03/2007 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed - structural and semantic tagging completed - spell check performed - no orthographical standardization
01/2008; 04/2008; 10/2008; 01/2009; 03/2009; 07/2009; 02/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: as0000

[gap: frontispiz]

image: as0001

ADAMI FRIDERICI KIRSCHII ABVNDANTISSIMVM CORNVCOPIAE LINGVAE LATINAE ET GERMANICAE SELECTVM, QVO CONTINENTVR Vocabula Latina omnis aeui, antiqui, medii ac noui, pariter ac Graeca, Latinitate donata, nec non formulae dicendi elegantiores et Constructiones Verborum; praeterea Deorum, Dearum, Gentium, Regnorum, Regionum, Vrbium, Marium, Fluuiorum, Insularum, Montium, Animalium, Arborum, Herbarum, Florum et Mineralium Nomina; nec non Theologorum, Iure Consultorum, Medicorum, Philosophorum, Philologorum, Poetarum, ac Mythicorum, Artibus liberalibus, aliisque disciplinis, Rei quoque Militari ac Monetariae verba propria, eorumque Significationes et Explicationes, Syllabarum longitudine uel breuitate signis expressa: CVI ADIVNGVNTVR IN FINE Calendarium Romanum, compendia scribendi olim in Latio vsitatissima, siue Notae et Sigla antiquorum; deinde adiecta est Tabula alphabetica Charact. Latin. in Codicibus MStis [abbr.: Manuscriptis] pro Seculorum ratione occurrentium, tum Specimen Scripturae ueteris, APPENDIX REGIONVM, VRBIVM, MONTIVM ET FLVVIORVM; ET AD POSTREMVM Consanguinitatis pariter atque Affinitatis Tabula, Nominaque Numeralia. EDITIO NOVISSIMA, A mendis non paucis studiose repurgata, Parte vtraque aucta, in ordinem redacta, ac denique tironum purioris Latinitatis studiosorum vsui accommodata. CVM PRIVILEGIIS. LIPSIAE SVMTV ENGELHARTI BENIAMINIS SVIKERTI CIC IC CCLXXIV.



image: as0002

[gap: prolegomena]

image: as0036

Explicatio signorum, quibus in hoc Lexico verba distinguuntur.

* Asteriscus verba mere graeca indicat.

+ Signo crucis peregrina, noua et barbara sunt notata.

Obs. vel Obsol. verba obsoleta sunt insignita.



page 95, image: s0048

Affectatio, onis, f. eine angenommenne Weise, künstliches, gezwungenes Wesen. Plin.

Affectator, oris, m. [1)] der begierig nach etwas strebet. affectator imperii. Florus. 2) der eines andern Manier nachäffet. Quint.

Affectatus, a, um. [1)] darnach man sehr strebet. Plin. iun. 2) angemaasset. Quint. 3) gezwungen. Affectata oratio, eine gezwungene Rede.

Affectio, onis, f. [1)] Beschaffenheit, 2) Coeli affectio (i. e. constellatio vulgo sic dicta.) 3) eine zufällige Bewegung des Leibs, oder des Gemüths. 4) Liebe, Neigung, Gewogenheit. Cic.

Affecto, avi, atum, are. [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] et Adfecto, avi, atum, are. [1)] sehr grosse Begierde haben, emsig begehren. Cic. cruorem alicuius. Stat. 2) Affectare aliquem damnis, einem grossen Schaden thun. Plaut. 3) Affectare regnum, nach dem Reiche trachten. 4) Dextram affectare. Virg. die Hand anlegen, um etwas anzufassen. 5) morbo affectari. Liv. von der Krankheit überfallen werden.

Affector, atus sum, ari. [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] et Adfector, atus sum, ari. Depon. Obsol. idem. Varr.

Affectus [1], a, um [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] et Adfectus, a, um. [1)] angethan, bewegt, begabt, voll. Vitiis affectus, voller Laster, lasterhaft. cum Ablat. 2) fast vollenbet. Bellum affectum, ein Krieg, der beynahe zu Ende gehet. Cic. 3) übel bestellt. Respublica affecta, ein übel bestelltes Regiment. Cic. 4) Affecta femina, in bonam partem dicitur, ein gelehrtes Weib; in malam, ein in die äusserste Noth gebrachtes Weib. Fest. 5) Affecta valetudo, Krankheit. Medic. 6) es zeigt jeden Zustanb an. Oculus perturbatus non est probe adfectus. 7) geschickt, ad suum munus fungendum. Cic. 8) gesinnt, eodem animo sum adfectus erga te. Cic.

Affectus [2], us, m. 1) Zuneigung, 2) Gemüthsbewegung, Wille, Begierde, 3) Krankheit. Quint. 4) Gemüthsverfassung. Cicero.

Affectuosus +, a, um. liebreich, geneigt. Macrob.

