CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS QVARTVS Literas R, S, T, V, X, Y, Z, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

TUUS Graece *so\s2, honoris causa [orig: causâ] usurpatum erga eos, quibus venerationem nostram atque obsequium, imo nos totos oblatos cupimus. Ita enim Alexander Macedo apud Diodorum Sic. Biblioth. l. 16. in historia famosissimae eius ad Ammonem consultarionis, Prophetae vito seni, accedenti, et dicenti, *xai=re, w)= pai= kai\ tau/thn para tou= qeou= e)/xe th\n pro/srhsin, Salve, o Fili, et hanc salutationem habe a Deo: respondit, *de/xo)mai, w)= pa/ter, kai\ to\ loipo\n keklh/somai so\s2. Accipio, o [orig: ô] Pater, atque in reliquum tempus Tuus vocabor, Vide supra Suus.

TUYSCON qui a Mose vocatur Ascenas, filius Gomeri, filii Iaphet, primogeniti fuit. Sarmaris, qui iuxta Poloniam habitant, et nunc inter Germanos annumerantur, originem praebuit, quos literas docuit ac legibus formavit: regni Germanici initium dedit, A. M. 1909. ante Christum 2053.

TYANA hodieque TIANA, Cappadociae civitas Archiepiscopalis media fere inter Caesaream ad Boream et Tarsum urbem Ciliciae ad Meridiem. Hic Apollonius natus fuit, qui ideo Tyaneus dictus est, et discendi causa [orig: causâ], plurimas regiones peragravit. Cael. Rhodig. Hinc Tyancius. Ovid. l. 8. Met. v. 719.

TYANITIS Asiae minoris Praefectura, in Cappadocia, ubi Tyana urbs, Strab. qui scribit eandem quoque Eusebiam ad Taurum vocatam.

TYBERINUS octavus Albanorum Rex, post Calpetum: Regnavit ann. 8. Successit Agrippa.

TYBII populi inter Getas et Thraces, Plin. l. 7. c. 2. servilis et abiectae conditionis. Unde Inter Sosias et Tybios referre, Proverb. apud Synes.

TYBILENUS Saxonibus antiquis idem, qui Slavis Zeerneboch, de quo sic Helmoldus, Chronic. Slavor. l. 1. c. 53. Sub namine Deorum, boni scilicet atque mali, omnem prosperam Fortunam a bono Deo, adveram a malo dirigi profitentur. Ideo etiam malum Deum sua [orig: suâ] lingua [orig: linguâ] Diabol sive Zeerneboch, i. e. nigrum Deum, appellant. Ubi Zeerneboch quidem sit a Slavis: at Diabol sine dubio est ex Diabolus; ut a Christianis acceperint hoc vocabulum: nisi forre de Diabolo ex gloslemate in textum irrepsit. Tybilenum autem antiquis Saxonibus, eundem fuisse cum Slavorum Zeerneboch, notat Fabriaius, Origin. Saxonic. l. 1. imo, ut ait, hodieque sic malum Damonem nuncupant. Itaque nihil fortasse mutandum, apud Tertullian. Apologet. c. 24. ubi in multis codicibus est: Unicuique provinciae et civitati suus est Deus, ut Syriae Astarte; Arabiae Disares; ut Norico Tibilenus; ut Africae, Caelestis; ut Mauritaniae Reguli sui: Quem tamen locum alii censent corruptum, ut Nicol. Loensis Epiphyllid. l. 5. c. 15. qui pro Tibilenus corrigit, Dius Belenus: Pithoeus autem, Subseciv. l. 1. c. 4. simpliciter legit, Norici Belenus; quod Vossio magis placet. Interim veretur idem, ne deceptus sit Fabricius, de quo modo, ac vox Germ. Tisel, qua [orig: quâ] malum Daemonem indigitant, non ex Tibilenus sit, sed ex Diabolus. Vide eum, de orig. et progr. Idolol. l. 1. c. 38.

TYBUR seu Tybur Herculeum, vulgo Tivoli, urbs Latii, in ditione Pontific. ad Anienen fluv. Condita a Catillo Arcade, Virg. l. 7. Aen. pomis adeo abundat, ut pomosum Columellae dicatur. Vide Tibur.

TYCHE vide Syracusae. Item Nympha, Oceani et Tethyos filia, Hesiod. in Theog. v. 360.

