December 2004 Ruediger Niehl markup
typed text - structural tagging complete - no semantic tagging - no spell check - orthographical standardization performed
06/2005 Peter Stroebel markup
semi-automatic lemma-correction
05/2006; 06/2008; 06/2010; 12/2010; 02/2011 Antonio Javier Ortiz Cano; Reinhard Gruhl markup
largely revised


image: as0001

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS QVARTVS Literas R, S, T, V, X, Y, Z, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.



image: as0002

[gap: blank space]

image: s0001

[gap: illustration]

page 578, image: s0704a

UCRAINA [2] vulgo UKRAINE, provincia est Moscoviae, sic dicta quasi limes, quia posita est in limite Tartariae minoris seu Precopensis. Extenditur ab Ortu in Occasum; habetque aliquot fortalitia, ad coercendos Tartarorum incursus.

UCTLANDIA vide Aventicum et Nuithones.

UCUBIS A. Hirt. de Bell. Hispan. c. 7. 8. 20. 24. et 27. Lucubi adhuc, teste Andrea [orig: Andreâ] Navagerio [orig: Navageriô], olim oppidum, nunc pagus Hispaniae Baeticae, apud Alcalam Regalem, in regno Granatensi, et Ateguam. Videtur idem Atubi; sed Attubi Plinio, l. 3. c. 1. et Livio scribitur, ab Aspavia 20. mill. pass. distans.

UCUCA vel UCOCA, civitas sortis Nephthalim quae in confino tribuum Nephthalim et Zabulon, haud procul a tribu Aser, sita est. Ios. c. 19. v. 30. Hieronym. de loc. Hebr.

UCULTINIACUM Plin. l. 3. c. 1. Hispaniae Baeticae urbs, quae nunc Curiga dicitur, inquit Plinius. Acurgia a Ptolemaeo vocari scribit Pintianus; apud quem tamen Curgia legitur.

UDAEUS Euripi pater, ex progenitoribus Tiresiae vatis, memoratus Apollodoro, l. 1.

de S. UDALRICO Conradus, vide ibi.

UDALRICUS [1] Argentinensis, Dominicanus; floruit A. C. 1280. Discipulus Alberti M. Scripsit in Magistrum Sententiarum etc. Antonius Sen. Trithenmius, Bellarm. de Scriptorib. Eccl.

UDALRICUS [2] vide Ulricus.

UDENHEMIUM oppid. Germaniae ad Rhenum munitissimum, a Georgio Spirensi, fil. Philippi Electoris Palatin. mortui A. C. 1508. conditum, ab Imperatore Gallis ereptum est A. C. 1675. Vide Philippoburgum.

UDINI Plin. l. 6. c. 13. populi Asiae in Albania, ad fauces maris Caspii.

UDO [1] Herulorum Rex, fil. Mistaevonis, summus Christianorum osor, Herulos rexit, tandem ab aliquo Saxone transfuga caesus. Pater Godescalci, qui ante regnum conversus, paternam necem in Saxonibus ultus est: ceterum cum apud suos fidem propagare vellet, ipse eius praeco a subditis A. C. 1066. caesus, duos reliquit filios, Buthuen, a quo Principes Megapolitani et Wandalici orti sunt: et Henricum, cuius posteritas brevi defecit. Fratres vero Udonis Ratiborus et Bogissaus Pomeranos Duces seuere [orig: seuêre]. Vide Phil. Iac. Spenerum, Syll. Geneal. Hist.

UDO [2] calceamenti genus, apud Antiquos: quod alii ex lana, Senatores vero, et eorum imitatione Clerici Romani, portabant ex lino. Namque et linum suam calceis olim praeb visse materiam, ostendunt Udones inter alia illi, quibus Antoninum Imperatorem cognomine Philosophum permultosque alios, eius exemplo [orig: exemplô], usos fuisse, refert Herodian. ubi, cum religiosum illius erga Solem studium, eiusdem sacra et ceremonias, Sacerdotumque et Ministrorum, qui sacris illis operabantur, cultum et ornatum accurratius descripsit, *ou)do/nes2, inquit tou=t' e)/sti leukota/th| o)qo/nh| peri\ ta\ u(podh/mata xrh=sqai, Undonibus nempe ex candidissimo linteo ad pedes; h. e. linteis calceamentis, utebantur. Unde discimus, Udones illos sic e lino constitisse, ut etiam a voce o)qo/nh, quae linteum et subtile quodcumque velamen significat, appellationem suam desumpserint: ad quam vocem proxime Udones accedunt, quo [orig: quô] pacto [orig: pactô] hoc calceorum genus Ulpianus vocat, l. 25. §. 4. D. de aur. et arg. leg. Quamquam alii, quasi Haedones, dictos malint, nonnumquam enim et ex hircorum haedorumque pilis confiebant, qui cilicini proin dicebantur, et de quibus haud dubie loquitur Martialis, l. 14. Epigr. 140.