Affero, affers, attuli, allatum, afferre [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] et Adfero, affers, attuli, allatum, afferre, [1)] hiuzu bringen, herzu bringen. Alicui aliquid afferre, einem etwas bringen. Cic. 2) Rationem sui facti afferre, von seinem Verfahren Rechenschaft geben. Cic. 3) Metaph. Violentas alicui manus afferre, einen tödten. Idem. 4) verkündigen. Cic. 5) dienen. Idem. 6) affertur. impers. Liu, man bringt Nachricht. 7) verursachen. laetitiam, labores, lacrymas. Cic.

Affibulo, avi, atum, are. anschnallen, anheften. Cels.

Afficio, et Adficio, feci, fectum, ficere. [1)] im Leibe oder im Gemüthe eine Veränderung verursachen, einen rühren. hoc me adficit. anthun. Aliquem aliqua re, einem etwas anthun. Cic. 2) bewegen. Tristitia affici, durch die Traurigkeit bewegt werden, sich bekümmern, traurig seyn. Cic. 3) überhäuffen, überschütten. Maximis muneribus aliquem, einen reichlich beschenken, mit grossen Geschenken überhäuffen. Cic. afficere aliquid nomine. Cic. einer Sache einen Namen geben. afficere milites stipendio, den Soldaten ihren Sold geben. Cic. 6) afficere aliquem virgis, Plaut. einen mit Ruthen hauen.

Afficior, affici. Passiv. gesinnet seyn. it. bewegt werden.

Affictitius, a, um. hinzugesetzt, hinzugethan, angedichtet. Varr. (Affingo)

Affictus, a, um. Particip. erfunden, hinzu gethan, angedichtet. (Affingor)

Affigo, fixi, fixum, figere [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] et Adfigo, fixi, fixum, figere. [1)] anheften, anschlagen, anhenken. Aliquid ad aliquid, in aliquo, alicui affingere, etwas an etwas henken. Cic. (Figo) 2) aliquid animo suo, sich etwas in den Kopf setzen, fest einbilden. Quint.

Affingo, finxi, fictum, fingere [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] et Adfingo, finxi, fictum, fingere. 1) bilden, eine Gestalt geben. 2) andichten, 3) einem etwas beylegen. Cic. (Fingo)

Affinis [1], is, c. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print], et Adfinis, is, c. [1)] Schwager, verschwägerter Freund, Verwandter. 2) Nachbar. Cic.

Affinis [2], e [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print], et Adfinis, e Adi. [1)] verschwägert, verwandt. 2) Nachbar. Fest. 3) Metaph. theilhaftig. cum Genit. et Dat. affinis culpae. Cic.

Affinitas, atis, f. (Sippschaft) Schwägerschaft, Freundschaft. Affinitaten contrahere, Schwägerschaft machen. Liv. Metaph. affinitas literarum, die Aehnlichkeit und Verwandtschaft der Wissenschaften. Quint.

Affirmate, Adv. [note of the transcriber: no word class determination in the print] et Affirmanter, Adv. gewiß, sicherlich. Cic. Superlat. Affirmatissime, sehr gewiß. Aul. Gell. affirmate aliquid promittere. Cic. etwas mit einem Eide versprechen. (Affirmo)

Affirmatio, onis, f. Befestigung, Versicherung, Bestätigung. Cic. Affirmatio per fidem gentilitiam, Bekräftigung (bey Adelichen Ehren) bey Cavalier-Parole. ICt.

Affirmatiue +, Adverb. bestätigend. Perott.

Affirmatiuus +, a, um. bejahend. Philos.

Affirmator +, oris, m. Bekräftiger, Bestätiger, Bejaher. Perott.

Affirmatores +, um, m. plur. die Bürgen für die Vormünder, Vlp.

Affirmatrix +, icis, f. Bekräftigerinn, Bejaherinn. Perott.

Affirmatus, a, um. befestiget, bestätiget. Cic.

Affirmo, avi, atum, are. [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] et Adfirmo, avi, atum, are. [1)] bejahen, beständig sagen, bestätigen. Cic. Aliquid certum, pro certo affirmare, etwas für gewiß aussagen. Liv. 2) befestigen. Spem affirmare, gewisse Hoffnung machen. Liv. se animo. Catull. einen Muth fassen. (Firmo)

Affixus, a, um [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] et Adfixus, a, um. [1)] angeheftet. cum Datiuo, nonnunquam etiam cum Praepositione insequente Ablatiuo construitur. 2) Affixum esse libris, stets über den Büchern liegen. Cic. 3) Affixum in animo, zu Herzen gefaßt, der Seele tief eingedrückt. Id. (Affigor)

Afflamen +, inis, n. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] et Adflamen, inis, n. das Anblasen. Iuuen. (Adflo)

Afflator, oris, m. Anblaser. item Aufblaser. Perott.