Regeln fuer die Texterfassung 03/2001
not necessary
Segansaa, per 4. menses praefuit, successore Narse.
Kerman, excepit Saporem III. patrem. A. C. 389. dives et subditis gratus. Ei A. C. 400. successit filius Isdigerdes 1.
Theodor. Procopius, etc. Eum excepit.
le Comte de Baranywar, provincia est Hungariae inferioris, in limite Rasciae, versus confluentes Dravi fluvii in Danubium, inter Comitatus Bathiensem, Bodroghiensem, Tolnensem, et Valponiensem, sub domininio Turcarum. Eius oppidum praecipuum est Varanium, seu Varonianum,
Lago Varano lacus regni Neapolitani, in Capitanata provincia et in ora maris Adriatici, ad radices montis Gargani. 16. milliaribus a Manfredonia in Boream; estque circuitus 15. milliarium.
Warasch olim, hodie Comitatus Varesci, in Comitatu Burgundiae, Varax vulgo. Hadr. Vales. Notit. Gall.
le Comte de Varasdin, pars est regni Hungariae, in Sclavonia, versus Dravum fluvium et confinia Stiriae provinciae,
Ptolem. urbs fuit Mauritaniae Caesariensis, mediterranea, Celamae et Lanigarae proxima, Episcopalis sub Archiepiscop. Caesariensi. Urbara rectius, ut in plerisque codicibus.
Si Iuppiter Italice loqui voluisset, non alia quam Varchii lingua usurum fuisse: Graece it. et Latine doctus, Caroli v. iussu libellum Baethii de Consol. Philosophiae, et Eleonorae Ducis Toleranae, Senecam, de Benefic. Italice vertit. Scripsit Epigrammata: Lettere, Lezioni Academiche, Rime, Pastorali, Suocera Comedia, l'Ercolano, Orationi diverse, Lezzioni sopra la pittura etc. Coeterum mores degenerabant. Obiit A. C. 1566. Thuanus, Histor. Ghill. Theatr. d'Huom. Lett. p. 1. L. G. giraldus, De Poetis sui temporis l. 2. Laur. Crasus et Anton. Teissier, Elog. Part. 1.
Antonin.
vet. Inscr. populi Hispaniae Tarraconensis, quorum pagus Varcile, teste Morali, ad Tagum fluvium, apud Toletum. Alibi ab eodem Morali Valtierra oppidum putatur. Et Henrico Coquo est Arganda, oppidum Compluto finitimum, inde 4. leuc. Cincum versus.
Pilari; quorum urbs Stagnum nominatur. Hos Plinius, l. 3. c. 22. vocat populatores Italiae. Vide Ardaei.
Varanes.
Gouvernement de Wardhuss, pars Septentrionalior regni Norvegiae, versus promontorium Boreale, sub dominio Regis Daniae. Terminatur a Septentrione mari Boreali, ab Oriente Magger et Suroy dictis. Una autem est ex 5. Praefecturis Norvegiae, in extremo Borea, post Sueciam et Lappiam ad 73. gr. Elevat. Poli sita, in qua haud procul abest c. Noortkyn olim promontor. Rutubas, quod inter maximae Europae latitudinis terminos a Geographis ponitur.
Wardhus, parva admodum, in ora boreali Norvegiae et in Oceano Septentrionali, versus confinia Lapponiae Moscoviticae, 120. mill. pass. distans a promontorio Boreali in Eurum, sub dominio Regis Daniae; A qua tractus adiacens dicitur Varhusiana Praefectura. Castrum autem Vardhusium ambitu parvum est et vetustate fere collapsum,
Ep. 9. vulgo le Gardon: primo quidem in duos alveos dividitur, Vardo Andusiensis Gardon d'Anause dicitur: Alter Pedatium le Peage, Mansum Dei, Alexstum alluit, ac Vardo Alestensis Gardon d'Alais vocatur. Tum ad Ripam Altam unitis aquis Sollicum Sovillac, et Vaez, Castellionem, praeterlapsus, Pontemque Vardonis Pont du Gard, ac Caprarias Cabrieres, apud Belliquadrum in Rhodanum effluit. Pons autem ille triplici arcuum et pilarum ordine Notit. Gall.
Ptolem. ad oram Oceani Cantabrici, in Aquitaniae confinio, inter Vascones et Cantabros. Quorum regio Guipuscoa, teste Stephano Garibaeo, dicitur: cuius Tolosa oppidum primarium est,
Euchologium, Typicum Sabae, c. 5. et de huius dubiis Marcum Hierom. c. 34. plura vero, apud L. Allatium, Epist. 1. de Templis Graecorum, sect. 3.
Montagut. Sunt et Varennae in Burgundia, pagoque Matisconesi, haud longe a fluvio Grauna, vulgo S. Gengulfi oppid. dictae, S. Iangoul. Item ad Sequanam, inter Vernonem et Gallionem, vulgo le Port de Garennes. item in finibus Parisiorum, Varennes vulgo, la Varenne S. Maur: quibus proxima villa Clausa Varenna. Quae loca omnia a cuniculis dicta: loca enim cuniculosa Gallis Varennae olim, nunc Garennes et Varennes. Hadr. Vales. Notit. Gall.
Antonin. in Ducatu Castrensi, ab Aqvula 10. mill. pass. in Meridiem, quot a monte Physcone in Occasum.
Itinerar. ad Tanaim p. 456. Sibelinos, Armelinos, Dossos, Vares, vulpes, et id genus animalium aia illi offerentes: murium Ponticorum species sunt, ventre tantum albi, dorso fusciusculo, ut ait Iul. Scaliger.
