03/2007 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed - structural and semantic tagging completed - spell check performed - no orthographical standardization
01/2008; 04/2008; 10/2008; 01/2009; 03/2009; 07/2009; 02/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: as0000

[gap: frontispiz]

image: as0001

ADAMI FRIDERICI KIRSCHII ABVNDANTISSIMVM CORNVCOPIAE LINGVAE LATINAE ET GERMANICAE SELECTVM, QVO CONTINENTVR Vocabula Latina omnis aeui, antiqui, medii ac noui, pariter ac Graeca, Latinitate donata, nec non formulae dicendi elegantiores et Constructiones Verborum; praeterea Deorum, Dearum, Gentium, Regnorum, Regionum, Vrbium, Marium, Fluuiorum, Insularum, Montium, Animalium, Arborum, Herbarum, Florum et Mineralium Nomina; nec non Theologorum, Iure Consultorum, Medicorum, Philosophorum, Philologorum, Poetarum, ac Mythicorum, Artibus liberalibus, aliisque disciplinis, Rei quoque Militari ac Monetariae verba propria, eorumque Significationes et Explicationes, Syllabarum longitudine uel breuitate signis expressa: CVI ADIVNGVNTVR IN FINE Calendarium Romanum, compendia scribendi olim in Latio vsitatissima, siue Notae et Sigla antiquorum; deinde adiecta est Tabula alphabetica Charact. Latin. in Codicibus MStis [abbr.: Manuscriptis] pro Seculorum ratione occurrentium, tum Specimen Scripturae ueteris, APPENDIX REGIONVM, VRBIVM, MONTIVM ET FLVVIORVM; ET AD POSTREMVM Consanguinitatis pariter atque Affinitatis Tabula, Nominaque Numeralia. EDITIO NOVISSIMA, A mendis non paucis studiose repurgata, Parte vtraque aucta, in ordinem redacta, ac denique tironum purioris Latinitatis studiosorum vsui accommodata. CVM PRIVILEGIIS. LIPSIAE SVMTV ENGELHARTI BENIAMINIS SVIKERTI CIC IC CCLXXIV.



image: as0002

[gap: prolegomena]

image: as0036

Explicatio signorum, quibus in hoc Lexico verba distinguuntur.

* Asteriscus verba mere graeca indicat.

+ Signo crucis peregrina, noua et barbara sunt notata.

Obs. vel Obsol. verba obsoleta sunt insignita.



page 35, image: s0018

Achaemenia, ae, f. eine persische Landschaft. Steph.

Achaemenidae, arum, m. plur. ein versisches Geschlecht, welches auch Pasargadae benennet wird. Horat.

Achaemenides, ae, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print], et Achemenides, ae, m. Nom. propr. eines von des Ulyssis Gefährten. Virg.

Achaemenis, idis, f. ein Kraut, welches, wenn man es unter die Feinde wirft, ein Zittern und Beben unter ihnen verursachen soll. Plin

Achaemenius, a, um. [1)] das vom Achämenes herkommt. 2) Persisch. Horat. 3) Achaemenia ira, hestiger und königlicher Zorn. Prou.

Achaeus *, a, um. [1)] aus der Landschaft Achaja, item Griechisch. 2) Subst. ein Grieche. Ouid.

Achaeias, adis, f. [1)] eine aus Achaja. 2) eine Griechinn. Idem.

Achaia *, ae, f. eine Landschaft in Griechenland.

Achaicus, a, um. id. quod Achaeus.

Achais, idis, f. id. quod Achaeis.

Achana, ae, f. [note of the transcriber: no gender determination in the print] et Achane, es, f. ein gewisses Maaß bey den Persern.

Acharis *, itis, o, Adi. undankbar. id. quod Ingratus.

Acharistia *, ae, f. Undank, Undankbarkeit. id. quod Ingratitudo.

Acharnae *, arum, f. plur. ciuitas Graeciae in attica regione. Paus.

Acharnanus, a, um. der aus Acharnae ist. Corn. Nep.

