CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. JACOBI HOFMANNI SS. Th. Doct. Profess. Histor. et Graec. Ling. in Academ Basil. LEXICON VNIVERSALE, HISTORIAM SACRAM ET PROFANAM Omnis aevi, omniumque Gentium; CHRONOLOGIAM AD HAEC VSQVE TEMPORA; GEOGRAPHIAM ET VETERIS ET NOVI ORBIS; PRINCIPVM PER OMNES TERRAS FAMILIARVM Ab omni memoria repetitam GENEALOGIAM; Tum MYTHOLOGIAM, RITVS, CAERIMONIAS, Omnemque Veterum Antiquitatem, ex Philologiae fontibus haustam; VIRORVM, INGENIO ATQVE ERVDITIONE CELEBRIVM Enarrationem copiosissimam; Praeterea ANIMALIVM, PLANTARVM, METALLORVM, LAPIDVM, GEMMARVM, Nomina, Naturas, Vires, Explanans. EDITION ABSOLVTISSIMA, Praeter Supplementa, et Additiones, antea seorsum editas, nunc suis locis ac ordini insertas, VBERRIMIS ACCESSIONIBVS, IPSIVS AVCTORIS MANV novissime lucubratis, tertia parte, quam antehac, AVCTIOR, LOCVPLETIOR: INDICIBVS ATQVE CATALOGIS REGVM, PRINCIPVM, POPVLORVM, TEMPORVM, VIRORVM ET FEMINARVM ILLVSTRIVM, ANIMALIVM, PLANTARVM; Tum praecipue NOMINVM, QVIBVS REGIONES, VRBES, MONTES, FLVMINA, etc in omnibus terris, vernacula et vigenti hodie ubique lingua appellantur; Caeterarum denique rerum memorabilium, ACCVRATISSIMIS INSTRVCTA. TOMVS QVARTVS Literas R, S, T, V, X, Y, Z, continens. [gap: illustration] LVGDVNI BATAVORVM, Apud JACOB. HACKIVM, CORNEL. BOVTESTEYN, PETR. VANDER AA, et JORD. LVCHTMANS. MDC XCVIII. Cum peculiari Praepott. D. D. Ordinum Hollandiae et West-Frisiae Privilegio.

VULPIACUM Eginart. Ulpen vulgo, vicus 2. leve. a Limburgo urbe, in Germania inferiore.

VULPICULA convitii species, in L. Salica, tit. 32. §. 3. Si quis alterum Vulpiculam clamaverit: quasi Vulpecula, ob notas animalis fraudes. Vulpis ingeniosa, Gregorio Turonensi, l. 8. c. 6. Unde Goupil Gallicum, quo [orig: quô] Vulpem olim eadem gens appellavit. Idem.

VULSINII et VULSINIENSIS lacus, et Insul. quo Amalesventam Theodahatus relegatam, ibi strangulari curavit, A. C. 536. Vide Volsinium.

VULTACONUM vicus Galliae in Pictonibus, memoratus Gregorio, c. 45. l. 2. de mirac. St. Martini. Profert Claudius Botarotius trientem Theudomeris, diademate e margaritis redimiti, in cuius aversa parte, Vvultaconno: quid hodie sit, non constat. Hadr. Vales. Notit. Gall.

VULTEJUS [1] Hermannus, Veteris Hassorum oppid. natus, fil. Iusti Hebraeae Linguae Professoris et Paedagogiarchae in Academia Marpurgensi, Basileae I. U. Doctor renuntiatus, A. C. 1579. mox in Academia patria Graecae Linguae primo, exin Iuris primariam Professionem nactus, A. C. 1580. tanta [orig: tantâ] nominis sui fama [orig: famâ] docuit, ut ex tota Europa undique ad eum Iuri dicata pubes conflueret. Post quae a variis Principibus expetitus modeste se excusavit, Procancellarii tamen Marpurgensis, Consiliarii Suecici, Comitis Palatini, Equitis et Consiliarii Caesarei a Ferdinando H. oblatum axioma, suscepit. Obiit A. C. 1634. aetat. 79. Profession. 55. matrimonii 53. Pater Iohannis Cancellarii Hassiaci, praeter Christophorum Consiliar. Hassiac. frater iohannis Rackenburgi Archiatri Archiducis Austriae et Christophori Regis Daniae in Iutia Consiliarii; ac socer trium Cancellariotum. Scripsit complura. Vide Ich. Henr. Dauterum, Vita [orig: Vitâ] H. Vulteii, et Casp. Cuntadum, Prosopographiae Melicae Parte III.