Vide Car. du Fresne, Glossar. et Dissertat. 1. ad Ioinvillam, nec non supra Sapphirinae pelles.
Waringe Anglis maledictio est, anathematizatio, et Vargus in L. Sal. et Ripuar. bannitus, qui latrocinando victum sibi comparare cogitur, a Latino vagus, qua de voce multa Savaro ad Sidon. l. 6. Ep. 4. ita ut Varingi, perinde ac Vargi, exules fuerint, et banniti, eosque Normanni voce Vargos Varingosque Glossarii Auctorem, Not. ad Vilharduinum, et Annam Comnenam.
Ptolem. in Suevia, circa ortum Danubii; quorum tractus Bar, vel Baar, Comitatus nominatur.
Quintus, Annales Ennii, in corona circumstantium, more Graecorum Rhapsodorum in Homericis versibus recitandis, Romae de Gramm. c. 2. cuiusmodi munus qui obirent, Ennianistas appellatos esse, refert A. Gellius, l. 18. c. 5. Coeterum gens Romana satis nota. Vargunteia, ex qua hic fuit rtus, aut adoptione in eam insertus, Casaubon. ad Suetonii locum.
in Macrino, c. 9. quae alias, et quidem in nummis semper IULIA MAESA, cum titulo AUG. Cur eam Variam vocet Capitolinus, in obscuro est: id clarius, cur nepos eius Heliogabalus Varii tulerit nomen; quoniam videl. mater eius nupserat Vario Marcello Syro, ut legas apud Dionem. Unde Varianae Thermae in Inscr. multum memoratae. Vide Casaubon. ad Lamprid. Heliogabalo, c. 1. et Variani Horti, apud Vopisc. Aureliano, c. 1. ubi Salmas. vide.
Glossis variatam gestabant, unde virides pardi Claudiano, i. e. caerulei, ubi de leopardis loquens, v. 303. Consulat. Mallii ait,
Atque hi mares erant, ut plerisque visum. Plin. l. 8. c. 17. Nunc varias et pardos, qui mares sunt, appellant. Qui pardes Hebraeorum, i. e, hortus, quia, ut hortus floribus, ita maculis variatur pardi pellis. Eaque ipsa de causa, quaecumque animalia varia sunt, cum pardo conferuntur, ut de chamaeleonte videre est, apud Aristotelem, Histor. l. 2. c. 11. de chao, apud Plinium, l. d. c. 19. de equis Oryngibus, apud Oppian. Cynegetic. l. 1. de gryphibus, apud Pausan. in Arcadicis etc. Ipsa Africa, quia interpuncta est habitationibus, quae terra deserta et inaquosa ambituntur, pardo assimilatur, apud Strabonem, l. 2. Et Cicero huc alludens
Strab. Plin. l. 3. c. 3. Ptolem. Varea, teste Stephano Garibaeo, oppidum Hispaniae Tarraconensis, ad iberum fluvium, ubi is incipit navigari, quasi 2. mill. pass. a fluvio distans, apud Logronium; sed teste
Philologia et Polymathia.
Antonin. quae et Varia castra, libro Notitiae, Waresdin, teste Lazio,oppidum Pannoniae superioris, in Stiria, apud fines Hungariae et Croatiae, a Poetovione 4. leucis in Ortum, apud Draum fluvium. Vel, teste
Antonino Bannicero, teste Lazio, oppidum Mysiae inferioris, apud Danubium, ultra Ciabrum fluvium 30. mill. pass. ab Oesco 15. in Occidentem. Licet
Antonin. Figarolo, teste Leandro, quasi vicus Aurelii, pagus Venetiae, apud Padum fluvium, a Ferraria urbe 15. mill. pass. in Occasum. Licet distantia apud Antoninum repugnet, ponitur enim a monte Aneiano 17. mill. pass. distans: ubi forte 27. legendum est.
Barrile vel Barille, castrum est Galliae, Fuxo oppido proximum, et eidem fluvio adpositum. Eius meminit Petrus de Bello Albigensi, c. 55. Movens Comes noster ab Apamiis, venit ad Castrum, quod dicitur Varillae, prope Fuxum: quod combustum et vacuum inveniens, gente sua munivit, apud Hadr. Vales.
Vargi.
Germ. c. 40. Newe Marck, pars Brandeburgicae Marchiae
Carolus VIII. Galliae Rex bellum in Aragonios parans eo morbo, quas variolas nostri vocant, correptus, Asiae mensem unum morari coactus est: Veterib.
Antonin. Bod-Vary Camdeno, oppid. Walliae, in Comitatu Flintensi. In Anglia, inter Segontium ad Occasum 43. et Devam in Ortum 23. mill. pass non longe ab urbe Asaphensi, et ostio Toesobis fluv. Igeniaeque
in Germ. c. 42. videntur (in Marco, c. 22. legitur) popul. Germaniae. Vide Narisci.
Sat. 5. v. 40.
Lusius.
Annal. c. 42.
Warmerlad, cuius Episcopus Brunsbergae residet.
de Rep. l. 5. c. c. 6. Varne hodieque, sita ad ostia fluv. cognominis 40. mill pass. a Sisopoli in Boream, uti 16. a Rosito: Sub Turcis.
Varneton, oppidul. Flandriae, ad Legiam fluv. medium inter Ipras et Insulas. Sub Francis, pace ad Aquisgranum.
Marcus.
de Raurac. c. 14. et Christ. Urstisium, Histor. Basil.
de Limitibus, ab oppidis sic nuncupatos.
