03/2007 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed - structural and semantic tagging completed - spell check performed - no orthographical standardization
01/2008; 04/2008; 10/2008; 01/2009; 03/2009; 07/2009; 02/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: as0000

[gap: frontispiz]

image: as0001

ADAMI FRIDERICI KIRSCHII ABVNDANTISSIMVM CORNVCOPIAE LINGVAE LATINAE ET GERMANICAE SELECTVM, QVO CONTINENTVR Vocabula Latina omnis aeui, antiqui, medii ac noui, pariter ac Graeca, Latinitate donata, nec non formulae dicendi elegantiores et Constructiones Verborum; praeterea Deorum, Dearum, Gentium, Regnorum, Regionum, Vrbium, Marium, Fluuiorum, Insularum, Montium, Animalium, Arborum, Herbarum, Florum et Mineralium Nomina; nec non Theologorum, Iure Consultorum, Medicorum, Philosophorum, Philologorum, Poetarum, ac Mythicorum, Artibus liberalibus, aliisque disciplinis, Rei quoque Militari ac Monetariae verba propria, eorumque Significationes et Explicationes, Syllabarum longitudine uel breuitate signis expressa: CVI ADIVNGVNTVR IN FINE Calendarium Romanum, compendia scribendi olim in Latio vsitatissima, siue Notae et Sigla antiquorum; deinde adiecta est Tabula alphabetica Charact. Latin. in Codicibus MStis [abbr.: Manuscriptis] pro Seculorum ratione occurrentium, tum Specimen Scripturae ueteris, APPENDIX REGIONVM, VRBIVM, MONTIVM ET FLVVIORVM; ET AD POSTREMVM Consanguinitatis pariter atque Affinitatis Tabula, Nominaque Numeralia. EDITIO NOVISSIMA, A mendis non paucis studiose repurgata, Parte vtraque aucta, in ordinem redacta, ac denique tironum purioris Latinitatis studiosorum vsui accommodata. CVM PRIVILEGIIS. LIPSIAE SVMTV ENGELHARTI BENIAMINIS SVIKERTI CIC IC CCLXXIV.



image: as0002

[gap: prolegomena]

image: as0036

Explicatio signorum, quibus in hoc Lexico verba distinguuntur.

* Asteriscus verba mere graeca indicat.

+ Signo crucis peregrina, noua et barbara sunt notata.

Obs. vel Obsol. verba obsoleta sunt insignita.



page 1899, image: s0950

Noxa, ae, f. [1)] Schuld, Sünde, Verbrechen, Missethat. Penes milites noxa erat, die Soldaten haben ein Verbrechen begangen. Liu. Sine vlla mea noxa, ohne meine Schuld. Plaut. 2) Strafe. Eximere noxam, die Strafe nachlassen. Quadrupedem noxae dare heißt, das Thier demjenigen übergeben, dem es Schaden gethan hat. Vlp. 3) Schade, Verletzung. Noxam nocere, Schaden thun. Liu. A noxa aliquid defendere, den Schaden abwenden. Colum. 4) Diebstahl, Strassenraub. ICt.

Noxalis +, e [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print], et Noxialis, e. Adiect. zur Mißhandlung gehörig. Actio noxialis, Klage wegen erlittenen Schadens. ICt.

Noxatio +, onis, f. Strafe.

Noxia, ae, f. [1)] Mißhandlung, Schuld, Fehler, Verbrechen. Plaut. In noxia esse, schuldig seyn. Noxiam admittere, etwas verbrechen, verschulden. 2) Schade. Sarcire noxiam, den Schaden ersetzen. ICt. Esse alicui noxiae, einem schaden. Iuu. 3) Strafe. Plaut.

Noxietas, atis, f. [note of the transcriber: no gender determination in the print]. Tertull. et Noxitudo, inis, f. Schädlichkeit, Verschuldung. Accius.

Noxiosus, a, um, schädlich. Superlat. Noxiosissimus. Senec.

Noxit, pro Nocuerit. Lucil.

Noxius, a, um, [1)] schuldig. Noxii ambo, sie sind beyde schuldig. Liu. Noxius scelere, eines Lasters schuldig. Tac. 2) schädlich. Noxia tela, schädliche Pfeile. Ouid. Compar. Noxior, Senec. Superl. Noxissimus. Idem.

