CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS QVARTVS Literas R, S, T, V, X, Y, Z, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

URANUS pater Saturni, (Caelum Latini vocant) cui filius virilia dicitur excidisse, quae in mare proiecta, et fluctibus agitata, spumas ediderunt, ex qua Venerem natam volunt.

VRATISLAVIA German. Breslaw, an Budorchis, Ptolem. Caput Silesiae, urbs ampla, in Ducatu Vratislaviensi, ad Oderam fluv. A Mieslao, Duce Poloniae exstructa, paulo ante Christi 1000. Ann. Episcopus sub Archiepiscopo Gnesnensi, cum Ecclesia Cathedrali, a Casimiro, Poloniae Rege. A. C. 1041. institutus est, qui tantopere increvit, ut Aureus dictus sit. A. C. 1341. die 7. Septembr. urbs pene tota exusta est, postea a Carolo IV. Imperatore reaedificata, ut hodie nulli German. civitati cedat. Distat 20. milliar. a Gorlitio in Ortum, 10. a. confinio Poloniae, 10. infra Oppolium in Circium, Glogaviam versus 15. uti 35. a Gracovia in Circium, Berlinum versus 40. Hic [orig: Hîc], in canum campo, Boleslaus Poloniae Princeps, ab Henrico V. Imperatore victus et ad tributum ac sacramentum adactus est. Fuit olim sub Principibus propriis, e familia Piastea. Vide Michov. l. 3. c. 51. Cromer. l. 8. Longinum, Spondanum, etc.

URBA Salvia oppid. olim Ptolem. excisum ab Alarico Rege nunc vicus Piceni, Urbisaglia, in ditione Pontific. iuxta Chientum fluv. 6. milliar. a Tolentino in Ortum. Firmum versus 18 et 5. a Macerata in Meridiem.

URBA Vicus seu castrum pagi Transiurensis, 18. mill. pass. circiter a lacu Lema, ad Urbam fluv. Gallis Orbe, incolis Orbach. Forte prius Tabernae, ut Valesius, vel Tavelles, ut Plantinus vult, qui ex Vaudi Chronicis, olim ab Alemannis constructum, cum hanc Helvetiae oram occupassent [orig: occupâssent], dein illis ab Helvetiis profligatis, destructum ac dirutum, idque iam ante Caesaris tempora, refert. Hanc Urbam Urbigeno pago tamquam caput olim eius, cui Aventicum successerit, nomen dedisse, candemque cum Orba hodierna 18. mill. pass. lausanna [orig: lausannâ] distante, statuit Guillimannus; sed oppidum hoc ad Tilam, fluvium non procul inde e Iura erumpentem, ponit. Oritur autem fluv. Urba e lacu quodam, et alluens Lacum le Lleu, locum magno lacui adsitum, Iuram Abbatiale Monasterium Ioux, Vallem Urbae Val Orbe, castrum Ebredunum Iverdon, ad caput lacus Ebredunensis, dein in Arolam defluit. Vide Hadr. Vales. Notit. Gall. Iohan. Bapt. Plantinum, Helv. Nov. Antiqua, etc. et in voce Verbigenus.

URBANEA vulgo quoque Urbanea, urbecula Ducatus urbinatis, alias Castrum Durantium, antea Tifernum Metaurum; recens Episcopalis facta, sub Archiepiscopo Urbinate, et sic ab Urbano VIII. sic dicta Eius Episcopatui unitus est Episcopatus S. Angeli in Vado, 7. mill. pass. ab Urbino in Africum, Tifernum Tiberinum versus 8. circiter.

URBANI Graece a)stei=oi vel eu)tra/peloi, homines dicebantur Romae elegantis ac faceti ingenii, qui dictis et salibus suis, risum non tam captarent, quam exprimerent, idque cum moderatione quadam; et Habita [orig: Habitâ] non personarum modo, sed temporis etiam et verborum ipsorum ratione: ita ut tristibus et parum politis hominibus, quales ruri saepius aut nascuntur aut fiunt, opponerentur, quos ideo Graeci a)gri/ous2 ac sklhrou\s2 appellant. Sic Heraldus ad Martialem, l. 1. Epigr. 42. v. 1.

Gronovius contra Urbanorum nomine apud Livium aliosque vult intelligi homines humiles et nullius negotii, quibus per Tribus divisis campum corrupit App. Caecus apud Livium, l. 9. c. ult. Et inde appellat humiles urbanos Liv. e qua nota circumforanei, subrostrani, subbasilicani, canalicolae, umbratici, qui pene toto [orig: totô] die plh/qousan a)gora\n faciebant, adeo que assidue Forum terebant et Urbem tenebant, ut nec ruri nec militiae unquam agerent: quos Urbanos adsiduos cives vocat Plautus, Trinummo [orig: Trinummô], Act. 1. Sc. 2. v. 162.

Nihil est profecto stultius, neque stolidius,
Neque mendaciloquius, neque per periurius etc.
Quam Urbani adsidui cives, quos Scurras vocant.