Antonin. Baroniwar Lazio oppid. Pannoniae inferioris apud Danubium inter Altinium ad boream, et Valcum ad meridiem supra 4. leuc. a Quinue Ecclesiis 7. in ortum, Comitatus non obscurus.
Ptolem.
Alterum illud est et prius Satyrae genus, quod non sola carminum varietate mistum condidit Terentius Varro, vir Romanorum eruditissimus. Plurimos hic libros et doctissimos composuit, peritissimus linguae Latinae, et omnis antiquitatis, et rerum Graecarum nostrarumque, plus tamen scientiae collaturus quam eloquentiae. Vide Augustin.
petite Creuse receptus est, Vingenna.
Ludovicus.
Varvicum.
Licinius. Item P. Alphenus.
Eclog. illum miris laudibus in caelum extollit. Hic postea Germanico exercitui praefectus, dum foederibus nuper initis plus satis confidit, et a belli cogitatione ad ius dicendum se convertit, repente ab Arminio circumventus cum tribus legionibus obtruncatur. Mortem eius desset Horat. l. 1. Carm. Od. 24. Vide Veliei. l. 2. c. 117. 118. 119. 120. Flor. l. 4. c. 12. Tacit. Germ. c. 37.
Annal. c. 66.
Bell. Civ. c. extr. Strab. Plin. l. 3. c. 4. et al. le Var Gallis, il Varo Italis, fluvius Liguriam Italiae regionem a Gallia Narbonensi, sive a Provincia, separans, ex monte Cema profusus, in mare apud Nicaeam urbem, inter illam et Antipolim, prolabens. Cuius ostia a Templo Veneris, sive a Venere Pyrenaea, 277. mill. pass. in Boream distant seu 2600. stadiis ex Strabone. Eius meminit inter alios Lucan. l. 1. v. 404.
Ferrar. Aliis fluvius est Galliae Narbonensis;
Finis et Hesperiae, etc. Vide
Oritur ex Acema monte in Alpibus maritimis; Castellum Novum, Chasteau Neuf, Villam Novam, vicum Gillelmorum. Guilleumes, vicum ad Robertos, les Rebers, vicum S. Leodegarii, S. Legier, ad Varum, Auvare, Intervalles, Entrevals, Glannatevamque rigat. Hinc auctus aliquot amnibus, per Provinciam labitur, deinde ipsam separat a Comitatu Nicaensi, et prope Nicaeam postquam, praeter loca ante dicta, Podiolum, le Poget, vicum S. Antonini, Villare, Macontium, Macoins, Revestium, Revest, Rocculam, la Roquete, ad S. Martinum, S. Martin, vicum Varum, le Bare, ad S. Margaritam, et municipium S. Laurentii praeterlapsus est, demum sex auctus amnibus, duobus maiusculis, quatuor minimis, in mare Mediterraneum se exonerat. Dicitur a cursu obliquo et tortuoso, hoc enim Latinis vox Varus notat. Hadr. Vales. Baudrando non est verus Galliae et Italiae limes, cum Comitatus Nicaeensis fuerit pars Galliae Narbonensis, uti et postea Provinciae, donec in potestatem Ducis Sabaudiae devenerit: et Italia separatur a Gallia Alpibus maritimis, non autem
Unde voce diminutiv. valli, vari dicti et vara habere cornua, quibus ad hunc modum illa expansa essent; patales alias et patuli Latinis. Ipsi tandem homines vari nuncupati, qui pedes extra versos et apertos habent, suras et calces introrsum actas, genuaque in diversum patentia: quibus compernes seu variae appositi, de quibus
Quamvis non paucis sint, qui et vari, et tamen iunctis genibus ac compernes incedunt. Sed et plurimum vari diversa habent, non coniuncta, genua, et grandes eunt gradus, Graecis Ducem exercitus, varum, ult esse. Imo varias aut compernes in pueris corrigi vult Varro, non varos de L. L. l. 8. quasi id inter pedum vitia nullum esset. Hinc varica mulier, apud Ovidium, l. 3. Art. v. 304.
quae grandia incedit et ingentes passus metitur, quod fieri, nisi multum apertis et varicatis cruribus, non potest. Item varicare seu variare, varicare crura: Tyrtaeus, vari Latinis. Cuiusmodi simulacra proditur primus fecisse Daedalus, cum ante ipsum indiscretis iunctisque cruribus fingerentur. quia autem varicare transire significat, hinc et Latini varare varicare, pro transire simpliciter de L. L. l. 4. Vallum, vel quod varicare ea nemo posset, i. e. transcendere, transire. Unde varatio fiuminis, apud Auctores de Limit. et varae, ponticuli ex tabulis facti, quibus fluminum alvei varantur, vara sequitur vibiam. Inde pro fugere ulterius sumptum verbum, sicut crura aperire ac diuricare: Unde varitus stare. Hodieque guarare dicunt Galli, pro fugere, ac fugiendo sibi cavere, unde lupi iisdem guaratores, de quibus supra. Porro, uti varus ille est varicatque, qui pedes non recte ponit, sed ad exteriorem partem eos detorquet; sic praevaricat, qui ultra modum id facit. Inde praevaricare, in officio suo dicuntur, qui non recte ambulant ut sunt Parroni illi, qui clientum suorum causam adversariis tradunt etc. Vide plura hanc in rem, apud Salmas. ad Solin. p. 943. et seqq.
de L. L. l. 5. dictus est, qui pro alieno vadimonium promitiebat. Consuetudo enim erat, cum reus parum esset idoneus in certis rebus, ut pro se alterum daret. Paulus ex Festo Vadem interpretatur Sponsorem datum in re capitali: quam differentiam etiam Ausonius inter Vadem et Praedem ponit in Technopaegn. Eidyll. 12. Per interrogationem et responsionem, v. 1. 2.
