03/2007 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed - structural and semantic tagging completed - spell check performed - no orthographical standardization
01/2008; 04/2008; 10/2008; 01/2009; 03/2009; 07/2009; 02/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: as0000

[gap: frontispiz]

image: as0001

ADAMI FRIDERICI KIRSCHII ABVNDANTISSIMVM CORNVCOPIAE LINGVAE LATINAE ET GERMANICAE SELECTVM, QVO CONTINENTVR Vocabula Latina omnis aeui, antiqui, medii ac noui, pariter ac Graeca, Latinitate donata, nec non formulae dicendi elegantiores et Constructiones Verborum; praeterea Deorum, Dearum, Gentium, Regnorum, Regionum, Vrbium, Marium, Fluuiorum, Insularum, Montium, Animalium, Arborum, Herbarum, Florum et Mineralium Nomina; nec non Theologorum, Iure Consultorum, Medicorum, Philosophorum, Philologorum, Poetarum, ac Mythicorum, Artibus liberalibus, aliisque disciplinis, Rei quoque Militari ac Monetariae verba propria, eorumque Significationes et Explicationes, Syllabarum longitudine uel breuitate signis expressa: CVI ADIVNGVNTVR IN FINE Calendarium Romanum, compendia scribendi olim in Latio vsitatissima, siue Notae et Sigla antiquorum; deinde adiecta est Tabula alphabetica Charact. Latin. in Codicibus MStis [abbr.: Manuscriptis] pro Seculorum ratione occurrentium, tum Specimen Scripturae ueteris, APPENDIX REGIONVM, VRBIVM, MONTIVM ET FLVVIORVM; ET AD POSTREMVM Consanguinitatis pariter atque Affinitatis Tabula, Nominaque Numeralia. EDITIO NOVISSIMA, A mendis non paucis studiose repurgata, Parte vtraque aucta, in ordinem redacta, ac denique tironum purioris Latinitatis studiosorum vsui accommodata. CVM PRIVILEGIIS. LIPSIAE SVMTV ENGELHARTI BENIAMINIS SVIKERTI CIC IC CCLXXIV.



image: as0002

[gap: prolegomena]

image: as0036

Explicatio signorum, quibus in hoc Lexico verba distinguuntur.

* Asteriscus verba mere graeca indicat.

+ Signo crucis peregrina, noua et barbara sunt notata.

Obs. vel Obsol. verba obsoleta sunt insignita.



page 1819, image: s0910

Morpheus *, ei, m. Nom. pr. eines Sohns oder Dieners des Schlafgottes. Qui dormientibus inducebat varias formas et visiones, der Traumgott. Ouid.

Morphnus *, i, m. eine Gattung Adler, die sich in den Sümpfen und Morästen aufhalten. Plin. aliis etiam Plancus, vel Anataria, vel Percnos vocatur.

Mors, tis, f. [1)] der Tod. Cic. Oppetere mortem, sterben. Cic. Consciscere sibi mortem, sich selbst umbringen, entleiben. Idem. Mors vltima linea rerum, der Tod ist das Ende aller Dinge. Prou. 2) mors ranae, Froschbiß, ein gewisses Kraut. 3) Dicitur etiam plur. mortes, Leschen. Cic. Praeclarae mortes. Idem. Mortes iuuenum. Plin. Mille mortibus frigidum inguen. Petron. 4) Metaph. Mors memoriae, der Verlust des Gedächtnisses. Plin. 5) mortis caussam praestare alicui, an eines Tode Ursache seyn. Vlp. 6) Omnia sub leges mors vocat atra suas, Alles ist dem Tode unterworfen. Ouid.

Morsicatim, Aduerb. bißweise. Varr.

Morsico, are, beissen. Apul. (mordeo)

Morsiuncula, ae, f. ein kleiner Biß, ein Kuß. Plaut.

Morsulus, i, m. et Morsula, ae, f. ein Zeltchen, oder viereckichtes Arzneytäfelchen. Pharm.

Morsus [1], a, um, Particip. gebissen. Morsus a rabioso, von einem Rasenden gebissen. Plin.

Morsus [2], us, m. [1)] ein Biß, Stich. 2) Metaph. der Schmerz, Kummer. Morsus animi, die Gewissensangst. 3) die Verläumdung. Insequi aliquem morsibus, einen verläumden. Ouid. 4) morsus gallinae, Hühnerbiß, Hühnerdarm, ein gewisses Kraut. Dicitur et Alsine. Botan. Morsus diaboli, Teufelsabbiß. Idem.

