03/2007 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed - structural and semantic tagging completed - spell check performed - no orthographical standardization
01/2008; 04/2008; 10/2008; 01/2009; 03/2009; 07/2009; 02/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: as0000

[gap: frontispiz]

image: as0001

ADAMI FRIDERICI KIRSCHII ABVNDANTISSIMVM CORNVCOPIAE LINGVAE LATINAE ET GERMANICAE SELECTVM, QVO CONTINENTVR Vocabula Latina omnis aeui, antiqui, medii ac noui, pariter ac Graeca, Latinitate donata, nec non formulae dicendi elegantiores et Constructiones Verborum; praeterea Deorum, Dearum, Gentium, Regnorum, Regionum, Vrbium, Marium, Fluuiorum, Insularum, Montium, Animalium, Arborum, Herbarum, Florum et Mineralium Nomina; nec non Theologorum, Iure Consultorum, Medicorum, Philosophorum, Philologorum, Poetarum, ac Mythicorum, Artibus liberalibus, aliisque disciplinis, Rei quoque Militari ac Monetariae verba propria, eorumque Significationes et Explicationes, Syllabarum longitudine uel breuitate signis expressa: CVI ADIVNGVNTVR IN FINE Calendarium Romanum, compendia scribendi olim in Latio vsitatissima, siue Notae et Sigla antiquorum; deinde adiecta est Tabula alphabetica Charact. Latin. in Codicibus MStis [abbr.: Manuscriptis] pro Seculorum ratione occurrentium, tum Specimen Scripturae ueteris, APPENDIX REGIONVM, VRBIVM, MONTIVM ET FLVVIORVM; ET AD POSTREMVM Consanguinitatis pariter atque Affinitatis Tabula, Nominaque Numeralia. EDITIO NOVISSIMA, A mendis non paucis studiose repurgata, Parte vtraque aucta, in ordinem redacta, ac denique tironum purioris Latinitatis studiosorum vsui accommodata. CVM PRIVILEGIIS. LIPSIAE SVMTV ENGELHARTI BENIAMINIS SVIKERTI CIC IC CCLXXIV.



image: as0002

[gap: prolegomena]

image: as0036

Explicatio signorum, quibus in hoc Lexico verba distinguuntur.

* Asteriscus verba mere graeca indicat.

+ Signo crucis peregrina, noua et barbara sunt notata.

Obs. vel Obsol. verba obsoleta sunt insignita.



page 625, image: s0313

Complantum + , i, n. ein zur Nutzung eingeräumtes Stück Landes, Weinstocke darauf zu pflanzen. Dipl.

Complaudo, plausi, plausum, plaudere. die Hände zusammen schlagen, frohlocken. Cic. (Plaudo)

Complector, plexus sum, plecti. Depon. [1)] umfangen, umfassen. 2) Animo quid complecti, etwas, verstehen. Idem. zusammen fassen. 3) Vno verbo omnia complecti, alles kurz zusammen fassen. Idem. 4) Complecti aliquem beneuolentia, einem günstig seyn. Amicitia, Freundschaft bezeigen. Idem. 5) effigiem alicuius in auro, eines Bildniß in Gold einfassen. Ouid. 6) amplissimos viros complecti ad suum scelus. Cic. die angesehensten Männer in sein boshaftes Unternehmen zu verwickeln suchen. 7) plantae complectuntur terram. Cic. sie bekleiben. 8) günstig seyn. fortuna quos complexa est. Cic. 9) complecti, schliessen, einen Syllogismum machen. 10) deum cogitatione complecti non possumus, wir können uns Gott nicht vorstellen. Cic. 11) erlangen. quam facultatem. cum complexus es, tene. Cic. Legitur et Pas fiue apud ICt. apud Cic. in eo genere, quo vita beata complectitur. Cic. quo vno scelere omnia scelera complexa videantur. Col.

Complementum, i, n. Erfüllung. Cic. Füllwörter, leere Worte, die blos hineingesetzt werden, damit die Periode desto besser ins Ohr falle. Cic.

