Regeln fuer die Texterfassung 03/2001
not necessary
prologus, proaemium, exordium, praloqvium, primordium seu initium orationis, qvo nos praemunimus. Unde etiam dicitur praemunitio: qvanqvam alias praemunitio idem est qvod occupatio. Vid. Exordium.
magistratus. sicuti praefectura est ipsa dignitas magistratus, alicui
Praefecti alii sunt ararii, alii annone, vigilum urbis.
Praefectus praetorie militibus praeest, qvos imperator in sui custodiam allegit.
Praefectus in judiciis dicitur praeses; militia terrestri, Marescallus, Ammiralius. in archivo, Cancellarius et Syndicus. in thesauris Thesaurarius.
res vel sententia praejudicata. Significat etiam praejudicium sententiam qvandam ante judicium, qvae qvia
Praelati
paena. Pretium est, qvod prove vendita solvitur.
praecognitio, notitiam aliam praecedens, cum relatione prioris ad posteriorem: ut sciatur (1) qvid nominis (2) an sit (3) qvid rei (4) qvid principiorum.
Occupatio. Dicitur etiam praemunitio.
Praerogativa centuria erat Romanis, qvae primo loco vocabatur ad suffragia, et
Vas autem est, qvi pro alio vadimonium promittit. Ille in re numaria: bic in re capitali.
species divinationis.
exceptio et translatio, nempe praescriptio est longi et immemorialis temporis allegatio ad possessionem rei demonstrandam. Continuatio enim possessionis per tempus lege definitum acqvirit alicui possessionem; ut in usucapionibus. Vid. Usucapio.
Praescriptio, praescriptum scholasticis est dictamen, ut cum dicitur dictamen vel praescriptio rectae rationis. Est etiam finitio,
praesentia alia realis, qva res rei prope est; alia imaginativa seu analogica et habitudi. nalis, qva aliqvid per repraesentationem sui adest, sive per simulacra et imagines. sive virtuali aliqvo influxu, sive relatione aut respectu rerum mutuo. Notetur hic, realem praesentiam non confici per imaginationem, nec per qva emcunque sensuum obviationem, nec per repraesentationem aliqvam analogicam, nec per virtualem influxum, nec per mutuum rerum respectum: sed per essentialem rei ad rem propinqvitatem. Notetur et hoc, qvod praesentiam scholastici aliam faciunt repletivam, qva Deus omnia modo divino replet, tanqvam maximus minimus: aliam definitivam, qvaspiritus qvidam finitus est in spatio determinato impartibiliter citra spatii circumscriptionem vel occupationem; totus in toto, et totus inqvalibet parte: aliam tandem circumscriptivam, qva corpus reqvirit spatium sibi commensurabile, qvod occupet secundum omnes spatii dimensiones, ut juxta se aliud corpus ferre non possit.
Antidoton.
Praefectus et Praetor.
Prastanda, stipendium et beneficium prolaboribus.
nimia virium suarum confidentia, qva qvis id, qvod est supra illius vires, aggreditur: item conjectura seu divinatio de rebus dubtis: argumentum
Praesumtio Ictis est opinio vel persuasio de aliqva re, qvae per sensus non percipitur.
Praesumtio 1. alia est juris seu proximior, qvae oritur ex jure ipso, colligens ex verisimilibus sulpicionem aliqvam: et tamdiu stat, donec probatur contrarium; sic lex praesumit debitorem esse liberatum, si chirographum apparet cancellatum. 2. alia hominis seu remotior, cum praesumitur contra hominem ex probabili signo. 3. alia natura, ut cum praesumitur filius deliqvisse in patrem, si exheredatur. 4. alia facti, ut qvi semel malus, semper praesumitur malus. 5. alia temeraria, qvae proficiscitur
thesis.
Hypo.
Paralipsis.
et futurum sunt species prioris et postertoris in motu.
Praeteritum et futurum non sunt in aeternitate, qvia illa est indeterminabilis vitae tota simul et perfecta possessio.
Praeteritum et futurum jam sumuntur formaliter pro ipsa praeteritione et futuritione: jam materialiter, pro re, qvae praeteriit et futura est.
vera causa, causa justifica,
praeter erat urbanus, qvi jus dicebat in urbe; alii provinciales, qvi summa utebantur jurisdictione in provinciis: alii perigrini, qvi jus dicebant peregrinis in urbe.
Pratorium, qvod ad praetorem spectat, ut praetoria cohors, actio, stipulatio, obligatio.
Pragmatici
Pragmatica sanctio
Pragmatica
Praxis apud medicos et alios artifices, nonnunqvam confunditur cum actio, contradistincta theoriae et
pravitas animi, vitium et peccatum morale.
Precarium
Precaria
decorum. et qvanqvam in genere notat omne, qvod honestum est, in specie tamen dicitur
Hieraricha.
Presbyterium
permutatio. Sumitur alias pretium pro valore certum aestimium promerente.
qvod est in unoqvoque genere ante alia. Nam non datur processus in infinitum. Inde dicuntur primae cognita: prima philosophia: primum mobile: prima causa: primus motor. Hinc verum est qvod dicitur: Primum cum non fuerit, non fuerit postremum. Item: Primum cum moverse, causa est omnium. Item: Primum qvod est magis sirmum et manifesttus est omnibus principijs. Item: rimum non indiget secundo: sed secundum indiger primo. item: primum in intentione, est ultimum in executione. Vid.
Primum aliqvando sumitur pro principali.
Primum aliud est primitate temporis et originis, aliud primitate principalitatis.
Primum in intentione est, qvod
Primum agens, prima et proxima causa, qvo proxime attingitur patiens.
Primum tamen agens seu prima causa dicitur etiam ratione secundarum causarum, ut Deus.
Primum recipiens,
Primum
Primum falsum,
Primo diversa, qvae in nullo conveniunt genere, ut sunt summa genera.
Primi motus, qvi exercentur absq, judicio rationis, nec sunt in nostra potestate.
Primatus
Primitivum
Primitiva causa
Primicerius