Non hos lana dedit, sed olentis harba mariti:
Cinyphio poterit planta latere sinu.

Ad quae verba Ben. Balduinus, Hic [orig: Hîc], inquit, cilicinos Udones describit, qui calceoli erant ex pilis hircinis caprinisque confecti: Cum alias e lana, alias e lino, ad pedum vel calorem vel munditiem confici solerent; Soccis nostris (Chaussons) similes, qui non calceorum ad instar, medio [orig: mediô] crure tenus extendebantur: sed tantum eousque ubi tibiae pes coniungitur. Linteis vero istiusmodi Udonibus Romani etiam Pontifices, referente Iosepho [orig: Iosephô] Stevano [orig: Stevanô], lib. de osc. pedum Summi Pontif. per longa tempora usi sunt; postquam nimirum iis primum S. Silvester, a Constantino M. inter alia ornamenta donatus est (ut in Ecclesia Latina creditur) donec tandem linum illud candidum in sericum purpureum migravit. Vide praefatum Balduinum, de Calceo Antiquo, c. 4. 16. et 27. Albertus Rubenius, de Re Vestiar. l. 2. c. 5. ubi de Calceo Senatorio, ad verba donationis Constantinianae, u(podh/mata h)/ toi sanda/lia leuka\ di' o)qoni/wn, non alba haec calceamenta, sed candido [orig: candidô] linteamine illustrata fuisse, ostendit, additque campagos hos incisos fuisse et poluxidei=s2 (ut olim Sandalia quaedam apud Graecos) atque praeter hos campagos ita intercisos, habuisse etiam Senatores et Clericos pedules sive Udones e lino, qui, transparente per incisuras calceamentorum candido [orig: candidô] linteamine, campagos illustraverint. Quod probat ex verbis donationis: Et sient noster Senatus calceamentis utitur, cum Udonibus, id est, candido [orig: candidô] linteamine illustratis. Facitque huc, quod Udones sive *)odw/nia, ut viri docti observant, nihil aliud sunt, quam ta\ periapto\mena toi\s2 posi\n u(fa/smata, vide quoque Casaubon. Notis ad Trebellium. Salmasius, Not. ad Ael. Lamprid. in Alexandro Sev. c. 40. sic de hoc calceamenti genere: Quos Graeci pi/lous2, Latini udones vocarunt [orig: vocârunt], quasi cudones, quod ex lana coactili vel ex pilis in modum lanae pressis et coactis quas subcusi essent --- empilia voce Graeca [orig: Graecâ] dixit Plinius --- erantque proprie lanei calcei --- qui intra calceum quidem habebantur, verum plerumque et ipsi vicem calceamenti praestabant, praecipue domi et tntra cubiculum, calceones eos hodie vocamus --- pedum cucullos et cucullopedones etiam vocatos esse, notabamus supra. non multum dissimiles erant soleae lanatae, quarum mentio apud Martialem --- At fasciae pedules --- quibus involvebantur pedes atque integebantur, ad eundem plane modum, quo [orig: quô] erura fasciis cruralibus --- Polluci pirieilh/mata podw=n dicuntur --- Quas autem soleas lanatas Martialis vocat,


image: s0704b

sanda/lia leuka\ dia\ o)dwni/wn appellat vulgaris donatio Constantini -- Coeterum Auctores passim duones et fascias pedules et empilia confundunt, etiam o)dw/nia Graeci recentiores --- oraria et mucima appellaverunt etc. Adde et quae retro dicta de Impiliis, item voce Odo, et Soccus, nec non ubi de Soleis lanatis.

UDWORNICI apud Ungaros, unius sessionis Nobiles sunt, de quibus vide Sambucum, et Car. du Fresne, Glossar.

VEASCIUM oppid. Italiae, a Gallis, relicta [orig: relictâ] Roma [orig: Româ], devastatum. Diodor. Sic. l. 14. fine. In Etruria forte. Fori Voassi meminit Aethicus.

