03/2007 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed - structural and semantic tagging completed - spell check performed - no orthographical standardization
01/2008; 04/2008; 10/2008; 01/2009; 03/2009; 07/2009; 02/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: as0000

[gap: frontispiz]

image: as0001

ADAMI FRIDERICI KIRSCHII ABVNDANTISSIMVM CORNVCOPIAE LINGVAE LATINAE ET GERMANICAE SELECTVM, QVO CONTINENTVR Vocabula Latina omnis aeui, antiqui, medii ac noui, pariter ac Graeca, Latinitate donata, nec non formulae dicendi elegantiores et Constructiones Verborum; praeterea Deorum, Dearum, Gentium, Regnorum, Regionum, Vrbium, Marium, Fluuiorum, Insularum, Montium, Animalium, Arborum, Herbarum, Florum et Mineralium Nomina; nec non Theologorum, Iure Consultorum, Medicorum, Philosophorum, Philologorum, Poetarum, ac Mythicorum, Artibus liberalibus, aliisque disciplinis, Rei quoque Militari ac Monetariae verba propria, eorumque Significationes et Explicationes, Syllabarum longitudine uel breuitate signis expressa: CVI ADIVNGVNTVR IN FINE Calendarium Romanum, compendia scribendi olim in Latio vsitatissima, siue Notae et Sigla antiquorum; deinde adiecta est Tabula alphabetica Charact. Latin. in Codicibus MStis [abbr.: Manuscriptis] pro Seculorum ratione occurrentium, tum Specimen Scripturae ueteris, APPENDIX REGIONVM, VRBIVM, MONTIVM ET FLVVIORVM; ET AD POSTREMVM Consanguinitatis pariter atque Affinitatis Tabula, Nominaque Numeralia. EDITIO NOVISSIMA, A mendis non paucis studiose repurgata, Parte vtraque aucta, in ordinem redacta, ac denique tironum purioris Latinitatis studiosorum vsui accommodata. CVM PRIVILEGIIS. LIPSIAE SVMTV ENGELHARTI BENIAMINIS SVIKERTI CIC IC CCLXXIV.



image: as0002

[gap: prolegomena]

image: as0036

Explicatio signorum, quibus in hoc Lexico verba distinguuntur.

* Asteriscus verba mere graeca indicat.

+ Signo crucis peregrina, noua et barbara sunt notata.

Obs. vel Obsol. verba obsoleta sunt insignita.



page 2053, image: s1027

Patibilis, e. Adi. leidlich. patibilis natura, was zu leiden ist. Cic. (patior)

Patibulatus, a, um, gehenkt, ans Creutz geschlagen. Plaut.

Patibulo + , are. henken, an den Galgen schlagen.

Patibulum, i, n. et Patibulus, i, m. [1)] Galgen, Creutz. Sallust. Supplicium patibulorum, das Henken. Aur. Vict. 2) id. quod Vectis. 2) Weinstacket, Weinpfahl. Cato et Non.

Patibulus, a, um, [1)] gehenkt. 2) Subst. ein Galgenschwengel. Apul. et Plaut.

Paticus, i, m. Obsol. idem quod paederastes, qui patitur muliebria (melius scriberetur pathicus.) Iuu.

Patiens, entis, o. [1)] leidend, duldend. Cum Genitiu. 2) geduldig, ertragend. patiens laborum, der die Arbeit erduldet. Cic. 3) patiens vetustatis, was da lange dauret. Plin. 4) patiens nauium fluuius, ein schiffbarer Strom. Plin. Comparat. patientior, ius [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print]. Propert. Superlat. patientissimus, a, um [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print]. Cic.

Patienter, Aduerb. geduldig. Cic. Comparat. patientius, Adu. [note of the transcriber: no word class determination in the print]. Suet. Superlat. patientissimus, Adu. [note of the transcriber: no word class determination in the print].

Patientia, ae, f. [1)] Geduld. Vti patientia, geduldig seyn. Cic. Abuti alicuius patientia, eines Geduld mißbrauchen. Idem. 2) Erduldung. patientia famis, wenn man den Hunger erduldet. Cic.

Patina, ae, f. [1)] ein Platte, Schüssel. patinas eluere, Schüssel und Teller aufwaschen, abspühlen. Plaut. 2) eine Pfanne. Hor. Animus meus est in patinis, meine Gedanken sind aufs Essen gerichtet. Ter.