Nec quisquam invita [orig: invitâ] faciet bene vincula plantae
Pallade, sit Tychio [orig: Tychiô] doctior ille licet.

TYCHO Bracheus excellentissimus Mathematicus, illustri in Dania genere natus. Hunc Patruus Georgius magna cum cura educatum Praeceptoribus egregiis commisit, qui Lipsiam dein missus, ut Iuri operam daret, insciis Magistris, Astronomicas observationes, in id animo [orig: animô] natura [orig: naturâ] proclivi, condidit. Dein in Italiam Germaniamque itinere facto [orig: factô], ab Imperatore et Principibus variis, invitatus, praetulit Basileam, Helvetiae clarissimam urbem, quo redire omnino constituit. Sed insula [orig: insulâ] Huena [orig: Huenâ] donatus a Friderico II. Daniae Rege arcem Uranoburgum ibi exstruxit, ut Astronomicae scientiae, et admirandis instrumentis suis conficiendis ibi vacaret. Interim novum excogitavit Systema, Copernicanum aliquantum immutando: Restauratoris Astronomiae elogium meritus. Post Friderici II. mortem, a Rodolpho II. invitatus Pragam pervenit, ibique obiit, A. C. 1601. aerat. 55. Scripsit Progymnasmata Astronomiae Instauratae, de Mundi aetherei tecentioribus Phaenomenis, Epistolas Astronomicas, etc. Thuan. Hist. l. 126. Gassend. in eius vita. Voss. de Scient. Mathem. c. 31. §. 4. c. 36. §. 26. c. 65. §. 45. Iac. Phil. Thomasinus, in Elog. Illustr. Vir. et supra, voce Braheus.

TYCHON nomen lanceae, qua [orig: quâ] avunculum suum Polyphronem Alexander Pheraeus confodit, apud Plut. in Pelopida: forte quod ictu non fuisset frustratus, para\ to\ *gugxa/nein. Hant coronatam postea consecravit, eique ut Deo rem divinam fecit. Vide quoque supra Myrtale. Transiit mos sic consecrandi fela, quibus vel peracta ultio, vel aliud quid memorabile gestum, a Graecis ad Romanos, uti pluribus docet Lipsius, ad Tacitum, l. 15. Annal. Not. 160. et diximus aliquid supra voce Gladius.

TYCTA nomen apud veteres Persas convivii, a Rege quotannis natali suo [orig: suô] Proceribus exhiberi soliti, de quo sic ex Herodoro, l. 9. c. 109. Athenaeus, l. 4. c. 10. Quae cena semel quotannis eo [orig: eô] die, quo [orig: quô] Rex creatus est, instituebatur; tunc solum Rex caput cum cura abluitur, th\n kefalh\n sma=tai, Persasque strenis donat. Ubi quod de

caput abluendi more, Persas forte ab Indis vicinis, quorum Rex capillos abluebat sollennitate ingenti, maximisque muneribus a fubditis eo [orig: eô] die excultus, teste Strabone, l. 15. muruasse [orig: muruâsse] iudicat Cl. Loccenius, ad Curtium, l. 8. c. 9. Coeterum Tycta Graecos *te/leion interpretari, vidimus supra ubi de Natali die. Vide quoque Tucca.

TYCUS ex Ducibus Maximini, Imeprator a militibus factus, post 6. regiminis niensem, ab uno ex amicis suis dormiens interfectus est, Iul. Capitolin. in Maximinis, c. 11. Herodianus, l. 7. c. 1. *kouarti=non, Quartinum, Treb. Pollio in XXX. Tyr. c. 32. Tuum vocat, quem vide: uti de Calphurnia uxore eius, Sancta et venerabili femina, ut idem vocat, suo [orig: suô] loco [orig: locô].

TYDE urbs Hispaniae Tarraconensis in Callaicis ad Minium fluv. A Diomede condita, et de patris nomine dicta. Episcopalis sub Archiepiscopo Compostellano, inde 21. leuc. inter Bracaram ad Austrum 8. et Autiam ad Boream 10. Ferrar. Baudrando sita est 6. leuc. supra ostia Minii in Caeciam, Autiam versus 12. et 17. a Compostella in Meridiem, in ipso confinio Portugalliae. recens munita, vulgo Tuy. Silius, l. 3. v. 367.

