vel sulci etiam confusi et obliterati sunt. Arcus ipse in horto privato nunc incognitus exstat, per quem haud dubie via publica olim; visendus inprimis ob structuram et lapidum commissuras, sane admirabiles, et sculpturas sacrificiorum elegantissimas. Iuscriptio cum Pliniana eadem ex principio dignosicitur, quod solum e longinquo legi potest. Baudrand. au)to/pths2.

TROPAEA [3] Drusi oppid. Germaniae inter Rhenum et Salam, ubi Drusus obiit, et Tiberius Augustus a militibus Imperator saluttus est. Tac. l. 2.

TROPAEA [4] Pompeii in quibus Strabo posuit fines Galliae Narbenens. et Hispaniae Tarraconens. ubi Drusus obiit, et Tiberius

Imperator, a militibus salutatus est, erant in loco Col de Pertus, in montibus Pyrenaeis, in imo castri Belloguardiae, in Cmitatu Ruscinonensi et ipso limite Cataloniae. P. de Marca, Archiep. Paris. l. 1. Marcae Hisp.

TROPAEUCHIA a tropaeo, memorata Codino, de offic. Aulae Constant. c. 6. n. 36. unum erat ex tegminibus Imperatorii capitis. Quemdamodum et Crinonia et Tetraphyllum; quibus in sollemnitatibus, Imperatores Constantinopol. utebantur, cum alias pileo [orig: pileô] uterentur. Ansel. Solerius, de Pileo, Sect. 9. Signo [orig: Signô] tropaiofo/rw| ornatum fuisse, ait Interpres Curopalatae d. l. Vide quoque Car. Paschal. Coron. l. 9. c. 9.

TROPAEUM sive monumentum victori erectum eo in loco, ubi hostes in fugam convertit: hinc u)po\ th=s2 troph=s2, quid hostes in fugam versi, dictum. Apud Graecos hic mos diu servatus est, ut qui Imperator hostem fugasset [orig: fugâsset], tropaeo [orig: tropaeô] donaretur: Triumpho [orig: Triumphô] autem vel encomio [orig: encomiô] et peplo [orig: peplô], si occidisset, aut funditus everisset. Alex. ab Alex. Gen. Dicr. l. 1. c. 22. fol. m. 36. Tropaea autem prima ex arboribus confecta aunt, quas amputatis ramis, hostium spoliis decorabant. Deindecoepta sunt fieri ex lapide et saxis, in loco pugnae, quae Segestener a victoris reportatis, 8 Bautastenier, ut veteres pronunciarunt [orig: pronunciârunt], quasi Bytastener a spoliis devictorum hostitum, quae eis affixa fuerunt, appellata, Loccen. Antiq. Sueo-Goth. c. 4. fol. 153. Quae vero spolia in tropaeo figerentur, docet Virg. l. 11. Aen. v. 790.

---- Fulgeniaque induit arma
Mezentl ducis exuvias, tibi magne Tropaeum
Bellipotens: aptat rorantes sanguine cristas,
Telaque trunca viri, et bis sex thoraca petitum
Pefossumque locis: clypeumque ex aeae sinistrae
Subligat, atque ensem collo [orig: collô] suspendit eburnum.

Vide quoque, quae de tropaeis Marii scribit Fabritius, in sua Roma, c. 15. Rosin, l. 10. Antiq. Rom. c. 29. f. 1006. 1035. In montibus quoque et locis eminentibus, tropaea collocari solita esse testatur Sallustius, in Fragm. Hist. l. 5. quando de Pompeio ait, quod devictis Hispanis tropaea in iugis Pyrenei montis posvertit. Tropaea quoque marmorea, aeneave, cum inscriptione et titulis aevo [orig: aevô] perpetuo [orig: perpetuô] duraturis, posita fuisse testatur Alex. ab Alex. Gen. Dier. l. 1. c. 21. Nonnumquam, si materia non supperebat, lapides in ingentem cumulum aggerendo, in memoriam posteritatis, bonis et fortibus viris pro tropaeis erigebant. Tropaea quondam statuta fuerant Pericli, Agesilao, Fabio Aemiliano, Syllae, Mario, Metello, et aliis: nec virtutis tantum decorandae, sed et ignaviae exprobrandae causa [orig: causâ] veteres tropaea constituisse, Artemisiae et Sesostris tropaea satis ostendunt, de quibus Alex. ab Alexandro d. l. Tropaeorum vicem hodie supplent vexilla, signa, tormenta bellica, hostibus forti manu erepta, quorum ingens copia in potentissimorum Regum armaentariis, ad posteritatis memoriam, asservantur, Loccen. Antiq. Sueo-Goth. c. 4. f. 153. Simon Battierius, Disp. de Praemiis. Arbor autem inprimis idonea tropaeis, quercus habita, ut de Romulo Acronis, et Marcello Britomartis victoribus, legimus apud Plutarchum, in utroque. Ex auro tropaei meminit Florus, l. 2. c. 4. ubi de Flaminio. Sed et loco tropaeorum Turres erectas, illisque spolia imposita, docet idem, l. 3. c. 2. ubi de Domitio Ahenobarbo et Fab. Maximo. Imo et Urbes integras, pro tropaeis statuisse summos Reges, docet herodianus, l. 3. c. 4. ubi de Alexandro Severo, me/nei d' e)/tino=n tro/paion kai\ dei=gma th=s2 ni/khs2 enei/nhs2 po/lis2 e)pi\ tou= lo/fou *)aleca/ndreia kaloume/nh, et pluribus persequitur Freinshem. ad Curtium, l. 9. c. 3. ubi inprimis de variis urbibus *nikaias2 vel *nikopo/lews2 nomina v victoria, nactis. Interdum et arae pro tropaeis. Cic. ad Famil. l. 5. Ep. 4. In Amano monte Alexandri sunt arae. Tertullianus, de Pallio, Post trinas Pompeii aras. Et cui ignotae Alexandri arae, quas ex India reversus erexit? Porro statua et columna Victoris nonnumquam hoc [orig: hôc] fine erecta: aliquando fixa hastis hostium capita pro eodem erant. Sillius, l. 2. de Terone, occisae Hasbytes caput bipennis suffigente, v. 208.

