03/2007 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed - structural and semantic tagging completed - spell check performed - no orthographical standardization
01/2008; 04/2008; 10/2008; 01/2009; 03/2009; 07/2009; 02/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: as0000

[gap: frontispiz]

image: as0001

ADAMI FRIDERICI KIRSCHII ABVNDANTISSIMVM CORNVCOPIAE LINGVAE LATINAE ET GERMANICAE SELECTVM, QVO CONTINENTVR Vocabula Latina omnis aeui, antiqui, medii ac noui, pariter ac Graeca, Latinitate donata, nec non formulae dicendi elegantiores et Constructiones Verborum; praeterea Deorum, Dearum, Gentium, Regnorum, Regionum, Vrbium, Marium, Fluuiorum, Insularum, Montium, Animalium, Arborum, Herbarum, Florum et Mineralium Nomina; nec non Theologorum, Iure Consultorum, Medicorum, Philosophorum, Philologorum, Poetarum, ac Mythicorum, Artibus liberalibus, aliisque disciplinis, Rei quoque Militari ac Monetariae verba propria, eorumque Significationes et Explicationes, Syllabarum longitudine uel breuitate signis expressa: CVI ADIVNGVNTVR IN FINE Calendarium Romanum, compendia scribendi olim in Latio vsitatissima, siue Notae et Sigla antiquorum; deinde adiecta est Tabula alphabetica Charact. Latin. in Codicibus MStis [abbr.: Manuscriptis] pro Seculorum ratione occurrentium, tum Specimen Scripturae ueteris, APPENDIX REGIONVM, VRBIVM, MONTIVM ET FLVVIORVM; ET AD POSTREMVM Consanguinitatis pariter atque Affinitatis Tabula, Nominaque Numeralia. EDITIO NOVISSIMA, A mendis non paucis studiose repurgata, Parte vtraque aucta, in ordinem redacta, ac denique tironum purioris Latinitatis studiosorum vsui accommodata. CVM PRIVILEGIIS. LIPSIAE SVMTV ENGELHARTI BENIAMINIS SVIKERTI CIC IC CCLXXIV.



image: as0002

[gap: prolegomena]

image: as0036

Explicatio signorum, quibus in hoc Lexico verba distinguuntur.

* Asteriscus verba mere graeca indicat.

+ Signo crucis peregrina, noua et barbara sunt notata.

Obs. vel Obsol. verba obsoleta sunt insignita.



page 2273, image: s1137

Procer, eris, m. [1)] der Vornehmste. Iuu. Plur. vsitatior. Proceres, um, m. die vornehmsten Häupter der Staaten. 2) grosse Kracksteine. Seru. 3) Proceres gulae, die delicatesten Näscher.

Procere, Adu. hoch, ausgestreckt. Compar. Procerius, etwas zu weit ausgestreckt. Procerius proiectum brachium. Cic. (procerus)

Proceritas, atis, f. [1)] die ausgestreckte Höhe. Proceritas arborum, die Höhe der Baume. Cic. 2) die Länge. Corporis proceritas, die Länge des Leibes. Plin. Vir proceritatis eximiae, ein langer Mann. Flor.

Proceritudo, inis, f. die Länge, Höhe. Solin.

Proceritus, a, um, idem quod Malo spiritu afflatus. For. Rom.

Procerulus, a, um, Dimin. etwas lang. Apul.

Procerus, a, um, [1)] hoch aufgeschossen. Alni procerae, hohe Erlenbäume. Virg. 2) länglicht. Proferre proceros passus viae, lange Schritte machen. Lucret. 3) lang in der Aussprache. Procerus paean, ein langer Päan, ein Versglied von vier Sylben. Cic. Compar. Procerior, ius [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print], höher [reading uncertain: print faded] von Person. Suet. Superlat. Procerrimus, a, um [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] homo, ein sehr langer Mensch. Plin.

Processio + , onis, f. 1) das Hervorgehn. 2) der Fortgang. 3) eine Procession, ein öffentlicher Umgang. Iul. Cap.

Processus [1], us, m. [1)] Efficere processus, fortreisen. Cic. 2) der Fortgang, das Zunehmen. Habere processum in litteris, im Studiren zunehmen. Suet. 2) apud Medicos, der Anwachs eines Beins. 3) ein Zusatz oder Fortgang. Processus ancoriformis, der ankerförmige Fortsatz des Schulterblatts. Processus peritonaei, des Darmfells Fortsatz. Processus styloides, ist ein länglichter spitziger Knochen am Schlafbeine. Processus vermiformes pedunculi, würmerförmige Fortsätze im Gehirne. Medic. + 4) ein Proceß. Processum peruertere, barbare, im Processe verstossen. pro quo Cicero: Non caussa, sed consilium improbatur, die Sache ist wohl gut, aber im Processe ist es versehen.

