03/2007 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed - structural and semantic tagging completed - spell check performed - no orthographical standardization
01/2008; 04/2008; 10/2008; 01/2009; 03/2009; 07/2009; 02/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: as0000

[gap: frontispiz]

image: as0001

ADAMI FRIDERICI KIRSCHII ABVNDANTISSIMVM CORNVCOPIAE LINGVAE LATINAE ET GERMANICAE SELECTVM, QVO CONTINENTVR Vocabula Latina omnis aeui, antiqui, medii ac noui, pariter ac Graeca, Latinitate donata, nec non formulae dicendi elegantiores et Constructiones Verborum; praeterea Deorum, Dearum, Gentium, Regnorum, Regionum, Vrbium, Marium, Fluuiorum, Insularum, Montium, Animalium, Arborum, Herbarum, Florum et Mineralium Nomina; nec non Theologorum, Iure Consultorum, Medicorum, Philosophorum, Philologorum, Poetarum, ac Mythicorum, Artibus liberalibus, aliisque disciplinis, Rei quoque Militari ac Monetariae verba propria, eorumque Significationes et Explicationes, Syllabarum longitudine uel breuitate signis expressa: CVI ADIVNGVNTVR IN FINE Calendarium Romanum, compendia scribendi olim in Latio vsitatissima, siue Notae et Sigla antiquorum; deinde adiecta est Tabula alphabetica Charact. Latin. in Codicibus MStis [abbr.: Manuscriptis] pro Seculorum ratione occurrentium, tum Specimen Scripturae ueteris, APPENDIX REGIONVM, VRBIVM, MONTIVM ET FLVVIORVM; ET AD POSTREMVM Consanguinitatis pariter atque Affinitatis Tabula, Nominaque Numeralia. EDITIO NOVISSIMA, A mendis non paucis studiose repurgata, Parte vtraque aucta, in ordinem redacta, ac denique tironum purioris Latinitatis studiosorum vsui accommodata. CVM PRIVILEGIIS. LIPSIAE SVMTV ENGELHARTI BENIAMINIS SVIKERTI CIC IC CCLXXIV.



image: as0002

[gap: prolegomena]

image: as0036

Explicatio signorum, quibus in hoc Lexico verba distinguuntur.

* Asteriscus verba mere graeca indicat.

+ Signo crucis peregrina, noua et barbara sunt notata.

Obs. vel Obsol. verba obsoleta sunt insignita.



page 1735, image: s0868

Marrubii, orum, m. plur. ein Volk in Jtalien. Virg.

Marrubium, ii, n. Lungenkraut, Andorn. Plin.

Mars, tis, m. [1)] der Kriegsgott Mars bey den Heyden. 2) Krieg, Schlacht. Sinistro marte pugnare, unglücklich fechten. Ancipiti, vario marte pugnare, ein Treffen liefern, in welchem der Sieg nicht entscheidend ist. Aperto marte aggredi aliquem, mit einem einen offenbaren Krieg ansangen. Ouid. 3) Suo marte aliquid peragere, aus eigenen Kräften etwas thun. 4) ein röthlichter Stern, der niedrigste unter den obern Planeten, welcher beynahe in zwen Jahren um den Himmel herum läuft. Astron. Hinc Dies Mareis, der Dienstag. 5) Chymicis Mars, id. quod Chalybs, vel Ferrum. Hinc Crocus martis, Aurum martis etc.

Marsi, orum, m. plur. Völker in Jtalien, die durch den Speichel der Schlangen Bisse gebeilet haben. (a Marso, Circes filio)

Marsiculus, i, m. der kurz angebunden, der bald zornig ist. Plaut.

Marsicus, a, um, die Marser angehend. Bellum Marsicum, der Krieg zwischen den Bundsgenossen in Jtalien.

Marsiburgum, i, n. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] et Mersiburgum, i, n. sonst Martisburgum, i, n. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print], die Stadt Merseburg in Meissen, und eine Stadt an dem Costnitzer- oder Bodensee. Geogr.

Marsilinium, ii, n. der Flecken Marschling in Bündten. Geogr.

Marspiter +, itris, m. id. quod Mars Pater. Macrob.

Marsupiarius, ii, m. ein Beutelmacher, Säckler.

