03/2007 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed - structural and semantic tagging completed - spell check performed - no orthographical standardization
01/2008; 04/2008; 10/2008; 01/2009; 03/2009; 07/2009; 02/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: as0000

[gap: frontispiz]

image: as0001

ADAMI FRIDERICI KIRSCHII ABVNDANTISSIMVM CORNVCOPIAE LINGVAE LATINAE ET GERMANICAE SELECTVM, QVO CONTINENTVR Vocabula Latina omnis aeui, antiqui, medii ac noui, pariter ac Graeca, Latinitate donata, nec non formulae dicendi elegantiores et Constructiones Verborum; praeterea Deorum, Dearum, Gentium, Regnorum, Regionum, Vrbium, Marium, Fluuiorum, Insularum, Montium, Animalium, Arborum, Herbarum, Florum et Mineralium Nomina; nec non Theologorum, Iure Consultorum, Medicorum, Philosophorum, Philologorum, Poetarum, ac Mythicorum, Artibus liberalibus, aliisque disciplinis, Rei quoque Militari ac Monetariae verba propria, eorumque Significationes et Explicationes, Syllabarum longitudine uel breuitate signis expressa: CVI ADIVNGVNTVR IN FINE Calendarium Romanum, compendia scribendi olim in Latio vsitatissima, siue Notae et Sigla antiquorum; deinde adiecta est Tabula alphabetica Charact. Latin. in Codicibus MStis [abbr.: Manuscriptis] pro Seculorum ratione occurrentium, tum Specimen Scripturae ueteris, APPENDIX REGIONVM, VRBIVM, MONTIVM ET FLVVIORVM; ET AD POSTREMVM Consanguinitatis pariter atque Affinitatis Tabula, Nominaque Numeralia. EDITIO NOVISSIMA, A mendis non paucis studiose repurgata, Parte vtraque aucta, in ordinem redacta, ac denique tironum purioris Latinitatis studiosorum vsui accommodata. CVM PRIVILEGIIS. LIPSIAE SVMTV ENGELHARTI BENIAMINIS SVIKERTI CIC IC CCLXXIV.



image: as0002

[gap: prolegomena]

image: as0036

Explicatio signorum, quibus in hoc Lexico verba distinguuntur.

* Asteriscus verba mere graeca indicat.

+ Signo crucis peregrina, noua et barbara sunt notata.

Obs. vel Obsol. verba obsoleta sunt insignita.



page 253, image: s0127

Aristor, oris, m. der Vater des hundertäugigen ArgusOuid.

Aristorides, ae, m. idem quod Argus.

Aristoteles, is, m. Nom. pr. eines der allerberühmtesten Weltweisen aus Stagira, daher er auch Philosophus Stagirita benennet wird, der zwanzig Jahre des Plato Schüler, und Alexandri M. Präceptor gewesen ist. Aristoteles non semper Aristoteles. Allus. Etymol. Aristoteles hats auch nicht allemal accurat getroffen. Cic.

Aristoteleus, a, um, Aristotelisch. Cic.

Aristotelicus, a, um, idem. Philosophia Aristotelica.

Aristoxenus, i, m. Nom. pr. Virorum. Hist.

Aristus, i, m. Nom. propr. Virorum. Hist.

Aristyllus, i, m. Nom. pr. eines ungestalten Poeten, der das Maul immer aufgesperrt hat. Vnde Aristylli more sedere, sitzen, und das Maul immer offen haben. Prov. [abbr.: Proverbium]

Aritaenoides, is, f. Cartilago laryngis tertia. s. [abbr.: siehe] Arytaenoides. Med.

Aritena, ae, f. Gefäß zum Wasserschöpfen. vid. Arytaene.

Arithmetica *, ae, f. Rechenkunst. Legitur et Arithmetica, orum, n. plur.

Arithmetice *, es, f. idem.

Arithmeticus, i, m. Rechenmeister.

Aritudo, inis, f. [1)] Dürre. Varr. 2) Kargheit. Plaut.

Arius, i, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] et Areus, i, m. [1)] Nom. pr. eines berühmten Ketzers. 2) aliorum Virorum. Hist. ( [gap: Greek words] ) Vnde Ariani, haeretici, welche die Gottheit des Herrn Christi geläugnet haben. Aug.

Ariusium, i, n. Stadt und Land in der Jnsel Chius. Strab. Vnde

Ariusius, a, um. Vina Ariusia, vortrefflicher Wein. Virg. male legitur Aruisia vina.

Arlabitur, Obsol. idem quod Adlabitur. Fest.