Namque aderat toto [orig: totô] ore ferens irasque minasque
Annibal, et caesam Hasbyten, fixique tropaeum
Infandum capitis furiata [orig: furiatâ] mente dolebat.

Quod hodieque multo in usu apud varias genses Barbaras, Turcas inprimis Persasque. Vide quoque de capite Goliathi, a Davide interfecti, 1. Sam. c. 17. v. 54. Imo et Deorum effigies uti discimus ex Euripide, in Phoenissis, v. 1256. et in Heraclidis, v. 936. Praeter loca iam dicta vero, in Mari etiam posita tropaea, locis nempe tali rei opportunis, docet Demosthenes, Olynthiaca [orig: Olynthiacâ] 3. vel in Insulis, ut de Chabria idem habet, contra Leptinem; vel in Portubus. Silius, l. 14. de Siculis, v. 31.

Promptae gens linguae, ast eadem cum bella cieret,
Portus aequoreis sueta insignisre tropaeis.

Vel Foribus affigebantur, uti Romanis notum etc. Inscribebantur Ducum nomina, ut mille loci Graecorum Scriptorum docent, non militum, quod dolet Peleo, apud eundem Euripidem, Andromacha [orig: Andromachâ], v. 693. qua de re vide plura apud Casp. Barthium, ad Thebaidem Statianam, l. 2. v. 706. Auctoresque supra de Triumpho laudatos. Addo saltem, sapientioribus ex ligno tropaea maxime placuisse, ut his brevi tempore consumptis, confestim auferrentur e medio discordiae argumentea. Hinc duo Palladis tropaea describens Himerius, unum adversus Neptunum, ex olea: alterum contra Barbaros, ex platano, fuisse ait, *mel. Et apud Amphictyonas Thebani accusati sunt a Lacedaemoniis, quod victoriae monumentum, adversus se partae, aeneum statuerint tropaeum, apud Ciceronem, de Invent. l. 2. c. 23. Imo Platonem, in

sua civitate, arma hosti detracta plane noluisse in Templis suspendi, legimus in eius l. 5. de Rep. Alias scil. sacra Diis Tropaea, adeo que diruere illa nefas fuit, uti discimus ex Dione, l. 42. ubi de Caesare, et Vitruvio, l. 2. c. 8. ubi de Rhodiis. Sulla tamen Marii tropaea deiecit, quae Caesar restituit, apud Sueron. c. 11. contra fas itidem, cum, sicut dedicata evertere, sic eversa vel tempore consumpta redintegrare, non liceret, ut praeter dicta, ex Plutarcho discimus, in Quaest. Rom. 36. etc. Vide quoque Car. Paschal. Coronar. l. 7. c. 14. qui et de coronandi tropaea more, ibid. l. 1. c. 6. Nec omittendum ius Tropaei erigendi non habuisse, qui per inducias ab hoste caesos repetisset, uti supra vidimus ubi de Induciis. Unde laudandi Niciae sumpta materia Plutarcho in co, c. 13. qui maluit profundere lauream et decus, quam duos cives relinquere inhumatos. Quale quid etiam de Atheniensibus memorat Thucydides, l. 4. c. 9. Vide Berneggerum ad Iustin. l. 6. c. 6. Conspiciuntur hodieque duo Romae in Esquilino, proque illis habentur, quae Mario erecta, memorantur Valerio Max. l. 6. c. 9. ex. 14. Moles enim ibi est latericia, in quae bina Tropaea ex marmore quae corpora trunca sunt cum spoliis. Eorum alterum thorace squamoso [orig: squamosô] indurum, cum clypeis et ornamentis militaribus, ante se captivum iuvenem manibus ad tergum religatis et undique alatas victorias habens: alterum armis ornatum, clypeis non usquequaque rotundis, glaeis duabus altera [orig: alterâ] aperta [orig: apertâ] cum cono et cristis, altera [orig: alterâ] clausa [orig: clausâ] sine cristis: in eodem inest forma chlamydis, et alia quaedam vetustate minus apparentia, uti legere est apud Iac. Ouzelium, Animadversion. ad Minucii Fel. Octavium, ubi varia, de Tropaeis Veter truncis inprimis arborum rudibus et sine arte, in hunc usum, antiquitus adhibitis, ex Suetonii Caligula, c. 45. Poetisque quamplutimis, congessit. Adde Alex. ab Alexandro, Genial. Dier. l. 1. c. 22. Alia notio vocis apud Sueton. Iulio [orig: Iuliô], c. 84. Funere indictio [orig: indictiô] -- pro Rostris aurata aedes -- collocata: intraque lectus eburneus, auro [orig: aurô] ac purpura [orig: purpurâ] stratus: et ad caput tropaeum, cum veste, in qua fuerat occisus, ubi konto\n Appianus vocat, stipitem videl. in formam tropaei, cui vestis illa imposita: ferculum funebre, interpretatur Casaubonus, ad Caligulam eiusdem, c. 15. Vide supra in hac [orig: hâc] voce.