VECA Plin. l. 4. c. 20. Villa Viciosa, oppid. Hispaniae Tarraconensis, in ora Asturum, medium inter Saliam ad Ortum, et Gaygiam ad Occasum 9. leucis, portus, et oppidum non ignobile.

VECERUS Conradus, vide Conradus.

VECHTA vulgo VECHT, oppid. munitum Germaniae in Westphalia et ditione Monasteriensi inferiori, in limite Brunsvicensis ditionis. 10. mill. pass. distat a Diepholtia in Boream, uti 30. ab Osnabruco, Bremam versus paulo minus.

VECILIUS mons Latii circa Algidum oppid. et nemus.

VECKERISTIL Henricus, vide Henricus.

VECTATIO Curulis vide supra.

VECTICULARI vide supra Furtum.

VECTIGAL proprie quod pro vectura penditur, a vehendo. Namque a Tributis Vectigalia in hoc differunt, quod illa ratione soli possessores pendant; Ista negotiantes, propter usum viae publicae: quae adeo necessaria Cicero iudicat, ut sine iis Imperium retineri non posse, graviter affirmet. Hinc et Neronis Vectigalia omittere statuentis impetum Senatores attinuere [orig: attinuêre], dissolutionem Imperii docendo, si fructus, quibus Res publ. sustinetur, diminuerentur. Pro quo insigni commodo vicissim hoc oneris Magistratus habet, ut secura teneatur praestare itinera. Unde de Iacobo Marchione Badensi, in cuius elogiis recensendis Aeneas Sylvius multus est, legimus, eum, latrocinium ubi in sua ditione commissum cognovit, vocatis qui damno [orig: damnô] affecti, tantum e Fisco suo accipere iussisse, quanti fuisse, quae amiserant, iureiurando [orig: iureiurandô] affirmassent [orig: affirmâssent]: Simile quid in Historia Scotica apud Buchananum reperimus. Inprimis autem dispiciendum, ne nimis vicina et gravia sint Vectigalia, neque in res quascumque constituantur. Refert namque Athenaeus, cum olim a Lysimacho in Troade Salinarium Ucctigal institutum esset, natura [orig: naturâ] quasi id refugiente, salinas mox evanuisse, rursusque vectigali remisso [orig: remissô] prodiisse. Monent proin Sapientes, peregrinis mercibus non necessariis posse Vectigalia imponi maiora; parcendum autem, quantum pote, iis quibus vita hominum carere non potest. Quod cum Delphis in Hollandia Magistratus, frumento, non autem vino, vectigali faciendo, neglexisset; feminae, quasi divites sibi, cum prae aliis vinum bibant, quod magno [orig: magnô] sumptu aliunde in regionem importari necesse est, parcerent, iratae, aedes Tributarias coitione facta [orig: factâ] invadentes, fenestris confractis tabulas publicas lacerasse [orig: lacerâsse], similique modo Curia [orig: Curiâ] et domo [orig: domô] Senatoris cuiusdem tractata [orig: tractatâ], Senatum eo adegisse, ut legem iam latam abrogaverit, leguntur, in A. Thuani, Supplem. ad A. C. 1616. A sordidis innrimis abstinendum, qualia fuere [orig: fuêre] Caligulae illa, qui vectigalia nova atque inaudita exercuit --- et (inter alia) ex capturis prostitutarum, quantum quaeque uno [orig: unô] concubitu mereret, exegit, apud Sueton. in eo c. 40. ad quaem loc. Vide Casaubonum, qui de veteri hoc malo et probro multarum Rerum publ. pretio vendendi honestatem publicam, et in specie de Mangonibus catamitorum ac Lenonibus, de Genethliacis ac curiosarum artium Professoribus (quorum hi vectigal blakenno/mion Alexandriae pendebant, qua [orig: quâ] appellatione stultitia consultoribus Astrologorum exprobrata) deque aliis huiusmodi pretio tolerari solitis, varia congessit. Sed et Vespasianus notatus, quod urinae vectigal commentus esset, uti docet idem, c. 23. in eo, quodque alias etiam sordes, ut et fimum equinum, vectigalem fecisset, teste Tzetze, Chil. 1. Vide quoque Cedrenum in Anastasio, ubi tributum krusa/rguron describit, et Casaubon. ad Sueton. Vespas. Contra laudem meritus Alexander Sev. qui non tantum Lenonum vectigal et meretricum et exoletorum in sacrum Aerarium inferri vetuit, sumptibusque publicis, ad instaurationem theatri, circi, amphitheatri et aerarii deputavit --- sed et Vectigalia publica in id contraxit, ut qui X. aureos sub Heliogabalo praestiterant, tertiam partem auri, hoc est, tricesimam partem praestarent in posterum, uti legimus apud Lamprid. c. 24. etc. Porro cum Vectigalia aliis locant Principes, opera danda, ne foeneratoribus ea atque expilatoribus elocent, sicque aliorum in se derivent invidiam. Quo [orig: Quô] nomine olim graves subditis et exosi fuere [orig: fuêre] Romani, a quibus vectigalia redimentes Publicani, tantum non publicum exercuere [orig: exercuêre], latrocinium. Ducenta milia Talentum [orig: Talentûm], h. e. CXX. Milliones Asiae imperarunt [orig: imperârunt] Antonius et Dolabella: alterum tantum accrevit fraudibus Publicanorum etc. qua de re dictum pluribus supra, ubi de Publicanis. Eventus, qui Vectigal non solutum sequitur, est poena commissi, qua [orig: quâ] fisco acquiruntur ac committuntur res, pro quibus vectigal solutum non est, praeeunte sententia [orig: sententiâ] declaratoria [orig: declaratoriâ]: de iure tamen Saxonico, poena commissi in quadtuplum vectigal est mutata. Minoribus tamen, militibus, Fisco, Legatis, iisque, qui proprii usus causa [orig: causâ] aliquid vehunt, aut qui immunitatem a solvendo per Rescriptum sunt consecuti, ob vectigal non solutum, ne eorum bona in commissum cadant, succurritur. Libera [orig: Liberâ] Republ. Censores vectigalia fundosque publicos, idque in conspectu Populi Romani, elocasse [orig: elocâsse] Cicero docet, Orat. 1. in Rullum. De Provinciis Urbibusque Vectigalibus, deque Vectigali apud Roman. duplici, certo atque incerto, hocque iterum triplici, Portorio, Scriptura et Decuma, vide Ioh. Rosin. Antiqq. Rom. l. 10. c. 22. Car. vero Sigonius, de Fure Rom. l. c. c. 16. quodcertum erat, Tributum seu stipendium; quod incertum, Vectigal appellat, atque eos qui portoria reciperent, Portitores: qui decumas, Decumanos: qui scripturas, Pecuarios nominatos fuisse,


