03/2007 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed - structural and semantic tagging completed - spell check performed - no orthographical standardization
01/2008; 04/2008; 10/2008; 01/2009; 03/2009; 07/2009; 02/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: as0000

[gap: frontispiz]

image: as0001

ADAMI FRIDERICI KIRSCHII ABVNDANTISSIMVM CORNVCOPIAE LINGVAE LATINAE ET GERMANICAE SELECTVM, QVO CONTINENTVR Vocabula Latina omnis aeui, antiqui, medii ac noui, pariter ac Graeca, Latinitate donata, nec non formulae dicendi elegantiores et Constructiones Verborum; praeterea Deorum, Dearum, Gentium, Regnorum, Regionum, Vrbium, Marium, Fluuiorum, Insularum, Montium, Animalium, Arborum, Herbarum, Florum et Mineralium Nomina; nec non Theologorum, Iure Consultorum, Medicorum, Philosophorum, Philologorum, Poetarum, ac Mythicorum, Artibus liberalibus, aliisque disciplinis, Rei quoque Militari ac Monetariae verba propria, eorumque Significationes et Explicationes, Syllabarum longitudine uel breuitate signis expressa: CVI ADIVNGVNTVR IN FINE Calendarium Romanum, compendia scribendi olim in Latio vsitatissima, siue Notae et Sigla antiquorum; deinde adiecta est Tabula alphabetica Charact. Latin. in Codicibus MStis [abbr.: Manuscriptis] pro Seculorum ratione occurrentium, tum Specimen Scripturae ueteris, APPENDIX REGIONVM, VRBIVM, MONTIVM ET FLVVIORVM; ET AD POSTREMVM Consanguinitatis pariter atque Affinitatis Tabula, Nominaque Numeralia. EDITIO NOVISSIMA, A mendis non paucis studiose repurgata, Parte vtraque aucta, in ordinem redacta, ac denique tironum purioris Latinitatis studiosorum vsui accommodata. CVM PRIVILEGIIS. LIPSIAE SVMTV ENGELHARTI BENIAMINIS SVIKERTI CIC IC CCLXXIV.



image: as0002

[gap: prolegomena]

image: as0036

Explicatio signorum, quibus in hoc Lexico verba distinguuntur.

* Asteriscus verba mere graeca indicat.

+ Signo crucis peregrina, noua et barbara sunt notata.

Obs. vel Obsol. verba obsoleta sunt insignita.



page 947, image: s0474

Docismus, i, m. augenscheinlicher Beweis. Sen.

Docte, Adu. gelehrt, künstlich, geschickt. Plaut. Comparat. Doctius. Mart. Superlat. Doctissime. Sallust. (Doctus)

Docticanus [1], a, um, gelehrt-wohl-singend. Mart. Cap.

Docticanus [2], a, um, gelehrt machend. Idem.

Doctiloquax, acis, o. Adiect. wohlredend.

Doctiloquium + , ii, n. eine gelehrte Rede.

Doctiloquus, a, um, wohlredend. Varr.

Doctisonus, a, um, gelehrt klingend. Sidon.

Doctiuscule, Aduerb. fast allzu gelehrt. Gell.

Doctor, oris, m. [1)] Lehrer. Cato. 2) Doctor in einer Facultät, Wissenschaft. Doctoris nomine et dignitate insigniri, et decorari, exornari, Fechtmeister, Erercitienmeister. Veget.

Doctrina, ae, f. [1)] Lehre, Unterweisung. Dic. 2) Gelehrsamkeit, Kunst, Wissenschaft. Idem. Doctrina solidiori subactus, imbutus, wohl und gründlich gelehrt. Cic. 3) idem quod Disciplina, Zucht. Idem.

Doctrinalis, e Adiect. lehrreich. Isidor.

Dictrino + , are, lehren, unterrichten. Bald.

Doctrix, icis, f. Lehrerinn. Apul.

Doctus, a, um, [1)] gelehrt. Graece, graecis litteris, Graecarum litterarum doctus, der die griechische Sprache verstehet, oder reden kann. Cic. 2) Ad aliquid doctus, der auf etwas abgerichtet ist. 3) Docta dicta, kluge Reden. 4) Meliora doctus, der besser verstehet. Lucret. 5) Nimis docti doli, listige Ränke. Plaut. Comparat. Doctior. Ter. Superl. Doctissimus. Plin.

