CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. MICRAELII LEXICON PHILOSOPHICUM TERMINORUM PHILOSOPHIS USITATORUM ORDINE ALPHABETICO SIC DIGESTORUM, UT INDE FACILE LICEAT COGNOSSE, PRAESERTIM SI TAM LATINUS, QVAM GRAECUS INDEX PRAEMISSUS NON NEGLIGATUR, QVID IN SINGULIS DISCIPLINIS QVOMODO SIT DISTINGVENDUM ET DEFINIENDUM. Editio Secunda ab ipso Authore Correcta et Aucta cum novis novorum Terminorum et Vocabulorum Indicibus. [gap: illustration] STETINI, impensis JEREMIAE MAMPHRASII, Bibliop. Typis MICHAELIS HÖPFNERI, anno CIC ICC LXI.

DILEMMA, di/lhmma, est syllogismus disjunctivus biformis, qvi constringit adversarium per factam disjunctionem membrorum, ut, utrumvis concedatur, convincat sive negantem sive affirmantem. Vocatur etiam syllogismus cornutus. Item crocodilinus, qvia, sicut crocodilus, si eum seqvaris, ducit in Nilum; sin fugis, te seqvitur et comprehendit: ita etiam dilemma, qvidqvid affirmes vel neges, te capit. Oratoribus dicitur dilh/mmaton.

DIMENSIO, necessaria effectio qvantitatis, emanans e [orig: è] materia, partes extra partes habente, adeoque extensa. Unde etiam dimensio vocetur extensio, juxta qvam ejus partes possunt mensurari.

Dimensio est triplex (1.) secundum longitudinem (2.) secundum latitudinem (3.) sursum vel deorsum, seu secundum profunditatem. Illa ponit lineam; ista superficiem; baec corpus.

Dimensionum non datur penetratio. Si alicubi corpus debet poni, necessum est, ut qvantitas qvantitati cedat. Qvantitas autem qvantitatem in se non recipit, cum antea totum locum occupavit.

DIMINUTIO in Grammaticis primitiva disponit ad aliqvam terminationem diminutivam, qva res in forma pronunciantur minutiori.

Diminutio in physicis est, cum qvantitas secundum omnes dimensiones minuitur: cui opponitur augmentatio.

Diminutio capitis apud Jctos est triplex; maxima, minor et minima. Caput autem intelligitur civile, et consideratur vel in libertate, vel in civitare, vel in familia. Sicut igitur capat acqviritur vel origine seu nativitate, unde dicitur ingenuus; vel manumissione, unde dicitur libertus; vel receptione in civitatem aut familiam: ita caput amittitur vel diminuitur, cum status mutatur, qvem qvis in libertate vel in civitate vel in familia habuit. Et qvidem, cum qvis, amissa libertate, fit servus, dicitur diminutio capitis maxima. Si civitas amittitur, et qvis ex cive fit peregtinus, dicitur minor vel media capitis diminutio. Qvando autem familia mutatur sive amittitur, tunc dicitur minima capitis diminutio, vel potius mutatio. Vid. Capitis minutio.

DIOECESIS, dioi/khsis2, administratio: item communio eorum, qvi cohabitant, praesertim sacra: item episcopatus aut parochia.

DIOPTRA, instrumentum, qvo ex intervallo rerum altitudines et dimensiones explorantur, sive per Qvadrantem geometricum, sive per Baculum Jacobi, sive per alia instrumenta.

Dioptra Chirurgorum est, qva uterus muliebris aperitur: dicta alias speculum matricis seu uteri.

*d*i*orismo\s2, determinatio termini in a)podei/cei seu demonstratione: cum videlicet praedicatum, vel etiam subjectum propositionis particula limitativa vel qvacunque alia explicatione restringitur et explicatur. Vid. Distinctio et Aphorismus.

*d*i*o/ti, Propter qvod, dicitur, qvando qvis ex causa proxima rem vel qvaerit vel demonstrat. Dicitur etiam *dia/ti. Vid. Demonstratio.

DIPLOE, duplex tabulatum cranii, constans ex duplici tabula, interveniente intus substantia medullosa.

Diploma pharmacopaeis et destillatoribus est vas duplex, in qvo species decoqvuntur, ne earum virtutes exhalent: alias Balneum Mariae.

DIPTYCHUM libellus duplicium plicarum seu foliorum, qvorum una parte inscribebantur episcopi vivi; altera defuncti: Hinc expunctio vel insertio vel restitutio in sacris diptychis.

DIRECTUM opponitur obliqvo in Geometricis, sive id sit obtusum, sive acutum. In physicis opponitur reflexo.

Directea [orig: à] logicis dicitur aliqvid esse in praedicamentis, qvod est ens reale, simplex, per se unum, universale, completum, voce certa distinctum. Qvod tale non est, illud in praedicamentis est aut analogice [orig: analogicè], aut collateraliter, aut reductive, aut per arcidons.

Directa dicitur praedicatio, qvae sit per aliqvod qvinque praedicabilium: cui opponitur indirecta, ut: Animal est homo.

Directio astronomis dicitur loci vel planetae thematis natalitii ad obviantes in cursu planetas vel radios deductio, unde futuri vitae eventus praesagiuntur. Et qvidem directionis hujus terminus, a [orig: à] qvo fit initium computationis, dicitur Signisicator et locus primus. ad qvem fit directio, dicitur Promissor seu

DIRIBITOR, qvi tabulas, ne qvid fraudis circa legem ferendam committeretur, populo in suffragium ituro ministrabat.

DISCEPTATIO, krino/menon, qvod in qvaestionem venit. Oritur ex probolh= seu intentione actoris, et ex a)ntiprobolh= seu depulsione Rei.

DISCIPLINA, doctrina, et scientiae unum et idem sunt. Nam scientia, qvatenus illam magister docet, dicitur doctrina. qvatenus discitur a [orig: à] discipulo, dicitur disciplina. Aristoteles vocat methodum seu paediam.

Disciplinarum modus discendi monstratur in didactica et in logica. earum principia in archelogia; species diversae in technologia.

Disciplinae sermocinantes tractantur in philologia; speculantes in parte philosophiae theoretica; vitam informantes in practica; artem certam inculcantes in mechanica.

Disciplinae liberales sunt vel philologicae, ut Grammatica, Rhetorica, Logica: vel philosophicae, cum theoreticae, ut Metaphysica, Mathematica, Physica: tum practicae, ut Ethica, Politica, Oeconomica: vel theologicae. vel jurisprudentiae. vel medicinae.

Disciplinae mechanicae vel inserviunt necessitati, vel commoditati, vel decoro, vel jucundicati. Vid. Ars.

Disciplina etiam sumitur pro institutione et morum correctione et censura. Hinc disciplina ecclesiastica, qvae certis gradibus describitur Mat. XVIII: Militaris item et scholastica et domestica.

DISCURSUS, dia/noia, aliud est, qvam ipsa ratiocinatio, actus scilicet mentis a [orig: à] noto ad ignotum sese promoventis. Estque alius discursus inferens et causativus, qvi vocatur syllogismus; alius ordinans et successionis, qvi vocatur methodus.

DISCUSSIO, diligens scrutatio dubiorum. Politicis est bonorum debitoris inqvisitio.

vulgo Octava, est intervallum in Musicis maximum. Alias notat oppositionem et differentiam maximam. Ubi notetur, qvod Diatessaron et Diaepente sint intervalla musica minora.

DISJUNCTUM in Logicis dicitur, qvod particula disjunctiva disscernit. Hinc axioma vel propositio disjuncta; disjunctus syllogismus.

DISPARATA sunt, qvae de se non invicem possunt praedicari, nec tamen pugnant inter se, ut opposita; suntque vel loco devulsa, et disseparata, qvae non uniuntur, vel qvidem definitione discrepantia, sed qvae in uno supposito uniri possunt.