TROPAEUS Graece *tro/paios2, Iovis cognomen, a tre/pesqai, quod hostes in fugam verteret: quemadmodum Romanis idem Stator dictus est, quod fugam suorum sisteret. Ei, apud Graecos, statuas aliquando erigebant victores: inprimis postquam usus Tropaeorum in desuetudinem abiisset, quod Ciceronis aevo [orig: aevô] factum esse, ex eius Pison. colligere est. Tum igitur, horum in locum, vel aras construebant, ut de Alexandro quoque legimus, in monte Amano istiusmodi victoriae monumentum excitante: vel Tropaeo Iovi signa ponebant, uti de Hyllo legimus et Iolao, apud Eurip. Heraclid. v. 937.

Vide Franc. Roslaeum, tract. Angl. cui titul. Archaeologia Attica, l. 7. c. ultimo [orig: ultimô].

TROPARIUM in Eccles. Graec. versus est, in quo ut plurimum agitur memoria Sancti illius, cuius festum celebratur. Nempe certis diebus, certi Canones, divisi in Troparia plerumque 30. (excepto [orig: exceptô] Magno [orig: Magnô] Canone 250. complexo [orig: complexô] ) in ea Eccles. cani consuevere [orig: consuevêre]. Nomen inde, quod ad Hirmos convertantur, et modulationem ad eos faciant. Canebantur autem post Horas. Et quidem ex iis nonnulla Anthimus et Timocles; id vero, quod post secundum antiphonum canebatur Iustinianus composuisse dicitur, Suicerus in voce *tropa/rion. Vide quoque infra Tropus.

TROPEI memorati Suetonio, in Claudio, c. 8. Et quoties post cibum obdormisceret, (quod fere ei accidebat) olearum ac palmularum ossibus incessebatur, interdum ferula [orig: ferulâ] flagrove [orig: flagrôve], velut per ludum excitabatur a Tropeis: solebant et manibus stertentis socci induci; Scurrae videntur fuisse, qui, postquam Claudium percusserant, statim ne deprehenderentur, se verterunt, ioculari motu, quod lusus erat genus: *a tropei=n, quod vertere denotat. Copreas autem legit Adrian Turnebus, Adversar. l. 22. c. 32. Sed quinam illi essent, non explicat; facit vero id Ios. Scaliger, in Festum, l. 17. in voce Scurrae. Alii Crepi legunt, et Lupercos intelligunt, quorum sollennis mos erat, obvios ferulis pelle contectis verberare. Alii aliter: mire enim vexatus hic Suetonii locus est. Non paenitendam sententiam affert, Marcell. Donatus Ponzanus Dilucid. p. 639. ubi ait, se suspicari, id ludi denatari genus, quod astragalis exercebatur. Iactantes enim aspiciebant scrobem, in quam iactati calculi seu globuli excipiebantur, idque corpore non semel obverso [orig: obversô]: et in Lexic. Graec. tro/pa, redditur, ob versio, ludi genus. Vide Thom. Dempster. Paralipom. in Rosin. l. 5.

TROPHILUS Historicus, reliquit Collectanea mirabilium narrationum, ex quibus 4. loca excerpsit Stobaeus, Serm. de morbis, et molestiarum in eis solutione.

TROPHONIUS vates, speluncam in Boeotia, apud Lebadeam urb. habitans, in quam qui descendebat, perpetuo agelastus et irrisibilis erat Unde proverb. In antro Trophonii vaticinatus es. Niceph. Greg. in Synes. de Insomn. *)egeu/eto/ tis2 a)nh\s2 *trofw/nios2 o)/noma, mantis2 th/n te/xnhn, ou(tos2 u(po\ kenodoci/as2 ei)/s2 ti ph/laion e(auto\n e)mbalw\n kai\ katakru/yas2 au)tou= to\n bi/on a)ph/llacen, o(/ dh\ ph/laio/n fasi mantei/as2 a)nedi/dou toi=s2 ei)siou=si kai\ e)rwtw=si peri\ o( touou=n. Hinc Iuppiter Trophonius dictus, quod redderet oracula in specu Tropohonio, teste Strab. Alii Sic, Trophonius Scotius h. e. tenebricosus, filius Agamedis, Principis Stymphali in Arcadia et Epicastes. Hi in Elide, Augeae Regi, repositorium aureum exstruxerunt relicta [orig: relictâ] iunctura [orig: iuncturâ] lapidis exemptili, per quam noctu ingressi subripuerunt pecunias una cum Cercyone, qui filius erat legitimus Agamedis et Epicastes. Haesitans Augeas et rei incertus, exulantem a Minae Daedalum rogavit investigare furem: qui laqueos apposuit, quibus irretitus Agamedes sublatus est: nam Trophonius caput ei amputaverat, ne agnosceretur: simulque fugit cum Cercyone Orchomenum. Augea [orig: Augeâ] vero, instinctu Daedali, ad expiandum sanguinem eos persequente, confugit Cercyon Athenas; Trophonius Lebadiam Boeotorum, ubi, egesta [orig: egestâ] terra foveam incolens, vitam suam