Ex eodem genere Advocati illi Paenuli Plautini, et Advocati nocturni Petronianae scenae, et divisores sequestresque,apud Ciceronem et operae Clodianae et praecones, salutigeruli, anteambulonesque, cenarum et sportularum sectatores, tum parasiti, omne denique genus otiosorum. Inter quos erant homines natura [orig: naturâ] dicaces et ad quaevis dicteriis prompti, non in tempore et cum causa, et ut prosicerent aliquid in suscepto negotio, (quibus rebus Oratorem facetum a scurra separat Cicero) sed, ut ridiculi viderentur, et totum diem et sine causa: Quidam, quod ingenio deerat, impudentia [orig: impudentiâ] et consuetudine supplebant: clientes Regibus supparasitari et vel testimonium falsum periurinmque praestare sueti, quosvis alios probris inverencunde lacessere: inter sese et alios risum tam praebere, quam captare: apud sordidam plebem, quia quottidie occurrebant, et admiratione ingenii et insectatione bonorum conspecti et grati, eoque miscere coetus gnari ac faciles, Mostellar. Actu 1. Sc. 1. v. 14.

Unde Urbanus pro scurra. Sueton. Iul. c. 20. Ut nonnulli urbanorum, cum quid per iocum testandi gratia [orig: gratiâ] signarent, non Caesare et Bibulo [orig: Bibulô], sed Iulio [orig: Iuliô] et Caesare Coss. actum scriberent. Et vicissim scurra, pro urbano. Plaut. Truculento [orig: Truculentô], Actu 2. sc. 6. v. 10. --- Quem scurrae landant, manipulares mussitant. Hi itaque saniori parti civium merito contemnebantur, ex prisco instituto, quum vera Romuli proles, ut ait Columella, praef. l. 1. RR. assiduis venatibus, nec minus agrestibus operibus exercebatur et rusticam plebem praeponebat urbanae: quum Proceres civitatis in agris morabantur et ubi consilium

publicum desiderabatur, e villis arcessebantur in Senatum. Unde honestum nomen plebeii ordinis, Rustici Romani, vide supra et in Optimatum, h. e. qui consilia sua optimo cuique probari vellent, secta collocati. Cicer. pro Sextio. Plura apud Salmas. ad Pllionem in Tetrico Sen. c. 24. Gronov. praefatum de Pecun. vet. l. 4. c. 9. Facit huc, quod Scaliger multitudinem dividens in Agrestem, Urbanam et Militarem, Urbanam supinam, pavidam, tumidam, mollem, ignavam, verbis quam factis promptiorem, luxu atque otio [orig: otiô] feram, superbam non resitentibus, demissam instantibus, esse docet, Poet. l. 3. c. 13. De Urbanis Tribubus quatuor, in quas transferri ignominiosum erat, diximus supra ubi de Tribubus.

URBANISTA in Gallia, Moniales S. Clarae, quibus praedia possidendi ius est, dictae ab Urbano V. Pontifice Romano, a quo Regulam accepere [orig: accepêre], memorantur Richelieto, Diction. Gall. ubi laudat Abbatis Patru le Plaidojes Urbanistes.

Pontifices Romani.

URBANUS [1] I. Episcopus Roman. post Calixtum I. A. C. 224. gente Romanus; saepius proscriptus, tandemque sub Severo Imperatore captus, pertulit liventis verbera plumbi, et iussus Marti tura dare, in facies Deorum exspuit: proin securi percussus A. C. 231. Hunc Iovianus excepit. Euseb. in Histor. Baleus in Urbano I. Successit Pontianus.

URBANUS [2] II. dictus Odo, Gallus, successor Victoris III. A. C. 1088. tempore schismatis, cui Antipapa Gilbertus ansam praebuit. Ab huius factione, urbe pulsus in Galliam se recepit, ubi varia celebravit concilia: Claromonte imprimis, ad recuperandam Terram sanctam. In Italiam dein reversus, obiit Romae, A. C. 1099. Baron. in Annal. Eum excepit Paschalis II.

URBANUS [3] III. cui nomen, Lambertus Crivellius, successit Lucio III. A. C. 1185. Obiit A. C. 1187. audito [orig: auditô], de captis ab Saladino Hierosolymis, nuntio [orig: nuntiô]. Duchesnius et Massonius, in vit. Pontif. Sequutus est Gregorius VIII.

URBANUS [4] IV. Trecensis, nomine Iacobus Pantaleo, obscuro [orig: obscurô] genere natus, successit Alexandro IV. A. C. 1261. Crucem contra Manfredum, qui se Siciliae Regem fecerat, Pontificibus infestum, sumi iussit. Dein Orvetum secedens, Carolum Comitem Andegavensem et Provinc. in Italiam vocavit, utriusque Siciliae Regem illum facturus. Festum postea Corporis Christi, in gratiam suae Evae, an, quia in Longobardia sacrifico incredulo sacris operante, sanguis ex hostia profluxerat, instituit. Obiit A. C. 1264. Scripsit relationem Terrae S. qua [orig: quâ] Adrichomius ad theatrum suum Terrae s. usus est; Item Volumen Epistolarum, Paraphrasin Psalmi 51. etc. Vide Ioh. Balaeum, Platinam, Papyrium, Massonium, Onuphr. Ciacconium, etc. in eius vita. P. Aemylium, l. 7. etc. Ei successit Clemens IV.