image: s0705a

docet, additque quamprimum portorium solutum esset, merces a Publicanis certo [orig: certô] temperatae calcis genere obsignari consuevisse, quod Asiaticam cretam Cicero vocat, Orat. pro Flacco. Vide quoque Stadium in Florum, l. 1. c. 13. Thom. Godwyn. Anthol. Rom. l. 4. c. 4. Alios: et supra Titia lex. Apod Athenienses, Senatus olim Quingentorum, Redemptores Vectigalium, qui in publicum non praestitissent, et solvissent, in nervo habebat, ex veteri Lege: *kuri/anei)=nai th\n boulh\n, o(\s2 a)\n tria/menos2 te/los2 mh\katabalh=|, dei=n ei)s2 to\ cu)lon, apud Andocidem, de Myster. Nempe Publicani et Vectigalium Redemptores apud eos, sicut et apud Romanos, l. 9. ff. de Publican. praedes dabant, ut nisi intra nonam Prytaniam pecuniam numerassent [orig: numerâssent], vel ii ipsi, vel Fideiussores duplum in publicum praestarent; manebantque ignominiosi, donec solvissent: quod si intra nonam Prytaneiam debitum non expunxissent, in vincula coniciebantur, et duplum praestabant, neque iam integrum erat, Fideiussores dupli offerre, Ulpianus ad Timocrateam. Repraesentabant autem Vectigalium Redemptores, antequam vectigalia exigerent, pecuniae partem aliquam, quae prokatabolh\ dicebatur; coeteram vero pecuniam, intra nonam Prytaneiam, quod proskatabo/lhma vocabant, Suid. si vero nonam Prytaneiam praeterite passi essent, neque praestitissent, quod reliquum erat pecuniae, in nervo, ut dictum, habebantur, et duplum, quod prokata/blhma appellabatur, praestabant: ex Lege, *tou\s2 ta\ te/lh w)noume/nous2, ei) mh/ kataba/logen ta\ xrh/mata e(/ws2 th\s2 enna/ths2 prutanei/as2, ta dipla= katabalei=n, Demosth. in Timocrat. Quod si Praedes in publicum non praestitissent, bona eorum publicabantur, ex Lege; *th\n ou)si/an dhmosi/an ei)=nai, o(\s2 a)\n e)/gguhsa/meno/s2 ti tw=n th=s2 po/lews2, mh\ u)podw= th\n e)ggu/hn, Demosthenes in Nicostr. Interim cum tam severe in Publicanos Vectigaliumque Redemptores, qui in publicum non praestarent, Leges animadverterent, iis etiam voluerunt consultum: Nam si qui Vectigal non intulerant, improfessae eorum merces Publicanis cedebant, ut docet Zenobius, et alii Paroemiographi, de Leucone quodam rustico, qui cum mel Athenas asino veheret, hordeum esse mentiebatur. Similiter, Romanorum Legibus, si quis fraudasset [orig: fraudâsset] Vectigal, rei, quam causa [orig: causâ] Vectigalis subripuerat, damno [orig: damnô] plecti solitum fuisse, diximus, et confirmatur l. 8. §. 1. ff. de Publican. Plura hanc in rem vide apud Sam. Petitum, Comm. in LL. Atticas, l. 4. tit. ult. In Germania, Prussiam Vectigalium officinam vocat Ioh. Laetus, Compend. Histor. Univ. ad A. C. 1635.