Acharne, es, f. ein gewisser Meerfisch. Plin.

Acharnenses, ium, f. eine gewisse Comödie bey dem Aristophane. Varr.

Achates, ae, m. [1)] ein Edelgestein, Achat genannt. Plin. 2) Nom. propr. eines treuen Gefährten des Aeneä. Virg, Prou. Fidus Achates, ein treuer Gefehrte. 3) Nom propr. eines Liebhabers der Arsinoe. Scalig. 4) ein Fluß in Sicilien. Plin.

Achedorus *, i, m. ein Fluß in Macedonien. Volaterr.

Acheloides, um, f. plur. Sirenen, des Acheloi Töchter. Ouid. dicuntur et Acheloiades, um, f. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print]

Acheloius, a, um. was aus dem Flusse Achelous ist. Virg.

Achelous, i, m. [1)] ein geschwinder Fluß in Spiro. Ouid. 2) Wasser. Macrob.

Achemon, onis, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] siehe Achmon.

Acherois *, idis, f. Art von Pappelbäumen, die entweder an dem Flusse Acheron gewachsen, oder den unterirdischen Göttern geweyhet gewesen sind. Paus.

Acheron, ontis, m. [1)] Höllenfluß. 2) die Hölle, 3) ein Fluß in Spiro. Scribitur etiam Acheruns, untis, m. [note of the transcriber: no gender determination in the print].

Acherons, ontis, m. Nom. propr. eines Knechts. Plaut.

Acherontia, ae, f. eine Stadt in Apulien. Horat.

Acheronticus, a, um. höllisch. Plaut.

Acherontigenus, a, um. idem quod Acheronticus. Mart.

Acherontini, orum, m. plur. Völker, von dem Flusse Acheron also benennet. Plin.

Acherontius, a, um [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] id. quod Acheronticus.

Acherusia, ae, f. [1)] eine See in Campanien. Plin. 2) item in Epiro, wo der Acheron entspringen soll. Strab. 3) gewisse Höhle. Pompon. Dicitur etiam Acherulis. Subst. [note of the transcriber: no word class determination in the print] Valer. Flacc.

Acherusius, a, um. höllisch. Lucret.

Achetae *, arum, f. plur. eine Art grosser Heuschrecken. Plin.

Achillas, ae, m. Nom. propr eines königlichen Bedienten, der den Pompejum umgebracht hat. Plutarch. Lucan.

Achillea, ae, f. Gartenkraut, Schaafrippe, Schaafgarbe. Plin.

Achilleides, ae, m. des Achilles Sohn, d. i. Pyrrhus. Scribitur et Achillides, ae, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] Ouid.

Achilleis, idis, f. [note of the transcriber: no gender determination in the print] et Achillea, ae, f. eine Art von Gersten. Botan.

Achilleon, i, n. eine Stadt in Jtalien. Strab.

Achilleos, i, f. id. quod Achilleon.

Achilles, is, m. [note of the transcriber: no gender determination in the print] et Achilleus, i, m. [1)] Nom. pr. eines tapfern Griechen, der endlich vom Paris in dem Tempel Apollinis getödtet worden ist. Virg. 2) Prou. ein tapferer Kriegsmann.

Achilleum, i, n. eine Art Schwämme. Plin.

Achilleus, a, um. [1)] was vom Achille ist und herstammet. 2) stark, heldenmüthig. Virg. 3) Achilleus cursus, Nom. propr. einer Halbinsel am Dniester. Plin.

Achillis, idos, f. Jnsel in dem euxinischen Meere. Idem.

Achilus *, i, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] siehe Achylus.

Achimenis, idis, f. Zauberkraut. Idem. id. quod Achaemenis.

Achinus +, i, m. Gärtner, der seinen Garten nur im Bestand, oder gepachtet hat.

Achiropoeitus +, i, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] Nom. propr. eines gewissen Marienbildes, welches im Himmel, und also ohne Hände soll seyn gemalet worden.

