03/2007 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed - structural and semantic tagging completed - spell check performed - no orthographical standardization
01/2008; 04/2008; 10/2008; 01/2009; 03/2009; 07/2009; 02/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: as0000

[gap: frontispiz]

image: as0001

ADAMI FRIDERICI KIRSCHII ABVNDANTISSIMVM CORNVCOPIAE LINGVAE LATINAE ET GERMANICAE SELECTVM, QVO CONTINENTVR Vocabula Latina omnis aeui, antiqui, medii ac noui, pariter ac Graeca, Latinitate donata, nec non formulae dicendi elegantiores et Constructiones Verborum; praeterea Deorum, Dearum, Gentium, Regnorum, Regionum, Vrbium, Marium, Fluuiorum, Insularum, Montium, Animalium, Arborum, Herbarum, Florum et Mineralium Nomina; nec non Theologorum, Iure Consultorum, Medicorum, Philosophorum, Philologorum, Poetarum, ac Mythicorum, Artibus liberalibus, aliisque disciplinis, Rei quoque Militari ac Monetariae verba propria, eorumque Significationes et Explicationes, Syllabarum longitudine uel breuitate signis expressa: CVI ADIVNGVNTVR IN FINE Calendarium Romanum, compendia scribendi olim in Latio vsitatissima, siue Notae et Sigla antiquorum; deinde adiecta est Tabula alphabetica Charact. Latin. in Codicibus MStis [abbr.: Manuscriptis] pro Seculorum ratione occurrentium, tum Specimen Scripturae ueteris, APPENDIX REGIONVM, VRBIVM, MONTIVM ET FLVVIORVM; ET AD POSTREMVM Consanguinitatis pariter atque Affinitatis Tabula, Nominaque Numeralia. EDITIO NOVISSIMA, A mendis non paucis studiose repurgata, Parte vtraque aucta, in ordinem redacta, ac denique tironum purioris Latinitatis studiosorum vsui accommodata. CVM PRIVILEGIIS. LIPSIAE SVMTV ENGELHARTI BENIAMINIS SVIKERTI CIC IC CCLXXIV.



image: as0002

[gap: prolegomena]

image: as0036

Explicatio signorum, quibus in hoc Lexico verba distinguuntur.

* Asteriscus verba mere graeca indicat.

+ Signo crucis peregrina, noua et barbara sunt notata.

Obs. vel Obsol. verba obsoleta sunt insignita.



page 241, image: s0121

Ardeas, atis. m. et Ardeatinus, a, um, von Ardell. Cic.

Ardelio, onis, f. ein unruhiger Mensch, item der sich in alle Händel mischet. Marc.

Ardelionatus +, us, m. idem quod Polypragmosyne, Mischung in allerley Händel.

Ardenburgum, i, n. die Vestung Ardenburg in dem holländischen Flandern. Geogr.

Ardens, entis, o, [1)] hitzig. Plin. 2) Met. Ardentes litterae, hitzig geschriebene Briefe. Cic. 3) herrlich, funkelnd. clypei ardentes. Virg. Color ardentissimus. Plin. eine sehr lebhafte, gleichsam glühende Farbe. 4) ungestümm. Flor. 5) Ardentes, die an der hitzigen Krankheit liegen. Medic. 6) verliebt. Poet. Compar. Ardentior, ius [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print]. Plin. Superl. Ardentissimus, a, um [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print]. Idem.

Ardenter, Aduerb. brünstig, heftig. Cic.

Ardeo, arsi, arsum, ardere, [1)] brennen. 2) Met. Amore alicuius rei ardere, vor Liebe gegen etwas entbrennen, etwas sehr lieben. Cic. Ardere aliquem, aliquo, et in aliquo, einen heftig lieben. Virg. 3) von jeder heftigen Begierde und Leidenschaft. ardentes cum cupiditate, tum metu, tum conscientia. Cic. Ardere in arma, gern mit Waffen umgehen. Idem. 4) Paries iam proximus ardet, itzt gilt es uns, itzt geht die Noth an Mann. Perott. Ouid. 5) scheinen, glänzen, schimmern, funkeln. Cic. Tyrio ardebat murice. Virg. 6) Orbis terrarum ardet bello, der Krieg tobt in der ganzen Welt. Cic.

Ardeola, ae, f. Dimin. ein kleiner Reyher, ein kleiner Raubvogel. (Ardea)

Ardesco, ere, [1)] anheben zu brennen, entbrennen. 2) immer hitziger werden. Virg. 3) Met. Caede ardescunt, sie haben eine grosse Begierde zum Todtschlage. Ouid. 4) In iras ardescere, zornig werden. Idem. (Ardeo)

Ardesia, ae, f. Schieferstein.

ardaeus, i, m. Nom. pr. eines grausamen Regenten in Pamphylien. Plaut.