Arma, orum, n. plur. [1)] Strictius clypeum, s. scutum significat, ein Schild, der das Schulterblatt und die Brust (armum) bedeckte. Liu. Virg. Latius bedeutet es den Degen nebst dem Scuto, welches die älteste Bewaffnung der Soldaten war; alle Waffen, wodurch man sich gegen den Feind in Sicherheit setzt, Vnde arma militum telis, sagittis, iaculis, hastis etc. opponuntur. Latissime begreift es allerhand Kriegswaffen, Gewehr. Ad arma vocare, zu den Waffen aufbiethen. Cic. Arma capere, capessere, zu den Waffen greiffen. Varr. Virg. Cedant arma togae, ein kluger Rath zum Frieden ist besser, als zum Kriege. Cic. Vellei. Paterc. Arma submittere, sich überwunden geben. Senec. 2) allerley Geschirre. Arma coquinaria, Küchengeschirre. Plaut. Arma cerealia, Beckergeräthe. Virg. Arma volarica, Pfeile. 3) Met. Arma prudentiae, Vorsichtigkeit. Cic. 4) der Krieg, silent leges inter arma. Cic. 5) die Schlacht, se immiscere armis. Virg. 6) die Bewaffneten, ambire vallum armis. Tac. 7) Gentilitia insignia, Wappen.

Armacha, ae, f. die Stadt Armach, in der Jnsel Jrrland. Geogr. Vnde

Armachanus, a, um. Idem.

Armamaxa, ae, f. idem quod Lectica, eine Sänfte. Curt.

Armamaxarius +, ii, m. ein Sänftenträger.

Armamenta, orum, n. plur. [1)] Rüstzeug. 2) allerhand Werkzeug der Handwerksleute, Weingärtner, absonderlich Schiffgeräthe. vid. Calep. Plin. Plaut.

Armamentarium, ii, n. Zeughaus, Rüstkammer. Cic. Tribumis armamentarii, Zeugherr. Armamentaria coeli. Iuuen.

Armariolum, i, n. Dimin. ein Schränkchen, Kästchen. Plaut. (Armarium)

Armarium, ii, n. [1)] ein Schrank zu allerley Rüstung 2) Speisekammer. Plaut. 3) Archiv, Bibliothek. Eccles. 4) Arminia heissen auch die Gehäuse über die Bilder, die bey den Römern in den Porticibus aufgehoben und verwahret wurden. Hinc tegere et aperire armaria imaginum. Cicer. Plin. 5) ein Behältniß, in welchem die Uebelthäter gequält werden. Gell.

Armarius, ii, m. 1) ein Hüter über dergleichen Sachen. 2) Item Bücherhüter. ICt. 3) Bücherschrank, Repositorium. ICt.

Armata, ae, f. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print], scil. virgo, also ward die vornehmste vestalische Jungfrau genennet, weil ihr der Zipfel ihres Rocks über die Armos, oder Schultern während des Opfers geschlagen war. Fest. (Armus)

Armator +, oris, m. der Rüstung führet und trägt, ein Soldat, oder vielmehr ein Officier, der die angehenden Soldaten in den Waffen übt. Vet. Gloss.

Armatorium +, ii, n. Ort, wo man die Waffen anleget, oder Soldaten in den Waffen übt.

Armatura, ae, f. [1)] Rüstung, Harnisch. Armatura leuis, leichte Rüstung, leicht gerüstete Soldaten. Cic. Leuis armaturae oratio, eine Rede, die nicht tief eindringt. Cic. 2) eine gewisse Art von Kriegsübungen. Veget. 3) Armaturae duplices, Doppelsoldner, die einen doppelten Sold bekommen. Veget. 4) Armatura conceptus, idem quod tunica foetui in vtero circumiecta. Med.

Armatus [1], us, m. Rüstung. Liu.

Armatus [2], a, um, Particip. [1)] gewaffnet, gerüstet. 2) Metaph. Animo armatus, beherzt. Virg. Audacia armatus, frech. Cicero. 3) Subst. Armatus, idem quod Miles, Soldat. Corn. Nep.

Arme, Obsol. idem quod Adme [sic]. Plaut.

Armea +, ae, f. Zierrath, Aufputz, der an den Schultern hieng. Vet. Gloss. (Armus)

Armelaus +, i, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print], Armilaus, i, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] et Armillus, i, m. das Scapulier der Mönche. Gloss.

Armelausium, ii, n. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print], es waren Mäntel ohne Ermel.

Armenia, ae, f. eine Landschaft in Asien, an Persien gränzend. Hodie: Turcomannia.