URBANUS [5] V. Gallus, nomine Guiliel. Grisacus, filius Grimoardi. Successit Innocentio VI. A. C. 1362. Avenione, ubi tum sedes erat. barvabam Mediolani tyranum, aliosque Italiae Magnates, in subditos acriter saevientes, armis compescuit. Hinc in Italiam, populi rogatu, et Petrarchae literis invitatus, Romam venit A. C. 1367. rebusque compsotis, Avenionem rediit, A. C. 1370. Obiit paulo post, An. aetat. 61. Hic rosam consecratam excogitavit, et Iohannae Apuliae Reginae dono [orig: donô] misit: Agnos item cereos finxit, illis magnam vim attribuens. Mornaeus in myst. iniq. p. 1060. Duchesn. in eius vita, etc. Successit ei Gregorius XI.

URBANUS [6] VI. nomine Bartholomaeus Pregnanus, Neapoli oriundus, ab Italis, ut Romae Papam haberent, Gregorio XI. surrogatus est, clamantibus: Volemo un Papae Romano, o vero Italiano, et Cardinalibus congregatis minantibus, multis lignis congestis, se, ni desiderio suo satisfieret, illos exusturos. A. C. 1378. Cum interim diversa factio Avenione Clementem VII. elegisset. Hoc initium horrendi schismatis; Illi Italis, Germanis, Anglis, Lusitanis: huic Gallis, Hispanis, Apulis adhaerentibus. Unde dirae mutuae: dum quisque alterius sectatores extra viam salutis esse aiebat, canes, incredulos, infideles clamitans. Froissard. l. 2. c. 132. 133. etc. Urbanus post electionem, ferox et superbus, Iohannam Neapolitanam Reginam, quod Clementem honorifice excepisset, excommunicavit, invitato [orig: invitatô] Ludovico [orig: Ludovicô] Hungariae Rege ut Carolum dyrrachinum contra illam cum copiis mitteret: Quoque similiter Richardum adversus Gallum excitaret, prodigiosas indulgentias promulgavit. Ludovico [orig: Ludovicô] Duce Andegavens. a. Iohanna herede scripto [orig: scriptô], ipse Carolum Parvum ei opposuit, sed hunc excommunicatum contra se ire audiens. Genuam aufugit, A. C. 1385. Cardinalibus 5. anno [orig: annô] post necatis, Iubilaeo [orig: Iubilaeô] ad 33 annos contracto [orig: contractô], festo [orig: festô] Visitationis instituto [orig: institutô], obiit A. C. 1389. Scripsit Historiam Episcoporum Barensium. Theod. a Niem Hist. Schismat. etc. Eum excepit Bonifacius IX.

URBANUS [7] VII. Romanus, nomine Ioh. Baptista Castanaeus, excepit Sixtum V. Hic in Concilio Tridentino Calicis acer oppugnator fuerat, adeo ut petitionem eam haereseos untroductionem sapere, diceret. petebant autem illius usum Carolus IX. Ferdinandus I. Imperator, Albertus Bavariae Dux, etc. Petr. Suavis, in Hist. Concil. Trid. l. 6. Decimo [orig: Decimô] quinto [orig: quintô] ab electione die exstinctus, A. C. 1590. Cicarella, Ciaccon. etc. in vita eius. Successit Gregorius XIV.

URBANUS [8] VIII. nomine Maffeus Barberinus, surrogatus est Gregorio XV. A. C. 1623. Princeps etuditione singulari, Ducatum Urbinatem sedi Romanae iunxit: in lite, quod Iesuitae in Gallia, e Kalendario S. Germano eraso, Ignatium suum substituissent exorta, decrevit, Si simul stare non possent, exspectare debere Ignatium annum bisextilem, die intercalari illo [orig: illô] donato [orig: donatô]. Mare. Autonium de Dominis, in carcerem S. Angeli detrusit: in Regem Galliae, ob Vallem Telinam insurrexit, adeo nil curante eius iram Rege, ut Antonii Santarelli librum Romae contra se excusum, a Sotbona flammis publice exuri pateretur, Parlamenti decreto [orig: decretô]. Ei tamen de

Rupella expugnata gratulatus est, cui triumpho Iosephus Hallus Episccopus Exoniensis egregium scriptum opposuit. Legatis in Hispaniam, Galliam, Germaniam missis pacem persuadere, sub Ferdinando III. Imperatore verbis conatus, reipsa [orig: reipsâ] Caesari pecuniam ingentem, ad bellum continuandum summisit. Obiit A. C. 1644. sedis 21. aetat. 76. Iac. Revius in Urbano VIII. Scripsit Hymnos, Paraphrases aliquot Psalmorum, et Canticorum Vet. Test. Epigrammata, Poemata alia Latine et Italice, Decreta, etc. Successit Innocent. X.

URBARA Mauritaniae Caesariensis oppid. Ptolem. Nunc Calaa seu Calat Hoaora, intra montes, in regno Tremisino.

URBEVETANUS Tractus il territorio d'Orvieto, pars alias Hetruriae, nunc sub Pontifice inter Umbriam ad Ortum, agrum Petrusinum ad Boream, et provinc. Patrimonii ad Meridiem. Eius caput est Urbs vetus, seu Oropitum et Orivetum, vulgo Orvieto.