Compleo, eui, etum, ere. 1) erfüllen, zufüllen, voll machen. 2) Compleuit annos centum, er hat hundert Jahre erlebt, Id. 3) Compleuit fata, er ist gestorben. Ouid. 4) Complere promissum, seinem Versprechen genug thun. Idem. 5) Reperitur et cum Genitivo et Ablatiuo. Complere aliquem formidinis einem grosse Furcht einjagen. Plaut. Complere aliquem spe, einem Hoffnung machen. Caes. 7) Omnia fletu, alles mit Heulen erfüllen. Cic. 8) seinem Amte, Stande, Pflicht, eine Genüge thun. Personam religiosi complere. Sidon. 9) den Gottesdienst mit der abgesungenen Collecte beschliessen. Gregor. M. (Plenus)

Completa + , ae, f. idem quod Completorium.

Completio, onis, f. Erfüllung. August.

Completorium + , ii, n. eine gewisse gottesdienstliche Handlung, welche den Gottesdienst schliesset. item Abend- oder Nachtgebeth.

Completus, a, um . erfüllt. cum Ablatiuo et Genitiuo. completus mercatorum carcer. Cic.

Complex + , complicis, o. Anhänger, der mit Theil an atwas hat. Sidon.

Complexim, Adu. umfaßt. complexim contrectare mulierem. Plaut.

Complexio + , onis, f. [1)] Umarmung, Umfassung. 2) complexio verborum, eine Periode. Cic. 3) ein Dilemma. genus argumenti, in quo vtrum concesseris, reprehenditur ad hunc modum: si improbus est, cur vteris, sin probus cur accusas. 4) der Schluß im Syllogismo; quia propositionis et assumtionis conceptus non communes complectitur. 5) eine Menge, Zusammenfluß; cumulata bonorum complexio. Idem. 6) Apud Medicos subinde audit Temperamentum hominis, die Natur und Complerion, oder Temperament und Eigenschaft des Menschen.

Complexus [1], a, um . [1)] begriffen. Passiue. Quo vno maleficio scelera omnia complexa esse videntur, es scheinet, es seyn alle Laster in dieser einzigen Schandthat begriffen. Cic. 2) Actiue, der einen umfaßt. Complexi inter se, sie haben einander umfangen. Virg.

Complexus [2], us, m. [1)] die Umfassung. Cic. 2) Umkreiß, Umfang, idem. 3) complexu corporum, de coitu. Cic. 4) de complexu et sinu sunt familiarissimi cuiusque, die Vertrauten, die Busenfreunde. Cic.

Complicatus, a, um . [1)] zusammen gelegt. 2) verwirrt, undeutlich, Idem. (Complico)

Complices, um, m. plur. Mithelfer, Mitschuldige, Theilhaber, die etwas mit einander gethan haben durch Rath oder That. Complices delicti, Mitverwickelte, Mitschuldige. Sidon. (a singul. Complex)

Complicitus, a, um . zusammen gelegt. Apul.

Complico, plicui, et plicaui, plicitum, et plicatum, plicare. zusammen wickeln, zusammen legen, zusammen falten. Epistolam, einen Brief zusammen legen. Cic. (Plico)

Complimentarius + , ii, m. [1)] wird in Handlungen derjenige genennet, der sich der Handlung, als seiner eigenen, annimmt, und für diese Mühwaltung an dem Gewinne Theil hat. ICt. 2) der die Fremden mit höflichen Worten bewillkommet. Idem.

Complodo, plosi, plosum, plodere. scil. manus, die Hände zusammen schlagen, mit den Händen klatschen. Quint. (Plodo)

Complosus, a, um . Particip. zusammen geschlagen. Manibus complosis, mit zusammengeschlagenen Händen. Petron.

Comploratio, onis, f. Das Weinen, Beweinen, Beklagung. Liu.

Comploratus [1], us, m. idem . Liu.

Comploratus [2], a, um . beweint. Complorata singularis exempli femina ab omnibus fuit, das Weib, als ein seltnes Beyspiel der Tugend, ist von allen beweinet worden. Petron.

Comploro, aui, atum, are . beweinen, beklagen. Mortem alicuius, eines Tod beweinen. Cic. (Ploro)

Compluo, ere. beregnen. Solin. (Pluo)

Complures, m. et f. Complura, et Compluria, n. plur. sehr viel, viel. Iul. Caes. (Plus)

Compluriens, Aduerb. oft, vielmal, manchmal. Fest.

Compluries, Aduerb. oft, vielmal, öfters. Plaut.

Complurima, orum, n. plur. überaus viel. Aul. Gell.