In capitali itaque iudicio Vas, quasi Sponsor mortis habitus; quaeque poena manebat reum, si non sisteretur, Sponsor sistendi se eidem supplicio obnoxium reddebat: Cuiusmodi Vas sistendi et Vas mortis Ciceroni dicitur, l. 3. Offic. c. 10. quemadmodum Vades hos dari consuevisse, qui Sponsores essent vel Fideiuslores sistendi aliquem in iudicio, tradit Iac. Oiselius, Notis in A. Gellium l. 16. c. 10. Salmasius vero, in De Modo Usur. c. 16. contendit, Vadem proprie esse, qui citatus in iudicium ire debet, vadere, quo est vocatus. Quem vero Sponsorem pro se dat, ut, nisi eat ise, poenam, qui pro eo fide iussit, vicem eius subeat, eum etiam Vadem appellatum, quasi qui pro vade promiserit, eum iturum in iudicium. Sic ergo cum Vas, vadendi et in ius eundi pro alio Sponsor, Vadis quoque nomen nactum esse, quia pro illo cavisset. Hinc Vadimonium promittere Sponsor talis dicebatur h. e. itionem in ius pro alio: et vadari, non solum spondere est et vadem se pro alio constituere, sed etiam in ius vocare et denuntiare alicui, ut in ius eat; diem illi dicere, ut sit Vas, h. e. in ius ambulet. Proin in Philoxeni Gloss. Vadatur, redditur, in Aulularia, Actu 2. sc. 4. v. 40.
I. e. in ius vocare, diem milvo dicere. Inde et Vadimonium, utrumque significat, ipsam exhibittonem sive in ius itionem, et exhibitionis sponsionem: et Vadimonium facere dicitur is, qui sese sistit iudicio et exhibet, non qui sponsionem facit; Vadimonium vero praestare dicitur is, qui pro alio sponsionem in Iudicio sistendi facit. Est quippe hoc idem, cum Graecorum in vita Attici, c. 9. de Fulvia Antonii: Numquam illa vadimonium praestitit. At in illa locutione, Vadimonium facere, nemo potest vadimonium pro sponsione et de Brevit. Vitae, c. 6. Quantum vadimonia sua atque aliena occupent: ubi sua vadimonia sunt aliena, loco cit. Ritus autem
vescendo, quod in eo vescae ponantur, Eruditis dictum est. Iis fictilibus antiqua simplicitas usa est, neque in pauperioribus tantum aedibus, sed et in opulentiorum conviviis, imo et in Deorum fanis ac sacrificiis sollemnibus, quemadmodum et ipsae Deorum statuae vetustissimis temporibus, et Templorum parietes, ex argilla fingebantur. Val. Max. l. 4. c. 3. ex. 7. Cui Consulatum gerenti, cum Aetolorum gens omnis usus vasa argentea, magno pondere, exquisita arte fabricata, per Legatos misisset: qui superiore tempore gratulandi causa ad eum profecti retulerant, fictilia se in eius mensa vasa vidisse: monitos, ne continentiae, quasi paupertati, succurrendum putarent, et cum suis sarcinis abire iussit: Quod ille de privata cena Tuberonis, id alii ad publicum epulum,
Ubi Schol. Implent, adeo que magni sunt mulli, ut tegant i. e. lances auro circumicinctas, vel in quibus gemmae auro illigantur. Vide Hadr. Turnebum,
Vide Thom. Dempsterum, ad Rosin. l. 5. c. 30. Nec a materia solum, sed et ab Artifice, locisque, ubi fiebant, pretium: unde Corinthia et Deliaca, magni aestimata, quae adservabat e servorum numero quispiam dictus a Corinthis et Corinthiarius Romae, Ti. Talus Paratus, a Corinthis. Et, Callitychae. Zoili. Corinthiar. Agripp. Unde, qui ad Augusti statuam. apud Sueton. in eo, c. 70. tempore proscriptionis, adscripsit, Pater. Argentarius. ego. Corinthiarius. in hac etiam vocis notione videtur ludere voluisse, ut Patrem et Filium notaret, velut minus ingenuae conditionis. Faber a Corinthis, cuius meminit Inscr. Romae, P. Lucrinus. P. L. Thalamus. a Corinthis. Faber. Aenea autem illa erant. Sed etiam Saporem quoque meliorem e tubulis esse, quottidianus potest indicare victus, quod omnes, exstructas cum habeant vasorum argenteorum mensas, tamen propter saporis integritatem fictilibus utuntur. Neque vero conducendi erant, qui haec facerent, uti nec Caelatores ac Vascularii, cum domestici adessent. Iuvenalis, Sat. 9. v. 145.