VULTEJUS [2] Iustus Wettera-Hassus [orig: Wetterâ-Hassus], in patria Rhetoricam et Dialecticam, cum Linguis Graeca ac Latina, primum docuit: postmodum, cum ob Scholae famam multi Acad. Marpurgensi relicta [orig: relictâ] ad eum confluerent, a Guilelmo Hassiae Principe sollenniter ad Paedagogiarcham Marpurgensem vocatus, etiam Linguae ibidem Sanctae Professionem postea, a morte Happelii, nactus est. Obiit A. C. 1575. aetat. 46. miserabili casu. Pater Hermanni, de quo supra. P. Freherus. Theatro [orig: Theatrô].

VULTIACUM villa olim Autharii Optimatis, cuius duos filios infantulos Adonem et Dadonem, a matre sibi oblatos Columbanus ibidem sua [orig: suâ] benedictione prosecutus est. An hodie Eussi, vicus ad Matronam non longe ab urbe Meldis, ubi Autharius praedictus, hodieque colitur, sicut in Monasterio Resbacensi, quod filius eius Audoenus dado condidit. Vales. Notit. Gall.

VULTUNNA seu VULTONIA fluv. Aquitaniae, per fines Santonum fluit, ex Pictonibus ortus, ac per Engeriacum oppid. in Carantonum abit, la Boutonne vulgo.Et quidem, sincero [orig: sincerô] hoc [orig: hôc] nomine nuncupatus reperitur in Tabulario Angeriacensi; in Gestis Consulum Andegavensium Vultona dicitur. Ultimus auget Carantonum, alluitque Secundiniacum Secondigny, Cisacum Chizay, Insula l'Isle, Avallem Availle, Verventum, Angeriacum oppid. Monasterio [orig: Monasteriô] suo [orig: suô] illustre, Tauniacum ad Vultonnam Tonay Bontonne, et Vallem la Vallee: tum apud locum nomine Portum Port, in Carantonum, influens. Monachus Maioris Monasterii qui Gesta praefata ante annos 500. scripsit, vicum seu castrum ad fontem eius positum vocat Caput Vultonae Che Boutonne. Vide Hadr. Vales, in voce Carantonus.

VULTUR a volatu Latinis, uti vult Becmannus in Origg. L. L. qui qualis sit, vide supra ubi de avium Volatu: an a vultu, quod perspicacissimus? Graecis gu\y, item ai)gupio\s2, quo [orig: quô] nomine tamen proprie vultur niger venit, quem Hebr. [gap: Hebrew word(s)] daja appellant, ut videre est Deuteron. c. 14. v. 17. ubi de mundis avibus; cum iidem vulturis aliud genus, quod magna ex parte album est, [gap: Hebrew word(s)] racham, a misericordia nomine imposito [orig: impositô], vocent, qua de re aliquid infra. Praevalent autem vulturum nigri, Plin. l. 10. c. 6. Unde ab atro vulture rodi, una e gravissimis Inferorum apud Poetas poenis est. Iuvenalis, Sat. 13. v. 51.

Medici quoque atro [orig: atrô] vulture libentius in pharmacis suis utuntur, uti docet Sammonicus, c. 14. ubi ad oculorum dolorem mitigandum adhiberi vult,

Vide quoque c. 34. ubi de eu)toki/a, etc. 58. ubi de Comitiali morbo. Est autem avis rapax, et si vulgo credendum, maxime immanis: utpote quae humana [orig: humanâ] carne vescitur. Certe Vultur, mortalium antiquissimis pro tumulo fuit: unde ta/foi e)/myuxoi dicti, Hermogen. peri\ *)idew=n, c. peri\ semno/thtos, *para\ de\ toi=s2 u(pocu/kois2 tou/toisi sofistai=s2 pa/mpolla eu(/rois2 a)\n, ta/fous2 te ga\r e)myu/xous2 tou\s2 gu/pas2 le/gousin, w(=nper ei)si\ ma/lista a)/cioi. Postea, iis obiecta cadavera, genus poenae fuit: Ennius de Metio Fuffetio quadrigis distracto:

Volturus in silvis miserum mandebat hemonent,
Heu quam crudeli condebat membra sepulchro!