exegit. Eo [orig: Eô] defuncto [orig: defunctô] eo [orig: eô] loci verax oraculum exsitit. Unde ipsi, tamquam Deo, sacrificatum est. Alii aiunt, a Daedalo artificiosum istud aerarium fabrefactum fuisse, ipsos vero in furto deprehensos ac captos: Uni fugienti terram se diduxisse et recepisse, circa Lebadiam. Posteriore tempore fame laborantibus Boeotis, responsum datum esse a Deo, ut Trophonium colerent: Ignorantes, ubi monumentum esset, examine apum ex sissura prodeuntium cognovisse ac coniecisse illum esse locum: quare eo aliquem demiserunt, ut specularetur: qui invenit duos dracones, obiecitque placentas mellitas et illaesus perstitit ab illis. Ex quo mos ductus est, ut cogitantes oraculum consulere se secundum praescriptum pure habeant, sacram stolam induti descendant manibus lanceas praeferentes ad feriendos angues. Nihil periculi tali modo [orig: modô] egressis imminet: remittuntur nonnulli eodem [orig: eôdem] die, quidam per plures retinentur. Alii eo [orig: eô] modo [orig: modô] recensent: Trophonius nimium ambitiosus, in Lebadia subterraneum domicilium sibi comparavit ac ibi vaticinia reddidit. Sed fame ibidem interiit. Inquilinum specui numen vaticitiones edere perseveravit. In eam specum ingressuri et oraculum petituri gestant manibus mellitas placentas, ut incolentibus Draconibus obicientes nihil ab iis molestiae patiantur. Introgressu semel, deinceps perpetuo a)ge/lastos2 et risu carere dicitur, ob incussam ab anguibus formidinem: Unde Proverbium in austeros, risus expertes ac tetricos: In Trophonii antro vaticinatus est. De quo complura habet Pausan. in Boeot. et Scholiastes Aristophanis, in Nub. ac e iunioribus Nic. Leonicenus, l. de Antro Trophonii, Gerh. Io. Voss. de Idolol. l. 1. c. 13. et Anton. van Dalen, Dissertat. de Oraculis, ubi tum aliorum, tum huius Oraculi imposturas, ingeniose detegit. inter Euthycratis opera, ex aere, simulacrum Trophonii, memoratur Plinio, l. 34. c. 8.

TROPIA Lib. Concil. Tropas Cedreno et Curapalati, vulgo Tropea, pulcherrima civitas Calabriae inferioris, ad finem sinus Napitini, non solum rebus ad vitam necessariis, verum etiam ad delicias affluens; Vide Tropaea.

TROPITAE Haeretici, Verbum in carnem conversum esse (unde nomen) dicentes, memorantur Philastrio, Catalogo Haeres. c. 23. Eis affines Polemiani et Eutychiani, de quibus vide suo [orig: suô] loco [orig: locô].

TROPUS in Ecclesia Romana versiculus quidam est, in praecipuis festivitatibus immediate ante Introitum cantari solitus, quasi praeludium quoddam et Introitus [orig: Introitûs] ipsius continuatio continens haec tria, Antiphonam, Versum et Gloriam. Sic in Festo Nativitatis, ante Introitum, Puer natus est, praecedit Tropus iste, Ecce adest, de quo Prophetae cecinerunt, dicentes, Puer natus est etc. A Gregorio M. institutum, scribit Durandus, l. 4. c. 1. Nomen a conversione vulgaris modulationis, in Concilio Lemovic. sess. 1. Hinc *tropa/ria Graecis, Latinis quoque Troparia, libri huiusmodi tropos continentes, de quibus vide Leonem Allatium, de Libris Eccles. Graec. Dissert. 1. Goarum ad Euchologium passim, Ioh. Meursium, Glossar. ut et supr.

TROS [2] , TROIS, Rex Troianorum, Erichthonii fil. Ili pater, a quo Phrygia minor Troas appellata est. Virg. l. 3. Georg. v. 35.

Assaraci proles, demissaeque ab Iove gentis
Nomina, Trosque parens, et Troiae Cynthius auctor.

TROSIUS Aper, Grammaticus Latinus inter praeceptores Marci Imperatoris memoratur Iul. Capitolino in Vita huius, c. 2.

TROSLEJUM locus dioeces. Suessionensis, vulgo Trosli. Hic [orig: Hîc] quidam ex Proceribus, ab excommunicatione liber pronuntiatus, A. C. 921. Comes Isacus cum Stephano Cameracensi reconciliatus est, A. C. 924. et Comes Herluinus, qui uxori adhuc viventi aliam superinduxerat, paenitentiam publicam egit, Moret. Valesio locus fuic Galliae, quatuor Synodis A. C. 909. 924. et 927. habitis illustris: nunc vicus, ad Axonam, inter Suessionas et Compendium, sed huic propior. Vulgo Troli: Vide eius Notit. Gall.

TROSOBIUS Solymis cultus, memoratur Plutarcho. de Des. Orac. ta/sibis2 Theodoreto, *to/sibis2 Eusebio et Suidae, vide supra voce Solimi, ubi de tribus Principibus viris, post mortem, in gente illa venerationem adeptis.

TROSOBOR Clitarum Dux, qui sub Claudio rebellarunt [orig: rebellârunt], Fausto Sulla [orig: Sullâ], Salvio [orig: Salviô] Othone Consulib. interfectus, ab Antiocho. Tacit. l. 12. Annal. c. 55.

