03/2007 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed - structural and semantic tagging completed - spell check performed - no orthographical standardization
01/2008; 04/2008; 10/2008; 01/2009; 03/2009; 07/2009; 02/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: as0000

[gap: frontispiz]

image: as0001

ADAMI FRIDERICI KIRSCHII ABVNDANTISSIMVM CORNVCOPIAE LINGVAE LATINAE ET GERMANICAE SELECTVM, QVO CONTINENTVR Vocabula Latina omnis aeui, antiqui, medii ac noui, pariter ac Graeca, Latinitate donata, nec non formulae dicendi elegantiores et Constructiones Verborum; praeterea Deorum, Dearum, Gentium, Regnorum, Regionum, Vrbium, Marium, Fluuiorum, Insularum, Montium, Animalium, Arborum, Herbarum, Florum et Mineralium Nomina; nec non Theologorum, Iure Consultorum, Medicorum, Philosophorum, Philologorum, Poetarum, ac Mythicorum, Artibus liberalibus, aliisque disciplinis, Rei quoque Militari ac Monetariae verba propria, eorumque Significationes et Explicationes, Syllabarum longitudine uel breuitate signis expressa: CVI ADIVNGVNTVR IN FINE Calendarium Romanum, compendia scribendi olim in Latio vsitatissima, siue Notae et Sigla antiquorum; deinde adiecta est Tabula alphabetica Charact. Latin. in Codicibus MStis [abbr.: Manuscriptis] pro Seculorum ratione occurrentium, tum Specimen Scripturae ueteris, APPENDIX REGIONVM, VRBIVM, MONTIVM ET FLVVIORVM; ET AD POSTREMVM Consanguinitatis pariter atque Affinitatis Tabula, Nominaque Numeralia. EDITIO NOVISSIMA, A mendis non paucis studiose repurgata, Parte vtraque aucta, in ordinem redacta, ac denique tironum purioris Latinitatis studiosorum vsui accommodata. CVM PRIVILEGIIS. LIPSIAE SVMTV ENGELHARTI BENIAMINIS SVIKERTI CIC IC CCLXXIV.



image: as0002

[gap: prolegomena]

image: as0036

Explicatio signorum, quibus in hoc Lexico verba distinguuntur.

* Asteriscus verba mere graeca indicat.

+ Signo crucis peregrina, noua et barbara sunt notata.

Obs. vel Obsol. verba obsoleta sunt insignita.



page 507, image: s0254

Charterii equites, Ritter des Hosenbandordens. (a Charterio inventore )

Charteus, a, um . von Papiere. Auson.

Chartiaticum, i, n. Papiergeld, Schreibgebühr. ICt.

Charticinium + , ii, n. [1)] ein Paquet geschriebener Sachen. Gloss. 2) idem quod Volumina Actorum, Acten, weitläuftig ausgearbeitete Processe. ICt.

Chartina, ae, f. pro Charta, dixerunt Veteres. Hinc

Chartinaceus, a, um . von Papiere. Prisc.

Chartophylacium * , ii, n. ein Schrank, darinnen man Bücher oder Briefe aufbehält, Archiv, Briefgewölbe.

Chartophylax, acis, m. ein Archivarius, Verwahrer der brieflichen Urkunden.

Chartopoeus * , i, m. idem quod Chartarius.

Chartoprata * , ae, m. einer der die Briefe für Geld bestellt, die vom Lande in die Stadt geschickt werden.

Chartoprates + , ae, m. ein Papierhändler.

Chartopratia * , ae, f. Bestellung der Briefe für Geld. Idem.

Chartothecium * , ii, n. eine Brieflade. Anastas.

Chartula, ae, f. Dimin. Papier. item kleiner Brief, Zettel, Kartenblatt. Cic.

Chartulatio + , onis, f. ein jeder schriftlicher Contract, und was man dadurch erlanget. Dipl.

Chartularius, ii, m. [1)] der einen Brief hat, zum Zeugnisse seiner Freylassung. Justin 2) ein Buchhalter, Registrator. ICt. 3) ein Secretair. 4) ein Canzler.

Chartus, i, m. Obsol. idem quod Charta, Papier. Lucil. ap. Non.

