07/2005 Ruediger Niehl
new TEI header; typed text - simplified structural tagging - no semantic tagging - no spell check


page 478, image: s524

VITA Viri Clarissimi et Celeberrimi, IOHAN. MEURSII, ICti primum Historiae et Graecae Lin. guae in Academia Lugduno-Batav. Deinde Historiarum itidem et Politices in Regia Sorana Profess. Publici, paucis delineata Cum ex Ipsius Athenis Batavis, tum ex aliis Documentis.

NAtus est anuo M DC LXXIX. familia Meursae et patritia et antiqua. Locus natalis, Losdunum est; pagus, Haga uno milliari distans, admirabili partu Margaritae Hollandicae, Comiti Hennenbergensi nuptae, celebratus. Vixsexennis primis Latinae linguae elementis domestica opera a parente imbutus, ad reliquum literarum tirocinium Septennis Hagam amandatur; ibique exacto quadriennio, sub Rectoribus Bernardo Beiema, et Folquero Vvestervvoltio, Lugdunum Batavorum transiit in disciplinam Nicolai Stochii, celebris perid tempus scholae publicae Rectoris, sub quo duodecennis orationis scribere caepit. Ad Graecae linguae studium natura pronior vix tredecennis carmen Graecum scribebat. Anno aetatis decimo sexto in Lycophronem, obscurissimum totius Graeciae poetam, commentari instituit; decimo septimo, in Theocriti Idyllia, post Henricum Stephanum, Isaacum Casaubonum, et Iosephum Scaligerum, viros in literis omnibus maximos, Spicilegium scripsit. Exin ingenium ad omneliterarum genus applicuit. Remotissimam Graeciae historiam, et sepultas pene cum ipso tempore antiquitates, eruit, ac revocavit, in istis studiorum suorum primitiis. Mox ad Latinas literas, ordine praepostero, sed quem D. Hieronymus praescribit, magnus autem vir, Iosephus Scaliger, est consecutus, animum adiecit. Et a primis Romae cunabulis orsus, magnus illic quoque antiquitatis admirator et cultor fuit: idque Curae Plautinae loqu untur, et Animadversiones Miscellaneae. Deinde a rudiore Roma ad


page 479, image: s525

adultam, et cultiorem transiens, hanc quoque illustran dam sibi proposuit. Atque huius sui conatus testes dedit libros de Funere; et, Luxu Romanorum, Ad Poetica etiam delatus, plus praestitisset, si ad naturam studium quoque et curam adiecisset: sed in eo genere ipse se destituit. Nam quos dedit Iambos Morales, Elegias, Heroidum Epistolas et Epigrammata; ea semestris unius opera sunt, extraordinarium animi oblectamentum, cum totis novem annis ante paucos admodum versus scripsisset. Inde adphilosophiam se etiam convertit, non scholasticam illam, sed masculam; quae generosa mentes ad virtutem excitat: et, dum inibi est, de G oria librum edit. Porro nec Theologiam quoque intactam reliquit; atque ita Meditationes Christianas conscripsit, in Psalmum CXVI. et tres priores partes CXIX. Inde in Grae ciam studia reduxit, et Glossarium Grato - barbarum vulgavit; in quo collecta vocabilla M M M DCC. ad quae deinde, iteratâ editione, M DC CCC. addidit: eoque opere imperii orientalis barbariem non parum illustravit. A Ioanne Berne veldio. Viro nobilissimo et Amplissimo, Reip. Batavinae Nestore, ad erudiendos privatim filios evocatus decennium in eius familiu, et consuetudine, egit; et, peregre cum iis profectus, maximorum totius orbis Christiani principum aulas vidit et Bibliothecas. Atque ex his praeclara monumenta multa, numquam hactenus edita, depropmsit; quotum partem iam reversus publicavit; partem aliquando quoque iuris publici faciet; si vitam et otium Deus con cesserit. Dum peregrinatur, anno M DCCVIII. Aureliani summo in Iurisprudentia Doctoris titulo cohonestatus est. In patriam redux, Academiae celeberrimae anno M DC CX. operam addixit; et coniunctum a Curatoribus Historia primum, deinde linguae etiam Graecae Professionem, moxque anno insequente M DC CXI. ab Illustrissimis ac Potentissimis Ordinibus foederatarum Belgii Provinciarum. Historiae patria conscribendae partes suscepit. Inde, animo ad matrimonium applicato, an~o M DCCXII. uxorem duxit, Annam Catharinam Bilderbecciam, e nobilissima in Angrivariis, et antiquissima, Biderbecciorum familia. Ac Professione quidem annos quatuordecim functus, ita se in ea gessit, ut et lectiones omnes ordinarias pari cum collegis reliquis diligentia, atque fide, semper obierit; libris vero conscribendis et edendis, qua re fama Academiarum constat, tam insignem operam dedit, ut hic quoque nullum sibi e collegis, si non parem, ceret Superiorem habeat. Quod si laude ac favore dignum esse non videri possit, quod auctores item Graecos, num quam antea vulgatos, unus ipse plures dederit, brevi hoc Professio~is suae tempore; quam a primis