TROSSULI dicti sunt, qui alias Celeres, trecenti nempe iuvenes robustissimi, et e nobilissimis familiis delecti, qui Romulum, a quo instituti erant, eiusque Successores, hastati per urbem assectabantur, et iussi ministeria exsequebantur, in bello antesignani et protectores: Equites quidem, ubi campus esset ad equestre certamen accommodus; pedites vero in aspero loco et equis invio. Sed Equites plerumque, qui cum absque Peditum auxilio Trossulum oppidum Hetruriae expugnassent [orig: expugnâssent], inde id nominis nacti sunt. Vide Plin. l. 33. c. 2. et in voce Trossulum. Iidem et Flaexumines dicti, a flectendis in equum gyris. Plin. loc. cit. Celeres sub Romulo Regibusque appellatisunt, deinde Flexumines, postea Trossuli. Sed Trossulorum nomen pro equitibus non diu post Gracchum mansisse idem addit. Iam enim tum pudebat multos isthoc [orig: isthôc] nomine appellari, propter ambiguitatem vocis, quae olim quidem significabat, quod diximus; illo [orig: illô] vero tempore etiam pro iuvene compto, comato, unguentato, nitide vestito, adeo que delicato et molli accipiebatur, a Graeco vocabulo trussoi\, quod delicatum et mollitiae infamem notat. Senec. Ep. 76. Quid ergo? idem faciam, quod trossuli isti et iuvenes? alibique. Capitolinus vero vetus verbum usurpavit, in Commodo, ubi de huius in Equitum ordinem cooptatione, quae alias fiebat anno [orig: annô] 18. Commodo vero 17. imo Marco Imperatori sexenni, contigit. Ita avem is, Cooptatus inter trossulos Princeps Iuventutis, ad quem locum vide Salmasii Notas. c. 2.

TROSSULUM oppid. Tusciae mediterraneum inter Volsinios et Ferentinos 8. mill. pass. excisum. Huius vestigia Trosso vulgo, et

vicifossa il vado di Trosso, 2. mill. pass. a Monte Physcone. Baudrandus au)topths2. Ex eo equites Trossli dicti. Plin. l. 33. c. 2. Persius, Sat. 1. v. 83.

---- Unde istud dedecus, in quo
Trossulus exsultat tibi per subsellia laevis?

TROSTBURGUM castrum Germaniae, sub proprio Comite, ex Familia Wolckenstenia, In hac enim Fridericus communis duarum linearum Trostburgiae et Rodnecciae pater fuit, illius quidem per Michaelem fil. in cuius posteris Christophorus Franc. Baro de Wolchenstein, ex Maria Comite Eberstenia, suscepit Paulum Andream Comitem de Wolckenstein, quo [orig: quô] et Maria Comite Hohenzollerana [orig: Hohenzolleranâ], genitus est Franciscus, et germani, omnes Comites de Wolckenstein, lineae Trostburgiae. Vide Phil. Iac. Spenerum, Theatro [orig: Theatrô] Nobilit. Europ. Parte 2. p. 55. et Arte Herald. Tom. 2.

TROTARE apud Vincent. Belvac. l. 32. c. 21. Itaque iter arripuimus -- et equitando, quantum equi troctare poterant -- properabamus: Gallis hodieque troter, Salmasio est ex tolutare, et gressum notat equorum trepidantium, quem supra descripsimus, ubi et tolutim incedere dici interdum equum, qui trepidabat, monitum. Hinc trotari dicebantur adulteri, cum per urbem nudi traducerentur, quae recepta olim apud Francos, sicut vetustiori aevo [orig: aevô] apud Pisidas, poena fuit. Vide de istis Nicol. Damascenum, apud Stobaeum, Serm. 42. de illis Car. du Fresne, Glossar, et plura de adulteris supra.

TROTINGI in L. Longobard. l. 1. tit. 16. §. 8. Dum quidam ad suscipiendam sponsam -- cum paranymphis aut trotingis ambularent: ioculatores sunt Papiae; qui Trutani aliis, amatores culinae et liguritores patinarum ac vasorum Car. Bovillo, qui vocis etymon arcessit a trua vase, quo [orig: quô] aqua e coquina in lavatrinam fundi solet. Car. vero du Fresne sic dictos vult a Gallico treu, unde efficta vox treuvans qua [orig: quâ], ait, indigitabantur tributorum collectores et exactores, qui ostiatim tributa exigere solebant, ac praesertim eiusmodi census, qui inde Cens truans dicuntur in veterib. Consuetudd. quod a Dominis peti ac quaeri deberent. iam vero qui quaerunt, inveniunt; unde vocis treuver, seu ut hodie effertur trouver, originem petendam ab eiusmodi tributorum collectoribus, qui dicebantur avoir treuve, cum tributum le treu exegissent, Glossar. voce Trutanus, Gall. Truant, qua insigniri vulgo, ignavos illos, qui per provincias passim vagantur, et mendaciis strophisque suis omnibus illudunt, addit.

TRPS. in Valentiniani, Gratiani et Valentiniani Iunior. Treveris pecunia signata, notat Cat. du Fresne, d. loc. TRS. in Constantini M. et Iunioris, Idem.

TRUBORUS ex Waregorum gente, Plescoviam Ducatum in Russia condidit; frater Scinei, qui Biale Gosioro, Rurici, qui Novogardiam, Ducatus alios duos Russiae celeberrimos, instituere [orig: instituêre], sub finem saeculi VIII. quorum ultimus, fratribus absque prole exstinctis, Russiae totius Monarcha evasit, uti supra diximus. Vide Georg. Hornium, Orb. Imper cum Animadversion. Fellerianis, p. 373.

TRUCCIA vicus fuit Galliae, in pago Suessionico, Chlotarii pueri octennis et Fregedundis de Childeberto victoria [orig: victoriâ] celeberrima [orig: celeberrimâ] A. C. 993. relara [orig: relarâ] nobilis. Hodie Droisy, vel Drouci sur la Dellette, Hadr. Vales. Notit. Gall.