Documen, inis, n. Lehre, Unterweisung.

Documentatio + , onis, f. [1)] Erinnerung. 2) Bescheinigung. Gloss.

Documentum, i, n. [1)] ein Exempel, Beyspiel. Non inultae perfidiae esse documentum, ein Beyspiel des gestraften Meineyds seyn. Curt. 2) Documento esse, zur Warnung dienen. Idem. 3) Probe, Beweis, Darthuung. 4) briefliche Urkunden. ICt.

Docus * , i, f. idem quod Trabs, ein Balke.

Dodecadactylon * , i, n. der zwölf Finger lange Darm. Dicitur et Duodenum, i, n. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print]. Med.

Dodecadactylum, i, n. Idem.

Dodecades * , um, f. plur. Opfer bey den Griechen, welche in zwölf Thieren bestanden.

Dodecaedrum * , i, n. ein in zwölf reguläre Fünfecke eingeschlossener Körper in der Geometrie. Geometr.

Dodecantheon * , n. [note of the transcriber: no gender determination in the print] [1)] ein gewisses Kraut. 2) idem quod Primula veris, Schlüsselblume.

Dodecaeteris, idis, f. eine Zeit von zwölf Jahren.

Dodecatemorion * , ii, n. [1)] der zwölfte Theil eines Dinges. 2) eines von den zwölf himmlischen Zeichen.

Dodecathei, orum, m. plur. die zwölf heydnischen Götter, welche von den Lateinern Dii maiorum gentium benennet wurden, nämlich: Iupiter, Iuno, Apollo, Diana, Mars, Vesta, Vulcanus, Venus, Neptunus, Ceres, Vesta, Vulcanus, Venus, Neptunus, Ceres, Minerua und Mercurius. Hist.

Dodecatheos, i, f. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] coena, Abendmahlzeit von zwölf Personen, welche so gekleidet sind, wie die zwölf genennten Götter vorgestellt zu werden pflegen; dergleichen August gehalten hat. Suet.

Dodona, ae, f. [1)] Vrbs Chaoniae in Epiro, bey welcher ein Wald gewesen ist, dessen Bäume, wie die Poeten dichten, einen Laut von sich gegeben haben sollen. Ouid. 2) das Orakel zu Dodona. Nep.

Dodonaeus [1], a, um, [1)] der Stadt Dodona zugehörig. Virg. 2) tönend, lautend. Aes dodonaeum, tönend Erz. 3) Metaph. der immer plaudern muß. Prou. 4) Fons dodonaeus, ein Brunnen, der kaltes und warmes Wasser zugleich giebt. Plin. 5) Nemus dodonaeum, ein Eichwald, dem Jupiter gewidmet.

Dodonaeus [2], aei, m. Zuname des Jupiters.

Dodone, es, f. idem quod Dodona.

Dodonides * , dum, f. plur. Nymphen. Hyg. (Dodona)

Dodonigena, ae, m. Einwohner der Stadt Dodona.

Dodonis * , idis, f. idem quod Dodonaeus.

Dodonius, a, um, idem quod Dodonaeus.

Dodra, ae, f. ein Trank aus neunerley Sachen zusammengesetzt.

Dodrans, antis, m. [1)] neun Unzen, drey Viertel eines Ganzen. Corn. Nep. 2) eine Spanne.

Dodrantalis, e Adiect. Dodrantalis altitudo, ein Höhe von neun Zellen. Colum.

Doga, ae, f. [1)] ein grosses Geschirr, ein Zuber. Vopisc. 2) ein Graben. Fresn. Greg. Tur. 3) eine Faßdaube.

Dogarius, ii, m. ein Böttcher, (Büttner.)

Dogma * , atis, n. ein Lehrpunct, Lehrsatz, eine Meynung, ein Ausspruch. Cic.

Dogmatici * , orum, m. plur. [1)] i. e. Medici, welche ihre Kunst auf die Theorie und Erfahrung gründen. Med. 2) lehrmässig.

Dogmaticus * , a, um, wohlgegründet, gründlich.

Dogmatistes * , ae, m. ein Anhänger und Vertheidiger der Satzungen. Hieron.

Dogmatizo, are, lehren. August.

Dolabella, ae, f. Dimin. [1)] kleiner Hobel. item kleine Art, Beil oder Barte. Colum. 2) Zuname einer römischen Familie aus den Corneliern.