03/2007 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed - structural and semantic tagging completed - spell check performed - no orthographical standardization
01/2008; 04/2008; 10/2008; 01/2009; 03/2009; 07/2009; 02/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: as0000

[gap: frontispiz]

image: as0001

ADAMI FRIDERICI KIRSCHII ABVNDANTISSIMVM CORNVCOPIAE LINGVAE LATINAE ET GERMANICAE SELECTVM, QVO CONTINENTVR Vocabula Latina omnis aeui, antiqui, medii ac noui, pariter ac Graeca, Latinitate donata, nec non formulae dicendi elegantiores et Constructiones Verborum; praeterea Deorum, Dearum, Gentium, Regnorum, Regionum, Vrbium, Marium, Fluuiorum, Insularum, Montium, Animalium, Arborum, Herbarum, Florum et Mineralium Nomina; nec non Theologorum, Iure Consultorum, Medicorum, Philosophorum, Philologorum, Poetarum, ac Mythicorum, Artibus liberalibus, aliisque disciplinis, Rei quoque Militari ac Monetariae verba propria, eorumque Significationes et Explicationes, Syllabarum longitudine uel breuitate signis expressa: CVI ADIVNGVNTVR IN FINE Calendarium Romanum, compendia scribendi olim in Latio vsitatissima, siue Notae et Sigla antiquorum; deinde adiecta est Tabula alphabetica Charact. Latin. in Codicibus MStis [abbr.: Manuscriptis] pro Seculorum ratione occurrentium, tum Specimen Scripturae ueteris, APPENDIX REGIONVM, VRBIVM, MONTIVM ET FLVVIORVM; ET AD POSTREMVM Consanguinitatis pariter atque Affinitatis Tabula, Nominaque Numeralia. EDITIO NOVISSIMA, A mendis non paucis studiose repurgata, Parte vtraque aucta, in ordinem redacta, ac denique tironum purioris Latinitatis studiosorum vsui accommodata. CVM PRIVILEGIIS. LIPSIAE SVMTV ENGELHARTI BENIAMINIS SVIKERTI CIC IC CCLXXIV.



image: as0002

[gap: prolegomena]

image: as0036

Explicatio signorum, quibus in hoc Lexico verba distinguuntur.

* Asteriscus verba mere graeca indicat.

+ Signo crucis peregrina, noua et barbara sunt notata.

Obs. vel Obsol. verba obsoleta sunt insignita.



page 2309, image: s1155

Prosicies, ei, f. [note of the transcriber: no gender determination in the print], et prosicium, ii, n. idem. Fest.

Prosico, are, das Eingeweide herausschneiden. Anatom.

Prosignanus, i, m. [correction of the transcriber; in the print n. ] ein Soldat, der forne ansteht, der förderste vor der Fahne. item ein Vorgänger, Führer. Front.

Prosilio, silui, siliui, et silii, sultum, prosilire, hervor springen. A sede, von seinem Sitze aufspringen. Liu. Ex aliquo loco, aus einem Orte hervor springen. Liu. Stratis prosilire, aus dem Bette springen. Val. Max. In concionem, unter eine Versammlung springen. Liu. (Salio)

Prosimurium, ii, n. idem quod pontificale pomoerium, vbi pontifices auspicabantur. Fest.

Prosisto, stiti, sistere, hervor ragen. Apul,

Prosita, id. quod proposita.

Prositus, a, um, vorgesetzt. Fest.

Prosocer, eri, m. des Schwiegervaters Vater. Ouid.

Prosocrus, us, f. der Schwiegermutter Mutter.

Prosodia * , ae, f. [1)] der Accent, den das Wort in der Aussprache hat. Gell. 2) die Abmessung der Worte nach ihrem Sylbenmaaße, ein Theil der Grammatic.

Prosodiacus, a, um, zur Verskunst gehörig, oder den Ton betreffend.

Prosopon * , i, n. das Angesicht.

Prosopopoeia * , ae, f. die Personendichtung, eine rhetorische Figur, welche etwas, unbelebtes oder auch etwas abstractes als eine lebende Person vorstellt. Quint.

Prosopolepsia, ae, f. das Ansehen der Person.

Prospectator, oris, m. ein Scharfsehender. Apul.

Prospecte, Aduerb. vorsichtig. Terent.

Prospectiuus, a, um, heraus sehend.