Ubi vetus Intepr. Caelatorem explicat servum Argentarium laboriosum, Anaglyfarium: quae tamen disparare videtur antiqua Inscr. sepulchralis, quae Romae legebatur; Antigonus. Germanic. Caesar. Argentarius. vixit. ann. 42. Amiantus. Germanicus. Caesar. Caelator fecit. Omnia autem haec vasa vitrea, escaria et potoria: Item crystallina, murrhina, fictilia alia, Supellecticarii curae erant commissa, qui in veterib. Inscr. a Supellectile dicitur, de quo vide supra, et plura de his apud Laur. Pignotium, Comm. de Servis. De vasis vinariis seu potoriis, diximus retro in voce Poculum: de vasis sacris veterum Hebraeorum, in vocibus, Sanctuarium et Tabernaculum: Romanorum in sacris usitata vasa paucis Antiqq. Rom. l. 3. c. 32. plura qui volet, adeat Greogrium Giraldum, l. peculiari de Vasis, quib. Veteres in Sacrificiis usi sunt. Prius saltem hoc addam, Vasa sacrificalia non minus ac cistas, in quibus condebantur sacrificio necessaria, ut et victimas ipsas, quae, et homines, qui illas offerbant, fana tandem, in quibus sacra fiebant, apud Gentiles olim coronari consuevisse, uti pluribus docet Car. Paschalius, Coronar. l. 4. c. 19. In Ecclesia Christiana, vasa aurea sive vela, et quidquid est in Vestiario seu Templi cub iculo sanctum ac pretiosum, in Concil. Chalced. apud Euagrium, Cyrillum, Balsamonem, Alios. Cemelia quoque et Cimelia Anastasio Bibliothecario passim. Quae proin qui custodiebat, Sacrista; in Concil. Toletano I. Custos Eccles. usitatissime Scevophylax.
Vasa, apud veteres Romanos, in Sacrificiis adhiberi solita.
vas lustrale fuit, deportandae aquae, Religionis expiationisque ergo destinatum. Aspergillum et Lustrica. vasa erant, in quibus candelae figebantur. Varro, de L. L. l. 4. Exhibet Candelabri iconem Rosinus, capiendo. Varro, Capis, et minores Capulae ansatae, ut facile caperentur. Harum figuras in vasis sacris ligneas et fictiles antiquas etiam nunc videmus. Cicero, in Paradox. l. c. 3. Capedines, Capedunculas et fictiles urnulas appellat. Iconem habes ibid. Anclabria, appellabantur vasa aenea, quibus Sacerdotes utebantur. Anclabris mensa ministeriis divinis apta, Fest. Nomen iis ab anculare, ministrare, seu anclare, i. e. haurire. vas, funderetur. Utebantur Camillos appellabant, patrimi et matrimi omnes coronati id manibus tenebant. Quidam Eruditi Cadum etiam ac Scyphum de Lucernis Antiqq. l. 6. c. 7. ubi Lucernam Minervae Galvanianam explicat. l. Patella et Patera, a patendo. Utebantur autem Pateris, adhuc Varronis vasa erant picata parva sarificiis itidem faciendis apta. Vide Patellae iconem, cum capeduncula, securi, lituo et urnula, in nummo P. Clodii. vas fuit aeneum, sive ansa patens summum, velut pelvis, secando, culter fuit ferreus oblongus, vas Capeduncula, etc.
Miracul. l. 1. c. 98. Factum est autem, ut -- in basilica B. Vincentii sepeliretur, in qua ipse sibi vivens vas deposuerat. Unde vas disomum, h. e. duo corpora capiens, in veter. Inscr. P. AELIUS VALERIANUS HOC VAS DISOMUM SIBI ET FELICITATI POSUIT ET TRIBUNAL EX PERMISSU PONTIFICIS PERFECIT. Hodieque Arverni et Lemovices sepulchra vases appellant. Idem Vascellum notat, in alia Inscr. DEPOSITUS P. XII. IN VASCELLO ET MASSA etc. apud Car. du Fresne, Glossar. ubi vasa eius aevi Scriptoribus maioreslapides, arma campanas, naves, apumque alvearia, quoque dici consuevisse, adnotat.
Annal. c. 14.
Iohannes.
Gloss. Graeco-Latinis vasa, pocula inprimis, reponebantur, Hispanis hodieque Vasar. Alias vocis notiones habes apud Hadr. Turnebum, in Adversar. l. 10. c. 18. l. 21. c. 15. et Iac. Gothofredum, ad l. 12. Cod. Theodos. de Censitoribus.
Aretinus, Architectus et Pictor insignis, dicipulus Mich. Angeli, peregrinator fere perpetuus, edidit Historiam Pictorum, non Vite di Bittori, Annib. Carus Lettere, Felibienus Entretiens sur la Vie des Peintres etc. Anton. Teissier, Elog. Part. 1. et 2. ubi Poetam quoque fuisse addit.
Vassatae Antonino, Vassei Plinio, l. 4. c. 19. Vasarii Ptolemaeo) licet Ortelius Vassates scribat, Bazas, populi, et urbs Aquitaniae Episcopalis sub Archiepiscopo Auscensi, inter Burdigalam decem, et Auscos 18. leucis. Tractus Bazadois. Ausonius, Idyll. 2. v. 3.