DISPENSATIO, dianomh\, cum in aliqvo casu, qvo lex viget et obligat, tollitur obligatio legis ab aliqvo, reliqvis manentibus obligatis.

DISPOSITIO, dia/qesis2, est ordo habentis partes, sive secundum locum, et dicitur situs, et dispositio corporis. sive secundum potentiam, et est in praeparatione ad habitum. sive secundum speciem, et est habitus. Oratoribus dispositio est vel verborum, et dicitur su/nqesis2 o)noma/twn, vel rerum, et dicitur ta/cis2 seu oeconomia. Et si oratio non recte est disposita, kakosu/nqeton est commissum.

DISPUTATIO suzh/thsis2, cum duo vel plures inter se disserunt de rebus certis, opponendo seu interrogando, et respondendo. Plato definit amicorum in sermone dissensionem.

DISQVIPARANTIA sunt, qvae habent non eundem gradum in relatione. Hinc relam alia sunt aeqviparantiae. alia disqviparantiae.

DISSERERE Logicis dicitur idem qvod discurrere, sive aliqvid explicando, sive probando, sive ordinando.

DISSENTANEA sunt, qvae non contingit se invicem seqvi et una poni. Opponuntur consentaneis. Hinc apud rhetores tropus alius est consentancorum, ut Metonymia, Metaphora, Synecdoche; alius dissentaneorum, ut Ironia.

DISSIMULATIO [note of the transcriber: in the print: DISSMULATIO] Vid. Mendacium.

DISSONANTIA [note of the transcriber: in the print: DSSONANTIA] est confragrosa sonorum collisio.

DISTANTIA diasth/mata, sunt, qvae a [orig: â] se invicem qvodam interstitio separata sunt, sive secundum dimensionem situm et spatium locale, et dicitur distantia seu dia/stasis2 dimensiva, sive secundum perfectionem, sive secundum formam.

interjacet, dicitur Via, qva ab uno venitur ad alterum. Via autem est vel recta et brevissima, vel per sinus obliqva et dicitur Ambages.

DISTINCTA et diversa opponuntur identitati. Sicuti enim identitas oritur ex unitate, ita diversitas et distinctio atque oppositio oritur ex multitudine.

Diversa igitur sunt, qvae non sunt idem, sed aliud qvid, et ab alio distinctum. Et vocantur alias dissentanea, ou(/tera.

Diversitas est negatio convenientiae in illis, qvae distincta aut sunt aut concipiuntur: inconvenientia unius cum altero.

Diversitas est vel distinctio sine pugna, vel oppositio et repugnantia cum pugna.

Distinctio, dia/krisis2, diorismo\s2, sine pugna est, qva unus conceptus (sive formalis sive objectivus) non est alius; i. e. qva [orig: qvâ] unum non est aliud sive in intellectu sive in natura: item, qva confusa et ambigua a confusione et ambiguitate liberan ur.

Distinctio realis dicitur etiam distinctio rei et distinctio praecisa ab omni operatione intellectus, qva nempe conceptus objectivus est alius a [orig: à] conceptu formali i. e. qva res praeter mentis operationem sunt differentes; seu qva res et res realiter distingvuntur, ur duo separata et distincta.

Distinctio realis est vel essentialis eorum, qvae essentia distingvuntur, Sic corpus et spiritus essentialiter differunt, qvia habent diversam naturam et essentiam; vel causalis eorum, qvae causis differunt: vel subjectiva eorum, qvae subjecto differunt: vel accidentalis seu adjunctiva eorum, qvae accidentibus differunt. Qvo pertinent imparitas et dissimilitudo: illa, cum res majore vel minore qvantitate differunt; baec, cum secundum diversas qvalitates et actiones vel passiones differunt.

Distinctio alia est generica eorum, qvae genere sive remoto sive propinqvo differunt, ut eqvus et vulnus: alia specisica eorum, qvae ex uno genere orta separantur per differentias specisicas, ut homo et eqvus, Alexander et Bucephalus: alia tandem numerica et suppositalis eorum individuorum, qvae a [orig: à] se invicem numero differunt, sive essentia conveniant, sive non: ut Petrus et Paulus. Item Petrus et Bucephalus.

mente nostra rebus imponitur distinctio, ut, cum in corpore dexteram et sinistram partem sola consideratione et conceptu mentis distinguimus.

Distinctio rationis est vel pum sess arbitraria et rationis ratiocinantis, cum nec in re, nec in virtutibus rei est distinctio, et intellectus sibi saltem distinctionem format sine fundamento diversitatis in rebus ipsis: vel eminens et rationis ratiocinatae e [orig: è] natura rei depromta, cum rebus inest aliqvod fundamentum.

Distinctio hac rationis ratiocinata est vel formalis, vel virtualis, vel modalis.

Distinctio formalis est, qvorum unum sumitur in definitione alterius. Unde etiam dicitur distinctio definitionis. Sic homo et animal differunt formaliter. Etsi enim per animal definitur homo, adeoque est ejus species, non tamen differunt essentialiter, qvia animal est de essentia hominis, sed tantum notionaliter et qvidem formaliter.

Distinctio virtualis est, cum ex operationibus diversis arguitur in cadem re distinctio; ut vis exsiccandi et calefaciendi in eodem sole: item attributa justitiae et misericordiae, ut et sapientiae et potentiae in Deo.

Distinctio modalis est, qvae fit secundum diversos modos, cum non tam entia inter se distingvuntur, qvam modi entium. Sic ens et essentia et existentia; item ens et unum, verum, bonum modaliter distingvuntur.

Diversa etiam sic distingvuntur, ut alia dicantur prime diversar vel diversa stricte sic dicta, qvo per integram essentiam distiogvuntur, qvemadmodum creator et creatura, item ultimae differentiae alia differentia, qvae sic ab aliis differunt, ut in uno conveniant, sed in alio differant qvidditative. Sic corpus et spiritus conveniunt genere, et differunt specie.

DISTRIBUTIO, merismo\s2, cum totum ducimus in partes. Qvando autem aliqvid dividitur in suas causas, dicitur a)na/lusis2. Vid Divisio.

DITHYRAMBICA oratio est, in qva vocabulorum compositorum et sesqvipedalium freqvens usus est; ducta a [orig: à] dithyrambis diquramboi=s2, i. e. hymnis in honorem Bacchi cantari solitis.

DIVINATIO praedictio rerum singularium non necessario evenientium absque proximarum causarum notitia. Si Deum habet autorem, dicitur Prophetia.

DIVISIO, merism\os2, est in partes resolutio. Qvotuplex igitur est rotum, totuplex ectdivisio: nempe alia nominis ambigui in sua significata: alia generisin suas species: alia compositi in materiam et formam: alia tandem subjecti in accidentia: alia accidentium in subjecta: alia causarum in effecta alia effectorum in causas.

Divisio nominis ambigui in sua significata dicitur distinctio Homonymorum: cujus regula est notissima: Qvi bene distingvit, bene docet. Et propterea innumerae philosophorum et omnium literatorum inveniuntur distinctiones: qvae si non attenduntur, committuntur fallaciae tam indictione, qvam extra dictionem.

Divisio generis in species dicitur etiam divisio universalis seu totius subordinantis, ut cum divisum seu dividendum est genus, qvod dividitur per differentias essentiales in species, ut animal in hominem et brutum.

Divisio corporis in partes dicitur etiam partitio, a)pari/qmhsis2, seu enumeratio, qva totum integrale resolvitur in membra seu partes integrastut cum corpus humanum dividitur in tres ventres. Qvo pertinet divisio, qva totum integrale improprie dictum resolvitur in suas partes, ut syllogismus in suas propositiones, propositio in duos terminos.

Divisio compositi in materiam et formam dicitur divisio essentialis, ut cum homo dividitur in corpus et animam. Qvo pertinet divisio, qva totum essentiale improprie dictum resolvitur in materiale et formale, ut oratio in voces et significationes vocum.

Divisio subjecti in accidentia et contra , vel etiam causarum in essecta et contra, dicitur etiam divisio imperfecta, qva totum per accidens resolvitur in partes: ut cum homines alii dicuntur esse docti; alii indocti: item verbum Dei vel terrens, ut lex; vel erigens, ut evangelium.

Divisum seu dividendum dicitur, qvod in partes dispescitur seu in dividentia membra. De qvibus notentur canones: Membra dividentiae consentiant cum toto: toti sint adaeqvata et illud exhauriant: sint a [orig: à] se invicem disjuncta, nec sibi subordinata.

probatur. Si est trium, dicitur trixotomi/a, ut cum anima dividitur in rationalem, sentientem et vegetativam.

Divisio logicis sumitur etiam pro negatione, ut qvando secunda operatio mentis dicitur consistere in compositione et divisione i. e. in affirmatione et negatione.

Divisio medicis est apertura vasis praeter naturam: cujus sunt tres species, Anastomosis: Diapedesis: Diaeresis Vid. Morbus.

Dividua philosophis dicuntur corpora, qvae dividi possunt in partes: sicuti individua sen indivisibilia dicuntur, qvae non possunt.

A divisis ad conjuncta non semper valet conseqventia. sicuti nec a [orig: à] sensu diviso ad sensum compositum.

Divisorius seu diairetiko\s2 syllogismus est probatio imbecillis et inutilis: qvia divisio non valet ad probandum, sed tantum ad colligendas subjectorum definitiones.

DIVORTIUM vinculi conjugalis dissolutio post nuptias: eujus faciendi causam unicam statuit Christus fornicationem. Si autem alter conjugum nullo jure fecerit divortionem, Paulus id vocat malitiosam desertionem, cui confinis est intolerabilis saevitia. Notetur, qvod si vinculum conjugale solvitur ante nuptias post sponsalia, dicitur Repudium. qvod fit jure, si contractus sponsaliorum fuerit illegitimus, vel ei aliqvid supervenerit, qvod illum vitiet. Vid. Repudium.

Dodecaëdrum est geometris corpus solidum, constans XII. hedris seu lateribus. Vid. Corpus et Fig. XXI.

Dodecatemoria sunt XII. segmenta circuli Zodiaci per XII. signa distincti, sub qvo perpetuo versantur planetae.

DOGMATICI, dogmatistae, sunt, qvi de rebus affirmando vel negando disserunt: oppositi ophecticis, qvi de omnibus judicium suspendunt.

sunt, qvi rationem et experientiam conjungunt, oppositi empiricis, qvi sola utuntur experientia: et metbodicis, qvi rationibus doctorum inmittuntur.

DOLOR, contrarius voluptati, est passio, orta ex sensuum et appetitus actione impedita, nec naturae congrua aut amica. Est enim alius dolor ex sensu, qvem membris sentimus; alius ex appetitui, qvan do appetitui negantur cupita, et affectu tristi cor occupatur.

DOLUS opponitur bonae fidei, et est culpa malitiosa, ex animo laedendi [correction of the printer; in the print laeden] profecta, et cum fraude conjuncta ad alterum decipiendum. Unde etiam dicitur dolus malus: fallacia: machinatio ad decipiendum. Vid. Culpa.

Dolus bonus solet dici solertia, qva qvis utitur ad alium emendandum, aut etiam ad strategemata et sophismata bellica.

Dolus Jurisconsultis dicitur delictum, cujus nomine agitur civiliter; sicuti stellionatus dicitur, cujus nomine agitur criminalitcr, ut cum qvis in necem alterius colludit, aut vendita re, aliam postea tradit qvam antea promisit.

DOMINUS, herus, despo/ths2, in oeconomicis est, qvi sine impedimento agit, in qvibus jure et vi injusta non prohibetur, adeoque servo imperare potest, qvod vult fieri. Et sic dominium est jus domini in servum.

Dominus in politicis est princeps legitimus a [orig: à] red denda ratione liber.