Achisarmi, orum, m. plur. Völker, die vor Zeiten Afrikam bewohnet haben. Idem.

Achiuus, i, m. ein Grieche. Virg. Horat. (Achaia)

Achlys *, ydis, f. [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] et, ydis, m. [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print]. Verdunkelung der Augen. Medic.

Achmon *, onis, m. Nom. propr. einer von denen zween betrüglichen Brüdern in Lydien, die Cercopes genennet wurden, und zwar der allerleichtfertigste. Hist.

Achne *, es, f. [1)] ein nichtswürdiges Ding, Spreu, Spähnchen. 2) Nom. propr. Insulae. Plin.

Achola, ae, f. Stadt in Afrika. Ptolem.

Acholus *, i, m. der keine Galle hat.

Achor, oris, m. Nom. propr. eines heydninischen Gottes bey den Cyrenern. Plin.

Achores, um, m. plur. Erbgrind, Schuppgrind. Med. Dicitur et Sing. Achor, oris, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print]. Blanc.

Achras *, adis, f. wilder Birnbaum. item gewisse Art von sauren Birnen, die den


page 37, image: s0019

Hals heiser und rauh machen. Achrades pyri. Col.

Achrestus *, a, um. unnütz, nichts werth.

Achreogelos *, otis, m. ein lachender Narr, der über alles lachet. Erasm. ( [gap: Greek words] )

Achroi, orum, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] scil. homines, die keine Farbe haben, (mißfarbig.)Medic.

Achronicus, a, um [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] sieheAcronyctus [correction of the transcriber; in the print Acronychus].

Achronologia *, ae, f. Jrrthum in der Zeitrechnung.

Achrua, ae, f. Stadt im glückseligen Arabien. Ptolem.

Achylus *, i, m. sine succo.

Achyrosis *. eos, f. [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] vermischte Spreu mit Leimen, damit die Häuser gebauet werden.

Acia, ae, f. [1)] der Faden in der Nadel. Petron. 2) Naht. Plaut. 3) ein chirurgisches Jnstrument. Medic. 4) ab acia et acu omnia exponere, Petron. alles haarklein her erzählen.

Aciaeris, is, f. Opferaxt bey den Alten. Fest.

Aciare +, is, n. hartes Eisen. Fresn.

Aciaria, orum, n. plur. Haarnadel.

Aciarium, ii, n. [1)] eine Nadelbüchse Gloss. (Acus) 2) Stahl.

Acibi, orum, m. plur. Locus est in Sarmatia Europaea. Ptolem.

Acicarus, i, m. Nom. propr. eines Königs in Egypten, welcher auch Acoris, m. [note of the transcriber: no gender determination in the print], s. Acencheres, m. [note of the transcriber: no gender determination in the print] heißt. Hist.

Acicula, ae, f. [1)] Stecknadel, (Häfftlein.)Valla. 2) gewisses Kraut. 3) Fisch, Stichling genannt.

Acicularius +, ii, m. Nadler, Häfftleinmacher.

Acidalia, ae, f. [1)] Zuname der heydnischen Göttinn Venus. Seru. 2) Acidaliae forores, die Grazien oder Huldgöttinnen. Poet.

Acidalius, ii, m. [1)] Brunnen in Orchomeco, der Venus und den Gratien gewidmet. Virg. 2) Nom. pr. eines berühmten Critici. Barth.

Aciditas, atis, f. Säure.

Acidonicus +, a, um. idem quod Acidus.

Acidulae, arum, f. plur. Sauerbrunnen. Plinio etiam est in Sing. Acidula, ae, f. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print]. (Aceo)

Acidulus, a, um, Dimin. säuerlich. Plin.

Acidum, i, n. [1)] eine Art gewissen Salzes. Med. 2) Säure im Magen. Idem. 3) etwas Unangenehmes. Petron.

Acidus, a, um. [1)] sauer. Virg. Compar. Acidior. Petron. Superl. Acidissimus. Plaut. 2) Metaph. verdrüßlich, widerwärtig. Petron. 3) Acida bilis, schwarze Galle. Medic. (Aceo)

Acienses, ium, m. plur. Völker, vor alten Zeiten in Jtalien, deren Nachbarn die Albaner waren. Plin.

