03/2007 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed - structural and semantic tagging completed - spell check performed - no orthographical standardization
01/2008; 04/2008; 10/2008; 01/2009; 03/2009; 07/2009; 02/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: as0000

[gap: frontispiz]

image: as0001

ADAMI FRIDERICI KIRSCHII ABVNDANTISSIMVM CORNVCOPIAE LINGVAE LATINAE ET GERMANICAE SELECTVM, QVO CONTINENTVR Vocabula Latina omnis aeui, antiqui, medii ac noui, pariter ac Graeca, Latinitate donata, nec non formulae dicendi elegantiores et Constructiones Verborum; praeterea Deorum, Dearum, Gentium, Regnorum, Regionum, Vrbium, Marium, Fluuiorum, Insularum, Montium, Animalium, Arborum, Herbarum, Florum et Mineralium Nomina; nec non Theologorum, Iure Consultorum, Medicorum, Philosophorum, Philologorum, Poetarum, ac Mythicorum, Artibus liberalibus, aliisque disciplinis, Rei quoque Militari ac Monetariae verba propria, eorumque Significationes et Explicationes, Syllabarum longitudine uel breuitate signis expressa: CVI ADIVNGVNTVR IN FINE Calendarium Romanum, compendia scribendi olim in Latio vsitatissima, siue Notae et Sigla antiquorum; deinde adiecta est Tabula alphabetica Charact. Latin. in Codicibus MStis [abbr.: Manuscriptis] pro Seculorum ratione occurrentium, tum Specimen Scripturae ueteris, APPENDIX REGIONVM, VRBIVM, MONTIVM ET FLVVIORVM; ET AD POSTREMVM Consanguinitatis pariter atque Affinitatis Tabula, Nominaque Numeralia. EDITIO NOVISSIMA, A mendis non paucis studiose repurgata, Parte vtraque aucta, in ordinem redacta, ac denique tironum purioris Latinitatis studiosorum vsui accommodata. CVM PRIVILEGIIS. LIPSIAE SVMTV ENGELHARTI BENIAMINIS SVIKERTI CIC IC CCLXXIV.



image: as0002

[gap: prolegomena]

image: as0036

Explicatio signorum, quibus in hoc Lexico verba distinguuntur.

* Asteriscus verba mere graeca indicat.

+ Signo crucis peregrina, noua et barbara sunt notata.

Obs. vel Obsol. verba obsoleta sunt insignita.



page 755, image: s0378

Crocotulus, a, um . mager, sehe schlank. Plaut.

Crocufantia, orum, n. plur. Zierrath an weiblichen Kleidern. ICt. Legitur et Crocuphantia.

Crocus * , i, m. et Crocon, i, n. [1)] Saffran. Crocus orientalis, orientalischer Saffran, Zimmetsaffran. 2) Crocum in medio lilii, das Gelbe in den Lilien.

Crocuta, ae, f. ein wildes Thier in Aethiopien, das den Menschen sehr gehässig ist. Plin.

Crocyllus, i, m. Nom. propr. Virorum. Hist.

Crocyphantia * , orum, n. plur. Hauptzierde der Weiber. Vlp. Scribitur et Crocufantia, orum, n. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print], vel Crocuphantia, orum, n. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print]

Croia, ae, f. die Hauptstadt in Albanien, in der Türken, welche ehemals die Residenz des Scauderbegs gewesen ist. Geogr.

Croeseus, a, um , was des Crösus ist, von dem Crösus abstammend. Poet.

Croesus * , i, m. [1)] Nom. propr. eines sehr reichen Königs in Lydien. Croesi opes, grosser Reichthum. 2) Metaph. ein Reicher. Poet.

Crolla, ae, f. pro Corolla. Plaut.

Cromerus Portus, der grosse Haven an der Nordsee in Schottland bey Cromarty. Geogr.

Cromma, ae, f. eine Stadt in Paphlagonien. Hor.

Cronia * , orum, n. plur. das Fest des Saturnus. Macrob.

Cronium, ii, n. ein gewisses Meer gegen Norden zu. (a [gap: Greek word(s)] , Saturnus)

Cronius, ii, m. [1)] Nom. propr. vnius ex Centauris. Hist. 2) Nomen propr. eines berühmten Steinschneiders.