Nubecula, ae, f. Dimin. [1)] ein Wölkchen. Plin. 2) Metaph. Frontis nubecula, ein finsteres, ernsthaftes Gesicht. Cic. 3) Wolken im Urine. Medic. 4) Nubecula maior, ein Fleck am Himmel, nahe bey dem Südpole der Ecliptic. Nubecula minor, ein Fleck am Himmel, zwischen der Schlange und Toucan. Astron.

Nubeculosus, a, um, wolkicht. Saxisb.

Nubes, is, f. [1)] eine Wolke. Cic. 2) Metaph. Traurigkeit. Nubes demere supercilio, die finstre Mine ablegen. Horat. 3) eine Menge. Nubes peditum, ein grosser Hauffe Fußvolk. Liu. 4) eine Decke, Bemäntelung. Obiicere nubem fraudibus, seinen Betrug beschönigen. Hor. 5) Unglücksfälle. Tristi nube caret vita. Ouid. 6) Nubes caeca reipublicae, ein verwirrter Zustand der Republik. Cic.

Nubifer, a, um, Wolken- und Regenbringend. Ouid.

Nubifugus, a, um, Wolken vertreibend. Colum.

Nubigena, ae, c. [1)] aus Wolken gebohren, ein Wolkenkind. Virg. 2) Zuname der Centauren, weil sie von einer Wolke gebohren seyn sollen.

Nubigosus, a, um, neblicht. Mamert.

Nubilar, aris, n. Cic. et Nubilarium, ii, n. eine Wetterhütte, Schopfen, das Getraide darunter zu verwahren. Colum.

Nubilis, e. Adiect. mannbar. Cic. (Nubo)

Nubilo, are, trübe seyn. Nubilat aer, es ist trübe Wetter. Varr. (Nubes)

Nubilor, ari. Depon. mit Wolken überziehen, trübe, wolkicht werden. Si nubilari coepit, wenn Wolken daher kommen. Varr.

Nubilosus +, a, um, wolkicht. Solin.

Nubilum, i, n. trübes Wetter, Gewölk. Plaut.

Nubilus, a, um, [1)] dunkel, wolkicht, düster, trübe. Plin. 2) Metaph. unglücklich. Tempora nubila, unglückliche Zeiten. Ouid.

Nubiuagus, a, um, unter den Wolken herum irrend. Sil.

Nubo, nupsi, nuptum, nubere, Proprie [1)] bedecken, verhüllen. 2) freyen, einen Mann nehmen, verheyrathet werden. Nubere alicui, einen zur Ehre nehmen. Ter. Nupta est cum illo, sie ist an ihn verheyrathet worden. Cic. In claram familiam nubere, sich in ein vornehmes Geschlecht verheyrathen. Cic. Dicitur etiam de viris, sed raro. Frater meus nupsit dotatae vetulae, mein Bruder hat eine alte reiche Frau geheyrathet. Pomp.

Nucalis, e. Adi. den Nüssen ähnlich. Cacl. Aurel.

Nucamentum, i, n. Kätzchen an Nußbäumen und Nußstauden. Plin. (quasi a Nuce)

Nucella, ae, f. Dimin. [1)] ein Nüßchen. 2) der Nußkern. Apic.

Nocetum, i, n. ein Ort, wo man Nußbäume pflanzet, Nußgarten. Stat. (Nux)

Nuceus, a, um, Nußbäumern. Plin.

Nucha +, ae, f. der Nacken.

Nucifer, era, erum, Nußtragend. (Nux et Fero)

Nucifrangibulum, i, n. [1)] ein Nußbeisser, Nußknicker. 2) idem quod Dens. Plaut.

Nucinus, a, um, idem quod Nuceus.

Nucipersicum, i, n. eine Pfirsche. Mart.

Nuciprunum, i, n. ein Pflaumenbaum, der in einem Nußbaumstamme eingepfropfet ist. Plin.

Nucleatus, a, um, voll Kerne. Scrib. Larg.

Nucleus, i, m. [1)] Nußkern, oder andere Kerne in Schaalen. Nucleus nucis, Nußkern. Nucleus oliuarum, Olivenstein. Vlp. Nucleus idem quod Allii spica, Knoblauchzeen. Plin. 2) Ferri nucleus, das beste Eisen, oder Stahl. Plin. 3) der dichte Theil der Sonnenflecken, oder Cometenköpfe. Astron.

Nuclifer, era, erum, Kern bringend.

Nuctatiae, arum, f. plur. eine Art von kleinen Schiffen. Aul. Gell.