page 480, image: s526

Academiae incunabulis, quinquagintaretro annis, ceteri Professores omnes, quotquot isthic exstiterunt. Anno M DCCXXV. a Christiano IV. Serenissimo ac potentissimo Daniae Rege, ad Historici regii munus, et Professionem item Historiarum ac Politices, in Soranam Academiam evocatus, eo transiit. Advenientem et sui factum iuris, vere regiâ munificentiâ, amplissimisque tum honoribus, tum praemiis constanter cumulavit. Et profecto quis non admiretur variam illam ac diffusam eruditionem in Latinis, Graecis, historia et antiquitate Romana, in primis vero Graeca ac posterioris etiam aevi, barbariae iam sua involuti? Multa utique in hanc rem dicenda forent, et singula suis ornan da encomiis, nisi publica monumenta, quae, ut erat filoponw/tatos, labore maximo, nec sine valetudinis dispendio, perfecit vulgavitque quam plurima, testes horum omnium essent luculenti, orbique erudito iam dudum per illa innotuisset, celebritate maximâ Aliud est, quod silentio minime transmitten dum duco, quodque ad eius commendationem facit vel maxime. Etenim tenet literatorum plerosque aeternitatis perpetuaeque famae cupido, sed inconsulta et plena inanitatis. Quinimo amabilis haec insania ita nonnumquam misellos dementat, eo redigit loci, ut, dum noti nimis esse student om nibus, ignoti moriantur sibimet ipsis. Ex hoc kenodoci/as2 fonte, cuius trofh\ tima\i kai\ e)/painoi, iuxta Chrysostomum, duellaista literaria sunt, quibus docti inter sese saepe numero colliduntur, hinc scaturiunt implacabilia illa et plusquain Vatiniana, quae gerunt, odia, dum quilibet gloriae tantummodo studet suae, dum u(pei/roxos2 e)/mmenai a)/llwn viis omnibus effectat, maiorique famae urgetur siti, quam virtutis. Nam ubi harum rerum invaluit cupiditas, ibi sanctam servare concordiam difficile, ne dicam impossibile. Aeternitatem semper, cogitabat ac spirabat MEURSIUS o(pa/nu, et placidissimi Vir ingenii, sed genuinam illam ac veram, quae in caelis obtinetur, quae bono cuique ac probo athletae Christiano a Deo confertur, quaeque solidiori longe innixa est fundamento, quam periturae aliquando chartae, aut nomini inter homines obliterando. Audiat posteriras, quae olim perscripsit in hanc sententiam ad Amplissimum Theodorum Canterum. Mortalem me esse novi, et deberi spiritum hunc Creatori et Redemptori meo Deo; quem evocantem melubens sequar, ita me ille amet. ô dies, quae me caelo locabis apud magnum illum Monarcham, quando illucebus? Exorere, exorere. Quid enim in immundo hoc corporis