TRUCONES insul. parvae Illyrici inter Phariam et Corcyrum. Trucule, seu Trucula Hermolao.

TRUDONIS vulgo Sanct Truden, alias Centron, urbs in Episcopatu Leodiensi, tertio [orig: tertiô] milliari a. Tungris, Centronum, ut quidam arbitrantur, sedes, quorum frequens apud Iul. Caesarem mentio. Metel. Mercat.

TRUENTUM quod TRUENTINUM Ptol., melius Truentus, hodie Tronto fluv. Piceni ex Apennino monte in Sabinis apud Nursiam oriens, ac per Asculum vebem, quam circum fluit, in mare Hadriaticum ad Truentum oppid. excisum, vel iuxta illud influens, Ferrar. Oritur ex Apennino, in ipso limite Umbriae. Baudrand. dein per Picenum fluens, recepto [orig: receptô] ad Asculum Castellano [orig: Castellanô] amne, aliquot milliar. infra, prope vicum Porto d'Ascoli in Hadriaticum mare se exonerat, dividitque Marchiam Anconitanam ab Aprutio ulteriore. Rudera Truehti, quibusdam nunc Porto d'Ascoli; aliis Torre di Seguro. Hinc Truentinus. Silius, l. 8. v. 434.

TRULLA a TRUA, vase aquario seu ingenti cochleari, quasi Truella, inter vasa potoria memoratur, l. 36. ff. de auro et argent. legat. Trullas, scyphos, modiolos, phiales; scyphusque fuit profundior et oblongior, ut docet Andr. Alciatus, Parerg. l. 7. c. 3. Interpres vetus Iuvenalis ad Sat. 3. v. 108. calicem aureum exponit Trullam, quem locum erudite pertractat Alexander Neapol. Genial. Dier. l. 3. c. 10. Helenio Acroni Trulla, deformis calix et rusticanus, ad Horat. l. 2. Sat. 3. v. 144. Unde Cato de Re Rust. c. 10. villicum, inquit, habere oportet urnam quinquagenariam unam, trullas tres. Idem, c. 13. In torcularium usu opus sunt, Trullae aeneae tres, amphorae oleariae duae. Et paulo post, Urceos urnales fictiles duos, Trullas ligneas duas. Meminitque earum Plin. l. 34. c. 2. Sunt ergo vasa tantum Corinthia, quae isti elegantiores nunc aes sculpendo transferunt modo in lucernas, modo in Trullas, nullo [orig: nullô] munditiarum respectu. ubi conqueritur, munditiis contemptis, Corinthia vilissimis applicata usibus, dum ex illis fiant Trullae: h. e. lasanum, in quod onus ventris deponitur, aut vas, quo [orig: quô] ex culina in latrinam aquam effundunt, aut caementariorum instrumentum, quo [orig: quô] dealbati rectorio, aut delutati muniuntur et complanantur parieres: Omnia enim haec significata apud Auctores vox habet. Interim et vas

potorium fuisse, nulli dubium esse potest. Ita enim Martialis, l. 9. Epigr. 98.

Clinicus Herodes trullam subduxerat aegro,
Deprensus dixit, stulte, quid ergo bibis?

Nempe praetextu curae furtum Medicus excusat, quasi Trullam amovisset, ne aeger, praeter Medici imperium, biberet. Et Plautus, Amphitruone, Actu 2. Sc. 2. in Suppositis, v. 20.

Interea, dum illi certant, in popinam eundum est mihi,
Lances detergam omneis, omnesque Trullas hauriam. --

Qui Veientanum festis potare diebus
Campana solitus Trulla [orig: Trullâ], vappamque profestis.

Vide Thomam Dempster. Paralipom. in Rosin. l. 5. c. 30. Trullam crystallinam, et murrhinam habes apud Plin. l. 37. c. 2. Apud varias nationes Sueonas Maxime, Trullas Daemones nuncupatos, sexu tam mulieris, quam viri, ementitos, in hominum famulatu esse consuevisse, refert Theodor. Zuingerus, Theatro Sap. Hum. p. 789. Sed et Trulla insul. nomen 120. a Cane stadiis dissitae, supra quam in mediterraneo situ oppid. Sabatha, Metiopolis Thuriferae regionis, de qua vide Salmas. ad Solin. p. 493. ut et supra in vocibus Cane et Sabatha.

TRULLUM locus apud Byzantium, olim Episcopal. seu sacellum arcuatum, in Palatio Imperator. Hic [orig: Hîc] Concilium VI. Oecumenicum habitum est, A. C. 681. contra Monothelitas. Item templum Constantin. Vide voce Penthecte etc. Alias Trullus, Carolog du Fresne, in genere aedificium est sfairoeide\s2, rotundum, in formam ovi concameratum, w)wto\n hinc quoque nonnullis dictum. In specie, sic dicta prae ceteris aedes est in Palatio Constantinopolitano, in qua Synodus praefata habita, uti idem pluribus observavit in Descr. aedis S. Sophiae num. 32. ubi etiam id nominis Byzautinos Scriptores tribuere potissimum [orig: potissimûm] excelso et sublimi hemisphaerio docuit, quod toti eiusdem aedis structurae incumbit, trou=llon et trou=llan promiscue appellantes. Vide eum in Glossar. et de Trulli ruina, Zonarae memorata [orig: memoratâ] et Cedreno, Macros Fratres, in Hierolex.