Charruca, ae, f. siehe Carruca.

Charus, a, um [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print], siehe Carus.

Charybdis, is, f. [1)] ein gefährlicher Ort im Sicilianischen Meere. 2) Met. Charybdim vitans in Scyllam incidi, da ich den Regen floh, fiel ich gar in das Wasser. Prov. ich bin aus dem Regen in die Trauffe gekommen. 3) Metaph. Charybdis patrimonii, ein Verschwender des väterlichen Guths. Cic. 4) eine unersättliche Hure. 5) Unglück, Elend, Sorge. Id.

Chascanon * , i, n. idem quod Xanthium, kleine Klette, ein Kraut.

Chasma * , atis, n. [correction of the transcriber; in the print m. ] [1)] ein grosser Spalt, Kluft der Erde, Erdfall. ICt. 2) Himmelsspaltung, da es scheinet, als wenn sich der Himmel aufthäte. Plin.

Chasmatias * , ae, m. Gattung eines Erdbebens, da sich die Erde aufthut, und alles verschlinget. Ammian. Marcell.

Chasmaticus, a, um . kluftig, spaltig. Idem.

Chatti, orum, m. plur. idem quod Catti, sunt Germaniae Populi, die Hessen. Tacit.

Chauci, orum, m. plur. idem quod Cauci.

Chaus, i, m. eine Art von Luchsen. Plin.

Chebulus, i, m. eine Art eines Jndianischen Gewächses, das fast den Eicheln gleichet.

Chelae, arum, f. [1)] Krebs- oder Scorpionscheeren. Lucan. 2) der Scorpion am Himmel. Sil. 3) Metaph. Wehr, Wasserdamm. Scribitur et Chele, es, f.

Chelandium + , ii, n. eine Gattung constantinopolitanischer Schiffe. Gloss.

Chelas * , ae, m. [1)] Scorpion. 2) himmlisches Gestirn. Colum.

Cheleuma * , atis, n. Schuhmacherdrath.

Chelidon * , onis, f. eine Schwalbe. Athen.

Chelidonia * , ae, f. [1)] eine besondere Feigenart. 2) Schellwurz, Schwalben- oder Schellkraut. Plin. 3) Schwalbenstein, Edelgestein.

Chelidoniae, arum, f. gewisse Jnseln. Idem.

Chelidonias, ae, m. der Westwind. Idem.

Chelidonium, ii, n. [1)] Schellwurz, Goldwurz. idem. Chelidonium minus, Feigwarzenkraut, Mayenkraut, klein Schellkraut. Matthiol. 2) Vorgebirge des Bergs Taurus. Plin.

Chelidonius * , ii, m. Schwalbenstein. Id.

Chelon, i, n. das Züngelchen an der Armbrust. Vitruv.

Chelonates, ae, m. Vorgebirge in Achaja. Plin.

Chelone * , es, f. Schildkröte, Schnecke, Geld, darauf eine Schildkröte gepräget ist. Caes.

Chelonia [1] * , ae, f. Auge einer indiaschen Schildkröte, die zum Zaubern gebraucht wird. Pliu.

Chelonia [2] * , orum, n. plur. Löcher, darinnen die Rollen oder Haspeln gehen, Hebezeug. Vitruv.

Chelonitis * , is, f. [note of the transcriber: no gender determination in the print], et, idis, f. Schildkrötenstein, grauer Schwalbenstein. Plin. Agric.

Chelonium * , ii, n. Schildkrötenschaale. Bud. item Schneckenhaus.

Chelonius * , ii, m. Lautenist.

Chelonophagi * , orum, m. plur. die Schildkröten essen. Plin. item Schneckenesser.

Chelydrus * , i. m. [1)] Natter. Lucan. 2) Wasserschlange. Colum.

Chelynia * , ae, f. Edelgestein, den Schildkrötenaugen ähnlich. ICt.

Chelys, yos, f. [1)] Schildkröte, Schnecke. 2) eine Laute. Senec. 3) mitternächtisches Gestirn. Hygin.

Chemia *, siehe Chymia.

Cheminagium + , ii, n. ein Waldzoll, den die Förster abforderten. Matth. Paris.