Cronus, i, m. der Saturnus. Hinc Cronia.

Crosmis, is, f. Salbey.

Crotalia * , orum, n. plur. tönende Perlen. Plin.

Crotalistria * , ae, f. [1)] die da klappern kann. 2) ein Klapperstorch. Petron. 3) Cymbelschlägerinn. Propert.

Crotalum * , i, n. [1)] Cymbel, Kläpperchen, Schall. 2) eine Klapper oder Schelle von Erze, deren sich die syrischen Weiber bedienten. Cic.

Crotalus, i, m. ein Schwätzer, dem die Zunge wohl gelöst ist, ein Plauderer, Mäscher.

Crotaphitae, arum, f. plur. [1)] Schlafmusculn, welche das Unterste an den Backen belegen. 2) Adern an den Schläfen. Med.

Crotaphus, i, m. die Schläfe.

Crotilus, a, um , schwach. Plaut, ap. Fest.

Croton * , onis, f. [1)] Poplierbaum, Wunderbaum. Vulgo Cataputia maior. Plin. 2) Vrbs Italiae, mira salubritate aeris. Crotone salubrius, sehr gesund. Prov.

Crotona, ae, f. eine Stadt in Jtalien. Iust.

Crotoniata, ae, m. [note of the transcriber: no gender determination in the print] et Crotoniensis, is, m. einer von Croton. Idem.

Crotoniates, is, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] Idem.

Crucenatum, i, n. Creutzenach, eine Stadt in der Unterpfalz. Geogr.

Cruciabilis, e Adi. peinlich, schmerzlich, ängstlich. Apul. (Crux)

Cruciabilitas, atis, f. Peinigung, Jammer, Elend, Quaal, Marter, Beängstigung. Plaut.

Cruciabiliter, Aduerb. peinlich, jämmerlich, erbärmlich, schmerzlich. Hist.

Cruciabundus, a, um . quälend. Cyprian.

Cruciamen, inis, n. Marter, Peinigung. Prudent.

Cruciamentum, i, n. Pein, Marter, heftiger Schmerz. Cruciamenta laborum, beschwerliche Arbeit. Cic.

Cruciarius [1], ii, m. ein Gecreutzigter. item Gehenkter. Petron. Seruus cruciarius, ein Knecht bey den Römern, den der Herr ans Creutz hatte schlagen lassen, weil diese Lebensstrafe an den Knechten vor andern ausgeübet wurde. Tac. Cic.

Cruciarius [2], a, um , [1)] der Henkens werth ist. Apul. 2) quälend, marternd. Tertull.

Cruciata, ae, f. scil. Expeditio, Creuzzug. Croisade, Feldzug gegen die Ungläubigen, daher also genennet, weil diejenigen, die da mitzogen, ein Creuz auf ihren Kleidern und Fahnen führten. Hist.

Cruciator, oris, m. ein Peiniger, Aengstiger, Marterer, Quäler. Iul. Firm.

Cruciatus, us. m. [1)] Pein, Marter, Angst, Quaal. 2) item Tortur. Suet. Cic. 3) Kreuzer, kleine Münze von vier Pfennigen. 4) idem quod Crux, vel Patibulum, ein Galgen. Plaut.

Crucibulum + , i, n. Schmelztiegel, Test.

Crucifer, era, erum, der ein Creuz trägt. Prud.

Crucifigo, fixi, fixum, figere, creutzigen, an ein Creuz hefften. Suet. (Cruci Affigo)

Crucifixor, oris, m. ein Creuziger. Paul. Nolan.

Crucifixum + , i, n. ein Crucifix, das Bildniß des Herrn Christi am Creuze.

Crucifixus, a, um , gecreutziget, ans Creuz gehefftet. Suet. Amor meus crucifixus, Jesus, meine Liebe, ist gecreutziget. Ignat.

Cruciger, eri, m. Kreuzer, kleine Münze von vier Pfennigen. Dicitur et Cruciatus.

Crucio, aui, atum, are , peinigen, martern, plagen, quälen. Ter. Aliquem omnibus modis, einen sehr peinigen. Idem. Dolore cruciari, grossen Schmerzen haben. Cic. Haec res me cruciat, dieses peinigt, oder kränket mich. Idem.

Crucisalus, i, m. der auf ein Creuz springt.