Prospecto, aui, atum, are. Frequent. a prospicio, oft sehen. Ex fenestris, zu den Fenstern hinaus sehen. Liu. (Specto)

Prospector, oris, m. ein Vorseher, Versorger. Prospector in rebus incertis. Apul. (prospicio)

Prospectus, us, m. [1)] die Aussicht. prospectum impedire, die Aussicht verhindern. Caes. item prospectui officere. Vlp. pulcerrimus prospectus, eine schöne Aussicht. Cic. 2) das Anschauen. In prospectum populi producere, dem Volke unter die Augen führen. Cic. 3) die Betrachtung, Ueberlegung. Huius rationem prospectumque non habuit, er hat darauf nicht gesehen. Gell.

Prospeculor, ari. Depon. voraus spähen, erlauren. prospeculatum ad locum castris capiendis aliquem mittere, einen aussenden, um einen Ort zum Lager auszuspähen. Liu.

Prosper, era, erum, et prosperus, a, um. Cic. glücklich, gut, gesegnet. Vti prospero fortunae flatu, gutes Glück haben. Cic. prospera esse valetudine, gesund seyn. Suet. prospera fama, ein gutes Lob. Tacit. prospera lux oritur! willkommen froher Tag! Ouid. Comparat. prosperior, ius [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print]. Suet. Superlat. prosperrimus. Vell. Pat. (ex pro et spero)

Prosperatio, onis, f. die Beglückung.

Prosperatus, a, um, gesegnet, beglückt. Tertull.

Prospere, Aduerb. glücklich. Cic. Comparat. prosperius, Adu. [note of the transcriber: no word class determination in the print]. Colum. Superlat. prosperrime, Adu. [note of the transcriber: no word class determination in the print]. Suet.

Prospergo, spersi, spersum, spergere, bespritzen. Aqua aliquem, einen mit Wasser bespritzen. Tac. (Spargo)

Prosperitas, atis, f. das Glück, der Wohlstand, die Wohlfahrt. Cic.

Prosperiter, Aduerb. id. quod Prospere. Pers.

Prospero, aui, atum, are, beglücken, segnen, wohl gerathen lassen. Consilia Reipublicae, die gemeinen Rathschläge segnen. Tac. Amico, den Freund segnen. Plaut. Deum precor, vt Caesari victoriam prosperet, ich bitte Gott, daß er dem Cäsar Sieg verleihe. Liu. Passiue hat es Augustinus gebraucht. Constantinus in opprimendis tyrannis, per omnia prosperatus est, der Constantinus ist durchgehends in Unterdrückung seiner Gegenkayser glücklich gewesen.

Prospheromena, orum, n. plur. Med. [1)] Speise, Trank, oder Arzeneyen, die man zu sich nimmt. 2) idem quod Auxilium. Med.

Prospersus, a, um, besprengt. Apul.

Prospicienter, Aduerb. behutsam, vorsichtig. Aul. Gell.

Prospicientia, ae, f. die Vorsichtigkeit. Cic. Teste Pareo in Lex. Crit.

Prospicio, spexi, spectum, spicere, [1)] vor sich sehen, in die Weite sehen. Prospicere a, ex loco, von einem Orte herunter sehen. Virg. Cic. 2) vorhersehen. Prospicere aliquid animo, mente et cogitatione, im Geiste etwas vorher sehen. Cic. Futuros casus prospicere, zukünftige Fälle vorher sehen. Idem. 3) besorgen. Saluti alicuius prospicere, sich eines Wohlfahrt angelegen seyn lassen. Sen. Aliis prospiciens, non sibi, der für andre sorgt, aber sich selbst vergißt. Prou. Sedem senectuti prospicere, sich auf seine alten Tage mit einer Wohnung vorher versehen. Cic.

Prospicue, Aduerb. idem quod sequens.

Prospicuus, a, um, ansehnlich. Prospicui cultu et forma puerorum greges, schöne Knaben. Senec.

Prospiro, are, blasen. Apul. Cato, (Spiro)

Prospex, icis, m. ein Vorseher. Tertull.

Prosphysis * , is, f. die Zusammenwachsung.

Prostas, adis, f. der Eingang. Vitruu.

Prostasia, ae, f. die Einlassung in einen Rechtshandel an eines andern Stelle, der Schutz, Beystand. Bud.