TRUNCANDI cadavera mos saevus, apud veteres Scriptores passim obvius est, uti vidim us supra, ubi de Lacerandi, Secandi, Trahendi more, item in voce Cadaver, et ubi de Caedis expiatione apud priscos usitata [orig: usitatâ]. Apud Persas inprimis frequens, uti discimus ex Diodoro Sic. l. 17. c. 69. Iustino, l. 11. c. 14. Curtio, l. 3. c. 5. Seneca, de Ira, l. 3. c. 20. Ammiano Marcellin. l. 30. c. 27. Aliis. Verbi vim exprimit Philoxenus, Gloss. Truncat. a)krotomei=, koloboi=: origo est a tru/w, tero, conficio; tru/xw, alttero, concido. Unde truncus, proprie ac primo de arbore resecta; indeque quem stipitem acernum Propertius, l. 4. El. 2. stipitem infelicem, Minucius Fel. Octavio, Gentilium scil. antiquissimorum se/basma, truncum appellat Arnob. l. 1. deinde etiam de alio corpore. Iul. Caes. Scaliger, Exercitat. 140. Stipes, ubi truncantur, truncus est, Cadaver Poeta abscisso [orig: abscissô] capite truncum appellavit. Veteres lignatores, amputatis ramis, ab sese relictum dicebant truncum. Et quidem praecipue trunci dicuntur cadavera, quibus capita abscissa. Statius, l. 12. Thebaid. v. 33.

At circum informes truncos miserabile surgit.
Certamen, qui iusta ferant ----

Ubi insormes trunci sunt, demptis capitibus non agnoscendi, Hinc detruncare simpliciter sequioris aevi Scriptoribus, capite spoliare designat. Vide ad Historicos Recuperatae Palaestinae olim a Iac. Bongarsio collectos. Quia vero truncus, ut dictum, stipes est accisus, hinc stipiti, ad quem rei alligantur, trunci nomen est in Char ta Rudolfi I. Furcas seu Patibula, truncos et tormenta alia -- publice erigenda, in Metropoli Salisburg. Tom. 1. p. 390. et 394. Vide supra ubi de Cippo, item in voce Lignum, ex Trunco arboris cymbam primus ex truxit Usous, Hypsuranii frater, aususque est sic e)s2 qa/lassan e)mbh=nai, mare ingredi, orta [orig: ortâ] inter illos discordia [orig: discordiâ], apud Euseb. Praepar. l. 1. verba sunt Sanchuniathonis, qui Hypsuranium hunc Tyri habitasse [orig: habitâsse], addit, Unde Tibullus, l. 1. El. 7. v. 20.

Verum Tyrum tum nondum conditam adeo que illi Phonicicae navigationis primordia immerito tribui, iis maxime temporibus, quibus tota Phoeniciae ora Sidoniorum nomine celebrabatur, docet Ioh. Marschamus, Canone Chron. Saeculo XI. Apud Auctores Eccles: vero truncus vocatur, quod gacofula/kion in Euangelica Historia dicitur, arcella nimirum Fidelium eleemosynis recipiendis destipata: forte quia ex truncis arborum primitus fierent. Sed et truncus aut lapis cavus, ubi aqua, unde sacra lavantur, effunditur, in aedibus sacris memoratur Gilleberto Episc. Lunic. de usu Eccl. Vide Car. du Fresne, Glossar. Diminut. trunculus est, unde ungulae et trunculi suum, apud Celsum, l. 2. c. 22. de pedibu recisis, Salmas. ad Solin. p. 219. Graeci a)/krea, item, a)krokw/lia, Vegetius acrones quoque vocat. Quo [orig: Quô] sensu et trunci occurrunt, apud Moreti Auctorem,

Non illi suspensa focum carnaria iuxta,
Durati sale terga suis, truncique vocabant etc.

Vide Casp. Barthium, Animadversion. Papinianis, l. 4. Sylv. 9. v. 34. et plura hac de voce, apud eundem, ad Theb. l. 5. v. 236.

TRUSATILES Molae primum fuêre postquam in pilis fruges torrere cessarunt [orig: cessârunt] prisci: quibus postea successere [orig: successêre] asinariae, in quarum locum tandem aquariae (quarum frequentissimus

hodieque usus) surrogatae sunt, ut diximus supra, ubi de Molis. Meminit Trusatilium Gellius, l. 3. c. 3. ubi de Plauto ait, eum, quum pecunia [orig: pecuniâ] omni, quam in operis Artificum scenicorum pepererat in mercationibus perdita [orig: perditâ], inops Romam rediisset, ob quaerendum victum ad circumagendas Molas, quae Trusatiles appellantur, operam Pistori locasse [orig: locâsse]: ibidque scripsisse, Saturionem et Addictum et tertiam quandam Comoediam. Circumagebantur illae manuum agilitate ac robere, sicque fruges terebant, hinc Manuales dictae Servio Honorato ad Georg. l. 1. v. 274. quum de rusticorum operibus,

Saepe oleo [orig: oleô] tardi costas agitator aselli,
Vilibus aut onerat pomis, lapidemque revertens
Incussum aut atrae massam picis urbe reportat.

Ubi lapidem incussum recte dixit, nam circumacto [orig: circumactô] lapide frumentum terebatur: Dicebatur autem inferior lapis Graecis proprie *mu/lh, superior *)/onos2 seu asinus, Hesych. Vide Thom. Dempster. in Rosin. l. 1. c. 14. et Thysium ICtum, in Gell. loc.