URBIA fluv. Galliae, regnum olim Chilperici a Regno Guntthramni divisit, a quo pons urbiensis flumini impositus, in agro Parisino. Hic Chilpericus praesidium posuit, ad transitu arcensos insidiatores, si qui a fratre summitterentur. Hodie vulgo Orge, Valesio: qui vicum S. Maximae, S. Mesme, Dordingum, Dourdan, et Castra alluit, ibique Remandam recipit, Remande, ad quem sunt Rumbelittum, Rambovillet, vicus St. Arnulfi in Aquilina silva, Saint Arnoul en Iveline, ac Brueriae Castellum; Bruieres le Chastel. Tum Urbia Campum lupi, Chantelou vel potius Champdelou, Britonariam Bretonniere, Lupi villam Leuville, Spinetum vulgo dictum ad Ordeam, Espinay sur Orge Gallis nuncupatum, ac villam Messium, Ville moison praeterlapsus, augetur rivo [orig: rivô] vel amniculo [orig: amniculô] ex Marcociis, Linais, (Linas ) as Longo Ponte decurrente. Inde ad Minotem Vallem (le petit Vaux ) Ivetam amnem admirtit, Ivette, qui Donnampetram Dampierre, ad S. Ferreolum Saint Forgel; Capellam Milonis la Chapelle Milon, Caprosiam Cheureuse, Gif Monasterium, Bures, Orceium Orsay, Palatiolum Paleseau, Villam Bonam Villebon, Montem Gemellum, Loniumeau, Maiorem Vallem le Grand Vaux attingit, atque apud Sabiniacum vicum non ignobilem in Urbiam influit. His auctus aquis Urbis paulo infra Gevisiacuni Iuvisy in Sequanam evolvitur. Pons igitur urbiensis civitatis Parisiacae apud Gregorium, vel Pons Urbiae fluvii videtur esse Sabiniacum ad urbiam, Savigny sur Orge, vicus pagi Parisiaci, ubi pons Urbiae est hodieque impositus: de quo ceu de re contemnenda Gallorum est verbum, le Pont de Savigni en l'air, alias len lere. Nisi si malumus Gevisiacum, ostio confluentibusve Urbiae ac Sequanae proximum, Pontis Urbiensis nomine a Gregorio designari, Notit. Gall.

URBICARIA absolute nonnumquam, aliquando Urbicaria Regio seu Provincia, dictum olim territorium Urbis Romae, seu regiones, quae urbi circumiacebant ac Praefecto Urbis suberant, eundemque cum urbe Rationalem rei privatae habebant: quibus oppositae Annonariae Regiones, quae Italiae nomine, Urbi contradistinctae, aliquando veniunt. Graece h( po/lis2 kai\ ai( peri\ po/lin xw=rai vel h( peri/xwros2, Latine aliter Romana Regio. Mentio Urbicariae Regionis in Cod. Theodos. quae et Suburbicaria appellatur in eod. leg. 12. de Indulg. deb. ubi Picenum et Tuscia eo referuntur, quorum illud in Notit. quoque Imperii suburbicarium, at in Notis liter. Petri Diaconi, Magnonis et Papiae, orbicarium corrupte pro urbicario dicitur. Quousque autem se haec regio extenderit, vide supra ubi de Annonaria, et Romana Regione, item voce Banleuca. Atqueuti haec regio iurisdictioni Praefecti Urbis suberat, sic urbis olim Episcopus dioecesin suam habuit urbicariarum provinciarum limitibus definitam ac circumscriptam. Unde Episcopum Romanum, Episcopum Urbicum Cyprianus. Epist. 4. Zepherinum, eiusdem urbis Pastorem similiter Optatus Milevitanus, et Presbyteros Romanos Sacerdotes urbicos Ambrofius, Ep. 34. appellant, uti discimus ex Car. macro in Hierolex. ubi sex Episcopatus esse dignitati Cardinalitiae annexos, quorum iurisdictio ad subuibana Romae loca antiquitus fuerit extensa, ex Ciacconio addit. Vide plura de Regione hac Urbi vicina, apud Salmas. Not. ad. Treb. Pollionem in Tetrico Sen. c. 24.

URBICUA Hispaniae Tarraconensis urbs. Liv. l. 41. c. 16. Hodie Arbecha Beutero et Clusio dicitur; Albonicae proxima, 88. mill. pass. a Caesaraugusta in Merid. item Catalauniae, 4. leuc. ab Ilerda.

URBICUS [2] Hispan. fluv. apud Augustam Asturicam fluens. Orbego Morali. Parvus, in regno Legionis, Baudrand. Oritur ex montibus Asturiae; dein in Austrum tendens, Asuram fluv. iuxta Asturicam profluentem recipit, et postea in Estolam cadit.