page 481, image: s527

folliculo (cum Arnobio sic dicam) ex hac lacrimarum valle ad vitam longam optandam hominem Christianum, quae tamen nihil minus quam longa, si paullum modo attendas et adaeviternitatem componas, in vitent? Aureae revera voces, ac votum praeclarum, omnibusque aliis merito anteferendum, in quo sicuti verae felicitatis continetur summa, ita viri pietas singularis elucescit egregie. Quam virtutum omnium ducem acreginam ita univ ersa vita ac moribus inculpatis expressit, ut ab hac ipsa laudem mereatur peculiarem. Non enim, quod vulgus facere solet hominum, ex rerum duntaxat multilici scientia literatos spectandos arbitror, verum ex vitae insuper probitate. Imo amplissime laudari existimo eruditum, ita qui laudatur. Quamquam enim ipsa perse e)us1e/beia possessorem suum apud Deum hominesque gratiosum satis reddat ac commendabilem, si tamen ad hanc rerum ac disciplinarum utilium cognitio, literaeque accesserint humaniores, longe eum faciunt plerumque illustriorem. Summum igitur hunc Virum, sexagenario iam maiorem, et lentâ confectum tabe per diram calculi carnificinam, xx. septembris dies anni MDCCXXXIX. coclo suo reposuit. Virum, non vitâ modo dignum productiore, sed faciliori insuper exitu; atque ea inprimis e)uqanas1i/a|, quam sibi suisque Caesar Augustus precabatur, quoties audisset, cito ac nullo cruciatu defunctum quempiam. Ea enim illius Virtus erat ac probitas, ea eruditio, ut vitioso hoc sae culo, quo ad occasum, fatali quadam ruina, vergunt litterae, diutius superesse debuisset; cum in exemplum vitae emendatioris, tum vero utiremp. litterariam, quam hactenus editis tot scriptis suis, tot illustratis auctoribus auxit ornavitque, porro iuvaret ac labantem fulciret cum paucis, quos aequus amavit Iuppiter, atque ardens evexit ad ethera vitus. )*alla\ tau=ta me\n kai\ toiau=ta e)kto\n ou)k e)f) h(mi=n e)si, kai\ qeou= e)n gou/nas1i kei=tai. w(=tins2 pei/qesqai h(ma=s2 xrh\, w(/s1per di/oikou=nti ta\ o(/la kalw=s2 kai\ dikai/ws2. Serenissimus autem Rex Daniae, exstincto Meursio ac morte eius nuntiatâ, non secus fertur indoluisse, ac si damnum illud, quod Remp litterariam attingebat universam, ad se unum modo pertineret. Nec deginatus est palam, audiente non uno, profiteri, et Daniae regno utilissimum hunc, dum viveret, exstitisse virum, et si per fata vimmaiorem licuisset, id in votis sibi fuisse, uti vitae fihem quam tardissime potuissetimplere. Ita semper, quoties egregia aliqua virtus e medio sublata est, acrius eam impensiusque solemus quaerere ac desiderare.


page 482, image: s528

IN EFFIGIEM IOHANNIS MEURSI, Viri Incomparabilis, EPIGRAMMA.

TAlis erat famam cut pristina tempora debent,
MEUR SIUS, et debent tempora nostra suam.
Qui Siculi Vatis, noctemque Lycophronis atrt,
Dispielit; et Phoebus post tria lustra fuit.
Nunc patriae annales venturos mittit in annos;
Utrumque, ingenii est; hoc, pietatis, opus.
Losdunum peperit; quod post miraculatanta
Hoc, sed quod credas, conspicias que, dedit.

DAN. HEINSIUS.

ALIUD, In quo literae dictionem inchoantes nomen eius cum elogio repraesentant, huncin modum: IOHANNES MEURSIUS, VIR DOCTISSIMUS.

Inclitus, Orbis Honos, Affulgens Nomine Noto,
Et Superas Musas, Et Vincis Robore Sacri
Ingenii, Variis, Semper Virtutibus Ingens.
Restauras Doctrinam Omnem, Contraria Tollens:
In Summa Sede Ipse Manes Utrinque Supremus.

VINCENTIUS MARINERIUS VALENTINUS.

EPITAPHIUM.

MEURSIUS Arctoâ Batavus requiescit in urna,
Graecia quem civem dicere qure potest.
Qui tot Scriptores perituros reddidit orbi;
Ingens cui pectus bibliotheca fuie.
Ille quidem patria iacet e tellure remotus;
Patria sed forti creditur omne solum.
Spiritus aethereum meritis transcendit Olympum,
Famaque per populos non moritura volat.