Vide Ioh. Meursium, Comment. in Lycophron. Certe Vulturum videas a)ge/las2 muri/as2 toi=s2 stratope/dois2 parepomen/as2, innumeros greges exercitus sequentes, ut ait Basilius, Hexaem. Homil. 8. quod in specie de castris Marii, habes apud Plut. in eo, de bello, quod in Apulia contra Baiazethem parabatur, apud Petrum Bembum, Histor. Venet. l. 5. ut videl. cadavera depascantur, ad quorum loca triduo ante, aut biduo eos volare, scribit Plinius, ibid. Unde cum Vulturibus parasitos conferens Plautus, Truculento, Actu 2. sc. 3. v. 16.

Illud est, ait: vide ut iam, quasi volturii, tridue
Prius praedivinant, quo die esuri sient.

Atque hinc inter inauspicatas aves numerata, ut quibus et amissio Regni Tarquinio significata sit: aliasque a Vulturibus fuisse aves credunt nonnulli, quarum auspicio [orig: auspiciô] Romam conditam fuisse legimus. At 12. fuisse Vultures, qui Romulo fecerint Urbis condendae omen, plerique Auctores scribunt. Lucanus, l. 7. Pharsal. v. 437.

Vulturis ut primum laevo [orig: laevô] fundata volatu
Romulus infami complevit moenia ludo [orig: ludô].

Et Varro apud Censorinum, de die Natali, c. 17. ex visis illis Vulturibus spatium Urbis duraturae conicit, notaque Praedictio Vectii Valentis Auguris, Romam 12. vulturum auspicio [orig: auspiciô] conditam, 1200. ann. duraturam: quam ad A. C. 455. mox a morte Valentiniani III. Imperator. Occidentalium et Romae veteris ultimi, cum Gensericus Wandalorum Rex Romam iam secunda [orig: secundâ] vice captam incendit, fuisse impletam, statuit Ios. Medus. Et certe tum numerus Regum, de quibus Apoc. c. 17, nuper in vetete territorio Romano exortorum, ad numerum denarium excrevit, ut alibi vidimus ex praefato Medo de Apostas. novis. tempor. Sed et Caesari et Augusto, novam Urbem condituris, par vulturum numerus apparuit, apud Iul. Obsquentem, et Sueton. Octavio, c. 95. E quibus id obiter perspicere est, vulturem avem gregalem esse, contra rapacium reliquatum naturam. Und eGesnerus, Vultures, inquit, soli uncunguium gregatim degunt, ita ut aliquando quinquaginta in uno grege appare ant, ut in Aegypto se observasse [orig: observâsse], Bellonius scribit. Porro etiam Vulturem in aedem Iovis aut Deorum volasse [orig: volâsse], prodigii loco [orig: locô] habitum esse, Vulturesque, corvos et aquilas, si coiissent, conflictus et caedes indubias denuntiare aiunt, Io. Rosin. Antiqq. Rom. l. 3. c. 9. Contra Romanos Vulturibus maxim e in auguriis usos fuisse, docet et Plutarchus rationesque rei exponit, Quaestion. Roman. Quaest. 93. ubi ait: Herodotus refert. herculem in capiendis auspiciis, inprimis esse oblatis delectatum Vulturibus, eo quod avium omnium carnivorarum hanc censeret iustissimam, Prunum, quia nihil animatum tangit aut necat, sed solis vescitur cadaveribus. Deinde, quod sui generis cadavera praeterit. Nemo enim conspexit avem a Vulture gustari: cum aquilae et accipitres maxime persequantur eas et occidant. Atqui secundum Aeschylum,

Ad haec, avis haec minime omnium hominibus nocet, cum neque fruges perdat, reque plantas, neque ullum animal mansuelum laedat. Eadem in Romulo legas. Unde concludit, vulturem omnium sui generis animalium esse dikaio/taton, kai\ a)blabestaton, iustissimum et minime noxium. Quae causa, quod non solum pro fausta alite Romanis haec fuerit, sed eriam, quod Indos mottuorum suorum corpora, non in peonam, sed honoris ergo, vulturibus obiecisse, auctor est Sextus Philos Pyrrhoniar. Hypothes. l. 3. c. 14. Quale quid in usu fuisse, etiam apud Persas, probat Brissonius, de Regn. Pers. l. 2. idemque factitasse [orig: factitâsse] Hispanos, testatur Silius Ital. l. 13. v. 471. ubi de iis, qui in bello sortiter dimicantes occubuerant,

Tellure, ut perhibent, is mos antiquus Ibera [orig: Iberâ],
Exanima obscenus consumit corpora vultur.