URBIGENUS Pagus nunc Argovia, secundum Guillimannum, unus ex 4. pagis Helvetiae antiquis, Caesari, cum pago Tigurino memoratus, l. 1. c. 12. nomen accepit ab Urba fluv. vulgo Orbe, pagi Ultraiurani vilam Urbam, cuius fredegarius, l. 4. meminit, quaeque 18. mill. pass. Lausanna [orig: Lausannâ] abest, alluente. Habebat fines, ab Occasu aestivo Iuram montem et Genevam, ad fontes usque Birsae amnis; a Meridie totam dextram Lemani ripam; ab Ortu fluvium Sonam et arolam ad Telae usque confluentem. Caput eius olim Urba, postea Aventicum fuit, unde Aventicensis pagus Urbigeni portio est: Pro partium diversitate, nomina ei diversa. Circa Burghdorffium oppid. et Salodorum, Imburgeden et Burgenthal: prope Emmatiam fluv. Emmenthal: a Vitlisbachia Oltam usque, Buchsgovia, ab arce Buchsen: Circa monaster. Muri Vagenthal et libera Praefectura, itemque Rustal, sive vallis Ursae: Apud Silvanios infra silvam Surichgovia, a fluv. Surina, circa Friburgum Uchtlandia, Neocomo Salodorum usque, Salgovia etc. dicitur. Habuit olim proprium Episcopum, cuius sedes Vindonissae

erat. Ioh Baptista Plantinus, Helv. nov. antiq. Guillimannus etc. Cluverius aliique urbigenorum nomine Urbae amnis accolas, seu Urbanses, Friburgenses et Bernates designari volunt. Eius oppida Berna, Friburgum, Solodurum, Aquae Helveticae, bremogardia, Tobinium, Aventicum, etc. ibidem Comitantus Lentzburgiorum, Aquensium, Habsburgiorum, Franc. Guillimannus, Olw. Molitor etc. Vide quoque in voce Aventicum, it. Urba.

URBINIA Virgo Vestalis amissae castitatis ergo viva defossa est, an. Urb. cond. 282.

URBINUM Italis Urbino, Gallis Urbin, Italiae oppid. Archiepiscopale in Umbria, ad Isauri fontes 20. mill. pasi. a Pisauro in Africum, 25. ab Arimino in Merid. 7. a. Tiferno Metauro in Caeciam. Patria Raphaelis Sanctes, pictoris excellentissimi. De Urbinate quodam, in agro Reatino, a militibus ob necem conquisito, refert Cael. Rhodiginus, servum eum habuisse lieri adeo amantem,. ut is eius vestibus et ornamentis indutus se in cubile receperit, ibique loco [orig: locô] heri interfici sustinuerit: statuam proin a grato heri animo meritus. Caput est Ducatus Urbinatus, vulgo Ducaro di Urbino, incolis il Stato, qui pars est Italiae, ubi alias Vilumbria seu Umbria trans Apenninum, ex parte. Antea sub Ducibus propriis e gente Roborea, quae in Franc. Maria desiit. Hic Urbano VIII. etiamnum vivus ditionem cessit. Partes Ducatus Urbini sunt, Comitatus Montisferetrani Contado (di Montefeltro) Comitatus Eugubii il Contado o territorio di Gubio, Pisauri Dynastia, il dominio o signoria di Pesaro, et Vicariatus Senogalliae, il Vicariato di Senigaglia. Terminatur a Septentrione mari Adriatico [orig: Adriaticô] et Romandiola [orig: Romandiolâ], ab Ortu Piceno [orig: Picenô], a Meridie Umbria [orig: Umbriâ], ab Occasu Hetruria [orig: Hetruriâ]. Reliquae urbes, Pisaurum, Senogallia, Calium, Eugubium et Urbanea. Sed Fanum, urbs erat, iam olim ditionis Pontific. licet intra fines Ducatus Urbinatis. Hunc Ducatum Iulii II. Pontificis Romani frater Iohannes Sorae Dux, iuncta [orig: iunctâ] sibi Ioanna [orig: Ioannâ] Montfeltria [orig: Montfeltriâ], guidonis Ubaldi, qui Montfeltrios morte sua [orig: suâ] clausit. A. C. 1508. sorore, in Domum Roboream intulit: in qua ultima Victoria fuit Ferdinandi II. Magni Ducis Florentiae uxor, post cuius obitum Ducatus camerae Pontificiae adscriptus est. Vide supra ubi de Familia Roborea, et plura apud Phil. Iac. Spenerum, Arte Heraldica, Tom. II.