A. BUCHELLIUS I. C.

SCRIPTA.

Ad Theocriti Idyllia Spicilegium et eius ad Epigrammata notae: Lugd. Batav. 1597. in 8.

Lycophronis Chalcidensis Cassandra commentario illustrata: ibid. 1597. 1599. in 8.

Notae breviores ad Aurelii Macrobii Saturnalia: ibid. 1597. 1628. in 8.

Exercitationes Criticae, sive Curae Plautinae et Animadversionum Miscellarum libri IV, ibid. 1599. in 8.


page 483, image: s529

Criticus Arnobianus et Hypocriticus Minutianus: ibid 1599. in 8.

M. Porci Catonis de re rustica liber cum notis: ibid. 1598. et Franekerae 1620. in 8.

De Gloria liber unus, cum Auctario Philologio: ibid. 1601. in 8.

Poemata varia: ibid. 1602. in 8.

Panegyricus dictus Iacobo I. Regi Britanniae, in auspiciis Regni: ibid. 1603.

De Funere liber singularis, in quo Graeci et Romani ritus explicantur. Item de puerperio Syntagma: Hagae Comit. 1604. in 8.

Roma luxurians, sive de luxu Romanorum, liber singularis, cum Mantissa sive observationibus criticis et notis in Astrampsichi Oneirocriticon, de Somniorum iudiciis: Lugd. Batav. 1605. in 4. Auctior Hafniae 1631. in 4.

Meditationes Christianae in Psalmum CXVI. et CXIX. Heidelb. 1604.

Georgius Codinus de Originibus Constantinopolitanis cum notis ibid. 1607. in 8.

Apuleii Apologia cum notis brevioribus: ibid. 1607.

Animadversiones ad Phaedri Aug. Liberti fabulas Aesopi: Lugd. Bat. 1610. in 8.

Constantinus Imperator Porphyrogeneta, de admirando imperio, Graece et Latine, cum notis: ibid. 1611. 1617. in 8.

Leonis Imper. Tactica, sive de re militari Graeco-Latina, cum notis: ibid. 1612. in 4.

Rerum Belgicarum liber primus, de Indiciis Belgicis: ibid. 1612. in 4.

Hesychii Milesii opuscula de Originibus Constantinopolitanis, et de viris doctrinâ claris, Graeco-Lat. cum notis: ibid. 1613. in 8.

Rerum Belgicarum libri IV. de rebus per sexennium, sub Ferdinando, Duce Albano, in Belgio gestis. Additur quintus seorsim antea excusus, in quo induciarum historia et eiusdem belli finis explicatur: ibid. 1614. in 4. Amsterod. 1628. in fol.

Glossarium Graeco-Barbarum: ibid. 1610. et multo auctius 1614. in 4. 1652. in fol.

Herodis inscriptio Graeca totidem versibus expressa: in 4.

Bessarionis Cardin. epistola Graeco-Latina cum notis.

Constantini Manassis Annales Graece et Latine cum notis: Lugd. Bat. 1616. in 4.


page 484, image: s530

Palladii Historia Lausiaca Graece cum notis: ibid. 1616. in 4.

Philostrati Epistolae aliquot Graece, cum dissertatione de Philostratis: ibid. 1616. in 4.

Aristoxeni elementa Harmonica, Nicomachi Enchiridion Harmon ices, et Alypii Isagoge Musica Graece: ibid. 1616. in 4.

De Populis Atticis liber singulatis: ibid. 1616. in 4.

Atticarum Lectionum libri VI. ibid. 1617. in 4.

guilielmus Austriacus, sive de tebus toto Belgio gestis, libri X. ibid 1614. 1620. in 4. Amsterod. 1638. in fol.

Theophylacti, Bulgariae Archiepiscopi, epistolae Graecae cum notis: ibid 1617. in 4.

Chalcidius in Timaeum Platonis Graece cum notis: ibid. 1617. in 4.

Eusebii, Polychonii et Pselli expositiones in Canticum Canticorum Graece cum notis: ibid. 1617. in 4.