TYDEUS fil. Oenei Regis Calydoniae, et Periboeae, vel, ut allis placet, Althaeae, qui cum fratrem suum Menalippum inseius occidisset, ad Adrastum Regem profugit, coius filiam Deiphilen coniugem duxit. Postea a Polynice, qui alteram adrasti filiam, Argiam nomine, uxorem habebat, legatus ad Eteoclem Regem Thebarum missus est, ut pacti memor, fratri regnum redderet. Ad quem cum venisset, regiamque esset ingressus, Ereocles negavit se regno [orig: regnô] cessurum esse. Quo [orig: Quô] responso [orig: responsô] Tydeus vehementer commotus est, ita ut non sit veritus et hostis, et solus, Thebanos omnes, quotqut tum forte cum Ereocle essent in convivio, ad quodlibet certaminis genus provocare. Atque ut animose provocavit, ita omnes (sic illi Pallas propitia fuit) strenue vicir. Quamobrem Thebani dolore ac indignatione accensi, reversuro insidias tetenderunt, collocatis ad opportunum locum, qua Tydeus transiturus erat, 50. iuvenibus, cum 2. Ducibus Maeone aemonis, et Lycophonte Autophoni filio, quos Tydeus in se imperum facientes trucidavit, unitanttim parcens Maeoni, quem acceptae cladis nuntium ad Eleoclem remisit. Profectus deinde una cum Polynice et Adrasto, reliquisque Graeciae Principibus ad bellum Thebanum, post multas res ptaeclarissime gestas, a Menalippo quodam Thebano letaliter vulneratus, occubuit: Cruentum vocat Statius, fulmineum, magnanimum, et irae immodicum. Vide et supra Adrustus.

TYDIDES Diomedes Tydei filius, bellator strenuus, qui praeter alia bene ac fortiter gesta Venerem in dextta vulneravit. Homer. Il. 5. De eo Horat. l. 1. Ode 14. v. 28.

TYDRUS filius Caucasi, ex auxiliis Aeetae, occisus a Colare. Val. Flacc. l. 6. Argonaut. v. 640.

TYELLA oppid. Siciliae, Diodor. Sicul. Megatae fintimum, Iudica Fazello. Aliis Centuripis et Ineslae vicinum, quod et Hybla.

TYGENI qui potius Iceni, populi Angliae, quorum Rex Prasutagus Neronem Imperatorem heredem instituit.

TYKOZINUM vulgo TYKOCZIN, urbs munita Polachiae, intra paludes, iuxta fluv. Narew, 7. leuc. ab Augustavia in Meridiem, 9. a Grodna in Africum, in limite Mazoviae, cum palatio elegauti. Capta a Suecis A. C. 1655. sed recepta anno [orig: annô] sequente a Polonis.

TYLE Castrum vulgo Tille le Chasteau, urbecul. Burgundiae supetioris in Dioecesi Lingonensi, qua Divione Lingonas itur, imminens Thile fluv. vulgo Tille, qui non longe a Sequanae fonte ortus, in Aratim exoneratur.

TYLESIUM seu TYLESSIUM vel TYLESSUS, apud Steph. Aielio, teste Barrio [orig: Barriô], oppid. Brutiorum non incelebre, apud oram Calabriae citerioris, et sivum Terinaeum, a littore 7. mill. pass. quot ab Amantia urbe et a Tyllesio promontor. quod nunc Corica, super saxo conditum. Lycophron.

TYLOS Insul. Asiae in sinu Persico, in qua arbores cotonei mali amplitudine ferre cucurbitas, quae maturitate ruptae lanigeras pilas ostendant, scribit Plinius, l. 12. c. 11. de quibus vide pluribus disserentem Salmasium, ad Solinum, hanc Insulam Indiae perperam tribuentem, p. 296. adde, quae dicemus hic [orig: hîc] infra.

TYLUS insula sinus Persici, ab ostio Euphratis navigatione 24. horarum in Ortum distaus. Huius nominis duas insulas habet Plin. l. 6. c. 28. in mari Rubro, 10. mill. pass. inter se distaures. Item Messeniae in Peloponneso urbs, quam nonnulli Oerylum vocant, in quit Strabo ex Xylandri interpretatione. Prioris meminit Theophastus et Arrianus, l. 7. ubi scribit ferre palmas, oleas creare, et vineis abundare. Baharen esse videtur, 100. leuc. Hispan. ab Armuzia in Occasum, ubi unionum copia. Eius Dionys. sic memini, l. de situ Orbis: