03/2007 Michael Hanstein; Reinhard Gruhl markup
text typed - structural and semantic tagging completed - spell check performed - no orthographical standardization
01/2008; 04/2008; 10/2008; 01/2009; 03/2009; 07/2009; 02/2010 Reinhard Gruhl markup
some corrections inserted


image: as0000

[gap: frontispiz]

image: as0001

ADAMI FRIDERICI KIRSCHII ABVNDANTISSIMVM CORNVCOPIAE LINGVAE LATINAE ET GERMANICAE SELECTVM, QVO CONTINENTVR Vocabula Latina omnis aeui, antiqui, medii ac noui, pariter ac Graeca, Latinitate donata, nec non formulae dicendi elegantiores et Constructiones Verborum; praeterea Deorum, Dearum, Gentium, Regnorum, Regionum, Vrbium, Marium, Fluuiorum, Insularum, Montium, Animalium, Arborum, Herbarum, Florum et Mineralium Nomina; nec non Theologorum, Iure Consultorum, Medicorum, Philosophorum, Philologorum, Poetarum, ac Mythicorum, Artibus liberalibus, aliisque disciplinis, Rei quoque Militari ac Monetariae verba propria, eorumque Significationes et Explicationes, Syllabarum longitudine uel breuitate signis expressa: CVI ADIVNGVNTVR IN FINE Calendarium Romanum, compendia scribendi olim in Latio vsitatissima, siue Notae et Sigla antiquorum; deinde adiecta est Tabula alphabetica Charact. Latin. in Codicibus MStis [abbr.: Manuscriptis] pro Seculorum ratione occurrentium, tum Specimen Scripturae ueteris, APPENDIX REGIONVM, VRBIVM, MONTIVM ET FLVVIORVM; ET AD POSTREMVM Consanguinitatis pariter atque Affinitatis Tabula, Nominaque Numeralia. EDITIO NOVISSIMA, A mendis non paucis studiose repurgata, Parte vtraque aucta, in ordinem redacta, ac denique tironum purioris Latinitatis studiosorum vsui accommodata. CVM PRIVILEGIIS. LIPSIAE SVMTV ENGELHARTI BENIAMINIS SVIKERTI CIC IC CCLXXIV.



image: as0002

[gap: prolegomena]

image: as0036

Explicatio signorum, quibus in hoc Lexico verba distinguuntur.

* Asteriscus verba mere graeca indicat.

+ Signo crucis peregrina, noua et barbara sunt notata.

Obs. vel Obsol. verba obsoleta sunt insignita.



page 2639, image: s1320

Solens, entis, o. der etwas im Gebrauche hat. solens more meo facio, ich thue es nach meiner Gewohnheit. Plaut.

Soleo, solitus sum, solere, [1)] pflegen, gewohnt seyn, im Gebrauche haben. Sallust. Praeterito solui vsus est Sallustius, vti soluerat. 2) Impersonaliter solet, vt solet, wie es pflegt. Cic. Quod vulgus seruorum solet, wie gemeiniglich das Gesinde zu thun pflegt. Terent

Solers, tis, o. Adi. [1)] fleissig, sorgfältig, geschickt. 2) thätig, geschwind. 3) spitzfindig, gescheid, listig. solers et ingeniosus, scharfsinnig und klug. Cic. Compar. solertior, ius [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print]. Cic Superlatiu. solertissimus, a, um [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print], solertissimae nugae, spitzfindige Possen. Sen. (Ars)

Solerter, Aduerb. fleissig, klüglich. Cic.

Solertia, ae, f. [1)] die Scharfsinnigkeit. 2) die Geschwindigkeit. 3) der Witz, die Geschicklichkeit. Cic. 4) In malam partem sumitur pro Calliditate, listige Vervortheilung. Curt.

Soliar, aris, n. die Decke über einen Thron. Non. (solium)

Soliaris, e Adi. zum Baden gehörig. soliaris cella, ein Keller, oder Ort, wo das Geschirr zum Baden aufbehalten wird. Phil. ad Vitruu.

Solicanus, a, um, einstimmig, allein singend. Mart.

Solicitatio, onis, f. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] et Sollicitatio, onis, f. [1)] das ernstliche Anhalten, die Treibung, Ansuchung. Cic. 2) die Anhetzung, Aufwiegelung. Cic.

Solicitator, oris, m. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] et Sollicitator, oris, m. [1)] ein Anreitzer. 2) einer, der jemanden Unzucht zumuthet. solicitatores alienarum nuptiarum. Plaut. ICt. 3) ein Kuppler.

Solicitatus [1], a, um, erregt, angereizt, aufgewiegelt. Lucret.

Solicitatus [2], us, m. die Anreitzung, Lockung, Aufwiegelung. Cic.

Solicite Adu. [note of the transcriber: no word class determination in the print] et Sollicite. Aduerb. mit Sorgen, sorgfältig. Mala alicuius sollicite leuare, eines Unglück sorgfältig verringern. Ouid. Comparat. solicitius. Aur. Vict. Superl. solicitissime. Suet. (solicitus)

Solicito, aui, atum, are [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] et Sollicito, aui, atum, are, [1)] bekümmern, unruhig und ängsilich machen. Hoc animum meum solicitat, das bekümmert mich. 2) Aliquem, einem mit Kriege überlegen seyn. Ouid. 3) zu etwas reitzen, ernstlich bitten, anhalten, treiben, nöthigen. 4) Animos iudicum sollicitare pretio, die Richter mit Gelde bestechen. Cic. 5) Precibus aliquem solicitare, einen ernstlich bitten. Ouid. solicitare pacem, um Friede bitten. Liu. 6) Aues ad se solicitare, die Vögel zu sich locken. Plin. 7) sollicitare aliquem ad laborem, einen zur Arbeit antreiben. Senec. 8) Ferro solicitare humum, das Feld hacken. Tibull. 9) Remis solicitare aquas, rudern. Claud. 10) aufwiegeln. Curt. (sollicitus)

Solicitudo, inis, f. [note of the transcriber: no inflection and gender determination in the print] et Sollicitudo, inis, f. die Aengstlichkeit, Bekümmerniß, Sorge. Esse alicui sollicitudini, einem Angst machen. Plaut.

Solicitus, a, um [note of the transcriber: no inflectional type definition in the print] et Sollicitus, a, um, [1)] sorgfältig, bekümmert, unruhig im Gemüthe, ängstlich. sollicitum esse de re aliqua, eines Dings wegen ängstlich seyn. Cic. Aliqua re sollicitus, über etwas bekümmert. Terent. sollicitus pro anima, sorgfältig für sein Leben. Aul. Gell. Res sollicita, eine Sache, derentwegen man sehr in Sorgen ist. Cic. 2) mit Sorgen begleitet. In vita tyrannorum omnia suspecta, et sollicita. Cic. Comparat. sollicitior. Idem. Superl. sollicitissimus. Son.

Solicuria, ae, f. eine fleissige Hausmutter. Cato.

Solidago, inis, f. Wallwurz. solidago saracenica, heidnisches Wundkraut. Idem. Dicitur et Consolida.

Solidamentum, i, n. et Solidamen, inis, n. Solidatio, onis, f. Vitruu. die Befestigung, der Grund. solidamenta corporis, die Gebeine. Lactant.

Solidatrix, icis, f. eine Befestigerinn. Arnob.

Solidatus, a, um, befestiget. Lucret. (solido)

Solide, Adu. gänzlich, eigentlich, vollkommen. Plaut.

Solidesco, escere. Inchoat. ganz steif oder fest werden. Plin.

Solidipes, pedis, o. Adiect. [1)] mit ungespaltenen Füssen. Solidipes sus, ein Schwein mit ungespaltenen Klauen. Plin. 2) was einen ganzen Huf hat. Idem. (solidus et pes)

Soliditas, atis. f. die Veste, Dauerhaftigkeit, Vollständigkeit. Cic. (solidus)

Solido, aui, atum, are, [1)] befestigen, derb, dicht, oder steif machen. solidare fracta, das Zerbrochene wieder fest und ganz machen. Cic. 2) ergänzen. 3) summiren.

Solidum, i, n. das Ganze, Vollkommene. Cic.

Solidus [1], a, um, [1)] ganz aneinander. 2) vollständig. 3) steif, stark, dicht. Corpus Solidum, ein fester, starker Körper, der seine Länge, Breite und Dicke hat: daher werden alle feste und massive Körper Solida genennet. Terent. Cui opponitur Corpus fluidum. 4) Annus solidus, ein ganzes Jahr. Liu. 5) Solidum alicui soluere, einen völlig bezahlen. Cic. 6) In solidum cauere, für alles Bürge seyn, für alle sich verbürgen. ICt. In solidum colligere, alles zusammen rechnen. Solin. 7) vollkommen, gründlich. solidum gaudium, eine vollkommene Freude. Plin. Eruditio solida, gründliche Gelehrsamkeit. 8) solida vtilitas, ein wahrer Nutzen. Cic. Poetae habent soldus. Comparat. solidior. Pallad. Superl. solidissimus. Ouid.

Solidus [2], i, m. [1)] ein ganzes Stück Münze, ein Ducaten, ein Gulden. Lamprid. 2) ein Schilling, der nach Verschiedenheit der Orte verschiedenen Werth hat. Ital. Soldo. Gallice, Sou, oder Sol.