Scribitur passim Vassatae, et Vassates, ac Vasatae, et Vasates, Ferrar. Baudrando Vasates populi Vocates, Caesar. in Comment. l. 3. c. 27. ubi P. Crassum, Sottiatibus victis et in deditionem acceptis, in fines Vocatium et Tausatium profectum esse, et post fusos acie Aquitanos, maximam Aquitaniae partem, inprimis Precianos, Vocatos, Tarusates sese Crasso dedidisse, scribit. Horum tractus hodie le Bazadois dicitur; Senescalco suo subiectus, duasque nunc Dioeceses complectitur Vasatensem et Aturensem, sed ante Ludovicum XI. pars Senescalciae Burdigalensis fuit, cum Burdigala Vasatas, Atures, Aquas Tarbellicas, Baionamque continentis, teste Scaligero. Eorum autem urbs praecipua Cossio, seu Vazates,
Termitanis locis insula est arundinum ferax, quae accommodatissimae sunt in omnem sonum tibiarum, seu praecentorias sacias, quarum locus est ad pulvinaria praecinendi: seu vascas, quae foraminum numeris praecentorias antecedunt etc. tibia est Servio, in l. 11. Aen. v. 737. quam tibiam curvam Virg. loc. cit. obliquam Plinius, l. 16. c. 36. appellant. Symphoniacorum fuit, iuxta Servium, et Midae Phrygis, an Panis, inventum, quorum illud Plinio, hoc Theocrito visum. Pollux ex loto et apud Libyas primum fatam scribit. Certe plagiaulos a Phrygia tibia, quae tamen et ipsa quoque curva sive obliqua, et instar illius cornu habebat additum, (de quo vide supra, voce Codon) ac ad Solin. p. 123. ubi ex arundine vascas tibias fieri solitas scribentem hunc Auctorem refellit, vel inde, quod sic, a vasco sono, quem edebant, dictae sunt. Vascum autem idem, quod leve et inane, unde vascae tibiae, quae, propter levitatem acuminis, levioribus et acutioribus modis insonapropter Quam ob causam vascam tibiam veter. Glossae, quod in hisce artem experiri meditarique meletari, apud Fulgentium; et commeletari, apud Hyginum, Fab. 165. Quas tibias Marsyas --- invenit, quibus assidue commeletando sonum suaviorem indies faciebat, adeo ut Apollinem ad citharae cantum provocaret etc. Vide Salmas. ubi supra p. 122. 124. et Notis ad Carin. Fl. Vopisc. c. 9. ubi inter alia, vascas tibias cum sinistris easdem fuisse, addit: nec non supra passim, inprimis voce Photinx.
Basques, et
le pais de Labour, et Navarra inferior, la basse Navarre. Eius urbes praecipuae sunt Baiona et Fanum S. Ioannis Pedeportuensis, Baudrand.
Hist. c. 33. Ptolem. populi Hispaniae Tarraconensis, ad montis Pyrenaei radices, in Aquitaniae confimo, (quorum regio Navarra, teste Tarapha cum aliis) qui montes Pyrenaeos in Aquitaniam transgressi, illi nomen suum
Ferrar. Baudrando Vascones, vulgo Gascone, populi Vascones, cum Asturibus, domiti a Vamba Hispan. Rege, A. C. 675. Carolum Franciae Regem ex Hispania, ubi Saracenos vicerat, regressum, petentes, non exiguam ei cladem intulerunt, Vasconum regnum coniunxit, A. C. 1109. Sanctio Vasconiam Alphonsus Castellanus ademit, A. C. 1198. iunctus Petro Aragonio, pace cum Aben Iosepho Vasconum Regibus victus est Iohannes Rex Lusitaniae, A. C. 1415. Vasconum tandem Rege Navarra.
le Bazadois, Condomensis, le Condomois, Arminiacensis, l'Armagnac, Beneharnia, le Bearn, Bigerrensis, le pais de Bigorre; Convenae, le pais de Comminges, Vascitaniae pars, les Basques, Lebretensis tractus, le pais d'Albret, seu les Landes, et Vasconia propria, la Gascogne propre; eiusque praecipuae urbes Baudrand. Valesius sic habet: Aquitania Vasconiae nomen est nacta, hodieque la Gascogne dicitur. Primus autem Vasconiae meminit Gregor. Turonens. Hist. l. 6. c. 12. provincia Auscitana nominatur: Ei decem sedes sustragantur. Arnaldus Oihenartus Vasconiam Aquitanicam seu citeriorem (Vasconia enim Hispaniensis trans Pyrenaeos est, et Navarram ex parte complectitur, vide supra) dividit in Superiorem ac Inferiorem: Priori, quae Vasconia proprie dicta, alias maior, vel ulterior vocatur, attribuit Vasatensem, Aquensem, Aturensem et Lactorensem, dioeceses; Vicecomitatus Leomaniensem, Gavarritanum, Martianensem, Aquensem, Tartassiensem, Taursanensem, Lupanerinsem, et Iuliacensem, ac Leporetanum. Posteriori seu etiam citeriori Vascitaniam adscribit, cum praefectura Lapurdensi et pago Benearnensi. Idem Comitatus ibi fuisse asserit Vasconiae superioris varios: Vasconiae inferioris Fidentiacum; Astariacensem Estarac, Bigerricum, Convenensem, et Gauram, Manhoacensem vel Maiennacensem Magnoac, et Insulanum, ab Insula Iordanis cognominatum: Ex Fidentiacensi autem Armaniacensem, et ex Astariacensi Pardinaicensem, Pardiac, Comitatus esse decerptos. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. in voce Novempopulana: ubi inter alia, varias vocis huius apud Historicos acceptiones notat.
Vasconum saltus Plinio, l. 4. c. 20. tractus inter montem Pyrenaeum et Oceanum, pars Hispaniae, in Guipuscoa regione. Vasconiae meminit Auson. in Epist. ad Paulin. 25. v. 51.
le Val Vascois, villa Galliae, memorata
Vasci.
Michael.
Verr. c. 24. Instituit officinam Syracusis: in Regiam maximam palam Artifices omnes, Caelatores et Vascularios convocare iubet: sunt, qui vascula ex puro argento faciebant. Poeta,
Sicut Caelatores, qui signa ac sigilla vasculis huiusmodi includenda caelabant. Et quidem in Arte Vascularii et Caelatores separari poterant, in ad Solin. p. 1047. et 1048. Vide quoque supra, ubi de his Artibus.
in Legat. Cum Christophori filiam Petrus Bulgarorum Vasileus coniugem duceret: ex Graeco Basileus.
Basiligroda, quod a Duce Basilio condita sit, ubi Sura fluvius cadit in Volgam.