Dominium Jurisconsulis est jus, qvo res proprietate est nostra, ut de illa pro libitu possimus disponere: nec interest ad dominium, sive qvis possideat, sive non.

Dominium verum est rei ipsius vel juris in re constituti. Estqve vel plenum, vel non plenum.

Dominium plenum est, in qvo usus fructus comitatur proprietatem, et dicitur dominium rei seu directum.

Dominium non plenum est, in qvo est nuda proprietas sine usu: vel est usus sine proprietate: et dicitur dominium juris inre seu utile. Nonnulli tamen et Hoc dominium vocant directum.

Dominium qvasi dicitur, qvod opinione hominum habetur pro vero dominio. Sie debitor habetur qvasi dominus pignoris; uxor qvasi domina dotis.

Dominium est vel despoticum et berile. vel politicum et civile: illud est in servos, qvi resistere nonpossunt; bac in cives, qvi possunt. illud est

DOMANIUM est Jctis reditus annuus regibus concessus tanqvam stipendium laboris in usum et usumfructum concessum.

DOMUS 1. est communio qvotidiani usus gratia sub eodem patrefamilias constituta: in qva sunt tres societates domesticae: paterna, conjugalis, herilis. 2 aedificium ex tecto et parietibus constans, at inhabitetur, et tutum cuilibet praestet refugium, accommodatum ad facultates acqvirendas et conservandas. Vid. Familia.

Domum JCti vocant praedium, idque in rusticum et urbanum dividunt: qvae non sunt loco, sed materia distincta. Rusticum praedium seu rustica domus est fructuum vel pecorum causa exstructa, ut stabulum, horreum, aedificium in vineis et hortis. Urbanum praedium, seu urbana domus est habitandi causa sive in urbe sive in ruri facta.

Domus una seu una habitatio seorsim exstructa dicitur villa, si in eam fruges convehuntur; castrum seu castellum, si est domus principum et nobilium in agris.

Domicilium est habitationis potius, qvam originis: estque vel naturale, vel accidentale, vel commune.

Domus coelestis astronomis est duodecima coeli pars, considerata ... [reading uncertain: print blotted] qvoad signum Zodiaci, cujus locus certo tempore domus occupat, qvam qvoad planetam aut planetatum adspectus, qvibus illustratur. Ponuntur autem XII. illa domus illo ordine qvi delineatus in figura XXXIV.

Ex his XII. domibus seu domicillis coelestibus ratione horizontis XII. XI. X. IX. IIX. VII. sunt superioris bamispberij. reliqva inferioris. In illis planetae dicuntur esse supra horizontem: in bis infra cundem. Ratione Meridiani III. II. I. XII. XI. X. sunt domus ascendentes seu orientales. reliqvae descendentes seu occidentales. Ex omnibus autem XII. domibus XII. XI. X. sunt in Qvadrante seu Qvarta orientali ascendente; IX. VIII. VII. in Qvadrante meridionali descendente, VI. V. IV. in Qvadrante septentrionali descendente; III. II. I. in Qvadrante Septentrionali ascendente. Et qvidem I. X. VII. IV. domus dicuntur Caro dines Anguli, et Cuspides (qvanqvam interdum generaliter uniuscujusque domus initium Cuspis vocatur) II. V. VIII. XI. dicuntur succedentes. XII. IX. VI. III. dicuntur Cadentes ab angulis seu declinantes.

Domus ex his I. vocatur Horoscopus, Ascendens vel Ortus, et significat vitam, temperamentum, mores, industriam propriam. II. Inferna.

porta et spes, significans bona mobilia industria parta. III. significat fratres, consangvineos, itinera, hospitalitatem. IV. vocatur I. C. id est, Imum Coelum seu fovea planetarum, et significat patrem, patrimonium, immobilia bona, eventus post mortem. V. significat liberos, vestitum, voluptates. VI. significat morbos, servos, animalia minora, et ea, qvae ante vitae [correction of the printer; in the print antae vite] finem sunt eventura. VII. dicitur descendens vel occasus, et significat conjugium, societates, conjunctiones. VIII. dicitur superna porta, et significat mortem, hereditatem, timores. IX. significat religionem, dignitates ecclesiasticas, sapientiam, itinera longa. X. dicitur M. C. id est, medium coelum, culmon coeli, regia domus et significat domus et officia. XI. significat felices successus, amicos fautores. XII. significat aerumnas, carceres, hostes, animalia majora. Hinc intelligantur versiculi memoriales.