VECTILIANAE Aedes memoratae Lampridio in Commodo, c. 16. De Palatio ipse ad Caelium montem, in Vectilianas aedes migravit, negans se Palatio posse dormire: Victori collocantur in regione secunda sive Caelimontio. Ibidem Commodum occisum esse, refert. Iul. Capitolin. in Vita Pertinacis, c. 5.

VECTIS [1] Ptol. Vecta Eutrop. l. 7. c. 13. insul. maris Britannici, orae Australi Angliae proxima, incolis oppidisque instructissima, contra Trisantonis fluv. ostia, et Antonam oppid. ac emporium celeberrimum. Angl. the Ile of Wight, Gallis l'Isle de Wight, a Vitis, seu Iutis, qui ibi sedes cepere [orig: cepêre], dicta, vide supra: fere Hantoniae provinc. adiacens, Baudrando. Longa est 20. mill. pass. ab Ortu in Occasum. Lata 12. Circuitus 60. circiter. Dividitur in East Medyne, et in West-Medyne. Eius primarium oppid. Novus portus, olim Medena. Hanc insul. Certicius Saxo, Britonibus victis, occupatam, consobrinis suis Sufae ac Vigdaro concessit, A. C. 534. Polydor. Hist. l. 4. Edelredus dein Angliae Rex a Svenone Dano, regno [orig: regnô] exutus, in hanc Insul. primo, dein in Normanniam se recepit, A. C. 1010. Matth. Monaster. in Hist. Angl. Dicta videtur Spelmanno a Guris seu Iutis, Gothis, ex tribus populis illis protogonis, qui relicta [orig: relictâ] Germania [orig: Germaniâ], Angliam olim applicuerunt, et in Cantio ac Vecta consederunt: Bedae Vidae, quasi Witae, Saxones enim Gu semper in Wy mutarunt [orig: mutârunt], dicti, in Glossar. Archaeol.

VECTIS [2] Cinyrae inventum, Plin. l. 7. c. 56. quos aquifolios, laureos, ulmeos fieri iubet Cato, apud eundem l. 16. c. 43. Cuiusmodi vectem perpetuum ab Archimede excogitatum facilique negotio [orig: negotiô], tenelli peruli tantum virtute, 125. libras elevantem, in Musaeo Kircheriano, describit Georg. de Sepibus, p. 3. Vide quoque supra Statice; de Vectibus claustrisque, quibus fores olim claudebantur, diximus supra: de Serpente vectis Esai. c. 27. v. 1. infra dicemus in Zugaena. Hinc Vectiarius, cognomen Neptuni, qui *moxleuth\s2, u)po\ tou= moxlou=, Graecis dictus est, quod, uti Iustitiae Deae libra, sic illi vectis. seu tridentis imagine, esset consecratus. Quo pertinet illud Maronis, l. 1. Aen. v. 148.