Patinarius [1], a, um, aufgeschüsselt, in eine Schüssel gelegt. Plaut. patinarias struices adornare, viel Gerichte auf einander setzen. Plaut.

Patinarius [2], ii, m. ein Prasser, Vielfraß. Suet.

Patio, ere. Obsol. idem quod sequens.

Patior, passus sum, pati. Depon. leiden, dulden. pati aequo animo, geduldig leiden. Cic. 2) zulassen, geschehen lassen. Ille patitur tangi, er läßt sich anrühren. pati aliquem desertum, einen gehen lassen, nichts mit einem zu thun haben. Cic. 3) gepeinigt werden. Virg. 4) pati aeuum, lange Zeit dauern. Colum. 5) pati falcem, abgeschnitten werden. Plin.

Pator, oris, m. idem quod Hiatus, Aufspaltung, Spalt, Fläche, Weite, Klaffung, Oeffnung. Apul. (pateo)

Patrae, arum, f. die Stadt Patra in Achaja. Hinc Patranus, et Patrianus, einer von Patra. Cic.

Patraster + , ri, m. ein Stiefvater.

Patratio, onis, f. das Vollbringen, die Stiftung, Vollendung, völlige Ausführung. Vellei. Pat.

Patrator, oris, m. der etwas begeht, ein Stifter, Urheber, Thäter. Necis patrator, ein Todtschläger. Tac. (patro)

Patratus, a, um, verrichtet, verübet, vollbracht. Caedes patrata, ein begangener Todtschlag. Tac.

Patria, ae, f. [1)] das Vaterland, die Geburtsstadt, der Geburtsort. Cic. Patriae fumus alieno igne est luculentior, es ist nichts so angenehm, als das Vaterland. Prou. 2) ein Land. Virg. 3) ein Fluß im Königreiche Neapoll, in Terra di Lavoro, der bey der Stadt Acerra vorbey fließt. (pater)

Patriarcha, ae, m. [1)] ein Erzvater. 2) ein Patriarch, dieß ist die nächste Würde, nach den Cardinälen, in der römischcatholischen Kirche.

Patriarchalis, e. Adi. was des Patriarchen ist. Patriarchales Ecclesiae, werden die fünf Hauptkirchen zu Rom genennet, als die zu St. Iohannes Lateranensis, St. Petri und Pauli vor der Stadt, St. Laurentii, St. Stephani, und St. Maria Maggiore.

Patriarchatus, us, m. das Amt des Patriarchen.

Patricalis, is, f. Gliedkraut. Apul.

Patrice, Aduerb. idem quod Patrie. Plaut.

Patriciati, orum, m. [correction of the transcriber; in the print n. ] plur. Ketzer, die von einem gewissen Patricius den Namen führten, und vorgaben, daß das animalische oder thierische Wesen des Menschen von dem Teufel seinen Ursprung hätte.

Patriciatus, us, m. der Stand und die Würde der Patricier. Suet. (patricius)

Patricida, ae, c.ein Vatermörder. Cic. (Pater et Caedo) Dicitur et paricida.

Patricidium, ii, n. idem quod paricidium.

Patricii, orum, m. plur. [1)] diejenigen, die aus den Familien der Rathsherren stammten, welche Romulus und Tarquinius Priscus erwählt haben. 2) rathsfähige Geschlechter. Liu.

Patricissa, ae, f. die Gemahlinn des Patricius. Gregor. M.

Patricius [1], ii, m. [1)] der allernächste nach den orientalischen Kaisern; welche hohe Würde Constantinus M. gestiftet hat. Er gieng allen und jeden bey Hofe vor, auch dem Praefecto praetorio. Zosimns. 2) ein Patricier. Romulus nahm in den Senat nur alte Männer auf, daher sie Patres, und ihre Nachkommen Patricii genennet wurden. En! Romae vnquam fando audiistis, patricios primo esse factos, non de caelo demissos, sed qui patrem ciere possent. Liu.

Patricius [2], a, um, edel, den edlen Römern oder Geschlechtern gehörig. patricia familia. Cic. patricius magistratus, ein obrigkeitliches Amt, das anfangs nur ein Patricier bekommen konnte. Z. E. das Consulat, die Prätur und das Amt eines Aedilis. (patrius)

Patricus, a, um. idem quod paternus. Casus patricus, idem quod Genitiuus. Varr.