URBS [1] ordinata est plurium aedificiorum, pro recipienda civitate, series, muro [orig: murô] cincta: Dicta an ab urbo i. e. curvatura [orig: curvaturâ] aratri, quo [orig: quô] futurae urbis magnitudinem olim adumbrabant? An ab orbe, quod in orbem, cum prima moenium fieret designatio, aratrum circumducebatur? Prima a Caino, Adami filio, condita legitur Gen. c. 4. v. 17. quam, Henochiam vocatam, ad montem Caucasum fuisse augurantur eruditi. Post hanc Ioppe antiquissima habetur, quam iam ante diluvium conditam quidam volunt. Has Treviri, Solodorum, Tigurum sequuntur etc. In Germania olim nullae, postea rarae fuere [orig: fuêre]: Unde Tacitus eam horridam, agris incultam et desertam iudicavit. Imo nec nono [orig: nonô] saeculo [orig: saeculô] ulla urbs in Germania magna memoratur: nimirum in tota Saxonia, Westphalia omnique illo tractu, qui inter Visurgim, Albim et Salam, in Holsatiam usque protenditur: solum illustrium vicorum, e quibus postea urbes factae, mentio fit, Bardevici, Wurtzeburgi, etc. In Germania tamen Transrhenana Romana, iam a Iulii Cas. tempore condiderunt Argentoratum, Spiram, Wormatiam, Coloniam, Augustam Rauracorum et vindelicorum. Reliquae itaque, in tractu inprimis Saxonico, non nisi sub Carolo M. vel successoribus eius, initium habuere [orig: habuêre]: De Henrico enim Aucupe referunt Scriptores, illum nonum quemque virum ex agro in oppida hinc inde noviter condita ac munita transtulisse, reliquorumque labor es in urbana horrea condidisse: discrimine facto [orig: factô] inter plebem rusticam die Bauren, a colendo agro, et urbanam die Burger, a burgis i. e. locis muro [orig: murô] vel alio [orig: aliô] quopiam [orig: quôpiam] sepimento [orig: sepimentô] firmatis, dictos. At hodie totius orbis nulla est regio, cui numero [orig: numerô], elegantia [orig: elegantiâ] et amplitudine urbium Germania cedat. Harum quaedam Mediatae, quae iterum in duplici differentia: aliae Immediatae sunt et Imperiales, German. Reichstadte, dicuntur, quarum originem quidam ad Caroli M. Quidam ad Ottonis III. vel etiam citeriora tempora referunt. Vide Conringium in Exercit. de urbibus Germ. Mylerum in Archol. c. 17. Limnaeum Enucl. l. 4. c. 1. Burgoldensem, part. 1. ad instr. Pac. Disc. 21. n. 9. etc. Numerum urbium cuiusque in Europa et Sinis provinciae, inivit Ad. preyelius in Admir. Sinae et Europae, c. 5. et 6. Coeterum, Urbibus similes Castra fuere [orig: fuêre], imo non raro in Urbes tranfiere [orig: tranfiêre]. Sueton. in Augusto, c. 18. Ampoliato [orig: Ampoliatô] vetere Apollinis Templo [orig: Templô] locum castrorum, quibus fuerat usus, exornatum navalibus spoliis --- consecravit. Ubi quidem totum Castrorum locum in templum versuam ait, ut et c. 96. sed Dio, in Castrorum loco Urbem Nicoplim fuisse aedificatam refert. Templum vero conditum in loco, ubi Augusti fuerat tabernaculum. Certe Romanos, in loco, quo [orig: quô] Castra habuerant, postmodum Urbes condidisse, ex Scriptoribus passim liquet. Vide quae de Augusta apud Salassos habet Strabo, l. 4. Nec aliunde est, quod Hispaniae, Africae, Graeciae, Germaniae aliarumque Regionum urbes, Castrorum Burgorumque nomina gerant. In limitibus autern Imperii id inprimis fiebat, cuiusmodi proin urbes *ka/stra vel *ka/stria non raro Graecis Scriptoribus citerioris aevi appellantur, vide supra ubi de Limitaneis Arcibus seu Urbibus, item in vocibus Charax, Fossa etc. Quo pertinet, quod fmmi Reges integras Urbes, pro tropaeis, statuerint. Herodian. l. 3. c. 4. de Alexandro, *me/nei d' e)/ti nu=n tro/paion kai\ dei=gma th=s2 ni/khs2 e)kei/nhs2 *po/lis2 e)pi\ tou= lo/fou *)aleca/ndreia kaloumen/h. Qua de re vide Casp. Barthium Animadvers. Papinianis ad. l. 2. Theb. v. 706. uti de Urbibus Regiis, apud Salmas. ad Solin. p. 475. et de Urbe Regia kat' e)coxh\n sic dicta, urbe scil. Constantinopoli, apud Macros Fratres, in Hierolexico, sicut de Urbe Aurea, quomodo Roma Scriptoribus venit, Car. du Fresne, Glossar. Ut quaedam addam de Veterum moribus ritibusque circa Urbes, Romani earum condendarum ambitum