Cymothae simul et Triton adnixus acuto
Detrudunt naves scopulo: levat ipse tridenti,
Et vastas aperit Syrtes, ac temperat aequor.

Et Vecticularius, de qua voce vide supra ubi de Furto, Aliter vox sumitur in L. Angliorum tit. 5. §. 7. Si libero (testiculos evulserit) centum sol. componat, vel iuret, ut superius: si vectem similiter. Pro veretro videl. unde hoc [orig: hôc] loco [orig: locô], si virgam abscideris, habet Lex Longob. l. 1. tit. 7. §. 18. etc.

VECTIUS [1] Bolanus, in locum Trebellii Maximi, in Britanniam missus. Tacit. l. 2. Hist. c. 65. Vide Vettius.

VECTIUS [2] Marcellus, Neronis Imperatoris procurator, cuius praedia ab utraque parte viae publicae, scil. prata et oleae in sedes contrarias transgressa fuere [orig: fuêre], quod maxime mirandum est.

VECTIUS [3] Messius, Volscorum Rex, A. M. 3135.

VECTIUS [4] Sabinus ex familia Ulpiorum, Senator Roman. ut Maximus et Balbinus rerum summae praeficerentur, auctor fuit, teste Iul. Capitolino [orig: Capitolinô] in Vita horum, c. 2. ubi orationem eius hanc in rem exhibet.

VECTIUS [5] Valens Medicus. Titinius Qu. Sereno Sammonico dictus.

Talia praecepit Titini sententia Vecti.


page 579, image: s0705b

Fuit autem Messalinae non solum Medicus; sed etiam adulter. Vide Tacit. l. 11. Annal. c. 30. 31. 35. Item Augur, qui visos 12. a Romulo vutures, 12. saecula urbis duraturae interpretarus est, quae praedictio impleta videtur, a morte Valentiniani III. Imperatoris Occidentalium atque adeo Romae veteris ultimi: Tum enim Roma a Genserico capta et incensa ac 10. Reges in vetere territorio Romano exorti sunt. Vide Ioseph. Medum de Apostasia noviss. tempor.

VECTONES melius, populi Hispaniae, in Lusitania, ab Asturibus Durio [orig: Duriô] amne discreti, Plinio [orig: Pliniô] teste, l. 3. c. 3. Inter Durium ad Boream et Tagum ad Meridiem, ubi hodie pars Meridionalis regni Legionis, et Borealis Extremadurae Castellanae. Eorum urbes fuere [orig: fuêre] Salmantica, Caurium, Cotta obriga et Deobriga. Baudrand. Lucan. l. 4. v. 9.

Vectonesque leves, profugique a gente vetusta
Gallorum Celtae miscentes nomen Iberis.

VECTONIANUS vide Famisulanus.

VECTOR apud Treb. Pollionem, in Gallienis, c. 12. Quum taurum ingentem in arenam misisset, exissetque [orig: exîssetque] ad eum feriendum vector, neque perductum decies potuisset occidere etc. venator est, sic dictus ex Graeco d)e/kths2, quod opus sit viribus maximis ad hanc rem. Unde Dio, ut probaret Antoninum Philosoph. prospera [orig: prosperâ] olim usum fuisse valetudine, scribit eum ex equo aliquando feras confecisse. Eadem vox de Viriatho, occurrit apud Aur. Victorem in Viris illustr. c. 71. Viriathus --- primo mercenarius, deinde alacritate vector, audacia latro, ad postremum Dux. Et apud Manilium, l. 4.

Ille novas semper pugnas; nova bella ferarum
Apparat, et pecorum spolio [orig: spoliô] vivitque rapinis.
Hoc habet, hoc studium postes ornare superbos
Pellibus, et captas domibus praefigere praedas,
Et pacare metu silvas et vivere vector.

Nempe vectionem pro vigore et robore dicebant, et vectorem, de robusto et bene valente, quique magnarum esset virium. Hinc vectare se, pro bene valere, apud Tertullianum, de Pudic. a quibus observando recte agetis, vectate vos, vectate vos, e)/r)rwsqe. Etymon iam attigimus. Vide Salmas. Not. ad Poll. d. l. Alias vectores Petronio oi( e(piba/tai, qui navibus vehuntur. Namque et vehens, pro eo qui vehitur, apud Iustinum, l. 11. c. 7. Piaustrum, quo [orig: quô] vehenti regnum delatum fuerat. Et invehens, pro eo, qui invehitur, apud Civer. de Natur. Deor. l. 1. Qualis ille marinus Triton pingitur, natantibus invehens belluis, adiunctis humano corpori. Vide Ioh. Frider. Gronov. Not. ad Livium, l. 2. c. 19. Inde vectoria navicula, quali post Pharsalicam aciem, per Hellesponti angustias, traiecisse Caesarem miratur Suetonius, c. 63. porqmei=on Dioni de eodem facto loquenti etc.