Morta, ae, f. Nom. propr. einer von den drey Parcen, welchen die alten Römer die Aufsicht über die Geburt und den Tod zuschrieben, deren Namen waren: Nona, Decima und Morta. Quo sigmento id indigitasse videntur, tempus partus iustum fore mensem nonum et decimum; qui vero ante hoc tempus nascerentur, aut mortuos egredi, aut viuos illico mori. Aul. Gell.

Mortalagium +, ii, n. das Vermächtniß eines Verstorbenen zu einer Kirche. Dipl.

Mortalis, e, Adi. [1)] sterblich. Cic. 2) vergänglich. Idem. 3) Leges mortales, Gesetze, die nur eine Zeit lang gelten. Liu. 4) tödtlich. Vulnus mortale, eine tödtliche Wunde. Virg. Peccatum mortale, eine Todtsünde. 5) Subst. der sterbliche Mensch. Miserrimus mortalis, ein elender Mensch. Cic. Nemo mortalium, kein Mensch. Comparat. mortalior. Plin. (mors)

Mortalitas, atis, f. [1)] die Sterblichkeit. 2) der Tod, Untergang. Intercipi moralitate, durch den Tod verhindert werden. Plin. 3) die menschliche Natur.

Mortaliter, Aduerb. sterblicher Weise. August.

Mortariolum, i, n. Dimin. [1)] ein kleiner Mörsel. Macrob. 2) ein Kalkbette, Kolktrog. Pallad. 3) eine Zahnlücke. Med.

Mortarium, ii, n. [1)] ein Mörsel, Mörser. Colum. 2) eine Pflaster- oder Kalkmulte, Pflasterpfanne, ein Kalktrog. Vitruu. 3) Mertel, eingemengter Kalk. Idem

Morticini, orum, m. plur. [1)] Wicken am Fusse. 2) Leichdorn, Hühneraugen. Plin.

Morticinium [1], ii, n. ein todter Leichnam.

Morticinium [2] +, ii, n. ein todtes Aas.

Morticinus, a, um, selber gestorben, todtbleich, verreckt, erstickt. Caro morticina, Schindfleisch, Aas, verrecktes und von sich selbst gestorbenes oder umgefallenes Vieh. Varr. (mors)

Mortifer, era, erum, id. quod mortiferus.

Mortifere, Aduerb. tödtlich. Plin. iun.

Mortiferus, era, erum, tödtlich. Mortiferum poculum, tödtlicher, vergifteter Trunk. Cic.

Mortificatio +, onis, f. die Tödtung, Bezähmung, Casteyung.

Mortificatus +, a, um, getödtet. Tertull.

Mortifico +, are, tödten, die fleischlichen Lüste bezähmen und bezwingen, sich casteyen.

Mortificus, a, um, tödtlich. Mortificum vulnus, eine tödtliche Wunde. Val. Max.

Mortualia, ium, n. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] et Mortuaria, ium, n. [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] plur. scil. Carmina, die Todtenlieder, Sterbelieder. Plaut.

Mortualis, e, Adiect. sterblich. Idem.

Mortuarium, ii, n. Todten- oder Leichengeld.

Mortuarius, a, um, id. quod mortualis. Gell.

Mortuosus, a, um, dem Tode ähnlich. Cael. Aurel.

Mortuus, a, um, [1)] gestorben, todt. A mortuis excitare, von den Todten auferwecken. Cic. Pax mihi est cum mortuis, ich fürchte kein Gespenst. Plaut. 2) Caput mortuum, Todtenkopf. Chym. 3) mare mortuum, das todte Meer. Mortua vrtica, taube Nessel. 4) etwas, das nachläßt, und matt wird, plausus mortuus. Cic. mortui lacerti, entkräftete Arme. Idem.

Morula, ae, f. Dimin. ein kleiner Verzug, eine kurze Weile.

Morulus, a, um, Maulbeerschwarz. Plaut.

Morum, i, n. Maulbeere. Hor. Morum rubi, vel sentis, Brombeere. Morum dumi, Kräuselbeere.

Morus [1], i, f. ein Maulbeerbaum. Plin.

Morus [2], a, um, idem quod Stultus, närrisch. Amor hominum mores moros et morosos efficit, die Liebe macht närrisch. Plaut.