aratro [orig: aratrô] circumducebant et vestigia mororum sulco [orig: sulcô] imprimebant, ut dictum: alii creta [orig: cretâ] vel plenta [orig: plentâ] notabant, ut supra vidimus: de quo constituendarum Urbium more, multa insigni eruditione congessit Salmasius modo laudatus, ad Solin. p. 819. et seqq. Certis dein ceremoniis, pronuntiatione inprimis sollennium ac legitimorum verborum, inaugurabantur ac dedicabantur. Quem ritum iudigitat Tertullianus, de Pallio, c. 1. Ubi moenia Statilius Taurus imposuit: sollennia Sentius Saturninus enarravit. Porro Urbes etiam provinciaeque integrae ad reditus olim concessae a magnis Principibus, Satrapis et Dynastis suis. aliisque quibus cupiebant. Sic Reginae cuidam Aegyptum olim datam fuisse ei)s2 ko/smon a marito: Themistocli a Xerxe Lampsacum ei)s2 oi)=non, Magnesiam ei)s2 a)rton, Myuntem ei)s2 o)/yon, Percoten et Palaescepsim ei)s2 strwmnh\n kai\ i(mktismo\n, legimus apud Plutarchum, et C. Nepotem in eo, c. ult. Similia de Alcibiade, Pytarco, aliis, referuntur. Aegypti quoque Reges ab aliis urbium suarum esculenta, ab aliis poculenta, ab aliis stragula exigere solitos, legimus apud Aristeam. Vide quoque supra Caluptra. Etiam integrae coronabantur, praesertim victrices et aliarum dominae: Sic Graeci Athenas, ingenti ad versus Persas obtenta [orig: obtentâ] victoria [orig: victoriâ], coronarunt [orig: coronârunt], teste Aristide in Panath. eiusdemque Urbis statuam sexdecim cubitorum in Bosporo erigi curarunt [orig: curârunt] Byzantini, apud Demosth. de Coron. quam in rem vide plura apud Car. Paschalium, Coronar. l. 7. c. 6. et supra, ubi de iselasticis Certaminibus ac Olympionicis. Etiam post Maximianum et Diocletianum, vel saltem Probum Imperatores nummorum inferiori posticae parti characteres inscripti visuntur, Urbium, in quibus fuere [orig: fuêre] cusi, signantes nomina, uti pluribus videre est supra, ubi de Re Monetaria. Tandem, uti sollennia ac legitima verba effabantur Augur, quibus Urbs inaugurabantur: sic contrariis sollemnibus eadem, cum diruendae erant, exaugurabantur, uti docet Salmas. Not. ad Tertullian, d. l. Plura hic [orig: hîc] passim, inprimis voce Oppidum, ubi de Oppugnatione urbium, Tutelaribus Diis.

Alena, Sueviae, Awien. Aquisgranum, Iuliacensis Ducatus, Acken. seu Aix. Argentoratum, Alsatiae, Strasbourg. Iam sub Gallis. Augusta Vindelicorum, Sueviae, Augspourg. Biberacum Sueviae, Biberach. Boffinga Sueviae, Boffinghen. Brachelium Westphaliae, Brakel. Brema Saxoniae inferioris, Bremen. Brunsviga Saxoniae inferioris, Brunswik. Iam sub proprio Duce. Buchorna Sueviae, Buchorn. Buchovia Sueviae, Buchaw. Caesaris Mons Alsatiae, Keisersberg. Cameracum Belgi, Cambray. Capidona Sueviae, Kempten. Caufburna Sueviae, Kaufburen. Cella in Hamerspacho Sueviae, Cella am Hamerspach. Colmaria Alsatiae, Colmar. Iam sub Gallis. Colonia Agrippina, Cologne, et Coln. Constantia Sueviae, Costentz. Cornelia seu Wimpina, Wimpfen. Dortmania seu Tremonia Westphaliae, Dortmund. Dunaverta seu Verda Sueviae, Dunawert. Dunkespyla Sueviae, Dunkelspihel. Duysburgum, in Clivensi Ducatu, Duysbourg. Egra Bohemiae, Eger. Enshemium Alsatiae, Ensisheim. Iam sub Gallis. Erfordia Turingiae, Erford. Ezeliga Sueviae, Ezlingh. Fanum S. Galli Helvetiorum, S. Gal. Francofurtum ad Moenum, Francfort am Main. Francofurtum ad Oderam, Francfort an der Oder. Iam sub Electore Brandeburgico. Friberga Veteraviae, Fridberg. Frislaria Hassiae, Fritzlar. Gelnhusia Franconiae, Gelnhausen. Gemunda Sueviae, Gemund. Geneva Allobrogum, Geneve. Gengenbachium Sueviae, Gengenbach. Gienga Sueviae, Giengen. Goslaria in Saxonia inferiori, Goslar. Gothinga in Saxonia inferiori, Gothingen. Hagenoa Alsatiae, Hagvenaw. Iam sub Gallis. Halberstadium Saxoniae inferiris, Halberstadt. Halla Sueviae, Schwabische Hall. Halpruna vel Heilbronna Sueviae, Hailprun. Hamburgum Saxoniae inferioris, Hambourg. Hervordia Westphaliae, Herworden. Hildesia Saxoniae inferioris, Hildesheim. Isna Sueviae, Isne. Landavium Alsatiae, Landaw. Iam sub Gallis. Leukirchum Sueviae, Leutkirck. Lindavium Sueviae, Lindaw. Lingovia Westphaliae, Lemgow. Lubecum, Saxoniae inferioris, Lubek. Luneburgum, Saxoniae inferioris, Lunebourg. Magdeburgum Saxoniae inferioris, Magdebourg. Iam sub Electore Brandeburgico. Memminga Sueviae, Memmingen. Metae Lotharinhiae, Metz. Iam sub Gallis. Minda Westphaliae, Minden. Iam sub Electore Brandeburgico.