Straboni, inter Cavares et Tricorios, fines Allobrogum attingunt, et in profundis vallibus in 19. oppida, praeter duo capita, divisis Plin. habitant. Horum Tribunatum dedidisse se C. Posthumo M. Posthumi, qui postea Imperator Galliarum fuit, filio et ipsi Caesari, deinde Augusto futuro, refert Valerianus Augustus apud Pollionem in epistola ad Gallos. Equitis Roman. Iulii Viatoris, e Vocontiorum gente foederata, ut et vini dulcis Vocontii, meminit Plin. l. 14. c. 9. Inter urbium Galliae Narbonensis opulentissimas, easque colonias, Vaison Cenali. In Comitatu Vindaxino ad fluvium Louvese, in colle. Sub Pontifice 8. leucis ab Avenione, in Caeciam, uti 4. ab Arausione, 4. a Carpentoracto in Boream. Episcopus eius in recent. Notit. quartam obtinet sedem inter Arelatensis Burgundiae Archiepiscopatus Antistites. Ex Praefulibus eius Daphus, Concilio Arelatensi: Gemellus Epanonensi: Quinidius Parisiensi 4. Artemius Matisconensi 1. Petronius Cabillonensi, etc. Notit. Gall. A Gothis, Vandalis et Saracenis urbs saepius vastata, reparata postmodum. Ptolem. l. 2. c. 10. Plin. l. 3. c. 4. Mela, l. 2. c. 5. Sidon. Apollin. l. 5. ep. 7. l. 7. ep. 4. De Conciliis in Diction. Hist. Synodus apud Auspicium Episcop.
Vir magni ingenii, assiduae atque infinitae lectionis et in pervestigandis atque eruendis S. Patrum reconditis sententiis summae diligentiae; utroque certe ornamento Virtutum ac Literarum ita inclaruit, ut omnium retro saeculorum illustrissimis Viris debeat iure optimo adnumerari, Philipp. Alegambius Bruxell.
Ludovicus.
loc. cit. Vide Vasatae.
la Blaise. Adso in vita S. Bercharii, meminit fisci regii Vassiaci. Huic propinquus est locus Puteolus Puisie, Notit. Gall. Distat Vasseium 10. leuc. a Calvomonte in Boream, 4. a Fano S. Desiderii in Meridiem, Vassy vulgo. Histor. l. 29.
Ptolem. Forum Vocontium, Cicer. l. 10. Famil. Ep. 34. Vide Vasio.
Histor. l. 9. c. 32. Veniens vero Arvernos, delubrum illud, quod Gallica lingua Vasso
Vassi primitus dicti, quos Familiares sequens appellavit aetas, h. e. domestici, qui ex Regia aut alicuius Principis familia erant, inde Vassi Regales et Dominici appellati; quorum dignitas magna fuit, ut qui post Episcopos, Abbates et Comites statim nominantur, in Capitul. Caroli Calvi A. C. 877. c. 1. et Longob. l. 1. tit. 13. §. 3. Ita autem ex Familia Regia erant, ut fide et drudis, i. e. Fidelibus, iunguntur, in Capitul. tit. 23. c. 4. atque a Germanico vassen, quod est obligare seu vincire, nonnullis dicti videntur. Mittebantur ii nonnumquam extra ordinem a Principe in provincias, ut Comitibus adessent in iustitia administranda, et cum eis ius dicerent, aliaque Rei publicae negotia exsequerentur, l. Longob. l. 2. tit. 2. §. 2. de Reb. Eccl. c. 31. Iisdem marcharum custodia interdum tradita, ut est in Capitulis Caroli M. l. 4. c. 4. Ad cuiusmodi ministeria cum pergebant, vel in iis consistebant, quemadmodum Missi Dominici et Comites, accipiebant coniectum, Beneficia, quae a Principe in provinciis iis quandoque dabantur, Ibid. Subscribebant porro Chartis Dominorum suorum, Vassalli dignitate: erantque in maiores et minores divisi etc. Quod meliores eorum homines iuramentum persolvebant, uti habetur in Capitulis Karolomanni Regis tit. 2. c. 4. et 11. quem honorem condignum vocant Vassis habendum Capitula Caroli M. l. 2. c. 24. Postmodum Vassorum seu Vassallorum, ut Cataneorum seu Capitaneorum, sub postremis Imperatorib. Alemannicis, introductus fuit Ordo honorarius, qui etiam ad posteros, nulli licet loco aut gubernationi addictus, transmitteretur; uti colligere est ex Charta Conradi Burgund. Regis A. C. 944. apud Guichenonum. Imo et Vassos ssallosque creatos ab Imperatorib. interdum etiam ipsosmet Augustos aliis Nobilibus eosdem creandi ius impertiisse, liquet ex Bulla Caroli IV. Imperatoris A. C. 1355. Vassallos faciendi quoscumque sponte volentes, Principibus duntaxat, Ducibus, Comitibus, Baronibusque exceptis, facultatem concedit etc. Hinc Vassaticum, fides a Vasso Principi praestari solita, idem quod Hominium. Item praeclarum in praeliis facinus: forte quod Vassi seu Vassalli essent viri militares, et iidem, qui postmodum Milites simpliciter dicti. Quam in rem vide plura, apud Car. du Fresne, Glossar. It. Vavassor, de quo infra.
Theb. v. 484.