DONATIO, qva dominium in alterum transfertur per donum, est vel directa, vel relata.

Donatio directa et mera est dominii in alium fine ulla, praeterqvam liberalitatis, causa translatio.

Donatio relativa est, qva qvid sub causa donatur, ceu est donatio remunerativa.

Donatio pura fit sine adjecta conditione, et dicitur donatio inter vivos, qvae nullo cogente jure exercetur, nec facile revocari potest, nisi propter ingratitudinem donatarij.

Ad Donationem conditionalem pertinet donatio mortis causa, et donatio respectu nuptiarum.

Donatio mortis causa fit propter mortis cogitationem, nec nisi morte donatoris confirmatur, et ob id revocari potest a [orig: à] donatore, seu eo, qvi donavit.

Donatio respectu nuptiarum vel fit in sponsalitia largitate, vel in dote, vel in donatione propter nuptias.

Donatio in sponsalitia largitate est, qva sponsus sponsae, et sponsa sponso contemplatione futuri matrimonii aliqid donat.

Donatio in dote a [orig: à] parte uxoris in maritum confertur, ad sustinenda facilius matrimonii onera.

Donatio propter nuptias est q. antidos, et pignus atque hypotheca dotis, Leibgeding, u(po/bolon, a)poti/mhma, a)ntife/rnh: qvam sponsus vel maritus promittit, ut sponsa vel

uxor [correction of the printer; in the print maritus] promittit, ut sponsa vel uxor de dote sua sit certior, si vel dos a [orig: à] marito consumta fuerit, vel matrimonium sine causa dirimatur, utque morte viri ex pactis conventis mulier aliqvid lucretur. Hinc etiam dicitur Morganatica donatio, Morgengabe, munus sponfalitium, ta\ biwtika\ uxoris mortuo marito.

Donatio remuneratoria est, qvae in compensationem meritorum confertur in alterum.

DORSUM, tergum, nw=ton, Rücken, posterior pars trunci corporis. Spina dorsi, staxi\s2, Rückgrad, in medio dorsi series spondylorum a [orig: à] coxis ad caput: in qva su/rugci(era\, fistula sacra, meatus continens medullam. Ipsa spinae medulla dicitur nwtiai=os2 mu/elos2. Spondyli autem sunt vertebrae seu nodi, conducentes ad flexum spinae, Vid. Ossa.

DOS est jus in re marito constitutum ad sustinenda onera matrimonii: estque vel profectitia a [orig: à] patre aut avo, vel adventitia ab aliis. Vid. Donatio in date.

Dotalitium est, qvidqvid uxor mariti lucratur ex donatione propter nuptias vel aliis mariti bonis.

*docastikw=s2 et kata do/can id dicitur, qvod praedicatur secundum opinionem, opinabaliter.

*do/ca seu opinio est vel vera vel falsa. item vel pernitiosa, vel utilis vel neutra. item firmior, vel mutabilior.

DRAMA, lusus poenticus exhibens per colloqvia certarum personarum, qvae facta sunt vel fieri potuerunt.

Dramalis partis sunt Protasis: Epitasis: Catastasis et Catastrophe Vid. Epitasis.

Drama distingvitur in V. actus, et singuli actus in diversas scenas, qvas personarum ingressus et sermocinatio constituit.

Drama, si est cum laetiori eventu dicitur Comoedia, si cum tristiori, Tingoedia.

DUBIUM est, qvando intellectus judicat neutram condradictionis partem esse satis manifestam, et neutri prae altera assentitur: motus indifferens in utramque partem contradictionis.