Ardiscus, i, m. ein Fluß in Scythien. Herod.

Ardor, oris, m. [1)] Brunst, Hitze. Solis ardore torreri, von der Sonnenhitze verbrennet werden. Cic. 2) Met. Begierde, Verlangen. Amoris ardor, Liebesbegierde. Ardor mentis ad gloriam, Ruhmbegierde. Cic. Ardor edendi, Hunger. Ouid. 3) Nachdruck im Reden. Vellei.

Ardosia, ae, f. idem quod Ardesia.

Ardretium, ii, n. die französische Vestung Ardres, an den Niederlanden. Geogr.

Arduenna Silua, ae, f. Ardennerwald und Gebirge von Lützelburg bis in Flandern. Geogr.

Arduitas, atis, f. die Höhe. Varr. (Arduus)

Arduitor, oris, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] pro Adduitor, oris, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] vel Additor, oris, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print]. ICt.

Ardus, a, um, Obsol. idem quod Aridus.

Arduum, ui, n. idem quod Arduitas.

Arduus, a, um, [1)] hoch. Virgil. 2) Met. schwer, mühselig. Plin. Hor. 3) Res arduae, Unglück. Hor. 4) Ardua virtuti nulla via, scil. est, Tugend überwindet alles.

Ardys, m. Filius Gygis, Lydorum Regis, cui successit.

Area, ae, f. [1)] ein freyer Platz ohne Gebäude. Liu. 2) Tenne, da man drischet. Cic. 3) Gartenbeet. Colum. 4) der Hof, so weit die Dachtrauffe fällt. ICt. 5) Vogelheerd. Plaut. 6) Area scuti, Feld im Wappenschilde. 7) die Glatze auf dem Haupte. Medic. 8) Area salinaria, Salzgrube, wo die Sonne aus Meerwassersalz siebet. Vitr. 9) der Hof um den Mond. 10) ein freyer Platz, wo bey den Römern das Opfervieh verkauffet, und was sonst zum Kirchenwesen nöthig war, feilgebothen wurde. Hodie ein Kirchhof. 11) de Halone, meteoro vtitur Seneca.

Arealis, e Adi. zum Platze, zur Tenne gehörig. Cribrum areale. Senec.

Areator, oris, m. ein Drescher. Col. (Area)

Areburium, ii, n. et Aremberga, ae, f. die Stadt und das Fürstenthum Aremberg in der Eyfel.

Arecanum, i, n. id. quod Arnhemia, die Stadt Arnheim in Holland. Geogr.

Arecomici, orum. m. plur. ein Volk in dem Narbonesischen in Frankreich, sonst Volscae. Plin.

Aredata, ae, f. et Aredatum, i, n. die Stadt Linz in Oesterreich. Geogr.

Arefacio, feci, factum, facere, dörren, trocknen. Plin. (Areo)

Arefactus, a, um, gedörret. Scrib.

Arelas, atis, f. [note of the transcriber: no gender determination in the print] idem quod sequens.

Arelate, es, f. et Arelatum, i, n. [1)] die französische Stadt Arles, in Provence. Geogr. 2) die Stadt Linz in Oesterreich. Ptolem.

Arelatensis, e Adiect. aus Arles gebürtig.

Arellius, ii, m. Nom. propr. eines Geitzigen. Horat. auch eines Mahlers und anderer.

Aremberga, ae, f. die Stadt Aremberg. Geogr. Vnde

Arembergicus, a, um.

Aremontium, ii, n. idem.

Aremorica, ae, f. eine Provinz in Frankreich, heute zu Tage Bretagne. Dicitur et Armorica, ae, f. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] Plin.

Aremorici, orum, m. die Einwohner eben gedachter Provinz. Caes.

Arena, ae, f. [1)] Sand. Arena scriptoria, Streusand. 2) Fechtplatz. In arenam descendere, an den Streit gehen. Prov. [abbr.: Proverbium] 3) Amtsverwaltung. 4) ein unfruchtbares Stück Land, Gestade, Ufer. 5) Ciuitas Messeniae in Peloponneso. Eust. 6) idem quod Opus arenarum, eine dreymal übertünchte Mauer. Vitruu. 7) Consilium ex arena capere, sich sogleich helfen können. Prov. [abbr.: Proverbium]

Arenaceus, a, um, sandicht, voll Sand. Plin.

Arenacum, i, n. die Stadt Arnheim. Geogr.