Acieris, is, f. ehernes Beil der heydnischen Priester zum Opferschlachten, Schlachtmesser. Fest. i. q. aciaeris.

Acies, ei, f. [1)] Schärfe. Ferri acies, Schärfe eines Schwerdts. Virg. 2) die Spitze, acies rostri. Plin. 3) Metaph Oculorum acies, Schärfe des Gesichts. Ingenii, des Verstands. Cic. 4) Schlachtordnung. Tac. Nep. 5) Treffen. Cic. 6) der Augapfel. Cic. Veteres etiam dixerunt Acii pro Aciei.

Acile, es, f. Handelsstadt und Niederlage der ostindianischen Schiffe. Plin.

Acilia Augusta, Straubingen, eine Stadt in Bayern. Geogr.

Acilia Lex, Gesetz, das allen Aufschub im Gerichte verbietet. Hist. (Acilius)

Acilius, ii, m. [note of the transcriber: no gender determination in the print] Nom. propr. eines römischen Zunftmeisters, von welchem Lex Aciliahergekommen ist. Hist.

Acimbro, Subst. [note of the transcriber: no word class determination in the print] Oppidum Hispaniae. Plin.

Acina, ae, f. arabische Stadt. Plin.

Acinaces, is, m. ein krummes Gewehr, Säbel. Horat.

Acinaceus, a, um. aus Trest (Trestern) gemacht. ICt. Vinum acinaceum, Lauer, Wein von Trestern. (Acinus)

Acinarius [1], a, um. idem. Varr.

Acinarius [2], a, um [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] (Acinatitius) a, um. Vinum acinatitium, ein delicater Wein. Vlp. Opponitur vino acinaceo.

Acinesia *, ae, f. Unbeweglichkeit. Medic.

Acinor +, atus sum, ari, Passiue, sich mit nichtswürdigen Sachen aufhalten. Fresne.

Acinos *, i, f. klein Basilienkraut. Plin.

Acinosus, a, um. voller Beeren oder Körner. Idem.

Acinus, i, m. [1)] Legitur et Acinum, i, n. Varr. Beeren in Früchten. Colum. 2) der Kern oder Stein in den Beeren. Plin. 3) ein Kraut. Plin.

Acipenser, seris, m. Stör, ein Fisch. Idem. Dicitur et Acipensis, is, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print]. Mart.

Aciris, is, m. ein Fluß in Jtalien. Plin.

Acis, is, m. [1)] Nom. pr. des Fauni Sohn, ein schöner Sicilianischer Hirt, welchen die Galatea so geliebet, daß sie den Riesen Polyphemum verachtete, darüber dieser voller Zorn den Acis umbrachte, welchen dann die Galatea in einen Brunnen verwandelte. Ouid. 2) Fluß in Sicilien. Idem. 3) Insula vna ex Cycladibus. Plin. Hodie Siphus, Siphante.

Aciscularius +, ii, m. [note of the transcriber: no gender determination in the print] ein Steinmetz. Gloss.

Acisculum +, i, n. et Acisculus, i, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print], i, m. kleine Axt, ein Beil. q. d. Asciculus. (Ascia)

Acitabulum +, i, n. Klapperwerk. id. quod Crepitaculum.

Acitauones, um, m. plur. Völker, die vor Zeiten in den Alpengebirgen gewohnt haben. Plin. 3, 20.

Acithius, ii, m. Fluß in Sicilien. Ptolem.

Aciton, Subst. [note of the transcriber: no word class determination in the print] eine Jnsel, nicht weit von Creta gelegen. Plin.

Aclassis, is, f. ein Kleid, das auf den Achseln nicht zusammen genäht ist. Fest.

Aclerus *, a, um. enterbt. ICt.

Acleti *. Aduerb. unberufen, ungeladen. Plin. ( [gap: Greek words] )