Theodori Metochitae Historia Romana, a Iulio Caesare ad Constantinum M. Graeco-Latina cum notis: ibid. 1618. in 4.

Procopius Gazaeus in libros Regum et Paralipomenon, Graece et Latine cum interpretatione; ibid. 1620. in 4.

Variorum divinorum liber, sive Orationes Patrum numquam editae, videlicet Anastasii, Antiochiae Archiepiscopi, in laetum nuntium immaculatae Deiparae allatum; Andreae Hicrosolymitani, Cretae Archiep. in vitam humanam et defunctos; Methodii de libero Arbitrio; Timothei, Presbyteri Constant. de occentibus ad S. Ecclesiam, et de duabus Iesu Christi naturis; Hilarionis Monachi de pane mystico Graecorum et azymo Latinorum, cum notis: ib. 1619. 1621. in 4.

Orchestra, sive de Saltationibus veterum tib. 1958. 1616. in 4.

Antigoni Carystii para\doca, Historiarum mirabilium collectanea cum notis: ib. 1619. in 4.

Graecia feriata, sivede festis Graecorum libri VI. ib. 1619. in 4.

Panathenaea, sive de Minervae festo gemino: ib. 1619. in 4.

Eleusinia, sive de Cereris Eleusinae sacro et festo: ib. 1619. in 4.

Aeschylus, Sophocles, Euripides, sive de eorum Tragaediis libri III. ib. 1619. in 4.

Phlegontis Tralliani Opuscula, der rebus mirabilibus cum notis: ib. 1620. in 4.

Apollonii Dyscoli Alexandrini qauma/s1ia, sive Historiae Commentitiae liber, Graece cum Commentario et Syntagmate de eius nominis scriptoribus: ib. 1620. in 4.


page 485, image: s531

Porphyrii Philosophi omnia cum notis: ib. 1620. in 4.

Archontes Athenienses; sive de iis, qui Athenis summum illum Magistratum obierunt: ib. 1622. in 4.

Fortuna Attica, sive de Athenarum Origine, incremento, magnitudine, potentia, gloria, vario statu, decremento et occasu liber singularis: ib. 1622. in 4.

Cecropia, sive de Athenarum arce et eiusdem Antiquitatibus: ib. 1622. in 4.

Graecia ludibunda, sive de ludis Graecorum: ib. 1622. 1625. in 8.

Pisistratus, sive de eius liberorumque vita et tyrannide: ibid. 1623. in 4.

Areopagus, sive de Senatu Areopagitico liber singularis: ibid. 1624. in 4.

Athenae Atticae, sive de praecipuis Atheniensium Antiquitatibus libri III. ibid 1624. in 4.

Athenae Batavae, sive de Urbe Leiden si et Academia, Virisque Claris, qui ingenio eam aut scriptis illustrarunt: ibid. 1625. in 4.

Aelnothus, Monarchus Cantuariensis, de vita et passione S. Canuti, Regis Daniae, item Anonymus de Passione S. Caroli comitis Flandriae, cum notis: Hafniae 1631. in 4.

Denarius Pythagoricus, sive de Numerorum usque ad Denarium qualitate ac Nominibus, secundum Pythagoricos: Lugd. Bat. 1631. in 4.

Solon, sive de eius vita, legibus, dictis atque Scriptis liber singularis: ibid. 1632. in 4.

Regnum Atticum, sive de Rebus Atheniensium eorumque rebus gestis libri III. Amstelod. 1633. in 4.

Historicae Danicae, sive de rebus Daniae libri quinque priores et tres posteriores: Hafn. 1630. in 4. Amsterod. 1638. in fol.

theophrastus, sive de illis libris, qui in iuriâ temporis interciderunt, liber singularis. Accedit Theophrastearum lectionum libellus: Lugd. Bat. 1640. in 12.

Miscellanea Laconica, sive variarum Antiquitatum Laconicarum libri IV. primum editi curâ Samuelis Puffendorfii: Amster. 1661. in 4.

Ceraminus geminus: Ultrai. 1663. in 4.

Creta, Rodus, Cyprus, sive de nobilissimarum harum Insularum rebus et antiquitatibus commentarii posthumi, nunc primum editi: Amsterod. 1675. in 4.


page 486, image: s532