Et Baccaeos, h. e. Vaccaeos in specie, Aelianus, Histor. l. 10. c. 22. ubi apud Aegyptios, Vulturem esse Iunoni sacrum, et eius pennis ornari caput Isidis, ac tw=n propulai/wn o)ro/fous2, vestibulorum fastigia addit. Quid quod Horus Apollo Aegyptios eosdem matrem aut misericordem picto [orig: pictô] vulture significasse [orig: significâsse] in Hieroglyphicis ait: quippe, quem proprio [orig: propriô] exsecto [orig: exsectô] femore pullis suis praebere sanguinem suum exsugendum, ne cibi penuria [orig: penuriâ] conficiantur, tradit l. 1. c. 11. suffragante Pisida [orig: Pisidâ] v. 1064. Quae vera ratio nominis Hebraei praefati racham: cuius historiam Patres interpolarunt [orig: interpolâtunt], ut pelecano tribuerent, quod vulturis erat proprium, uti pluribus docet Bochartus, Hieroz. Parte poster. l. 2. c. 27. ubi inter alia, etiam reliquas aves eum ab accipitre tueri, et proin pii elogio [orig: elogiô] insigniti a Cassiodoro, l. 2. Epist. 19. adnotat. Effugere tamen non potuit Vultur, quin avidus dicatur Catullo, Epigramm. 109. v. 4. et Senecae in Agamemn. a qua eius indole Vultures dicti Testamentorum captatores, ut Origeni annotatum, Homil. 7. in Levit. Imo et Imperatores praedae inhiantes ac avatos provinciarum praefectos Vulturios Cicero pro Sextio et alibi vocat. Gerh. Ioh. Vossius, de Idol. l. 3. c. 85. Sed et unguenti odore offenditur, rosacei inprimis, quo [orig: quô] et exanimari, testes sunt, Aristoteles in Mirab. Theophrastus, de Causis plantar. c. 4. Plin. l. 11. c. 53. Alii. Quod vero apud Aegyptios Vulcani Minervaeque symbolum hae avis fuit, quorum ille a)pa/twr Poetis, haec a)ma/twr Euripid. in Phaenissis dicta, hinc est, quia omnes Vultures, absque coniugis opera [orig: operâ], pullos generare primi erediderunt. Quae opinio ab illis ad Graecos, a Graecis ad Christianos propagata est, e quibus Basilius non dubitat, ex Vulturum citra marem conceptu, firmate conceptionem B. Virgihis. Sed errorem solide refellit Albertus M. qui ait, inter Treviros et Vangionum urbem, quae Wormatia dicitur, saepe conspectum, eos inter se misceri: Ubi et testatur, eosdem hic [orig: hîc]