Marsupium, ii, n. ein Geldsäckel, Beutel. Non.

Martagum, i, n. Goldwurz. Botan.

Martellus, i, m. ein kleiner Hammer.

Martes, is, f. ein Marder. Mart. Martes Scythica, ein Zobel.

Martiacus, a, um, [1)] dem Abgotte Mars gehörig. Cic. 2) kriegerisch. 3) von Stahle gemacht.

Marticola, ae, c. ein Kriegsmann. Ouid. (Mars)

Martigena, ae, m. ein Martissohn. Idem.

Martigenus, a, um, vom Mars gebohren. Plin.

Martia, ae, f. [1)] scil. Aqua, eine Wasserleitung in der Stadt Rom, daher also benennet, weil sie der König Ancus Martius angeleget hat. Plin. 2) Nom. propr. der jüngsten Tochter des Cato.

Martialis, e. Adiect. [1)] den Kriegsgott Mars angehend, was vom Mars ist, dem Mars heilig. Lupi martiales. Hor. 2) kriegerisch, streitbar. 3) Martialis, wurde genennet die Gegend in Rom, auf dem Berge Cälius, weil auf demselben die Equiria gehalten wurden, wenn der Tyberfluß anlief, und austrat. Fest. 4) Nomen propr. Poetae Latini, qui scripsit epigrammata.

Martianus, a, um, idem. Cic.

Martinalia, ium, n. plur. Festtag, zu Ehren des heiligen Martini, Episcopi Turonensis, Martinsfest.

Martius [1], ii, m. der dritte Monath im Jahre, nach unserm, nach der alten Römer Calender aber der erste.

Martius [2], a, um, kriegerisch. Ouid.

Martulus, i, m. idem quod Malleus. Alias Marculus, i, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print]. Plin.

Martyr *, yris, m. Blutzeuge, Märtyrer, der mit Vergiessung seines Bluts die Wahrheit der christlichen Religion bezeuget hat.

Martyreium, ii, n. ein Tempel, den Märtyrern gewidmet.

Martyrium +, i, n. Blutzeugniß, Märtyrertod. Martyrii corona, Märtyrerkrone.

Martyrizo +, are, Märtyrer machen.

Martyrologium, ii, n. Märtyrerbuch, Verzeichniß dererjenigen, die um des Bekänntnisses Christi willen das Leben gelassen haben.

Marum *, i, n. Amberkraut.

Marus, i, m. die March, ein Fluß der durch Mähren läuft. Geogr.

Mas, aris, m. ein Mannsbild, Mann. Etiam de bestiis dicitur, quarum aliae dicuntur Mares, die Männchen, aliae Feminae, die Weibchen.

Masa +, ae, f. [1)] eine Hexe, Zauberinn. 2) Mase, Narbe. 3) Masche an einem gestrickten Garne oder Strumpfe.

Mascarpio, onis, f, einer, der Castraten macht. Petron.

Maschala *, ae, f. [1)] idem quod Axilla, vel Armus. 2) Gegend an dem Vordertheile des Schiffs, wo das Seegel aufgespannet wird.

Masculatus. a, um, ermannet, mannbar. Apul.

Mascule, Adu. tapfer, männlich.

Masculesco, ere, Inchoat. männlich werden. Plin.

Masculetum, i, n. hoch aufgezogene Weinreben. Plin.

Masculine, Aduerb. auf männliche Art. Arnob.

Masculinitas, atis, f. die Männlichkeit. Const. Af.

Masculinus, a, um, männlich. Plin. Genus masculinum, das männliche Geschlecht. Fest.

Masculo, are, ermannen.

Masculofemina +, ae, f. ein Zwitter. Gloss.

Masculus, a, um, [1)] männlich. Mascula proles, männliche Zucht. Hor. 2) tapfer. Masculus ad rem, der eine Sache männlich angreift. Varr. stark. Aerumnas ingenio masculo sustinere. 3) eine Art von Weyhrauche. Quod ex eo rotunditate guttae pependit, masculum vocamus. Plin. 4) Mascula conditio, bedeutet in der Astrologie die actuellen und bewegenden Eigenschaften eines Gestirns oder Planeten. Astrol.