VECTURIUS opifex ferrarius, Victorino [orig: Victorinô], Lolliano [orig: Lollianô] et Posthumio [orig: Posthumiô] interemptis, triduo [orig: triduô] imperavit, seu potius una [orig: unâ] die factus est Imperator, alia [orig: aliâ] die visus est imperare, tertia [orig: tertiâ] interemptus est, uti loquitur Trebellius Pollio, in XXX. Tyrann. c. 8. qui eum plerisque Mamurium dictum esse addit, ipse Marium vocat. Vide supra Mamurius.

VEDASTUS Praesul Atrebatum sanctiss. Chlodovaeum instituit, A. C. 500.

VEDELIACUS Aeduus, Caes. l. 7. Bell. Gall. c. 32.

VEDIANTII Plin. l. 3. c. 5. populi fuere [orig: fuêre] Galliae Narbonens. inter Alpes maritimas ad Ortum, et Varum fluv. ad Occasum, ubi nunc Comitatus Nicaeensis: Ptolemaeo Vesdiantii dicuntur. Caput eorum erat Cemeneleum, ex cuius ruderibus crevit Nicaea, in viciniis, in ora maris Mediterranei, longe a Sanitio in Ortum.

VEDIUS [1] Aquila XIII. Legionis legatus a clade Bedriacensi vallum ingressus, seditiosi militis irae oblatus, ingens adiit discrimen. Tacit. l. 2. Hist. c. 44.

VEDIUS [2] Pollio eques Roman. Augusti amicus, et multum apud illum potens, muraenarum vivariis servos damnatos immergere solebat. Accidit autem aliquando, ut cum Augustus apud ipsum cenaret, unus e servis calicem crystallinum frangeret. Ex quo rapi eum ad mortem et muraenis obici Vedius iussit. Puer ad Caesaris pedes fugit, non mortem quidem deprecans, sed ne piscium esca fieret. Ibi motus novitate crudelitatis Caesar, et puerum dimitti, et crystallina protinus omnia perfringi, piscinamque compleri iussit. Senec. l. 3. de Ira, c. 40. Plin. l. 9. c. 23. et alii. Crudelitatis quoque Vedianae Tertullian. meminit. l. de Pallio. Vide et Pollio.

VEDRA vulgo WERE teste Camdeno [orig: Camdenô] fluv. Albionis in agro Dunelmensi oriens, et in Ortum fluens. Baudrando fluv. Angliae Borealis. Orttur in ipso limite Northumbriae; dein per Dunelmensem tractum fluens, Dunelmum urbem rigat, et postea in mare German. cadit, 4. milliar. Anglic. ab ostio Tynae fluv.

VEGERIA vulgo LA VEGRE, fluv. Galliae, qui Hosdencum Houdan praeterlapsus, apud Itreium Autura [orig: Auturâ] recipitur. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. in voce Autura.

VEGESATUM oppid. Belgii in finibus Eburonum ad Mosam, medium inter Leodium et Traiectum 2. leuc. Weset Germanis, Vise Gallis dicitur: Gemblacensis Vinsatum vocat.

VEGESELA Antonin., VEGESILA Augustino, urbs Numidiae, a Sufetula 30. mill. pass. a Thevesta 40. in Boream. Antonin.

VEGETI Asiae popul.

VEGETIUS [1] Mulomedicinae quatuor libros scripsit, quos A. C. 1528. Iac. Faber ex uno solum codice edidit; sed cum variis codd. postea contulit, multisque partibus emendatiores in lucem emisit Io. Sambucus Pannonius A. C. 1574.

VEGETIUS [2] Flavius scripsit de re militari, ad Valentinianum Principem, libros quatuor insignes, quos, post omnes omnium editiones, ope veterum librorum correctos, una cum notis suis edidit Godescalcus Stewechius Lugd. Bat. A. C. 1592. Fuit is autem Comes Constantinopol. Saeculo [orig: Saeculô] 4.