Ad imitationem Virgilii, l. 6. Aen. v. 613. ubi de locis Inferorum,
Vastum nempe latum est, sed denudatum proprie cultu omni. Unde vastum, apud medii aevi Scriptores de agris, qui non excoluntur: et apud Iureconsultos Anglos vox haec iungitur cum anno et die, diciturque Annus, dies et vastum, quae quidem verba ius designant vastum faciendi in praediis Felonum, ut videre est apud Stanfordium, in Placit. Coronae, l. 3. c. 30. et supra, voce Condemnare. Hinc vastare, communiter populari et vacuefacere. Item occidere, et quidem non unum aliquem, sed turbam. Unde vastator ferarum Amycus, apud Virg. l. 9. Aen. v. 771. 772. et de castris Rhesi idem, l. 1. v. 474.
A quo communi notoque usu, in interiorem bonumque, transtulit vocem, Papinius Statius, l. 4. Theb. v. 157. ubi de Hercule,
liberare significat: Uti vastata feris lustra leguntur, apud Val. Flaccum, l. 1. v. 489. videl. liberata noxiis earum depraedationibus,
Nec abludit Maro, egregium venatorem vastatorem ferarum indigitans, ut vidimus etc. Vide Casp. Barthium, Animadversion. ad Statium, d. l. uti de Anno et Vasto, parte praerogativae in Anglia regiae retro memoratae, supra quoque in Annus et Dies.
Guardistallum, seu Guardastallum.
Vadstena.
Gastines? tractus Insulae Franciae, versus Belsiam, iuxta Lupiam fluv. ubi Montargium, Milliacum, Nemursium et Moretum, etc. sed eius limites Hist. de Melum et d'Hurepoix.
Notit. Gall.
Annotationes in sacra Biblia, et Scholia. Hunc Hebraei ipsi admirati sunt, Christiani vero maximo cum fructu docentem audiverunt. Pigritiae arguitur a Thuano, Histor. Obiit A. C. 1546. Gualter. ex Genebrardo. A. C. 1547. ex Thuan. Mon. lit. Vide et Franciscus.
Waterford.
Vatrenus.
ex Graeco praedixit: an fari, quod etiam fatum et fatuus, idem quod Vates primitus. Iustinus, l. 43. c. 1. Fauno fuit uxor nomine Fatua, quae assidue divino Spiritu impleta, velut per furorem futura praemonebat. Dicitur, qui
Vide de Vittis infra, et de albo Vatum habitu, egregia quaedam apud Casp. Barthium, Animadversion. Papinianis l. 6. Theb. v. 330. Sed et laurus illis praecipua, quam gestabant et admordebant, vaticinandi scientiam callere desiderantes, unde Vates: Vatum ministernia praeteream, priscis mos erat, ut Vates aciem praecederet, Ne quidem ignifero parcitum, ingentem ac internecinam stragem indigitare solebant Veteres, uti supra diximus oracula dicebantur, cum illis, qui non ex divino instinctu, sed temere futura praedicebant, tantum praesagia tribuerentur etc. Vide quoque infra voce Vera. De mendicantium Vatum apud Veteres ordinibus, vide aliquid supra voce Metragyrta. In specie, Vates, unum erat ex tribus Saliatus muneribus, apus Romanos, memoratis Iul. Capitolino in Marco, c. 4. Fuit in eo Sacerdotio et Praesul et Vates et Magister. Ubi Salmasio Praesul praesaltor est, qui praesaltabat; Magister, Vates, Not. ad l. Sed et retenta in Christianismo vox, de Episcopo, ut videre est in Tumulo Ioannis II. Pontific. apud Baronium A. C. 535. apud Rabanum Abbat. Fuld. Browero laudatum in Antiq. Fuldens. Amalarium Episcop. Epist. ad Hieremiam Archiep. Senonenfem, Alios. Hinc Vatica seu Bellonaria herba, de qua supra, ubi et de Halicacabi radice, vaticinaturis sumpta; sicut Aegyrae Sacerdos idem factura, taurinum sanguinem hauriebat: Vaticini Libri, de quibus Livius passim vide vel l. 25. c. 1. etc.
Valgus, dicitur, qui, pedes in rectis aut parallelis lineis neutiquam ponens, introrsum eos convertit, sicut varus, de quo supra, extrorsum. Quod vitium in infantibus sollicite corrigi vult Varro, de L. L. l. 8. Quum idem faciat, ac si quis puerorum per delicias pedes male ponere atque imitari varias coeperit, hos corrigi oportere concedant. contra si in consuetudine ambulandi iam factus sit varia, aut compernis, hi eum corrigi non concedant. Pueri autem imitantes huiusmodi homines, calces multum invicem distantes collocant, et digitos pedum totos introrsum flectunt, ut pene sese tangant: literam V. inversam exprimentes, contra quam vari faciunt. Tales enim Vatiae, uti docet Martialis iocus, l. 2. Epigr. 35.
de quo vide supra, voce Rhytium. Iidem, cum extrorsum crura incurvent et suras habeant in diversum patentes, genua propius iungunt, adeo que ut plurimum et compernes sunt, Scambi quoque Latinis, et vatiae cucurbitae dictae Isidoro, trichilia, ubi pendent variae; quod more vatiarum incurvae essent et obtortae. Columella, l. 10. v. 378.
Vide Salmas. ad Spartian. Adriano, c. 10. et Solin. ad p. 944. et 949. Addo hoc unum, in Sacerdote, item agno aut haedo mactando, quem Legislator integrum, masculum et anniculum iubet esse, Exodi c. 12. v. 5. Hebraeos quinquaginta vitia commentos esse, propter quae nec offerre potuerit Sacerdos, nec offerri victima, in quibus hoc etiam, si pedes habeat vaciumne velint, aut compernem, dubitat Bochart. Hieroz. Parte prior. l. 2. c. 50. Vide quoque supra voce Varus, it. aliquid Praevaricari.
Vaticano, vel