Moguntiacum ad Rhenum, Maintz. Molhusia seu Mulhusia, Alsatiae, Mulhausen. Molhusia Thuringiae, Mulhausen. Monasterium Alsatiae, Munster in Gregorienthal. Iam sub Gallis. Nerolinga Sueviae, Nordlinghen. Norimberga Franconiae, Nuremberg. Northusium Thuringiae, Northausen. Offenburgum Sueviae, Offenburg. Oppenhemum Palatinatus Rheni, Oppenheim. Padeborna Westphaliae, Paderborn. Pfullendorfum Sueviae, Pfullendorf. Ratisbona Bavariae, Regenspurg. Ravenspurgum Sueviae, Ravenspurg. Rosenhemium Alsatiae, Rossheim. Iam sub Gallis. Rotenburgum franconiae, Rotenburg an der Tauber. Rotevilla Sueviae, Rotweil. Rutlinga Sueviae, Reutlingen. Saraepons Lotharingiae, Sarbourg. Schafhusia Helvetiorum, Schafhausen. Iam unus ex XIII. Helvetiae Cantonibus. Scelestadium Alsatiae, Schlestat. Iam sub Gallis. Schvveinfordia Franconiae, Schweinfurt. Spira Palatinatus Rheni, Spier et Spire. Iam in ruinis. Sunda Pomeraniae, Stralsund. Iam sub Sueciae Rege. Susatum Westphaliae, Soest. Tremonia Westphaliae, Dortmund. Treviri ad Mosellam, Trier et Treves. Tullum Lotharingiae, Toul. Turichemum Alsatiae, Turcheim. Iam sub Gallis. Uberlinga Sueviae, Uberlinghen. Vesalia inferior Ducatus Clivensis, Vesel. Iam sub Electore Brandeburgico. Vesuntio Comitatus Burgundiae, Besançon. Iam sub Gallis. Villa Sueviae, Weyll. Virdunum Lotharingiae, Verdun. Iam sub Gallis. Ulma Sueviae, Ulm. Wanga Sueviae, Wangen. Weissenburgum Alsatiae, Weissenburg. Iam sub iisdem. Weissenburgum Franconiae, Weissenburg. Westaria Hassiae, Wetzlar. Wimpina Sueviae, Wimpfen. Winsheimum Franconiae, Weintzheim. Wortmacia Palatinatus Rheni, Worms. Iam in ruinis. Zuvolia Transisalaniae, Zuvol. Iam sub Belgis Foederatis. Olim plures fuere [orig: fuêre]: sed magna earum pars cum Tyrannorum violentia [orig: violentiâ]: tum regiminis perversitate pessundata est. Episcopi quoque, postquam ipsis ab Imperatoribus ius, quod in talibus habuerunt, concessum est, multas illarum, pulsis Optimatibus, suae ditioni subiecerunt. Egram pignoris titulo [orig: titulô] Bohemiae regno cessit, Ludovicus Bavarus. Zuiccaviam, Altenburgum, Chemnitium, Fridsericus Admorsus, Misniae Marchio, sibi subiecit, A. C. 1308. Metim, Tullum, Verdunum Rex Galliae praeterit. saecul. subegit. Dantiscum, Elbinga, Emda, aliae ab Imperio se exemerunt, etc. Vide Limnaeum de Iure Publ.

Agra, in India, tempore hiberno [orig: hibernô]. Buda, olim in Hungaria. Constantinopolis, in Imperio Turcico: Olim Adrianopolis et Prusia. Cracovia in Polonia. Edinburgum olim, in Scotia. Hafnia in Dania. Holmia in Suecia. Iedum in Iaponia. Ispahanum, in Persia. Iudia, in regno Siami. Kisemira, in India tempore aestivo [orig: aestivô], ut et Lahorium. Londinum, in Anglia. Lutetia, in Gallia. Madritum, in Hispania. Monomotapa, in regno M. Tabaqui seu Regis Monomotapae. Moscovia, in Russia. Pekingum, in Sinis. Posonium, hodie in Hungaria. Praga in Bohemia. Vienna, in Imperio Germanico. Zanguebarix, vide Monomotapa. His adiungi possunt arces regiae: Quales in Hispania, Escuriale, Ardnivez, et Aragonicum Molendinum. In Gallia, Lupara, Fons Bliaudi, Fanum S. Germani, et Vincennae. In Anglia Windsorum, Hamptoncurtium, Grenvicum, et Nonesuch. In Dania Coronaeburgum et Fridericoburgum. Plura vide apud Becmanum, Histor. Orbis Terr. Geogr. et Civ. Cognati urbibus Pagi quidam sunt, qui non minus libertatis titulo [orig: titulô] gaudent: ut Gerisovium, in Helvetia: Pagi in regno Sueciae, quibus ius votum consultivum ferendi competit: Immediati in Imperio Pagi, quotum mentio in Instr. Pacis Artic. 5. §. 11. et apud Goldastum, Epist. dedic. Vide quoque supra in vocibus Civitas et Oppidum, it. paulo ante dicta.

URBS [2] vulgo Urba, vel Orba, Lugiriae fluv. ex Apennino fluens, maxime perspicuus, Bormiae in agro Alexandrino se miscet, indeque cum eo. ad 4. mill. pass. in tanarum, ab Alexandria 2. mill. past. labitur. Aliis fluviolus videtur, qui Astae urbis moenia lambens, in Tanarum influit, Borbo incolis. Claudian. de Pell. Get. v. 555.

URBS Vetus [1] hodie dicitur ea urbs Holsatiae, quam Saxones Aldenburg, Dani Brannesia, et Wandali Stargard vocant. Olim Episcopalis, nunc Lubeca successit. Crantzius.

URBS Vetus [2] urbs Episcopalis natura [orig: naturâ] et arte munitissima, caput agti cognominis prope Peliam fluv. Sub Pontifice. Nunc Orvieto, Vide Oropitum.