Processus [2], a, um, Passiue, zugenommen. In processa aetate, im zugenommenen Alter. Scrib. Larg. (procedo)

Procestrium, ii, n. [1)] ein Ort oder Gebäude vor der Stadt oder vor dem Lager. Fest. 2) der Eingang ins Feldlager. Idem. (a Castris) 3) ein offener Saal, ein Gang im Hause, darüber man in die Zimmer gehen muß.

Prochimasis * , is, f. die Vorwitterung, Vorbedeutung der Witterung, ein Sturm der vor der Zeit kommt. Scribitur et Prochemasis, is, f. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print].

Prochirus * , i, m. ein Schreiber, ein Copist.

Prochyta * , ae, f. ein hölzernes Trinkgeschirr. ICt.

Procidentia, ae, f. das Hervorfallen, Herunterfallen, wenn etwas aus seinem natürlichen Stande weicht. Plin. Procidentia ani, sedis, das Vorfallen des Afterdarms. Procidentia vteri, das Vorfallen der Gebährmutter.

Procido, cidi, casum, cidere, niederfallen, vorfallen. Ad pedes alicuius, einem zu Füllen fallen. Hor. (Cado)

Prociduus, a, um, vorfällig, heraustretend.

Procieo, ere, herausrufen, bitten. Fest.

Procinctualis, e, Adiect. Cassiod. id. quod

Procinctus [1], a, um, 1) gegürtet. 2) gerüstet. Aul. Gell. (Cingo)

Procinctus [2], us, m. 1) eine Schlachtordnung. Ad procinctum tendere, zur Schlachtordnung eilen. Plin. 2) die Bereitschaft, Zurüstung zum Kriege. Stare in procinctu, in Bereitschaft stehen, reisefertig seyn. Quint. 3) Testamenta in procinctu, Testamente, welche die Soldaten machen, ehe sie in die Schlacht gehen. Cic.

Procio, iui, itum, ire, [1)] ungültig machen. Fest. 2) herausfodern.

Procita, ae, f. eine Jnsel auf den neapolitanischen Küsten, nicht weit von der Stadt Neapel.

Procito, are, herausfordern. Fest. (Cieo)

Procitus, a, um, ungültig. ICt. (procio)

Proclamatio, onis, f. [1)] die Ausrufung einer Waare in der Auction, die nach der dritten Proclamation demjenigen zugesprochen wird, der das letzte und meiste Geld dafür gebothen hat. ICt. 2) das Aufgeboth neu angehender Eheleute von der Canzel.

Proclamator, oris, m. [1)] ein Ausrufer. Cic. 2) ein Rabulist.

Proclamo, are, ausrufen. Cic.

Proclinatio, onis, f. die Senkung, Neigung. Vitruu.

Proclinatus, a, um, [1)] vor sich geneigt, hangend. Ouid. 2) in einer schlimmen Verfassung. Rem proclinatam adiuuare. Caes.

Proclino, aui, atum, are, vor sich hängen, beugen. In aliquam partem, sich auf eine Seite hängen. (Clino)

Procliue, Adu. idem quod sequens Procliuis. Compar. Procliuius. Cic.

Procliuis, e, Adiect. [1)] jäh, abhängig. Per procliuia deuolare, abwärts fliegen. Cic. 2) geneigt. Procliuis ad, circa aliquid, zu etwas geneigt. Cic. Quint. Sceleri procliuis egestas, Armuth ist zum Bösen geneigt. Sil. Ital. 3) leicht zu thun. Plaut. Procliue dictu est, es ist leicht geredt. Cic. Compar. Procliuior. Procliuiores alii ad morbos, es sind andere mehr zu Krankheiten geneigt. Cic. Idem (Cliuus)

Procliuitas, atis, f. [1)] die Abhängigkeit eines Berges. 2) die Zuneigung, Gunst. Cic. Hirt. de Bell. Afr.

Procliuiter, Adu. [1)] abschüssig. 2) geneigt. Cic. 3) leicht. Gell.

Procliuium, ii, n. der Abschuß. Front. Strat.