CAMENA Early Modern Latin Texts

JOH. MICRAELII LEXICON PHILOSOPHICUM TERMINORUM PHILOSOPHIS USITATORUM ORDINE ALPHABETICO SIC DIGESTORUM, UT INDE FACILE LICEAT COGNOSSE, PRAESERTIM SI TAM LATINUS, QVAM GRAECUS INDEX PRAEMISSUS NON NEGLIGATUR, QVID IN SINGULIS DISCIPLINIS QVOMODO SIT DISTINGVENDUM ET DEFINIENDUM. Editio Secunda ab ipso Authore Correcta et Aucta cum novis novorum Terminorum et Vocabulorum Indicibus. [gap: illustration] STETINI, impensis JEREMIAE MAMPHRASII, Bibliop. Typis MICHAELIS HÖPFNERI, anno CIC ICC LXI.

ELLIPSIS, e)/lleiyis2, defectus, semper opponitur hyperbolae, seu u(peroxh=, excessui et exsuperantiae.

Ellipsis grammaticis est, cum vox omittitur, cui opponitur pleonasmus; oratoribus, cum qvid subticetur, ad pa/qos2 commovendum; ethicis [correction of the printer; in the print sehicis], cum vitium committitur in defectu.

Ellipsis geometris est linea curva in transversa coni vel cylindri sectione, qvae nec basin tangit, nec verticem. Vid. Conus.

ELOCUTIO est ex qvinque officiis oratorum illa facultas, qvae orationi formandae per tropos et per figuras apponit verborum et sententiarum ornatum: unde etiam dicitur Exornatio.

Elocutionis virtutes sunt 1. per spicuitas sine ambiguitate et obscuritate. 2. venustas sine sordibus. 3. copia per synonyma, epitheta et amplificationes. 4. aeqvabilitas, ut observetur idem character sive humilis, sive grandis, sive temperatus 5. fuga affectationis.

ELOQVENTIA, habitus inelinans ad animi sensa bene eloqvenda. Et propterea, qvi possunt aliis edisserere, qvod ipsi noverunt et didicerunt, hi recte dicuntur eloqventes: est enim in illis du/namis2 e(rmhneutikh\, seu facultas bene proferendi ea, qvae animo comprehenderunt. Et sic antiqvitus omnes docti, qvi alios docue runt, vel causas desenderunt, dicti sunt eloqventes. Cicero cum dixit, multos vidisse se diserios, neminem eloqventem. per eloqventiam intellexit vim, de qvacunq, re doctc et eleganter qvocunque tempore disserendi.

EMANATIO, resultantia, est effluxus rei naturalis a [orig: à] causa procreante sine transmutatione. Sic intellectus est causa emanativa suarum operationum emanantium, et sol suorum radiorum. Vid. Actio.

EMANCIPATIO, e [orig: è] mancipio, dominio et possessione alienario. Im specie emancipatio est, qva filius familias sui juris efficitur: patriae potestatis relaxatio.

EMBLEMA, e)/mblhma, in genere est, qvod ornatus causa rei adjicitur: in specie est pictura moralis constans imagine cum titulo seu lemmate morali.

EMBOLIMAEUS annus dicitur, qvi describitur ad XIII. menses lunares; seu in qvo sol et luna, ter et

decies in novilunio conjunguntur. Communis autem annus dicitur, qvi extenditur ad 12. menses lunares.

Embolimus vel embolismalis dies est, qvi in anno bissextili intercalatur.

EMBROCHA, irrigatio cum liqvore medicamentoso per impluvium aut stillicidium ex alto in partem aliqvam corporis, praecipue in caput, facta pro ejus alteratione.

Eminenter [1] philosophis idem est, qvod virtualiter. cui opponitur illud, qvod est in aliqvo formaliter. Qvia autem causa nihil potest dare effectui, qvod ipsa non habeat, hinc illud, qvod efficit, in se dicitur habere; vel eminenter seu virtualiter; vel formaliter, essentialiter et subjective. Sic ignis calorem, qvem aliis impertitur, habet et subjective et formaliter. Sol autem calefaciens est calidus eminentet, non subjective. Deus etiam efficit calorem, non qvia in se formaliter habet calorem, sed eminenter.

Eminentiae via, qva DEus cognoscitur, opponitur viae negationis et causalitatis.

Eminentiae via dicitur Deus cognosci, cum, qvicqvid in creaturis est cum aliqva perfectione, id im Deo dicimus esse excellentissimo modo supereminentiae. Sic homo videt, sed oculorum pupillis: Deus videt eminenter per essentiam. Hinc illud: Omnes omnium creaturarum perfectiones sunt in Deo non ou)siwdw=s2 et essentialiter, sed u(parktikw=s2 et eminenter, seu e)nerghtikw=s2 et virtualiter. Alioqvin Deus non tantum cognoscitur via eminentiae, sed et via negationis, cum ab eo removentur et negantur omnes imperfectiones, ut corporeitas et finitudo, unde dicitur incorporeus et infinitus: ut et via causalitatis, ut qvando eum dicimus omnium rerum effectorem. Vid. Deus.

Eminens distinctio est distinctio non realis, sed rationis, et qvidem non rationis ratiocinantis, sed ratiocinatae, id est, qva ratio invenit in re ipsa distinctionem.

Eminens distinctio est vel formalis. eu definitionis eorum, qvorum unum sumitur ex alterius definitione (sic distingvitur homo et animal) vel virtualis, cum eadem res ex diversis effectis distinguitur (sic vis siccans et vis calefaciens in sole, justitia et misericordia distingvuntur) vel modalis, qvalis est inter rem et rei modum, ut inter ens et entis modum, sc. bonum Vid. Distinctio.

EMOLLITIO, e)pi/plhcis2, est cum catachresin et alios duriores tropos et modos loqvendi castigamus et emollimus, ut: Est belluo, ut ita dicam, librorum.

EMPHASIS est, qva res repraesentatur excellenti et emphatica vocis expressione, ut altior praebeatur intellectus, qvam qvem verba per se declarant, ut: Forum aleatorium calefacit, id est aleae studio nimis incumbit.

Emphaseos nota grammaticis dicitur punctum exclamationis. ut o [orig: ô] tempora! o [orig: ô] mores.

*)e*m*fu/teusis2, dicta ab insitione et plantatione, est contractus, qvo fundus datur vel traditur in emphyteusin, i. e. cum ea conditione, ut accipiens eum colat, ejusque fructibus fruatur, qvamdiu canonem solvit, id est, praestat ea, qvae promisit et pensionem annuam pendit. Vid. Incorporatio.

Emphyteuta vel emphyteuticarius est ille, qvi fundum ea lege a [orig: à] fundi domino accepit, ut cum conserat et meliorem reddat.

Qvae emphyteum in fundo meliora reddit, dicuntur e)mponh/mata et meliorationes.

EMPIRICA est, qvando medici sola experientia, qvam Graeci vocant e)mpeiri/an, curant aegrotos: et contradistingvitur medicinae rationali, qvalis erat Hippocratis, et methodicae, qvalis erat Thessali. Vid. Medicina et Dogmatici.

EMPONEMA, qvicqvid operae ponitur in curatione agri, melioratio Vid. Emphyteuta.

Emponema etiam dicitur jus, qvod emphyteuta agrum colendo et meliorando acqvirit.

EMPYREUMA reliqvae caloris febrilis post solutam accessionem. In aqvis destillatis est, cum uredinem et adustionem sapiunt. Germani vocant Brandig.

EMTIO contractus ex consensu de re habenda cerro pretio, qvod emtor solvit venditori.