videri quotannis nidifi cantes, atque ex congestis in nidos cadaveribus foedum spargi odorem: quibus refellitur, quod in Geoponicorum Collectan. legimus, non nidificare Vultures, etc. Vide iterum Voss. l. cit. c. 78. Porro visus symbolum quoque Vulturem esse, discimus ex Oro, Hieroglyph. l. 1. c. 11. dicente, Aegyptios ad significandum visum, Vulturis uti hieroglyphico [orig: hieroglyphicô]. Interim Vossius assentitur iis, qui Vulturem censent visu ab aquila vinci. Imo quod uterque longe adeo sibi subiecta conspiciat, non tam ab organi praestantia esse censet, quam ex sublimi volatu, quod iudicium etiam Isidori est, Origin. l. 12. c. 7. etc. Similes Vulturibus, inter aquilas, percnopteri sunt, aquilae degeneres et vulturina [orig: vulturinâ] specie, atque ex aquilae et vulturis adulterio natae, hincque gupai/etoi dictae: quas aquilarum nomine indigitari Matth. c. 24. v. 28. et Lucae, c. 17. v. 37. ubi aquilas ad cadaver congregari dicitur, censet idem Bochartus, ubi supra, l. 2. c. 10. Ut et hoc addam, ala Vulturis, quod volatu valeat sublimi, apud Hebraeos, in pretio fuit, unde [gap: Hebrew word(s)] filiam alae avem hanc Onkelos vocat. Sed et in Aegypto, domorum vestibulis alas eius affixas, indicium nobilis, ac vetusti generis fuisse, supra innuimus, et pluribus docet Alex. ab Alexandro, Genial. Dier. l. 5. c. 24. etc. De lapide eu)toki/w| seu w)kutoki/w| ex India a vulturibus afferri solito, secundum Recentiorum sententiam, Hieronymi, seu quisquis Auctor est Epistolae De cereo Paschali, Eustathii in Hexaem. Aliorum, quod soli aquilae Veteres ascripsere [orig: ascripsêre], a)eti/thn hinc i. e. aquilinum lapidem appellantes: de Tityi vulture in Fabulis, idem significante, quod in Sacris vermis non moriens, vide eundem Bochartum, d. l. et plura de Vulturis, apud Aegyptios veteres in Hieroglyphicis usu, apud Nic. Causivum, Symbolica [orig: Symbolicâ] Aegyptior. Sap. uti de Agrio, Polyphontes filio, in vulturem mutato, Anton. Liberalem, ex Boei Ornithog. Adde qui de Avibus ex professo scripserunt, iam ex parte supra passim laudatos.

VULTURA et VULTURARIA, urbs Hirpinorum in Apuliae confinio Episcopalis sub Archiepiscopo Beneventano. Volturara hodie Baudrand. urbecula Capitanatae, 23. mill. pass. a Benevento in Boream, 12. a Luceria in Occasum. Huius meminit Horat. l. 3. Od. 4. v. 9.

VULTURII ut et Reguli, tali dicti sunt olim, observante Cael. Rhodigino [orig: Rhodiginô], l. 8. c. 18. Cuius rei rationem Hadr. suggerit Turuebus, Adversar. l. 5. c. 6. Pro numeris, inquit, effigies animalium habebant, ut Vulturum, aut regulorum. Meminit autem Vulturiorum Plautus, Curcul. Actu 2. Scen. 3. v. 78.

VULTURNUM urbs olim Campaniae Episcopalis sub Archiepiscopo Capuano, a Capua [orig: Capuâ] 10. mill. pass. ad ostia Vulturni fluv. nunc exiguum castrum inter Sinuessam ad Occidentem 8. et Linternum ad Ortum 9. milliar. Vulturnum urbs prius, postea Capua est appellata, teste Livio [orig: Liviô]. l. 4. c. 37. Ex uno Vulturnum geminum fuisse videatur, unum interius, alterum in ora [orig: orâ]. Baudrand. Vulturnum, nunc Castel del Volturno, in Terra Laboris, in ora maris Tyrtheni 9. milliar. a Liteno in Boream.

VULTURNUS Deus apud veteres, vide Volturnus. Item ventus ab Ortu hiberno spirans, quem Graeci Eurum vocant. Plin. l. 2. c. 47. Item fluv. ad Vulturnum urbem in Campania, qui in Samnio oriens, apud fines Atinae, per Venafrum, Telesiam et Capuam, in mare Tyrrhenum, ad Vulturnum urbem decurrit, Calore et Sabbato [orig: Sabbatô] fluv. acceptis, Virg. l. 7. Aen. v. 729.

At flavum caput, humidumque late
Crinem mollibus impeditus ulmis,
Vulturnus levat ora, maximoque
Pontis Caesarei reclivis arcu,
Pandis talia faucibus redundat:
Qui me vallibus aviis refusum
Et ripas habitare nescientem
Recti legibus alvei ligasti [orig: ligâsti];
Et nunc ille ego turbidus minaxque
Vix passus dubias prius carinas,
Iam pontem fero, perviusque calcor.
Qui terras rapere et rotare silvas
Assueram [orig: Assuêram] (pudet) amnis esse coepi, etc.