TRUSTIS in L. Salica, tit. 43. §. 4. Si quis eum occiderit, qui in truste dominica est: fides est seu fiducia, vox German. unde in truste dominica, seu Regali esse dicti sunt, qui Regi ipsi fidem iurarunt [orig: iurârunt], hincque de patrocinio eius securi fuerunt; quod Procerum praesertim fuit, qui inde dicti Antrustiones tum, poste a Fideles appellari coeperunt. Erat horum summa dignitas, uti pater ex eadem l. tit. 32. §. 20. ubi castratio hominis ingenui seu nobilis 600. solidis, Antrustionis vero 1800. i. e. triplo [orig: triplô] luenda iniungitur. Fiebat autem eiusmodi Trustis, seu Fidelitatis sacramentum, a Fidelibus seu Antrustionibus, more Francico [orig: Francicô], in manus Regis in vassaticum manibus commendatis, Sacramento [orig: Sacramentô] interdum ad Reliquias Sanctorum praestito [orig: praestitô], ut est apud Continuatorem Aimoini, l. 4. c. 64. atque, uti Antrustio fidem Regi, sic vicissim Rex tuitionem ac patrocinium ei, pollicebatur. Car. du Fresne, Glossar. Vide quoque supra, voce Hominium, sic enim iuramentum hoc postea dici coepit.

TRUTINA in aede Saturni apud Romanos posita fuit, moris antiqui vestigium, quo [orig: quô] illi aes pensantes expendebant, non adnumerabant, Fest. Hinc Varro, de L. L. l. 4. Per Trutinam solvi solitum; vestigium etiam nunc manet in aede Saturni, quod ea etiam nunc propter pensuram Trutinam habet positam. Idem mos Graecis, uti docet Homeri Scholiastes, Il. v. *mhde/pw nomisma/twn u(parxo/ntwn, staqmw=| e)da/neicon oi( ar)xai=oi krusi/on kai\ u)rgu/rion kai\ ta\ paraplh/sia, Cum nummi nondum essent, trutina [orig: trutinâ] expenderunt Graeci veteres aurum et argentum et similia. Unde Lycophron, Cassandra, ubi de Hectore,

*labw\n de\ tau/rou tou= pefasme/nou da/nos,
*skeqrw=| tala/ntw| truta/nhs2 h)rtume/non:
Et libripens trionis occisi stirpem
Ferens aginae examinatam lancibus.

Vide Ioh. Meursium, Not. in l. De Hebraeis idem clarissime ex Sacris patet. Sed et luxui inser viere [orig: viêre] trutinae, quas in conviviis poni consuevisse, ut adpositi pisces et volucres ponderarentur et glires, legimus apud Marcellinum, l. 28. Voci origo ex Graeco truta/nh, quod a tru/w, Becmannus, de Origin. L. L. p. 169. Vide quoque Alciatum, l. 4. de verarer. signif. et supra vocibus Libra, Statera etc.

TRUTTAE nusquam memorantur veteribus Latinis: sed meminit Ambrosius, Hexaem [orig: Hexaêm]. l. 5. c. 3. nisi quod ibi Tructas perscriptum, Item Plinius Valerianus, is cuius sepulchrum Comi conspicitur, de Remediis l. 5. c. 43. et Isidorus Hispalensis, Orig. l. 12. c. 6. cuius sunt verba, Varii a coloris varietate, quos vulgus Truttas vocat. Ita quoque exaratum est in uno a MS, Vossianis: in altero est Tructas. Nempe haec scriptura ex eo et, quia confuderint vulgo cum Trocta, quo [orig: quô] nomine, u)po\ tou= trw/gein, a vorando, Graecis amia dicta est, piscis marinus; eaque [orig: eâque] similitudine deceptus quoque Paulus Iovius cum Trutta fluviali pisce Troctam confundit, de Piscibus Rom. c. 35. qua in re praeivit illi Raphael Volaterranus, Philol. l. 25. Est vero Trutta Germanicae origins: etsi derivent ex eo, quia se trudant in flumen adversum: Vere interea dicunt ferri, qua maximus ac rapidissimus est aquae impetus. Itaque Praeceptor Vossii, Philosophiae apud Batavos Professor, Antonius Trutius, cui a Truta id nomen erat, pictusa [orig: pictusâ] piscis pro symbolo usus, adscripsit:

Interim, quia natatione huiusmodi, eaque [orig: eâque] veloci, fatigant atque exercent corpus, eo [orig: eô] et grati sunt saporis et salubris. Rationem coquendi docet P. Iovius, lib. locoque cit. Vide Gerh. Io. Vossium, de orig. et progr. Idol. l. 4. c. 30. Celebrem truttarum piscationem Genevae vigere, nemini ignotum etc.

TRUTULENSIS Portus Cantii Tacit. Agric. c. 38. apud Rutupias. An Rutupensis legendum? B. Rhenanus.

TRUTUNGI inter Scitharum populos, qui in Romanorum solum et Rem publ. venerunt, atque illic pleraque vastarunt [orig: vastârunt], principatu Claudii II. memorantur Treb. Pollioni in eo, c. 6. Tutungri, in vetere Chorographia MS. *pro/qeggoi Zosimo, Gruthungi Ammiano Marcell. l. 27. appellati, an iidem cum Thuringis, quorum mentio in Aethici Cosmographia? Vide Salmas. Not. ad Pollion. d. l.

TRYBACTRAE seu TRIBACTRA, urbs Sogdianae propriae, inter Maracandam et Oxum fluv. quae nunc Bochara creditiur, urbs Mauralnahariae regionis.

TRYCHAE urbs Euboeae. Apollonius Trychanta vocat. Unde Trychantius derivari potest. Steph.